Ο κλυδωνισμός της κερκίδας, που γίνεται αντιληπτός ακόμη και με γυμνό μάτι, προκαλεί έντονη ανησυχία στον (τότε) εκπρόσωπο της ευρωπαϊκής ομοσπονδίας που ζητά με έγγραφο από τη Γενική Γραμματεία Αθλητισμού άμεσο έλεγχο στατικότητας.
Η ΓΓΑ γνωστοποιεί πως έδωσε εντολή «στην αρμόδια τεχνική υπηρεσία προκειμένου να προβεί στις απαιτούμενες ενέργειες και να απαντήσει αρμοδίως». «Σε κάθε περίπτωση» –ανακοινώνει– γνωρίζουμε ότι ταλαντώσεις έχουν παρατηρηθεί στο παρελθόν στο ΟΑΚΑ και σε άλλα γήπεδα με περισσότερα από ένα διαζώματα, χωρίς να συντρέχει λόγος ανησυχίας».
Από εκείνη τη μέρα μέχρι και το ξαφνικό λουκέτο της Παρασκευής, το ζήτημα για τη στατική επάρκεια της εγκατάστασης απασχόλησε πολλές φορές τους αρμόδιους, εγείροντας πληθώρα ερωτημάτων για τις ευθύνες.
Το στολίδι της μετα-ολυμπιακής Ελλάδας -που φιλοξενεί μεγάλες αθλητικές διοργανώσεις, συναυλίες με καλλιτέχνες διεθνούς φήμης και άλλες εκδηλώσεις- ήταν από τα ελάχιστα που δεν… αφέθηκαν να ρημάξουν από τη φθορά του χρόνου. Όχι όμως και το στέγαστρα Καλατράβα, βάρους 8.700 τόνους, που τοποθετήθηκε στο Ολυμπιακό Στάδιο λίγες ημέρες πριν από την επίσημη έναρξη των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004.
«”Τρίζει” ο Καλατράβα»
Τα πρώτα δημοσιεύματα για τη στατικότητα του στεγάστρου άρχισαν πριν από 10 χρόνια. «“Τρίζει” ο Καλατράβα!» ήταν ο τίτλος δημοσιεύματος, που αποκάλυπτε πως στο εντυπωσιακό αρχιτεκτόνημα δεν είχε γίνει ποτέ η βαριά συντήρηση που απαιτεί η περίπλοκη κατασκευή του.
Η δημοπράτηση των απαραίτητων διαγωνισμών για την επιβεβλημένη συντήρηση του στεγάστρου, που στοίχισε συνολικά 130 εκατ. ευρώ, «σκάλωνε» στην έλλειψη πόρων. Οι δύο διεθνείς διαγωνισμοί του υπουργείου Πολιτισμού για την παρακολούθηση, τον έλεγχο και τη συνεχή καταγραφή της δομοστατικής συμπεριφοράς των μεταλλικών κατασκευών του ΟΑΚΑ, συμπεριλαμβανομένου και του στεγάστρου, και για τη συντήρηση όλων των μεταλλικών κατασκευών του συγκροτήματος ανέρχονταν σε συνολικά 9,5 εκατ. ευρώ.
«Επειδή ως σήμερα δεν εξασφαλίστηκαν οι αναγκαίες πιστώσεις και δεν εγκρίθηκαν οι μελέτες, η υπηρεσία μας δεν προχώρησε στη διενέργεια διαγωνισμών της συντήρησής του. Οι διατεθείσες πιστώσεις του 2009 ανήλθαν τελικά στο ποσό του 1,5 εκατ. ευρώ και με αυτές πληρώθηκαν ληξιπρόθεσμες οφειλές του αναδόχου (Bung) του αρχικού πολιτικού προγράμματος παρακολούθησης της δομοστατικής συμπεριφοράς του στεγάστρου», επισήμανε στη Βουλή ο τότε υπουργός Γιάννης Ανδριανός, προσθέτοντας πως τα επόμενα χρόνια τα χρήματα «κάλυπταν μέρος των ληξιπρόθεσμων οφειλών».
