Η Αίγυπτος καταδικάζει την «κατοχή κι άλλων εδαφών της Συρίας» από το Ισραήλ και θεωρεί τη μετακίνηση του ισραηλινού στρατού σε μια ουδέτερη ζώνη ως προσπάθεια επιβολής μιας νέας πραγματικότητας επί τόπου, αναφέρει σε δήλωση του... υπουργείου Εξωτερικών.
Το Ισραήλ μετέφερε άρματα μάχης πάνω από τα σύνορα στη νεκρή ζώνη με τη Συρία, αποκαλώντας την κίνηση προσωρινή, περιορισμένη και με στόχο τη διασφάλιση της ασφάλειας του Ισραήλ. Η Αίγυπτος και μεγάλο μέρος της διεθνούς κοινότητας θεωρούν κατοχή τον έλεγχο του Ισραήλ στα Υψίπεδα του Γκολάν, τα οποία κατέλαβε από τη Συρία στον Πόλεμο των Έξι Ημερών το 1967. Το Ισραήλ προσάρτησε τα Υψίπεδα το 1981, μια κίνηση που αργότερα αναγνωρίστηκε από τις ΗΠΑ.
Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ ανακοίνωσε ότι ο στρατός του έχει καταλάβει προσωρινά τον έλεγχο της αποστρατιωτικοποιημένης ζώνης ασφαλείας στα Υψίπεδα του Γκολάν, λέγοντας ότι η συμφωνία αποδέσμευσης του 1974 με τη Συρία είχε «καταρρεύσει» με την κατάληψη της χώρας από τους αντάρτες.
Ο Μπενιαμίν Νετανιάχου είπε αναλυτικά: «Αυτή είναι μια ιστορική ημέρα για τη Μέση Ανατολή. Η κατάρρευση του καθεστώτος Άσαντ, της τυραννίας στη Δαμασκό, προσφέρει μεγάλες ευκαιρίες, αλλά είναι επίσης γεμάτη με σημαντικούς κινδύνους. Αυτή η κατάρρευση είναι το άμεσο αποτέλεσμα της δυναμικής μας δράσης κατά της Χεζμπολάχ και του Ιράν, των κύριων υποστηρικτών του Άσαντ. Ξεκίνησε μια αλυσιδωτή αντίδραση όλων εκείνων που θέλουν να απελευθερωθούν από αυτή την τυραννία και την καταπίεσή της. Αλλά αυτό σημαίνει επίσης ότι πρέπει να αναλάβουμε δράση έναντι πιθανών απειλών. Μία από αυτές είναι η κατάρρευση της συμφωνίας διαχωρισμού των δυνάμεων του 1974 μεταξύ του Ισραήλ και της Συρίας.
Η συμφωνία αυτή ίσχυε για 50 χρόνια. Χθες το βράδυ κατέρρευσε. Ο συριακός στρατός εγκατέλειψε τις θέσεις του. Δώσαμε στον ισραηλινό στρατό την εντολή να καταλάβει αυτές τις θέσεις για να διασφαλίσουμε ότι καμία εχθρική δύναμη δεν θα εγκατασταθεί ακριβώς δίπλα στα σύνορα του Ισραήλ. Πρόκειται για μια προσωρινή αμυντική θέση μέχρι να βρεθεί μια κατάλληλη ρύθμιση. Εξίσου, στέλνουμε ένα χέρι ειρήνης σε όλους εκείνους που βρίσκονται πέρα από τα σύνορά μας στη Συρία: στους Δρούζους, στους Κούρδους, στους Χριστιανούς και στους Μουσουλμάνους που θέλουν να ζήσουν ειρηνικά με το Ισραήλ. Θα παρακολουθούμε τα γεγονότα πολύ προσεκτικά.
Εάν μπορούμε να δημιουργήσουμε σχέσεις γειτονίας και ειρηνικές σχέσεις με τις νέες δυνάμεις που αναδύονται στη Συρία, αυτή είναι η επιθυμία μας. Αλλά αν δεν τα καταφέρουμε, θα κάνουμε ό,τι χρειαστεί για να υπερασπιστούμε το κράτος του Ισραήλ και τα σύνορα του Ισραήλ».
Ένας παρατηρητής πολέμου με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο είπε ότι τα συριακά στρατεύματα εγκατέλειψαν τις θέσεις τους στην επαρχία Κουνέιτρα, μέρος της οποίας βρίσκεται εντός της ουδέτερης ζώνης, το Σάββατο. Την Κυριακή, ο Ισραηλινός Στρατός είπε στους κατοίκους πέντε συριακών χωριών εντός της ζώνης να παραμείνουν στα σπίτια τους μέχρι νεοτέρας.
Τα Υψίπεδα του Γκολάν είναι ένα βραχώδες οροπέδιο περίπου 60 χιλιόμετρα (40 μίλια) νοτιοδυτικά της Δαμασκού. Το Ισραήλ κατέλαβε το Γκολάν από τη Συρία στα τελευταία στάδια του Πολέμου των Έξι Ημερών του 1967 και το προσάρτησε μονομερώς το 1981. Η κίνηση δεν αναγνωρίστηκε διεθνώς, αν και οι ΗΠΑ το έκαναν μονομερώς το 2019. Η ισραηλινή κίνηση στην ουδέτερη ζώνη ήρθε αφότου Σύριοι αντάρτες μαχητές κατέλαβαν την πρωτεύουσα, τη Δαμασκό, και ανέτρεψαν το καθεστώς του Μπασάρ αλ Άσαντ. Αυτός και ο πατέρας του Χαφέζ, είχαν την εξουσία στη χώρα από το 1971.
Δυνάμεις υπό την ηγεσία της ισλαμιστικής Hayat Tahrir al-Sham (HTS) εισήλθαν στη Δαμασκό τις πρώτες πρωινές ώρες της Κυριακής, πριν εμφανιστούν στην κρατική τηλεόραση για να δηλώσουν ότι η Συρία είναι πλέον «ελεύθερη».
Το Ισραήλ ανησυχεί ιδιαίτερα για το ποιος μπορεί να βάλει στα χέρια του το υποτιθέμενο οπλοστάσιο χημικών όπλων του Μπασάρ αλ Άσαντ. Ηγέτης της συριακής εξέγερσης είναι ο Αμπού Μοχάμεντ αλ Τζολάνι. Οι ρίζες του βρίσκονται στα κατεχόμενα Υψίπεδα του Γκολάν, όπου χιλιάδες Ισραηλινοί έποικοι ζουν τώρα μαζί με περίπου 20.000 Σύρους, οι περισσότεροι Δρούζοι, οι οποίοι παρέμειναν εκεί μετά την κατάληψη του. Το Ισραήλ δεν θα έχει καμία πρόθεση να παραδώσει αυτή τη γη και είναι αποφασισμένο να προστατεύσει τους πολίτες του.