Στα όρια μίας γενικευμένης σύρραξης, με απρόβλεπτη κλιμάκωση βρίσκεται η Μέση Ανατολή πριν την επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο, με τον ίδιο να αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο ενός πολέμου με... το Ιράν. Την ίδια ώρα τρόμος επικρατεί και για την κλιμάκωση του πολέμου στην Ουκρανία, με τον επικεφαλής του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε να προειδοποιεί την Ευρώπη να ξυπνήσει από τον λήθαργο και να δαπανήσει «πολύ περισσότερα» για την άμυνά της, λέγοντας ότι είναι απροετοίμαστη για την απειλή πολέμου με τη Ρωσία.
Ο εκλεγμένος πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε ότι «όλα μπορεί να συμβούν» όταν ρωτήθηκε για τις πιθανότητες πολέμου των ΗΠΑ με το Ιράν κατά την επόμενη προεδρική του θητεία, σε μια μακροσκελή συνέντευξη ως το 2024 του περιοδικού Time.
«Όλα μπορεί να συμβούν. Είναι μια πολύ ρευστή κατάσταση», τόνισε ο Τραμπ.
Ο Τραμπ έχει απειλήσει στο παρελθόν το Ιράν, με την αμερικανική κυβέρνηση να υποστηρίζει ότι οι Φρουροί της Επανάστασης επιχείρησαν να τον δολοφονήσουν. Το Ιράν αρνήθηκε αυτόν τον ισχυρισμό.
Κατά την πρώτη του θητεία, το 2020, ο Τραμπ διέταξε μια αμερικανική αεροπορική επιδρομή που σκότωσε τον Ιρανό ανώτατο στρατιωτικό διοικητή και επικεφαλής των ειδικών δυνάμεων αλ-Κουντς των Φρουρών της Επανάστασης, Κασέμ Σουλεϊμανί.
Επίσης ο Ρεπουμπλικάνος το 2018 απέσυρε τις ΗΠΑ από την πυρηνική συμφωνία που είχε συνάψει ο προκάτοχός του Μπαράκ Ομπάμα το 2015 και επανέφερε αμερικανικές οικονομικές κυρώσεις εις βάρος της Τεχεράνης.
Κατηγορηματικά αντίθετος στη χρήση αμερικανικών πυραύλων σε ρωσικό έδαφος
Συνέχισε λέγοντας ότι εκτιμά ότι το πιο επικίνδυνο πράγμα αυτή τη στιγμή είναι να εκτοξεύει η Ουκρανία πυραύλους στη Ρωσία, κάτι που θα αποτελεί μεγάλη κλιμάκωση, όπως είπε.
Ο Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε ότι διαφωνεί «εντονότατα» με το να επιτραπεί στην Ουκρανία να χρησιμοποιήσει όπλα που παρέχονται από τις ΗΠΑ για να χτυπήσει εντός της Ρωσίας και ότι με αυτόν τον τρόπο οι ΗΠΑ «κλιμακώνουν αυτόν τον πόλεμο και τον κάνουν χειρότερο».
«Διαφωνώ κάθετα με την αποστολή πυραύλων εκατοντάδων μιλίων στη Ρωσία. Γιατί το κάνουμε αυτό;» Ο Τραμπ είπε στη συνέντευξη που έλαβε χώρα στις 25 Νοεμβρίου: «Απλώς κλιμακώνουμε αυτόν τον πόλεμο και τον κάνουμε χειρότερο. Δεν έπρεπε να επιτραπεί να γίνει αυτό. Τώρα δεν κάνουν μόνο πυραύλους, αλλά κάνουν και άλλους τύπους όπλων. Και νομίζω ότι αυτό είναι ένα πολύ μεγάλο λάθος, πολύ μεγάλο λάθος».
