Με συμφωνίες αλλά και διαφωνίες τόσο δημόσιες όσο και πίσω από τις κλειστές πόρτες ολοκληρώθηκε η χθεσινή συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Ταγίπ Ερντογάν...στην Άγκυρα.
Οι δύο ηγέτες τα είπαν σε καλό κλίμα σε μια συνέχεια των συνομιλιών τους στην Αθήνα τον περασμένο Δεκέμβριο. Μπορεί να υπήρξαν αρκετά θέματα που συμφώνησαν ότι διαφωνούν, όμως ήταν εμφανές ότι ήθελαν να προτάξουν τα θετικά της ατζέντας που αποτελούν σημείο αναφοράς στις συναντήσεις τους. Άλλωστε και ο εκπρόσωπος τους Στέιτ Ντιπάρτμεντ δήλωσε ότι οι ΗΠΑ χαιρετίζουν την πρόσφατη συνάντηση που είχαν οι δύο ηγέτες ως σύμμαχοι στο ΝΑΤΟ και ως γείτονες. «Ενθαρρύνουμε αυτές τις συζητήσεις σε όλα τα επίπεδα, ώστε η Ελλάδα και η Τουρκία να συνεργαστούν για την προώθηση της ειρήνης, της ασφάλειας και της ευημερίας στην περιοχή και για την επίλυση των διαφορών με διπλωματικό τρόπο, σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο».
Ο Έλληνας πρωθυπουργός και ο Τούρκος πρόεδρος διαφώνησαν για τη Μονή της Χώρας, τη μουσουλμανική μειονότητα της Θράκης που ο πρόεδρος Ερντογάν αποκάλεσε και πάλι τουρκική, το Κυπριακό, αλλά και για τη Μέση Ανατολή.
Συγκεκριμένα, ο Έλληνας πρωθυπουργός εξέφρασε και δημοσίως την έντονη δυσαρέσκεια του για τη μετατροπή της Μονής της Χώρας σε τζαμί, με τον Τούρκο πρόεδρο να περιορίζεται στην προφανή δέσμευση ότι το μνημείο θα είναι επισκέψιμο. Συγκαλυμμένη έκφραση περί λύσης δύο κρατών στην Κύπρο από τον Ταγίπ Ερντογάν, με τον Κυριάκο Μητσοτάκη να υποδεικνύει τις αποφάσεις του ΣΑ του ΟΗΕ.
Εκ διαμέτρου αντίθετες οι απόψεις των δύο ηγετών για τον πόλεμο στη Γάζα, με τον Ταγίπ Ερντογάν να υποστηρίζει: «Δεν βλέπω την Χαμάς ως τρομοκρατική οργάνωση. Θα ήταν σκληρή προσέγγιση αν αποκαλούμε την Χαμάς τρομοκρατική οργάνωση όταν έχει χάσει περισσότερους από 40.000 ανθρώπους μέχρι τώρα». Ωστόσο μία φράση του κ. Μητσοτάκη αποτυπώνει και το κλίμα που επικράτησε στις συνομιλίες των δύο ηγετών. «Και σήμερα δείξαμε ότι δίπλα στις διαφωνίες μας μπορούμε να γράφουμε και μία παράλληλη σελίδα με τις συμφωνίες μας…», τόνισε ο πρωθυπουργός.
«Είμαστε της πεποίθησης ότι η ενίσχυση του πνεύματος συνεργασίας μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας θα είναι για το καλό τόσο των δύο χωρών όσο και όλης περιοχής μας. Στις συνομιλίες μας συζητήσαμε και τα αλληλένδετα προβλήματα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις» τόνισε ο Ταγίπ Ερντογάν.
Στη διάρκεια των δηλώσεών τους προς τους εκπροσώπους των Μέσων Ενημέρωσης, οι δύο ηγέτες έδωσαν ιδιαίτερη βαρύτητα στις διμερείς οικονομικές σχέσεις, εκπέμποντας το μήνυμα ότι το θετικό κλίμα στις σχέσεις Αθήνας και Άγκυρας θα πρέπει να διατηρηθεί.
