Η ανησυχία για τον στρεπτόκοκκο επέστρεψε στην Ελλάδα μετά και τον θάνατο ενός 8χρονου παιδιού στο Παίδων Αγλαϊα Κυριακού. Το παιδί παρουσίαζε συμπτώματα για τρεις μέρες όταν έφτασε στο νοσοκομείο και υποβλήθηκε σε strep test το οποίο... βγήκε θετικό.
Η επιδείνωση ωστόσο ήταν ραγδαία, υπέστη σηπτικό σοκ και κατέληξε μέσα σε τρεις ώρες. Πρόκειται για τον έβδομο θάνατο στην χώρα μας από στρεπτόκοκκο αλλά στο παιδί θα γίνουν εξετάσεις βιολογικών υγρών για εντοπισμό οποιουδήποτε παθογόνου παράγοντα, καθώς και νεκροψία-νεκροτομή.
Ο καθηγητής Υγιεινής και Επιδημιολογίας της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ, Γκίκας Μαγιορκίνης μίλησε στην ΕΡΤ για το τί ήταν αυτό που οδήγησε στον θάνατο το παιδί.
«Πρόκειται για περίπτωση παιδιού το οποίο ήταν μολυσμένο με τον β αιμολυτικό στρεπτόκοκκο της ομάδας Α. Είναι ένα αρκετά κοινό μικρόβιο, το οποίο θεραπεύεται αποτελεσματικά με αντιβίωση μεν, αλλά σε κάποιες περιπτώσεις κάνει αυτό που λέμε “διεισδυτική λοίμωξη”, δηλαδή περνάει στο αίμα και μπορεί να προκαλέσει σήψη και σηπτικό σοκ. Με βάση τα στοιχεία που βγαίνουν από το ανακοινωθέν, φαίνεται ότι πρόκειται για αυτή την περίπτωση. Δηλαδή το παιδάκι έπαθε σηπτικό σοκ, το οποίο σημαίνει ότι πέφτει η πίεση, δεν πηγαίνει αίμα στα όργανα και γι αυτό χρειάστηκε διασωλήνωση και μπήκε στη μονάδα εντατικής θεραπείας» τόνισε ο κ. Μαγιορκίνης.
«Ο β αιμολυτικός στρεπτόκοκκος είναι πολύ κοινή λοίμωξη. Όλοι μας την έχουμε περάσει. Κάνει συνήθως αυτό που λέμε αμυγδαλίτιδα. Πρήζονται οι αμυγδαλές και κάνουν πύον, δεν κάνει συνάχι. Δεν το μπλέκουμε εύκολα με μια απλή ίωση, οπότε συνήθως διαγιγνώσκεται εύκολα. Ο παιδίατρος βλέπει το λαιμό, βλέπει ότι έχει πύον, κάνει και στρεπτ τεστ που είναι πολύ εύκολο και πλέον μπορεί να γίνει πολύ γρήγορα» σημείωσε και συνέστησε το συγκεκριμένο τεστ να γίνεται από επαγγελματίες υγείας και όχι στο φαρμακείο της γειτονιάς.
Για το αν υπάρχει έξαρση στην Ελλάδα, ο κ. Μαγιορκίνης, ανέφερε: «Φέτος δεν βλέπουμε κάποια ιδιαίτερη έξαρση στα παιδιά στην Ελλάδα. Σε άλλες χώρες έχουμε δει. Είναι φυσιολογικό. Αυτό που βλέπουμε είναι ό,τι βλέπαμε και άλλες χρονιές πριν από την πανδημία. Περιστατικά με στρεπτόκοκκο που προχωρούν σε διεισδυτική λοίμωξη συμβαίνουν, δηλαδή έχουμε ένα μικρό αριθμό. Μπορεί να φτάσουμε και τα 5 και τα 6 κάθε χρόνο με βαριά κατάληξη και αυτό είναι κάτι το οποίο δεν είναι και εύκολο να αποφευχθεί γιατί ακόμα και μετά τη λήψη αντιβίωσης, κάποιες περιπτώσεις μπορεί να εξελιχθούν άσχημα. Άλλα συμπτώματα που πρέπει να μας θορυφήσουν είναι ένα εξάνθημα με κηλίδες και ο υψηλός πυρετός» εξήγησε ο κ. Μαγιορκίνης.
Σε ερώτηση για το εάν ο ΕΟΔΥ παρατηρεί ο επιδημιολογικά τον στρεπτόκοκκο απάντησε ότι την Ελλάδα οι αναφορές είναι μη συστηματικές, οπότε δεν έχουμε πλήρη εικόνα, γιατί πρόκειται για κοινό μικρόβιο.
Δεν είναι ένα μικρόβιο που έχει κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και οι παιδίατροι το ξέρουν πάρα πολύ καλά
Πώς μεταδίδεται ο στρεπτόκοκκος Α
Ο στρεπτόκοκκος ομάδας Α μεταδίδεται πολύ πιο εύκολα από άτομα που είναι συμπτωματικά και νοσούν, παρά από υγιείς φορείς του βακτηρίου.