Ο Πρόεδρος Τζο Μπάιντεν έδωσε την πολυαναμενόμενη εξουσιοδότηση στην Ουκρανία τον Νοέμβριο να χρησιμοποιήσει ισχυρά όπλα μεγάλου βεληνεκούς που παρέχονται από τις ΗΠΑ, που ονομάζονται τακτικά συστήματα πυραύλων στρατού ή ATACMS, εντός της Ρωσίας. Η εξουσιοδότηση ήταν ένα βασικό αίτημα από την Ουκρανία για μήνες.
Καθ’ όλη τη διάρκεια της εκστρατείας του, ο Τραμπ επανειλημμένα αμφισβήτησε τη συνέχιση της υποστήριξης των ΗΠΑ στην Ουκρανία στον πόλεμό της εναντίον της Ρωσίας και υποσχέθηκε να τερματίσει τον πόλεμο μόλις αναλάβει τα καθήκοντά του. Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντιμίρ Ζελένσκι δήλωσε ότι θέλει να συνεργαστεί «άμεσα» με τον Τραμπ και είναι ανοιχτός στις ιδέες του για τον τερματισμό του πολέμου.
Ο Τραμπ αρνήθηκε να πει στη συνέντευξή του στο Time εάν έχει μιλήσει με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν μετά τις εκλογές, αλλά πιέστηκε επανειλημμένα στο ερώτημα εάν θα «εγκαταλείψει» τον πρόεδρο της Ουκρανίας.
«Θέλω να καταλήξουμε σε συμφωνία και ο μόνος τρόπος για να καταλήξουμε σε συμφωνία είναι να μην εγκαταλείψουμε», είπε ο Τραμπ. Είπε ότι ο πόλεμος είναι μια «τραγωδία» με έναν «καταπληκτικό» αριθμό ανθρώπων που σκοτώθηκαν και στις δύο πλευρές της σύγκρουσης.
«Ο αριθμός των νεκρών στρατιωτών που σκοτώθηκαν τον τελευταίο μήνα είναι συγκλονιστικοί αριθμοί, τόσο Ρώσοι όσο και Ουκρανοί, και οι αριθμοί είναι αρκετά ίσοι… ο αριθμός των νεκρών νεαρών στρατιωτών που βρίσκονται σε χωράφια παντού είναι συγκλονιστικός », είπε.
Ανοιχτός στην προσάρτηση της Δυτικής Όχθης στο Ισραήλ
Ο εκλεγμένος πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ αρνήθηκε να πει εάν υποστηρίζει μια λύση δύο κρατών για την επίλυση του πολέμου Ισραήλ-Χαμάς και δεν απάντησε αν υποστηρίζει το Ισραήλ να προσαρτήσει τη Δυτική Όχθη, μια απόκλιση από δύο θέσεις που κατείχε κατά την πρώτη του διακυβέρνηση.
Όταν ρωτήθηκε σε συνέντευξή του στο περιοδικό Time που δημοσιεύθηκε την Πέμπτη εάν υποστηρίζει μια λύση δύο κρατών μεταξύ των Ισραηλινών και των Παλαιστινίων, ο Τραμπ είπε ότι υποστηρίζει «όποια λύση μπορούμε να κάνουμε για να επιτύχουμε ειρήνη», ενώ σημείωσε ότι υπάρχουν «άλλες εναλλακτικές» έναντι στη λύση δύο κρατών, αλλά δεν έδωσε λεπτομέρειες.
Η υποχώρηση του Τραμπ από τη λύση δύο κρατών έρχεται σε αντίθεση με το σχέδιο που πρότεινε κατά την πρώτη του διακυβέρνηση, το οποίο προοριζόταν να χρησιμεύσει ως πλαίσιο για την υλοποίηση μιας λύσης δύο κρατών, η οποία περιελάμβανε σχέδια για το Ισραήλ να αρχίσει να απομακρύνει τους οικισμούς του από την Δυτική Όχθη. Ο Τραμπ διευκόλυνε επίσης την εξομάλυνση των σχέσεων μεταξύ του Ισραήλ και των αραβικών χωρών στη Μέση Ανατολή, γνωστές ως Συμφωνίες του Αβραάμ, ανοίγοντας το δρόμο για πιθανή διπλωματία μεταξύ των Ισραηλινών και των Παλαιστινίων.