Οι δύο ηγέτες εξέτασαν τα αποτελέσματα του 5ου Συμβουλίου Συνεργασίας Υψηλού Επιπέδου, το οποίο πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα στις 7 Δεκεμβρίου 2023, και έκαναν απολογισμό της προόδου των συναντήσεων που έχουν πραγματοποιηθεί έκτοτε, με βάση τους πυλώνες του πολιτικού διαλόγου, της θετικής ατζέντας και των μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης, υπό την καθοδήγηση των Υπουργών Εξωτερικών.
Μητσοτάκης και Ερντογάν εξέφρασαν την ικανοποίησή τους για την πρόοδο που έχει επιτευχθεί μέχρι σήμερα στο πλαίσιο του κοινού σχεδίου δράσης του θετικού θεματολογίου που περιλαμβάνει μέτρα κοινού ενδιαφέροντος σε διάφορους τομείς. Υπογράμμισαν τη σημασία του κοινού σχεδίου δράσης για την οικοδόμηση της οικονομικής συνεργασίας ως βασικού πυλώνα των διμερών σχέσεων. Στο πλαίσιο αυτό, οι δύο πλευρές χαιρέτισαν επίσης τη σύσταση του Ελληνοτουρκικού Επιχειρηματικού Συμβουλίου, το οποίο θα προωθήσει την επιχειρηματική συνεργασία με βάση συγκεκριμένους και καλά στοχευμένους τομείς, και επιβεβαίωσαν τη δέσμευσή τους να διπλασιάσουν τον όγκο του εμπορίου μεταξύ των δύο χωρών.
Αναγνωρίζοντας τις κοινές προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής και της σεισμικής τρωτότητας της περιοχής και υπενθυμίζοντας τους τραγικούς σεισμούς του Φεβρουαρίου 2023 στην Τουρκία, οι δύο πλευρές σημείωσαν με ικανοποίηση τη σύναψη μνημονίου συνεργασίας για τη διαχείριση καταστροφών και εκτάκτων αναγκών.Οι δύο πλευρές εξέφρασαν επίσης την ικανοποίησή τους για την υπογραφή συμφωνίας συνεργασίας στους τομείς της υγείας και των ιατρικών επιστημών.Οι ηγέτες εξέτασαν επίσης περιφερειακά και διεθνή ζητήματα και επιβεβαίωσαν την κοινή τους άποψη ότι το σημερινό κλίμα στις διμερείς σχέσεις συμβάλλει σημαντικά στην ενίσχυση της σταθερότητας στην περιοχή.
Ανέθεσαν στους υπουργούς Εξωτερικών τους να συντονίσουν τις εργασίες προς τις επόμενες συναντήσεις στο πλαίσιο του συμφωνηθέντος οδικού χάρτη. Δύο συναντήσεις αναμένονται στο άμεσο μέλλον. Η πρώτη, η σίγουρη, αυτή στο πλαίσιο της γενικής συνέλευσης του ΟΗΕ. Η δεύτερη, πιθανή, στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στην Ουάσιγκτον.Συμφώνησαν η επόμενη συνεδρίαση του ανωτάτου συμβουλίου συνεργασίας Ελλάδας-Τουρκίας να πραγματοποιηθεί περί το τέλος του χρόνου στην Τουρκία.Συμφώνησαν και στις επόμενες συναντήσεις στη βάση των τριών αξόνων που είχαν συμφωνηθεί κατά τη συνάντησή τους στο Βίλνιους: πολιτικός διάλογος, θετική ατζέντα, Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης.
Και οι δύο πλευρές δεσμεύτηκαν να εδραιώσουν το σημερινό θετικό κλίμα σύμφωνα με τη Διακήρυξη της Αθήνας του 2023 για τις φιλικές σχέσεις και την καλή γειτονία, να διερευνήσουν περαιτέρω τομείς συνεργασίας, να συνεχίσουν τις τακτικές ανταλλαγές και να διατηρήσουν αποτελεσματικούς διαύλους επικοινωνίας σε πολλαπλά επίπεδα, προς όφελος και των δύο εθνών σε μια ατμόσφαιρα φιλίας και αμοιβαίας εμπιστοσύνης.
