Χθες, ρυμουλκήθηκε με τη βοήθεια δύο πλοίων στις εγκαταστάσεις του Οργανισμού Λιμένος, όπου ειδικό κλιμάκιο του Πολεμικού Ναυτικού θα το εξετάσει διεξοδικά. Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, το πλωτό μουσείο και σύμβολο του αντιδικτατορικού αγώνα θα ρυμουλκηθεί στην Αθήνα, προκειμένου να επιδιορθωθεί και σε δεύτερο στάδιο θα εξεταστεί αν θα επιστρέψει στη Θεσσαλονίκη.
Το «ΒΕΛΟΣ» είχε ταξιδέψει στη συμπρωτεύουσα το 2019 για τους εορτασμούς της απελευθέρωσης της πόλης και την επέτειο της 28ης Οκτωβρίου. Αρχικά, είχε προγραμματιστεί να παραμείνει ορισμένους μήνες προκειμένου να το επισκέπτονται πολίτες. Η προσέλευση ήταν μεγάλη, ενώ στη συνέχεια ξέσπασε η πανδημία, με αποτέλεσμα να παραταθεί η παραμονή του στη Θεσσαλονίκη.
Κλειστός όρμος
Η τότε ηγεσία του Πολεμικού Ναυτικού είχε επιλέξει το «ΒΕΛΟΣ» να ρίξει άγκυρα στη νέα παραλία της πόλης, κοντά στο Μέγαρο Μουσικής, προκειμένου να «κοσμεί» το σημείο και να είναι ευκολότερη η πρόσβαση του κόσμου. Aλλωστε, ο όρμος της Θεσσαλονίκης είναι τόσο κλειστός ώστε όλο το παραλιακό μέτωπο θεωρείται ασφαλές λιμάνι.
Oμως, οι προχθεσινοί άνεμοι που σάρωσαν το πολεοδομικό συγκρότημα ήταν ισχυρότατοι. Τα κύματα χτυπούσαν με μανία όλο το παραλιακό μέτωπο, με αποτέλεσμα τα νερά της θάλασσας να γεμίσουν το πλακόστρωτο. Από τη μανία της φύσης δεν γλίτωσε το -μήκους 114 μέτρων- σκαρί του «ΒΕΛΟΥΣ». Τα λυσσασμένα κύματα το έριχναν με μανία πάνω στο κρηπίδωμα με αποτέλεσμα να προκληθεί ρωγμή στην πρύμνη του.
Υπενθυμίζεται ότι το ιστορικό πλοίο είχε υποστεί ζημιές και πριν ακριβώς δύο χρόνια, λόγω αποκοπής του πείρου της σημαδούρας όπου ήταν προσδεμένο, ενώ είχε «λαβωθεί» και στις 29 Μαρτίου 2023, όταν και πάλι λόγω καιρού χτύπησε στον ντόκο με αποτέλεσμα να ανοίξει τρύπα στο σκαρί του.
Αντιδράσεις
Στο μεταξύ, με ανακοίνωσή του ο Σύλλογος Φυλακισθέντων και Εξορισθέντων Αντιστασιακών (ΣΦΕΑ) 1967-1974 ζητάει την ασφαλή επιστροφή του πλοίου στην προβλεπόμενη θέση του, στο «Πάρκο Ναυτικής Παράδοσης» στο Π. Φάληρο, ισχυριζόμενος ότι «ο χώρος της νέας παραλίας στη Θεσσαλονίκη είναι εντελώς ακατάλληλος και δεν πληρούνται οι διεθνείς προβλέψεις ασφαλείας κατά ISPS Code».
Τέλος, ο βουλευτής Επικρατείας του ΣΥΡΙΖΑ, Ευάγγελος Αποστολάκης, δήλωσε ότι είναι αναγκαίο να διερευνηθούν τα αίτια και οι συνθήκες υπό τις οποίες το πλοίο για δεύτερη φορά βρέθηκε σε κίνδυνο, υπογραμμίζοντας ότι «είναι υποχρέωση της Πολιτείας να διαφυλάξει το πλοίο και να μεριμνήσει για τη μεταφορά του στο Πάρκο Ναυτικής Παράδοσης».
