Φαίνεται ότι το σκάνδαλο «Qatargate», που είχε συγκλονίσει το ευρωκοινοβούλιο πριν δύο χρόνια δεν ήταν αρκετό ως… πάθημα να γίνει μάθημα για τους ευρωβουλευτές.
Τώρα το Politico αποκαλύπτει ότι ο σύζυγος της προέδρου του ευρωκοινοβουλίου Ρομπέρτα Μπέτσολα, η οποία ξιφουλκούσε κατά της διαφθοράς τότε, ο Ούκκο Μέτσολα είναι αρχιλομπίστας.
Και μάλιστα ο κορυφαίος εκπρόσωπος των συμφερόντων της ΕΕ για το Royal Caribbean Group με έδρα το Μαϊάμι, τη δεύτερη μεγαλύτερη εταιρεία κρουαζιερόπλοιων στον κόσμο και μια μεγάλη εταιρεία, από εκείνες που θεωρούνται ρυπαντές.
Με αφορμή το «Qatargate», η Μέτσολα πρότεινε έναν κώδικα δεοντολογίας ώστε να υπάρχει διαφάνεια στη δράση των ευρωβουλευτών, οι οποίοι θα έπρεπε να δηλώνουν και τυχόν αντικρουόμενων συμφερόντων εργασίες συγγενικών τους προσώπων.
Η ίδια θα έπρεπε να δηλώσει τις δράσεις του συζύγου της δηλαδή – αλλά δεν το έκανε.
Ο Ούκκο Μέτσολα προσπαθούσε να επηρεάσει την πράσινη συμφωνία που νομοθετούσε το ευρωκοινοβούλιο – και αυτή η προσπάθεια έμεινε μάλλον στο σκοτάδι.
«Δεν υπάρχει κανένας λόγος για τον οποίο η πρόεδρος Μέτσολα -ή οποιοσδήποτε πρόεδρος- θα πρέπει να εξαιρεθεί από την υποβολή μιας τέτοιας δήλωσης», δήλωσε ο Νίκολας Αιόσα, διευθυντής της Transparency International EU (Διεθνής Διαφάνεια της ΕΕ).
«Θα υποστήριζα ότι εάν έχετε σύζυγο που εμπλέκεται σε οποιαδήποτε δραστηριότητα, αμειβόμενη ή μη, που επιδιώκει να επηρεάσει τη χάραξη πολιτικής της ΕΕ, θα πρέπει να το δηλώσει ο ευρωβουλευτής», πρόσθεσε ο Αιόσα.
Δεν υπαινίσσεται ότι η Μέτσολα έκανε συγκάλυψη. Ο Ούκκο συμπλήρωσε τις κατάλληλες εγγραφές λόμπι, οι οποίες ήταν διαθέσιμες στο κοινό. Ούτε υπάρχει καμία ένδειξη ότι η Ρομπέρτα Μέτσολα παραβίασε τους κανόνες του κοινοβουλίου, ούτε απόδειξη ότι χρησιμοποίησε τις επίσημες εξουσίες της για να επηρεάσει αθέμιτα τη νομοθεσία για λογαριασμό του Ούκκο.
Ωστόσο, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η απουσία επίσημης αποκάλυψης έχει προφυλάξει τη σχέση μεταξύ του προέδρου του Κοινοβουλίου και ενός εκπροσώπου συμφερόντων από τον δημόσιο έλεγχο, ακόμη και όταν ο Ούκκο συνόδευε τη σύζυγό του σε επίσημες επισκέψεις, συμπεριλαμβανομένης της στέψης του βασιλιά της Βρετανίας Καρόλου Γ’, και η Ρομπέρτα μίλησε τουλάχιστον δύο φορές υπέρ μιας θέσης που συμμερίζονται το Κοινοβούλιο και η ναυτιλιακή βιομηχανία.
Από την άλλη, ο εκπρόσωπος του προέδρου Γιούρι Λάας αρνήθηκε ότι ο ρόλος του Ούκκο ήταν κάτι που η Ρομπέρτα θα έπρεπε να αποκαλύψει.
«Η προσπάθεια να θεωρηθεί πως η απασχόληση του κ. Μέτσολα εγείρει οποιαδήποτε πιθανή σύγκρουση συμφερόντων -πραγματική ή αντιληπτή- είναι λάθος», ισχυρίστηκε. «Το να είσαι παντρεμένος με κάποιον εργαζόμενο δεν συνιστά πιθανή σύγκρουση συμφερόντων σύμφωνα με τους κανόνες του Κοινοβουλίου», επέμεινε.
