Ο γιατρός όταν κλήθηκε να απαντήσει στο ενδεχόμενο ο θάνατος της Τζωρτζίνας Δασκαλάκη να οφείλονταν σε κάποιο γενετικό αρρυθμιογόνο νόσημα της καρδιάς, το οποίο δεν εντοπίστηκε ούτε από τους γιατρούς ούτε από τον απινιδωτή που της τοποθετήθηκε τόνισε: «Δεν υπήρχε ένδειξη καρδιακού προβλήματος, δεν πιστεύω ότι πέθανε από την καρδιά της».
Ο κ. Παπαγιάννης εξεταζόμενος ως μάρτυρας εξήγησε ότι «Το παιδί ήταν ένα μήνα στη ΜΕΘ και παρακολουθούνταν από μόνιτορ, δεν είχε παρουσιάσει ποτέ αρρυθμίες. Δεν είχε παθολογικές βραδυκαρδίες ούτε άλλες αρρυθμίες, διενεργήσαμε και άλλες εξετάσεις για να αποκαλύψουμε τυχόν άλλες λανθάνουσες διαταραχές που δεν φαίνονται στο απλό καρδιογράφημα. Και αυτό αποκλείστηκε. Κάναμε έλεγχο με υπέρηχο, ήταν όλα φυσιολογικά, εκτός από ήπιες διαταραχές που οφείλονταν στην υποξαιμία που είχε περάσει το παιδί… Αποκλείστηκε η οποιαδήποτε αρρυθμιογόνος ή άλλη πάθηση της καρδιάς… Τα εξαντλήσαμε όλα, δεν βρήκαμε κανένα σύνδρομο στο παιδί. Αν δεν είχαμε βάλει τον απινιδωτή θα μπορούσαμε να έχουμε τις υποψίες ότι ήταν κάτι που δεν ανιχνεύεται».
Κανένα ανεξήγητο συμβάν ανακοπής στην οικογένεια»
Πιάνοντας το νήμα από την αρχή, ο μάρτυρας είπε πως η Τζωρτζίνα: «Μας παραπέμφθηκε από τον κ. Ηλιάδη ώστε να διερευνήσουμε και να αποφασίσουμε για την κατάλληλη θεραπεία. Την εκτιμήσαμε παιδιοκαρδιολογικά. Καταρχήν ξεκινήσαμε από το ιστορικό, από το οποίο προέκυψε πως δεν υπήρχε κανένα ανεξήγητο συμβάν ανακοπής σε νεαρό άτομο στην οικογένεια. Το παιδί ωστόσο υπέστη ανακοπή στο Καραμανδάνειο, το οποίο αντιμετωπίστηκε μετά από μακρά προσπάθεια των συναδέλφων. Υπήρχαν και τα άλλα δυο παιδιά της οικογένειας που είχαν πεθάνει. Ετέθη έτσι η υποψία καρδιολογικού νοσήματος. Η Τζωρτζίνα πριν από το συμβάν δεν είχε κανένα σύμπτωμα, ήταν ένα ζωηρό παιδί. Δεν υπήρχε κανένα εύρημα που να συνηγορεί για καρδιακό νόσημα. Στην οικογένεια δεν υπήρχε κανένα τέτοιο ιστορικό ανακοπής σε νεαρά άτομα.Στην εξέταση δεν βρέθηκε κανένα καρδιολογικό εύρημα. Στη συνέχεια κάναμε ηλεκτροκαρδιογράφημα, το παιδί παρουσίαζε φυσιολογικό ρυθμό, δεν είχε αρρυθμίες, δεν είχε καμία διαταραχή στην καρδιά. Οποιαδήποτε πληροφορία από το ηλεκτροκαρδιογράφημα ήταν φυσιολογική. Ήταν ένα μήνα στη ΜΕΘ και ήταν σε μόνιτορ δεν παρουσίασε ποτέ αρρυθμίες.Δεν είχε παθολογικές βραδυκαρδίες, ούτε άλλες αρρυθμίες, διενεργήσαμε άλλες εξετάσεις για να αποκαλύψουμε τυχόν άλλες λανθάνουσες διαταραχές που δεν φαίνονται στο απλό καρδιογράφημα. Και αυτό αποκλείστηκε. Κάναμε έλεγχο με υπέρηχο, ήταν όλα φυσιολογικά. Εκτός από ήπιες διαταραχές που οφείλονταν στην υποξαιμία που είχε επηρεάσει το παιδί. Επίσης το παιδί παρακολουθήθηκε ένα μήνα στη μονάδα μας, το εξετάζαμε τακτικά και σε όλη αυτή τη διάρκεια δεν παρουσίασε κανένα καρδιολογικό πρόβλημα. Εξετάζουμε τα πάντα πριν και δεν προχωράμε άμεσα στη θεραπεία».
