Πέθανε σε ηλικία 100 ετών ο Χένρι Κίσινγκερ, πρώην υπουργός Εξωτερικών και σύμβουλος εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ, ο οποίος διέφυγε από τη ναζιστική Γερμανία στα νιάτα του για να γίνει μια από τις πιο επιδραστικές και αμφιλεγόμενες προσωπικότητες της εξωτερικής πολιτικής στην... αμερικανική ιστορία.
Για τους Έλληνες ο Κίσινγκερ θα είναι πάντα μία «μαύρη» σελίδα καθώς συνδέεται με την τουρκική εισβολή στην Κύπρο τον Ιούλιο του 1974. Σαν υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ οι ευθύνες του είναι μεγάλες γιατί δεν έκανε τίποτα για να την αποτρέψει, ενώ σύμφωνα με έγκυρες απόψεις ο ρόλος του είναι ακόμα πιο σκοτεινός και η φιλοτουρκική του προσέγγιση συνέβαλε καθοριστικά στην τραγωδία της Κύπρου.
Ο Κίνσιγκερ πέθανε στο σπίτι του στο Κονέκτικατ, ωστόσο, η αιτία θανάτου του δεν έχει γίνει ακόμη γνωστή.
Η προσωπικότητα του Κίσινγκερ ήταν συνυφασμένη με την εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ. Συμβούλευσε δώδεκα προέδρους κατά τη διάρκεια της μακράς καριέρας του, συμπεριλαμβανομένου του Τζο Μπάιντεν, και κέρδισε από κοινού το πιο αμφιλεγόμενο βραβείο Νόμπελ με τον Βορειοβιετναμέζο ομόλογό του Λε Ντουκ Το για τη διαπραγμάτευση του τερματισμού του πολέμου του Βιετνάμ.
Εκτός από τις… επιτυχίες, ο Κίσινγκερ, που μέχρι και το τέλος της ζωής του έκανε παρεμβάσεις για θέματα που απασχολούσαν τον πλανήτη, αποτελούσε «κόκκινο πανί», με τους επικριτές του να απαιτούν για χρόνια να δικαστεί για εγκλήματα πολέμου.
Η «κληρονομιά» που αφήνει πίσω του στιγματίζεται, όπως αναφέρει ο Guardian, από την περιφρόνηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τις προσπάθειές του να προστατεύσει τα αμερικανικά εταιρικά συμφέροντα με κάθε κόστος.
Κατήγγειλαν τον σκοτεινό ρόλο του σε αποφάσεις όπως οι μαζικοί βομβαρδισμοί των ΗΠΑ στην Καμπότζη, ή την αμερικανική υποστήριξη που προσέφερε στον ινδονήσιο δικτάτορα Σουχάρτο, την εισβολή των δυνάμεων στο Ανατολικό Τιμόρ που στοίχισε τη ζωή σε τουλάχιστον 200.000 ανθρώπους το 1975. Την υποστήριξη που παρείχε στην εισβολή στην Αγκόλα από το καθεστώς του απαρτχάιντ στη Νότια Αφρική.
Ενέκρινε επίσης τις υποκλοπές δημοσιογράφων και του προσωπικού του.
Πριν γίνει σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του Νίξον ο Κίσινγκερ ήταν ακαδημαϊκός του Χάρβαρντ. Συνεργάστηκε στενά με τον πρόεδρο, ασκώντας επιρροή σε βαρυσήμαντες αποφάσεις σχετικά με τον πόλεμο του Βιετνάμ, συμπεριλαμβανομένων των μυστικών βομβαρδισμών της Καμπότζης το 1969 και το 1970.
Κατάφερε να επιζήσει της πτώσης του Νίξον στο σκάνδαλο Watergate και υπηρέτησε τον Τζέραλντ Φορντ, αποχωρώντας από την κυβέρνηση μετά την εκλογική νίκη του Τζίμι Κάρτερ το 1976. Η πολιτική του Κίσινγκερ απέναντι στη Σοβιετική Ένωση δεν ήταν αρκετά συγκρουσιακή για την κυβέρνηση Ρίγκαν, αποκλείοντας κάθε σκέψη για επιστροφή του στη δεκαετία του 1980.
Η κληρονομιά που αφήνει ο Κίσινγκερ στην πολιτική διαφέρει για δεξιά και αριστερά.
Από τη δεξιά, θεωρείται ένας λαμπρός πολιτικός, ένας αριστοτέχνης διπλωμάτης, ένας εκφραστής της πολιτικής της ισχύος που αναπτύχθηκε προς όφελος της Αμερικής.
Για την αριστερά, ο ρόλος του για τα γεγονότα στη Χιλή, όπου η CIA υποκίνησε την ανατροπή του Σαλβατόρε Αλιέντε θα είναι πάντα «αγκάθι». Το ίδιο ισχύει και για το Πακιστάν, όπου ο ίδιος και ο Νίξον έκλεισαν τα μάτια στη σφαγή εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων. Το ίδιο ισχύει και για τη Μέση Ανατολή, την Κύπρο, το Ανατολικό Τιμόρ και πολλά άλλα.