Υποστήριξε ότι ο ρόλος της Ρομπέρτα ήταν «διαφορετικός από εκείνους τους κατόχους αξιωμάτων που αναφέρονται» στους κανόνες δεοντολογίας, που ισχύουν για τους 14 αντιπροέδρους του επιμελητηρίου, πέντε κοσμήτορες -ευρωβουλευτές αρμόδιους για διοικητικά και οικονομικά θέματα- και τους προέδρους και αντιπροέδρους των κοινοβουλευτικών επιτροπών.
«Ο Πρόεδρος εκπροσωπεί το συμφέρον του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ως θεσμικού οργάνου», είπε ο Λάας. Οι νέοι κανόνες στόχευαν σε θέσεις «που συνδέονται με ένα συγκεκριμένο χαρτοφυλάκιο ή αρχείο» και επομένως σε «αυξημένο κίνδυνο πιθανής σύγκρουσης συμφερόντων».
Το παράδειγμα του Μέτσολα αναδεικνύει τους περιορισμούς των κανόνων διαφάνειας της Βουλής, οι οποίοι αφήνουν σε μεγάλο βαθμό τους νομοθέτες να διαχειρίζονται ιδιωτικά τις υποθέσεις και τις συγκρούσεις τους.
Το Politico γράφει ότι «η Ρομπέρτα είναι ένα από τα άτομα με τη μεγαλύτερη επιρροή στις Βρυξέλλες, το πολιτικό πρόσωπο του Κοινοβουλίου και το διοικητικό κέντρο εξουσίας του. Παρουσιάστηκε σε όλη τη διάρκεια της καριέρας της ως υπέρμαχος της διαφάνειας, απαιτώντας ισχυρότερες προσπάθειες για να θεραπεύσει την κίτρινη άποψη του κοινού για τις Βρυξέλλες. Αλλά όταν πρόκειται για τις δικές της υποθέσεις, αρνήθηκε να δώσει το παράδειγμα.
Στα σχεδόν τέσσερα χρόνια στα οποία ο Μέτσολα υπηρέτησε ως πρόεδρος ή αντιπρόεδρος, υπήρξε μικρή κάλυψη από τα μέσα ενημέρωσης που ανέφεραν τη δουλειά του Ούκκο. Ακόμη λιγότερο αυτό προκάλεσε ανησυχία. Από τους 14 ευρωβουλευτές, αξιωματούχοι της ΕΕ και αγωνιστές κατά της διαφθοράς με το POLITICO μίλησαν για αυτό το άρθρο -άνθρωποι που αναμφισβήτητα θα έπρεπε να γνωρίζουν- μόνο δύο γνώριζαν ότι ο πρώτος κύριος του Κοινοβουλίου εργαζόταν για λογαριασμό της βιομηχανίας αναψυχής.
Κανείς από αυτούς δεν είχε παρατηρήσει την προεδρική εξαίρεση στον κώδικα δεοντολογίας που οι κοινοβουλευτικοί αξιωματούχοι υπέγραψαν να ακολουθήσουν».
Η εξαίρεση ήταν «ένα κενό, το οποίο θα έπρεπε να κλείσουμε», είπε ο Τίμο Βόλκεν, ευρωβουλευτής από τη Σοσιαλιστική ομάδα που συναγωνίζεται το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΚ) της Ρομπέρτα, όταν του επισημάνθηκε το θέμα.
Παρά τον ισχυρισμό του Λάας ότι δεν υπάρχει κάτι μεμπτό, το ζευγάρι γνώριζε πολύ καλά ότι έπρεπε να λάβουν μέτρα για την αντιμετώπιση του ζητήματος, είπε ο ίδιος ο Ούκκο Μέτσολα στο Politico.
Το ζεύγος Μέτσολα είχε ένα «κινέζικο τείχος» όσον αφορά τη δουλειά του άλλου. Από τότε που η Ρομπέρτα έγινε πρόεδρος, ο Ούκκο σταμάτησε να ασκεί απευθείας πιέσεις στους ευρωβουλευτές «για να αποτρέψει ακόμη και την εντύπωση ακαταλληλότητας», είπε, προσθέτοντας ότι η Royal Caribbean έχει πλέον προσλάβει ένα επιπλέον άτομο για να ασχολείται με το ευρωκοινοβούλιο.
«Θα ήθελα να πιστεύω ότι τα καταφέραμε εξαιρετικά καλά», είπε ο Ούκκο.