Στη συνέχεια ο κ. Παπαγιάννης αναφέρθηκε στην τοποθέτηση απινιδωτή στο κοριτσάκι: «…Συζητήσαμε με τους γονείς τα υπέρ και τα κατά του απινιδωτή. Είδαμε ότι υπήρχαν οι αιφνίδιοι θάνατοι των άλλων δυο παιδιών και η ανεξήγητη ανακοπή της Τζωρτζίνας. Δεν είχαμε βρει κάποιο αίτιο ότι αυτά συνέβησαν από αρρυθμία και προβληματιστήκαμε αν πρέπει να μπει το μηχάνημα. Όμως επειδή κάποια ευρήματα μπορεί να διαφύγουν αποφασίσαμε να τοποθετηθεί ο απινιδωτής, ώστε να αποφευχθεί κάθε ενδεχόμενο στο μέλλον. Όταν αντιμετωπίστηκαν οι λοιμώξεις βάλαμε τον απινιδωτή και όταν το παιδί ανένηψε το στείλαμε στην Πάτρα. Ο απινιδωτής συγκεντρώνει τα δεδομένα και μας τα στέλνει…Δεν είδαμε ποτέ κάποια αρρυθμία, κάποια παθογένεια.Το παιδί δεν εκδήλωσε κάποια αρρυθμία και δεν κατέγραψε τίποτα το μηχάνημα».
«Φυσιολογικός ο ρυθμός καρδιάς πριν την ανακοπή»
Αναφερόμενος στο μοιραίο επεισόδιο, που το παιδί υπέστη τον Ιανουάριο του 2022 στο «Αγλαΐα Κυριακού» και οδήγησε στον θάνατό του, είπε πως την τελευταία ημέρα ζωής του, 20 λεπτά πριν το συμβάν, είχε φυσιολογικό ρυθμό καρδιάς. «Έλαβα μια κλήση από τη μητέρα κατά τη διάρκεια της ανακοπής και μου ζήτησε να δω μια καταγραφή που μου είχε στείλει. Μπήκα στο σύστημα και είδα ότι στις 2 το μεσημέρι υπήρχε φυσιολογικός ρυθμός καρδιάς. Δηλαδή, 20 λεπτά πριν από το συμβάν το παιδί είχε φυσιολογικό ρυθμό. Στην ανάνηψη του παιδιού γύρω στις 15.30 μου εστάλη ακόμη μια καταγραφή που έδειχνε ότι το μηχάνημα λειτουργούσε σαν βηματοδότης, γιατί οι παλμοί είχαν πέσει κάτω από τους 60. Δεν είχε καταγράψει καμία επικίνδυνη αρρυθμία που να το κάνει να λειτουργήσει ως απινιδωτής. Όταν η καρδιά έπαψε να λειτουργεί μου εστάλη ένα καρδιογράφημα που έδειχνε ότι το μηχάνημα συνέχιζε να λειτουργεί όμως η καρδιά δεν ανταποκρινόταν…».
Πρόεδρος: Το παιδί είχε εξεταστεί από την κ. Καρατζά και βρέθηκαν όλα φυσιολογικά. Η εξέταση αυτή έπρεπε να επαναλαμβάνεται ανά τακτά διαστήματα;
Μάρτυρας: Η καρδιολογική εξέταση των παιδιών δεν είναι κάτι που γίνεται πολύ συχνά, γίνεται σε προσχολική ηλικία και μόνο μετά από κάποιες ενδείξεις (…). Δεν υπήρχε ένδειξη μετά από δυο μήνες να εξεταστεί εκ νέου το παιδί τη στιγμή που τα δεδομένα ήταν φυσιολογικά.
Πρόεδρος: Όταν το παιδί εισήχθη στο Ωνάσειο το πρώτο 24ωρο παρουσίασε σπασμούς, είχε πυρετό. Όλο αυτό διήρκησε 20 λεπτά, αυτό το επεισόδιο είχε σχέση με την λοίμωξη που είχε ήδη ή είχε σχέση με τη την τετραπληγία;
Μάρτυρας: Ήταν συνδυασμός και των δυο. Δεν παρατηρήθηκε κάποια παθολογική αρρυθμία και σε αυτό το συμβάν.
Πρόεδρος: Ο απινιδωτής συνοδεύονταν από κάποια συσκευή που δώσατε στους γονείς;
Μάρτυρας: Ναι, συγκεντρώνει τα δεδομένα όταν βρίσκεται δίπλα στο παιδί. Αν έχει συμβεί κάτι μακριά από τη συσκευή, το μηχάνημα θα το καταγράψει και όταν το παιδί πάει κοντά του θα τα στείλει. Αν η μητέρα νομίσει ότι υπάρχει κάποιο συμβάν πατάει κάποιο κουμπί και μπορεί να τα στείλει. Δεν χάνονται δεδομένα, μπορεί να τα δούμε πιο μετά, η ώρα του συμβάντος όμως θα φαίνεται. Σε όλα αυτά δεδομένα δεν υπήρχε ποτέ καμία παθολογική αρρυθμία.
