Ο ηγέτης της Χαμάς, ο Ισμαήλ Χανίγια, ο οποίος δολοφονήθηκε προχθές Τετάρτη στην πρωτεύουσα του Ιράν, σε επίθεση αποδιδόμενη στο Ισραήλ, θα ενταφιαστεί σήμερα στο Κατάρ, όπου ζούσε εξόριστος, ενώ η Τεχεράνη και σύμμαχοί της ετοιμάζουν αντίποινα.
Μετά την επίσημη τελετή της κηδείας του - σημαδεύτηκε από αξιώσεις για εκδίκηση -, με χιλιάδες παρευρισκόμενους, χθες Πέμπτη στην Τεχεράνη, θα γίνουν δεήσεις στο τζαμί του Ιμάμη Μοχάμαντ μπιν Άμπντελ Ουάχαμπ, το μεγαλύτερο στην πρωτεύουσα του εμιράτου, τη Ντόχα.
Η Χαμάς κάλεσε η σημερινή να γίνει «ημέρα οργής», μετά την ταφή του επικεφαλής του Πολιτικού Γραφείου της, να γίνουν «πορείες οργής από κάθε τζαμί» αφού ολοκληρωθεί η προσευχή της Παρασκευής. Ο Ισμαήλ Χανίγια, διευκρίνισε το κίνημά του, θα ενταφιαστεί σε νεκροταφείο στη Λουσάιλ, στο βόρειο τμήμα της πρωτεύουσας του Κατάρ, με παρόντες πολίτες και ηγέτες «του αραβικού και του ισλαμικού κόσμου».
Η Τουρκία κήρυξε μια μέρα εθνικού πένθους.
Ο Ισμαήλ Χανίγια σκοτώθηκε προχθές Τετάρτη, σε «αεροπορικό» πλήγμα, σύμφωνα με τη Χαμάς και ιρανικά ΜΜΕ, σε κτίριο για βετεράνους πολέμου στη βόρεια Τεχεράνη, μερικές ώρες αφού παρέστη στην τελετή ορκωμοσίας του Ιρανού νέου προέδρου Μασούντ Πεζεσκιάν. Το Ιράν, η Χαμάς και η λιβανική Χεζμπολάχ κατηγόρησαν το Ισραήλ για τη δολοφονία. Οι ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις ανέφεραν από την πλευρά τους ότι το «μοναδικό» πλήγμα εκτός επικράτειας στο οποίο προχώρησαν προχθές το βράδυ ήταν εκείνο που σκότωσε τον Φουάντ Σουκρ, κορυφαίο στέλεχος της Χεζμπολάχ, σε νότιο προάστιο της Βηρυτού.
Δημοσίευμα των New York Times, επικαλούμενο πέντε αξιωματούχους χωρών της Μέσης Ανατολής, που μίλησαν υπό τον όρο να μην κατονομαστούν, ανέφερε ότι ο Ισμαήλ Χανίγια σκοτώθηκε όταν πυροδοτήθηκε βόμβα κρυμμένη για σχεδόν δυο μήνες στην κατοικία όπου διέμενε, παρότι θεωρητικά το κτήριο φυλάσσεται αυστηρά από τους Φρουρούς της Επανάστασης, καθώς αποτελεί μέρος πελώριου συγκροτήματός τους σε πλούσια συνοικία στο βόρειο τμήμα της ιρανικής πρωτεύουσας.
Διαμηνύοντας πως τα αντίποινα είναι «αναπόδραστα», ο ηγέτης της Χεζμπολάχ, ο Χασάν Νασράλα, είπε πως «το Ισραήλ δεν ξέρει ποιες κόκκινες γραμμές παραβίασε» κατά τη διάρκεια της κηδείας του Φουάντ Σουκρ. Το βράδυ, το κίνημα ανακοίνωσε πως εκτόξευσε δεκάδες ρουκέτες τύπου Κατιούσα εναντίον του βόρειου Ισραήλ.
Οι επιθέσεις στην Τεχεράνη και στη Βηρυτό εντείνουν την ανησυχία για τον κίνδυνο ανάφλεξης σε όλη τη Μέση Ανατολή, ανάμεσα από τη μια στο Ισραήλ και τους συμμάχους του, με κυριότερο τις ΗΠΑ, κι από την άλλη το Ιράν και δυνάμεις προσκείμενες σε αυτό στον Λίβανο, στη Συρία, στο Ιράκ και στην Υεμένη.