Στις αρχές της δεκαετίας του 2000, ο Κίσινγκερ υποστήριξε την κυβέρνηση του Τζορτζ Μπους στην εισβολή της στο Ιράκ. Ένας άλλος υποστηρικτής αυτού του πολέμου, ο δημοσιογράφος Κρίστοφερ Χίτσενς, έγραψε ότι ο Κίσινγκερ θα έπρεπε να δικαστεί για εγκλήματα πολέμου.
Το κεφάλαιο Βιετνάμ και το αμφιλεγόμενο Νόμπελ ειρήνης
Ο πόλεμος του Βιετνάμ ήταν το θέμα που τον στιγμάτισε περισσότερο. Όταν ο πρόεδρος Νίξον ανέλαβε τα καθήκοντά του το 1969 - αφού υποσχέθηκε ένα «μυστικό σχέδιο» για τον τερματισμό του πολέμου - περίπου 30.000 Αμερικανοί είχαν ήδη σκοτωθεί στο Βιετνάμ.
Παρά τις προσπάθειες, όπως αναφέρει το CNN, να μεταφερθούν οι ευθύνες στην κυβέρνηση του Νότιου Βιετνάμ, η αμερικανική εμπλοκή συνεχίστηκε καθ' όλη τη διάρκεια της διακυβέρνησης Νίξον - οι επικριτές κατηγόρησαν τον Νίξον και τον Κίσινγκερ ότι επέκτειναν άσκοπα τον πόλεμο - και η εμπλοκή των ΗΠΑ έληξε τελικά με την πτώση της Σαϊγκόν το 1975 και περισσότερους από 58.000 Αμερικανούς νεκρούς.
Σε μια άκρως αμφιλεγόμενη απόφαση, ο Κίσινγκερ μοιράστηκε το Νόμπελ Ειρήνης του 1973 με τον Βορειοβιετναμέζο ομόλογό του Λε Ντουκ Το για τις ειρηνευτικές συμφωνίες του Παρισιού. Επικαλούμενος την απουσία πραγματικής ειρήνης στο Βιετνάμ, ο Το αρνήθηκε να το παραλάβει και δύο μέλη της επιτροπής Νόμπελ παραιτήθηκαν σε ένδειξη διαμαρτυρίας για το βραβείο.
«Για μένα, η τραγωδία του Βιετνάμ ήταν οι διαιρέσεις που σημειώθηκαν στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι οποίες κατέστησαν, τελικά, αδύνατο να επιτευχθεί ένα αποτέλεσμα συμβατό με τις θυσίες που είχαν γίνει», είχε δηλώσει ο Κίσινγκερ στον Wolf Blitzer του CNN το 2005.
Τα παιδικά χρόνια
Ο ναζισμός σημάδεψε ανεξίτηλα τον νεαρό Γερμανοεβραίο Χάιντς Άλφρεντ Κίσιντζερ, που γεννήθηκε την 27η Μαΐου 1923 στη Φουρτ (Βαυαρία). Στα 15 του έγινε πρόσφυγας και κατέφυγε στις ΗΠΑ μαζί με την οικογένειά του. Αφού απέκτησε την αμερικανική υπηκοότητα στα 20 του χρόνια, θα κατατασσόταν στον στρατό και θα υπηρετούσε στην Ευρώπη, κυρίως στη στρατιωτική αντικατασκοπεία, λόγω των άπταιστων γερμανικών του. Παρασημοφορήθηκε για τη δράση του.
Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, επιθυμώντας διακαώς να συνεχίσει τις σπουδές του, μπήκε στο Χάρβαρντ, πήρε πτυχίο στις διεθνείς σχέσεις, προτού γίνει μέλος του διδακτικού προσωπικού και της διεύθυνσης του πασίγνωστου πανεπιστημίου.
Εκείνη την περίοδο, οι Δημοκρατικοί πρόεδροι Τζον Κένεντι και Λίντον Τζόνσον άρχιζαν να συμβουλεύονται ολοένα συχνότερα τον λαμπρό και ιδιαίτερα φιλόδοξο καθηγητή.
Ο πανεπιστημιακός δεν θα μετατρεπόταν σε παγκόσμια μορφή της διπλωματίας παρά την περίοδο του Ρίτσαρντ Νίξον, όταν αρχικά έγινε σύμβουλος εθνικής ασφαλείας του Λευκού Οίκου και κατόπιν υπουργός Εξωτερικών — κατείχε και τις δύο θέσεις από το 1973 ως το 1975, ενώ παρέμεινε ΥΠΕΞ υπό τον Τζέραλντ Φορντ, ως το 1977.
Ο Κίσινγκερ, πέρα από το πεδίο της διεθνούς διπλωματίας υπήρξε επί τρία συναπτά έτη πρώτος στη λίστα Gallup για τον «πιο θαυμαστό άνθρωπο». Παράλληλα η προσωπική του ζωή, οι δημόσιες εμφανίσεις και οι νύχτες του στο φημισμένο κλαμπ Studio 54 της Νέας Υόρκης υπήρξαν πολλές φορές στα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων.
«Το ωραίο με το να είσαι διάσημος είναι ότι αν βαριέσαι τους ανθρώπους, νομίζουν ότι φταίνε αυτοί», είχε πει κάποτε.
Ο Κίσινγκερ αφήνει πίσω του τη σύζυγό του, Νάνσι, δύο παιδιά από τον πρώτο του γάμο, την Ελίζαμπεθ και τον Ντέιβιντ, και πέντε εγγόνια.