Τα 8 εκατομμύρια ευρώ και η έκθεση του 2020
Ένα χρόνο μετά την κατακραυγή από τα διεθνή ΜΜΕ για την κατάσταση που έχουν περιέλθει οι ολυμπιακές εγκαταστάσεις, εν μέσω μνημονίων, τον Αύγουστο του 2014, εκταμιεύτηκαν 8 εκατ. ευρώ από το Πρόγραμμα Δημοσίων Έργων της Περιφέρειας Αττικής για τη συντήρηση και την επισκευή του. Όμως οι εργασίες δεν άρχισαν ποτέ. Το 2019, η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας ζήτησε έκθεση από το υπουργείο Υποδομών, η οποία παραδόθηκε το 2020 κάνοντας λόγο για άμεση αντιμετώπιση σειράς προβλημάτων.
Η διαδικασία για το σχετικό διαγωνισμό ολοκληρώθηκε τον Νοέμβριο του 2022 και τον Δεκέμβριο άρχισε η μελέτη ελληνικής κοινοπραξίας, που διαπίστωσε το πρόβλημα στατικότητας.
«Βόμβα» Γαλακτόπουλου: «Από τύχη δεν κατέρρευσαν τα στέγαστρα Καλατράβα»
«Έμπαιναν βίδες στα σίδερα που έπεφταν. Στην στοά Καλατράβα, η γέφυρα στηρίζεται σε μπετά, δεμένα στις άκρες με βίδες. Με τους σεισμούς και με τον αέρα κάποιες βίδες “έκοβαν“. Κάποια ημέρα κρέμασε και έμεινε 60 πόντους από το έδαφος, από εκεί που περνούσε ο κόσμος!… Κάθε μήνα έστελνα χαρτί στο υπουργείο και δεν μου απαντούσε κανένας», αποκάλυψε, μεταξύ άλλων, ο πρώην πρόεδρος του ΟΑΚΑ ο Πέτρος Γαλακτόπουλος, τονίζοντας πως «από τύχη δεν έχουν υπάρξει σοβαροί τραυματισμοί ή και κάτι χειρότερο τα τελευταία χρόνια».
Ενώ, από την πλευρά του ο καθηγητής Αντισεισμικών κατασκευών, Παναγιώτης Καρύδης, επισήμανε: «Tο στέγαστρο αυτό κουνάει, ταλαντώνεται, ταλαντώνεται ακόμα περισσότερο όταν φυσάει άνεμος ή υπάρχει βροχή κλπ κλπ. Εκτός από την κανονική διάβρωση, υπάρχει το φαινόμενο του Stress corrosion, δηλαδή πρόσθετη διάβρωση λόγω μεγάλης έντασης σε ορισμένα σημεία.Επιταχύνεται η διάβρωση σε ορισμένα σημεία των κόμβων όπου υπάρχει μεγάλη εντατική κατάσταση».
«Κάθε κομμάτι του στεγάστρου έχει τη δική του ιδιοταλάντωση. Εάν λοιπόν δούμε σε συχνότητα ενός hertz, δηλαδή ένας κύκλος ανά δευτερόλεπτο, αυτά τα 20 χρόνια έχουν περί τις 700 εκατομμύρια κύκλους δονήσεις που σημαίνει ότι έχει κοπωθεί το υλικό πάρα πολύ και είναι δύσκολο διαναγνώσιμο. Το αποτέλεσμα είναι να μπορεί να σπάσει ξαφνικά σε χωρίς προειδοποίηση δυστυχώς», επισήμανε.
Κατά πως φαίνεται τα στοιχεία είναι πολλά, και ο εισαγγελέας θα πρέπει να γυρίσει τον χρόνο τουλάχιστον μια πενταετία πίσω για να διαπιστώσει αν υπάρχουν ευθύνες για τα διερευνώμενα αδικήματα.