Ο Τραμπ δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο να επιτρέψει στο Ισραήλ να προσαρτήσει τη Δυτική Όχθη, επισημαίνοντας τον απόηχο της επίθεσης της Χαμάς στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου 2023 ως σημείο καμπής στην άποψή του για τις σχέσεις μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων. Όταν ρωτήθηκε αν θα εμπόδιζε το Ισραήλ να προσαρτήσει τη Δυτική Όχθη, ο Τραμπ είπε: «Θα δούμε τι θα συμβεί».
«Θέλω μια μακροχρόνια ειρήνη, μια ειρήνη όπου δεν θα έχουμε 7 Οκτωβρίου σε άλλα τρία χρόνια. Και υπάρχουν πολλοί τρόποι που μπορεί να γίνει», είπε.
Μετά την υπογραφή των Συμφωνιών του Αβραάμ, ο Τραμπ είπε ότι οι συμφωνίες εξομάλυνσης ήταν μέρος μιας στρατηγικής που «έδινε προτεραιότητα στην ειρήνη στην περιοχή έναντι της προσάρτησης της Δυτικής Όχθης». Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου ανέστειλε προσωρινά τις προσπάθειες προσάρτησης μετά την υπογραφή των Συμφωνιών του Αβραάμ.
Ο ΓΓ του ΝΑΤΟ καλεί την Ευρώπη να ετοιμαστεί για έναν «μεγάλο πόλεμο»
Η Ευρώπη πρέπει επειγόντως να ξυπνήσει από τον λήθαργο και να δαπανήσει «πολύ περισσότερα» για την άμυνά της, προειδοποίησε σήμερα ο επικεφαλής του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε, λέγοντας ότι είναι απροετοίμαστη για την απειλή πολέμου με τη Ρωσία.
«Δεν είμαστε έτοιμοι για αυτό που έρχεται στον δρόμο μας σε τέσσερα ή πέντε χρόνια» είπε ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ προσθέτοντας: «Ήρθε η ώρα να στραφούμε προς μια νοοτροπία εν καιρώ πολέμου και να αυξήσουμε την αμυντική μας παραγωγή και τις αμυντικές μας δαπάνες».
Στην πανηγυρική του ομιλία, ο Ρούτε απηύθυνε έκκληση για δημόσια υποστήριξη και αίσθημα θυσίας για να «αποτραπεί ο επόμενος μεγάλος πόλεμος στο έδαφος του ΝΑΤΟ».
Η επίσημη αυτή έκκληση του επικεφαλής της Ατλαντικής Συμμαχίας διατυπώνεται σε μια στιγμή που οι ουκρανικές δυνάμεις υποχωρούν στο πεδίο της μάχης μπροστά στον μεγαλύτερο και καλύτερα εξοπλισμένο ρωσικό στρατό. Ο πόλεμος στην Ουκρανία προκαλεί «περισσότερους από 10.000 θανάτους και τραυματισμούς και στις δύο πλευρές κάθε εβδομάδα», πρόσθεσε.
«Ο κίνδυνος μας πλησιάζει με μεγάλη ταχύτητα», προειδοποίησε ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, αναφερόμενος στη ρωσική απειλή στην ευρωπαϊκή ήπειρο.
«Αυτό που συμβαίνει στην Ουκρανία μπορεί να συμβεί και εδώ», επέμεινε ο πρώην πρωθυπουργός της Ολλανδίας και ακόμη και αν, πρόσθεσε, δεν υπάρχει άμεση στρατιωτική απειλή κατά του ΝΑΤΟ, αυτό δεν εμποδίζει τη Ρωσία να προετοιμάζεται για «μια μακροπρόθεσμη αντιπαράθεση με την Ουκρανία και με εμάς», τις 32 χώρες του ΝΑΤΟ.