Πρόεδρος: Ποια είναι τα αίτια ανακοπής στην ηλικία της Τζωρτζίνας;
Μάρτυρας: Υπάρχουν τα γενετικά αρρυθμιογόνα σύνδρομα, υπάρχουν πολλοί τύποι διαταραχών που δεν βρέθηκαν στον έλεγχο ούτε στον γενετικό…
Πρόεδρος: Αυτά όλα αν υπάρχουν θα θέσουν σε λειτουργία πρώτα τον απινιδωτή;
Μάρτυρας: Ναι.
Πρόεδρος: Άρα αν συνέβαιναν όλα αυτά θα είχαμε λειτουργία του απινιδωτή.
Μάρτυρας: Ναι.
Πρόεδρος: Τον Ιανουάριο του ‘22 το παιδί, έκανε κάποια επεισόδια. Σας έκανε κάποια ενημέρωση η κ. κατηγορουμένη; Σας είπε κάτι για αυτά τα επεισόδια;
Μάρτυρας: Όχι, δεν θυμάμαι κάτι.
Πρόεδρος: Λέτε στην κατάθεσή σας ότι θα φαίνονταν στην καρδιά αν δεν είχαν κάνει καλή ανάνηψη στο Καραμανδάνειο…
Μάρτυρας: Αν δεν είχαν κάνει καλή ανάνηψη η καρδιά θα ήταν επηρεασμένη.
Πρόεδρος: Υπάρχει περίπτωση να υπήρχε κάποιο γενετικό αρρυθμιογόνο νόσημα και να μην ήταν ανιχνεύσιμο; Έγινε έλεγχος σε 5.000 γονίδια και ο αυτός ήταν αρνητικός, δεν είχε βρεθεί τίποτα.
Μάρτυρας: Υπάρχει ένα ελάχιστο ποσοστό. Ακόμη και 1 στις 100 των σπάνιων περιπτώσεων θα καταγράφονταν στην λειτουργία του απινιδωτή.
Πρόεδρος: Η κεταμίνη τι είδους φάρμακο είναι;
Μάρτυρας: Είναι κατασταλτικό φάρμακο, το χορηγούμε όταν πρέπει να κάνουμε κάποια επίπονη πράξη, τη χρησιμοποιούμε για παράδειγμα σε καθετηρίαση της καρδιάς.
Πρόεδρος: Χρησιμοποιείται κεταμίνη στην ανάνηψη;
Μάρτυρας: Είναι απίθανο, όταν ο ασθενής είναι σε ανακοπή να του δόσεις κεταμίνη.
Πρόεδρος: Όταν έχουμε ένα παιδί που κοιμάται και παθαίνει ανακοπή, όπως εν προκειμένω ανέφερε η κατηγορουμένη για την Τζωρτζινα, θα προηγηθεί ταραχή, δύσκολη αναπνοή; Η περιγραφή της μητέρας είναι ότι το παιδί ανασηκώθηκε, τίναξε χέρια και πόδια. Συνάδει αυτό με ανακοπή;
Μάρτυρας: Δεν θα περίμενα ένα τέτοιο συμβάν να καταλήξει έτσι, δεν εξηγείται αυτό με υποκείμενο αρρυθμιογόνο πρόβλημα.
Εισαγγελέας: Τι αιτιολογία δίνετε; Πως γίνεται μια καρδιά γερή να σταματήσει να λειτουργεί;
Μάρτυρας: Δεν μας δόθηκε κάποια σαφής αιτία για την καρδιά.
Εισαγγελέας: Είδατε το παιδί ανάμεσα στις δυο ανακοπές. Βρίσκετε κάποιες ομοιότητες ανάμεσα σε αυτές τις δυο ανακοπές;
Μάρτυρας: Προφανώς δεν μπορώ να πω με σιγουριά, γιατί δεν ήμουν μπροστά στα συμβάντα. Όμως και στις δυο περιπτώσεις δεν υπήρχε κάποια αρρυθμία.
«Φυσιολογικό το βάρος της καρδιάς εν ζωή»
Σύνεδρος: Το βάρος της καρδιάς ήταν 47 γραμμάρια δείχνει κάτι αυτό;
Μάρτυρας: Εν ζωή η καρδιά της Τζωρτζίνας ήταν απόλυτα φυσιολογική. Είχε φυσιολογικό μέγεθος και πάχος. Τώρα μετά από μια μακρά περίοδο αδράνειας πέφτει ένα ποσοστό της μάζας έως και 30%. Μετά το θάνατο μπαίνει σε φορμόλη και αφυδατώνεται και χάνει και άλλη μάζα. Δεν είναι ένδειξη το βάρος της καρδιάς!
Πολιτική Αγωγή: Ήσασταν διστακτικός για τον απινιδωτή. Γιατί;
Μάρτυρας: Ήμουν διστακτικός γιατί δεν μου δόθηκε κάποιο αίτιο για αρρυθμίες αλλά έχοντας υπόψη τους δυο ανεξήγητους θανάτους στην οικογένεια, την επιθυμία των γονέων να τοποθετηθεί και το μικρό ποσοστό ανεξήγητων παθήσεων συμφωνήσαμε να τοποθετηθεί.