Ο ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου διαβεβαίωσε χθες πως το Ισραήλ έχει «πολύ υψηλό επίπεδο» προετοιμασίας για οποιοδήποτε σενάριο, «αμυντικό ή επιθετικό», σύμφωνα με το γραφείο του. Κατά τη διάρκεια τηλεφωνικής συνδιάλεξής τους, ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν «επαναβεβαίωσε τη δέσμευσή του στην ασφάλεια του Ισραήλ μπροστά σε όλες τις απειλές του Ιράν, συμπεριλαμβανομένων των προσκείμενων σε αυτό τρομοκρατικών οργανώσεων Χαμάς, Χεζμπολά και Χούθι», ανέφερε σε ανακοίνωσή του ο Λευκός Οίκος. Μερικές ώρες αργότερα ο κ. Μπάιντεν δήλωσε «πολύ ανήσυχος» για την κλιμάκωση των εντάσεων στη Μέση Ανατολή και έκρινε ότι η δολοφονία του ηγέτη της Χαμάς δεν βοηθά να «διευθετηθεί» η κατάσταση.
Χθες χιλιάδες άνθρωποι σε πένθος, με παλαιστινιακές σημαίες ή πορτρέτα του Ισμαήλ Χανίγια, παραβρέθηκαν στην κηδεία του, που σημαδεύτηκε από προτροπές για εκδίκηση.
Ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν, ο αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, ο οποίος απείλησε το Ισραήλ πως το περιμένει «σκληρή τιμωρία», έψαλλε προσευχή για τους νεκρούς μπροστά στα φέρετρα του Ισμαήλ Χανίγια και σωματοφύλακά του, καλυμμένα με παλαιστινιακές σημαίες.
Το κίνημα Ανσάρ Αλλάχ, πιο γνωστό με το επώνυμο της οικογένειας των ηγετών του, των Χούτι, διεμήνυσε χθες πως θα υπάρξει «στρατιωτική απάντηση» στην «επικίνδυνη κλιμάκωση» στην οποία προχώρησε κατ’ αυτό το Ισραήλ.
Σύμφωνα με χωριστό δημοσίευμα των Τάιμς της Νέας Υόρκης, που επικαλέστηκαν τρεις Ιρανούς αξιωματούχους χωρίς να τους κατονομάσουν, ο αγιατολάχ Χαμενεΐ, κατά τη διάρκεια έκτακτης συνεδρίασης του ανώτατου συμβουλίου εθνικής ασφαλείας προχθές Τετάρτη, διέταξε να εξαπολυθούν απευθείας πλήγματα στο Ισραήλ σε ανταπόδοση για τη δολοφονία του Ισμαήλ Χανίγια.
Το Κατάρ φιλοξενεί το πολιτικό γραφείο της Χαμάς κατόπιν συμφωνίας με τις ΗΠΑ από το 2012, αφού έκλεισαν τα γραφεία του παλαιστινιακού ισλαμιστικού κινήματος στη Δαμασκό. Ο Ισμαήλ Χανίγια διαδραμάτιζε ρόλο-κλειδί στις διαπραγματεύσεις με σκοπό να κλειστεί συμφωνία κατάπαυσης του πυρός στη Λωρίδα της Γάζας, συνομιλώντας με τους μεσολαβητές του Κατάρ — που πλέον εκφράζουν δημόσια αμφιβολίες για το αν έχει νόημα η συνέχιση του εγχειρήματος μετά τη δολοφονία του.
Η διεθνής κοινότητα παρότρυνε να επιδειχθεί ψυχραιμία και να συνεχιστεί η προσπάθεια για την κήρυξη κατάπαυσης του πυρός στη Λωρίδα της Γάζας. Αρκετοί αναλυτές εκτιμούν πως τα αντίποινα του Ιράν και συμμάχων του θα είναι μετρημένα, ώστε να αποφευχθεί περαιτέρω κλιμάκωση. «Το Ιράν και η Χεζμπολάχ δεν θέλουν να παίξουν το παιγνίδι του Νετανιάχου», να του δώσουν «τα προσχήματα που χρειάζεται για να σύρει τις ΗΠΑ σε πόλεμο», εκτίμησε η Άμαλ Σάαντ, ειδική στη Χεζμπολάχ.