«Η ρωσική οικονομία βρίσκεται σε πολεμική κατάσταση», ενώ στην Ευρώπη, τα κράτη είναι απρόθυμα να δαπανήσουν περισσότερα για να αυξήσουν τις αμυντικές τους ικανότητες, πρόσθεσε.
Και εκτός από τη Ρωσία, η Κίνα, το Ιράν και η Βόρεια Κορέα «εργάζονται σκληρά για να αποδυναμώσουν τη Βόρεια Αμερική και την Ευρώπη», τόνισε ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ. «Πρέπει να είμαστε ξεκάθαροι για τις φιλοδοξίες της Κίνας όταν αυξάνει σημαντικά τις δυνάμεις της, συμπεριλαμβανομένων των πυρηνικών της όπλων, χωρίς όρια και με αδιαφάνεια», προειδοποίησε.
Σε έναν κόσμο όπου «η κατάσταση της ασφάλειας είναι η χειρότερη στη ζωή μου», «δεν είμαστε εκεί που θα έπρεπε να είμαστε», δήλωσε ο επικεφαλής της Ατλαντικής Συμμαχίας.
Η αμυντική βιομηχανία της Ευρώπης είναι «πολύ μικρή, πολύ αργή και πολύ κατακερματισμένη», εξήγησε, καλώντας τις κυβερνήσεις, τη βιομηχανία και την κοινή γνώμη να κάνουν ένα άλμα πίστης.
Οι χώρες του ΝΑΤΟ δαπανούν «πολύ λιγότερα» για την άμυνα από ότι κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, όταν αφιέρωναν πάνω από το 3% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος τους στην άμυνα.
Το 2023, οι Σύμμαχοι αποφάσισαν να αυξήσουν τις στρατιωτικές τους δαπάνες στο 2% του ΑΕΠ. Αλλά μόνο 23 από αυτούς έχουν φτάσει σε αυτό το όριο. «Μπορώ να σας πω ότι θα χρειαστούμε πολύ περισσότερα από το 2%», τόνισε ο Ρούτε.
Ορισμένες χώρες του ΝΑΤΟ μιλούν για την ανάγκη αύξησης του ορίου αυτού στο 3%, αλλά παραμένουν διχασμένες και δεν έχει ληφθεί ακόμη καμία απόφαση.
Κάθε επιπλέον μονάδα του ΑΕΠ αντιπροσωπεύει περίπου 200 δισεκατομμύρια επιπλέον για τις χώρες της ΕΕ, 23 από τις οποίες είναι επίσης μέλη του ΝΑΤΟ, σύμφωνα με τον νέο Ευρωπαίο Επίτροπο Άμυνας Άντριους Κουμπίλιους.
Αυτή η προσπάθεια έχει κόστος, το οποίο συνεπάγεται θυσίες, εξήγησε ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ. «Σήμερα, απευθύνω έκκληση για την υποστήριξή σας», είπε. «Ξέρω ότι το να ξοδεύουμε περισσότερα για την άμυνα σημαίνει να ξοδεύουμε λιγότερα για άλλες προτεραιότητες, αλλά είναι μόνο λίγο λιγότερα», είπε, προτείνοντας να χρησιμοποιηθεί “ένα μικρό μέρος” των κοινωνικών δαπανών για να επιτευχθεί αυτό.
«Για να προστατεύσουμε την ελευθερία μας (…) οι πολιτικοί σας πρέπει να σας ακούσουν», τόνισε. «Πείτε τους ότι είστε πρόθυμοι να κάνετε θυσίες σήμερα, ώστε να παραμείνουμε ασφαλείς αύριο».
«Πείτε τους ότι πρέπει να δαπανήσουν περισσότερα για την άμυνα, ώστε να συνεχίσουμε να ζούμε ειρηνικά».
«Αν δεν ξοδέψουμε περισσότερα από κοινού τώρα για να αποτρέψουμε τον πόλεμο, θα πληρώσουμε πολύ, πολύ, πολύ υψηλότερο τίμημα αργότερα κάνοντας πόλεμο», κατέληξε ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ.