Ο στρεπτόκοκκος ομάδας Α μεταδίδεται μέσω:
- Των μολυσμένων σταγονιδίων από τις εκκρίσεις ασθενών
- Της επαφής με επιμολυσμένες επιφάνειες
- Την επαφή με μολυσμένες δερματικές βλάβες ασθενών
Ο στρεπτόκοκκος είναι υπεύθυνος για αμυγδαλίτιδα, φαρυγγίτιδα, οστρακιά, κηρίο και κυτταρίτιδα, μεταστρεπτοκοκκικά ανοσολογικά σύνδρομα, όπως ο ρευματικός πυρετός και η οξεία σπειραματονεφρίτιδα, καθώς και διεισδυτικές λοιμώξεις, όταν δηλαδή βρίσκεται σε σημεία του σώματος στα οποία υπό κανονικές συνθήκες δεν εντοπίζεται, όπως οι πνεύμονες, η κυκλοφορία του αίματος και αλλού.
Παράδειγμα αποτελεί το σύνδρομο του τοξικού σοκ από στρεπτόκοκκο (Streptococcal toxic shock syndrome, STSS) που εάν δεν διαγνωστεί και αντιμετωπιστεί άμεσα έχει θανατηφόρο εξέλιξη. Άλλες διεισδυτικές λοιμώξεις από τις πιο σοβαρές αλλά σπάνιες μορφές iGAS, είναι η νεκρωτική απονευρωσίτιδα, και η νεκρωτική πνευμονία.
Πότε έχουμε κατάσταση συναγερμού από τον στρεπτόκοκκο
Τα σημεία και συμπτώματα που θα κάνουν ένα γονέα να ανησυχήσει και να συμβουλευτεί τον παιδίατρό του, δεδομένης είναι εάν:
- Η κατάσταση του παιδιού χειροτερεύει
- Δεν τρώει ή τρώει πολύ λιγότερο από το κανονικό
- Έχει να ουρήσει (στεγνή πάνα) για 12 ώρες ή περισσότερες ή παρουσιάζει άλλα σημεία αφυδάτωσης
- Εάν το κάτω των 3 μηνών βρέφος έχει θερμοκρασία 38°C ή υψηλότερη και το άνω των 3 μηνών έχει θερμοκρασία 39°C ή υψηλότερη
- Το αισθάνεστε πιο ζεστό από το συνηθισμένο όταν αγγίζετε την πλάτη ή το στήθος του ή το αισθάνεστε ιδρωμένο
- Είναι πολύ κουρασμένο ή ευερέθιστο
- Εκείνα όμως που θα πρέπει να κάνουν τον γονέα να ζητήσει άμεσα οπωσδήποτε ιατρική βοήθεια είναι όταν το παιδί:
- Δυσκολεύεται να αναπνεύσει – με συριγμούς ή χωρίς ή εμφανίσει εργώδη αναπνοή (εισολκή μεσοπλεύριων διαστημάτων και υπερκλείδιων βόθρων)
- Εμφανίσει διαταραχές στη συχνότητα, το βάθος ή τη ρυθμικότητα της αναπνοής
- Εμφανίσει εξάνθημα που δεν ξεθωριάζει όταν το πιέζετε με ένα ποτήρι
- Παρουσιάσει μελανότητα στο δέρμα, τη γλώσσα, τα χείλη του ή αν διαπιστωθεί πως τα σημεία αυτά έχουν κρύα και μαλακή αίσθηση
- Εμφανίσει σπασμούς ή επιληπτικές κρίσεις
- Είναι υποτονικό και εμφανίζει υπνηλία ή αυπνία
Ποιοι είναι οι περισσότερο ευάλωτοι
Οποιοσδήποτε μπορεί να νοσήσει από στρεπτοκοκκική λοίμωξη. Ωστόσο πιο ευάλωτοι στο βακτήριο είναι τα μικρά παιδιά, οι ηλικιωμένοι, οι ανοσοκατεσταλμένοι, οι άνθρωποι με χρόνια νοσήματα και όσοι διαβιούν σε κακές συνθήκες υγιεινής και σε συνθήκες συγχρωτισμού. Ο πυογόνος στρεπτόκοκκος αποτελεί ένα από τα πιο συχνά αίτια φαρυγγοαμυγδαλίτιδας στα παιδιά σχολικής ηλικίας.
Μέτρα πρόληψης
Τα μέτρα πρόληψης της στρεπτοκοκκικής λοίμωξης από τον πυογόνο στρεπτόκοκκο περιλαμβάνουν:
- Σωστή εφαρμογή των κανόνων υγιεινής και της υγιεινής των χεριών
- Εφαρμογή των μέτρων ατομικής προστασίας
- Αποφυγή του συγχρωτισμού και σωστό αερισμό των χώρων
- Σωστή καθαριότητα και απολύμανση των επιφανειών και των συχνά χρησιμοποιούμενων αντικειμένων, σύμφωνα με τις οδηγίες των ειδικών
- Περιορισμός των ατόμων που νοσούν σε κατ’ οίκον νοσηλεία, τουλάχιστον για ένα εικοσιτετράωρο μετά την έναρξη της αντιβιοτικής τους αγωγής
