Ο λόγος είναι για να καθαγιαστούν τα νερά και να φύγει μακριά το κακό.
Κατά τον καθαγιασμό των νερών της θάλασσας , το πιάσιμο του Σταυρού γίνεται από κολυμβητές, τους λεγόμενους Βουτηχτάδες. Πολλοί βουτούν στα παγωμένα νερά για να πιάσουν τον Σταυρό και να λάβουν την ευλογία του ιερωμένου, αλλά και να δεχθούν τις τιμές και τις ευχές.
Στην άγια εικόνα των Θεοφανείων ο Χριστός βρίσκεται μεταξύ ψηλών βράχων, που σμίγουν και σχηματίζουν «κλεισούραν». Τα νερά, που δεν είναι αγιασμένα, μας θυμίζουν την εικόνα του θανάτου – κατακλυσμού. Ο συμβολισμός των βράχων της εικόνας της γεννήσεως συνεχίζεται στην εικόνα των Θεοφανίων και καταλήγει στην εικόνα της καθόδου του Χριστού στον Άδη. Η εικόνα της βαπτίσεως παρουσιάζει τον Ιησού να εισέρχεται στα νερά, στον υγρό τάφο.
Τι συμβολίζει ο αγιασμός στα σπίτια – Οι καλικάντζαροι
Την παραμονή των της εορτής των Αγίων Θεοφανίων ,ο ιερέας γυρίζει όλα τα σπίτια και με τον Σταυρό και ένα κλωνάρι βασιλικό «αγιάζει» ή «Φώτων» (ραντίζει) τους χώρους των σπιτιών για να φύγει μακριά κάθε κακό.
Παλαιότερα, οι λαϊκές δοξασίες συνέδεαν τον φωτισμό των σπιτιών με την εξαφάνιση των καλικάντζαρων, οι οποίοι λέγεται ότι φεύγουν τρομαγμένοι με τον ερχομό του ιερέα όταν ο τελευταίος πηγαίνει να ραντίσει τα σπίτια.