Με τις αυξήσεις που θα δίνονται στους μισθούς από το επόμενο έτος, οι ασφαλιστικές εισφορές των ελεύθερων επαγγελματιών θα συνδέονται άμεσα με το ύψος τους. Συγκεκριμένα, το ύψος των μισθών στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα θα καθορίζει τις εισφορές που θα καταβάλλουν οι επαγγελματίες από το επόμενο έτος και θα γίνεται αναφορά στα... φετινά εισοδήματα.
Για παράδειγμα, αν ο μέσος μισθός φέτος αυξηθεί κατά 5% σε σχέση με πέρυσι, τότε με βάση αυτή την αύξηση θα διαμορφωθεί και η αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών για τους ελεύθερους επαγγελματίες το 2025. Ειδικότερα, αν οι εισφορές ανέρχονται σε 200 ευρώ τον μήνα, το νέο ασφάλιστρο από την 1η Ιανουαρίου 2025 θα διαμορφωθεί σε 210 ευρώ.
Το νέο σύστημα είναι παρόμοιο με το τεκμαρτό σύστημα υπολογισμού του ελάχιστου εισοδήματος, το οποίο βασίζεται στον κατώτατο μισθό. Οι εισφορές που θα καταβάλλουν οι ελεύθεροι επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενοι και αγρότες θα συνδέονται με τις αυξήσεις μισθών που θα έχουν κατά μέσο όρο οι μισθωτοί εργαζόμενοι στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα το προηγούμενο έτος.
Αυτό σημαίνει ότι, αντί να αυξάνονται οι εισφορές κάθε χρόνο με το ποσοστό αύξησης του πληθωρισμού του προηγούμενου έτους, όπως ισχύει μέχρι σήμερα, από το επόμενο έτος θα συνδέονται με τις αυξήσεις των μισθών του προηγούμενου έτους.
Με το νέο σύστημα εκτιμάται ότι θα προκύψουν μεγαλύτερες αυξήσεις εισφορών εάν οι μισθοί αυξάνονται περισσότερο από τον πληθωρισμό. Παράλληλα, η αύξηση των εισφορών με βάση το ποσοστό αύξησης των μισθών αναμένεται να οδηγήσει και σε καλύτερες συντάξεις, στην περίπτωση που οι ονομαστικοί μισθοί αυξάνονται περισσότερο από τον πληθωρισμό.
Το νέο σύστημα καθορισμού των εισφορών θα εφαρμοστεί βάσει των ήδη ψηφισμένων διατάξεων (νόμοι 4387/2015 και 4670/2020), οι οποίες καθιερώνουν την αναπροσαρμογή των ασφαλιστικών εισφορών με τον δείκτη μεταβολής μισθών, αντί του δείκτη τιμών καταναλωτή.
Από την επόμενη χρονιά, αλλάζει και ο τρόπος υπολογισμού της ανταποδοτικής σύνταξης για κάθε νέο συνταξιούχο. Πλέον, δεν θα υπολογίζεται με βάση τις συντάξιμες αποδοχές προσαυξημένες με τη μεταβολή του δείκτη τιμών καταναλωτή, αλλά με βάση τον δείκτη μεταβολής μισθών, ο οποίος θα προκύπτει από τον μέσο όρο των αυξήσεων μισθών για το σύνολο των εργαζομένων.
Ο νέος τρόπος υπολογισμού ευνοεί το ύψος των συντάξεων, καθώς η ανάπτυξη ακολουθεί ανοδική πορεία, ενώ ο πληθωρισμός υποχωρεί. Έτσι, όσο υψηλότερες είναι οι αυξήσεις μισθών του 2024, τόσο μεγαλύτερο θα είναι το ποσοστό αύξησης που θα δουν στις αποδοχές τους οι ασφαλισμένοι που θα συνταξιοδοτηθούν το 2025 και τα επόμενα έτη.
Οι διαφορές, όπως έχουν επισημάνει οι ειδικοί, θα είναι αμελητέες τα πρώτα χρόνια, αλλά ύστερα από 5-6 χρόνια εφαρμογής του νέου τρόπου υπολογισμού, οι συντάξεις αναμένεται να είναι αυξημένες κατά 5%-10%.