ΣΥΜΒΟΛΟ ΤΟΥ ΑΝΤΙΔΙΚΤΑΤΟΡΙΚΟΥ ΑΓΩΝΑ
Η ιστορία του πλοίου
Το αντιτορπιλικό «ΒΕΛΟΣ» D-16 (πρώην USS CHARRETTE DD 581) ναυπηγήθηκε στη Βοστόνη των ΗΠΑ, στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Καθελκύστηκε στις 3 Ιουνίου του 1942. Ελαβε μέρος στις επιχειρήσεις του Αμερικανικού Ναυτικού κατά των Ιαπώνων στον Ειρηνικό Ωκεανό, κυρίως ως πλοίο υποστηρίξεως αεροπλανοφόρων, καθώς και ανθυποβρυχιακής και αντιαεροπορικής προστασίας νηοπομπών. Στο πλοίο απενεμήθησαν 13 σταυροί μάχης και άλλα παράσημα στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Το 1958, αφού εκσυγχρονίστηκε στα ναυπηγεία Long Beach της Καλιφόρνια, παραχωρήθηκε στο τότε Ελληνικό Βασιλικό Ναυτικό μαζί με τρία ομοίου τύπου (αντιτορπιλικά τύπου Fletcher), τα Α/Τ «ΑΣΠΙΣ», Α/Τ «ΣΦΕΝΔΟΝΗ» και Α/Τ «ΛΟΓΧΗ», στο πλαίσιο αμοιβαίας βοήθειας ΗΠΑ – Ελλάδος.
Στις 16 Ιουνίου 1959 υψώθηκε στο Α/Τ «ΒΕΛΟΣ» η ελληνική σημαία και με πρώτο κυβερνήτη τον αντιπλοίαρχο Γ. Μόραλη ΠΝ. Κατέπλευσε στην Ελλάδα και αφού εντάχθηκε στο Αρχηγείο Στόλου, πήρε μέρος στις εθνικές και διασυμμαχικές ασκήσεις, σε επίδειξη σημαίας στο εσωτερικό και εξωτερικό, καθώς και στις επιχειρήσεις στη διάρκεια των ελληνοτουρκικών κρίσεων του 1964, 1967, 1974 και 1987.
Στις 23 Μαΐου 1973 το Α/Τ «ΒΕΛΟΣ», με κυβερνήτη τον αντιπλοίαρχο Ν. Παππά ΠΝ, αποχώρησε της διασυμμαχικής ασκήσεως που συμμετείχε, λόγω συλλήψεων αξιωματικών, μετά την προδοσία του σχεδιαζόμενου αντιδικτατορικού κινήματος του Ναυτικού. Το πλοίο κατέπλευσε στο Fiumicino της Ιταλίας, όπου ο κυβερνήτης, έξι αξιωματικοί και 25 υπαξιωματικοί ζήτησαν πολιτικό άσυλο και παρέμειναν εκεί ως πολιτικοί εξόριστοι. Στις 26 Φεβρουαρίου 1991 το πλοίο παροπλίσθηκε αφού είχε διανύσει συνολικά 362.662 ναυτικά μίλια. Το 1994, με απόφαση του ΥΕΘΑ/ΓΕΒ, χαρακτηρίστηκε ως «Μουσείο Αντιδικτατορικού Αγώνα Α/Τ ΒΕΛΟΣ» και ελλιμενίσθη στο Κ.Ε. ΠΟΡΟΣ.
Στις 6 Ιουνίου 2002 μεταφέρθηκε στο χώρο του «Πάρκο Ναυτικής Παράδοσης» στον Φλοίσβο του Π. Φαλήρου ως επισκέψιμο μουσείο, ενώ από τον Οκτώβριο του 2019 βρίσκεται αγκυροβολημένο στη Θεσσαλονίκη.
