H δορυφορική εικόνα από το PBC, ελήφθη τις πρωινές ώρες και δείχνει εκτεταμένες ζημιές στο κεντρικό τμήμα του φράγματος και σε ένα τμήμα του κτιρίου του υδροηλεκτρικού σταθμού στην ανατολική όχθη του ποταμού Δνείπερου.
Η Μόσχα και το Κίεβο αλληλοκατηγορούνται για την έκρηξη το βράδυ της Δευτέρας προς Τρίτη στο υδροηλεκτρικό εργοστάσιο της Νόβα Καχόβκα, μια μονάδα που χρησιμοποιείται για την υδροδότηση της περιοχής και της προσαρτηθείσας Κριμαίας νοτιότερα, αλλά επίσης και για τη ψύξη του πυρηνικού σταθμού της Ζαπορίζια, του μεγαλύτερου στην Ευρώπη, που επίσης είναι υπό κατοχή.
Το Κίεβο «δείχνει» η Μόσχα για την έκρηξη
Το Κρεμλίνο καταδίκασε σήμερα μια εσκεμμένη πράξη δολιοφθοράς του Κιέβου μετά την εν μέρει καταστροφή υδροηλεκτρικού φράγματος στην Χερσώνα, περιφέρεια που τελεί εν μέρει υπό την κατοχή των ρωσικών δυνάμεων στη νότια Ουκρανία.
«Πρόκειται αναμφίβολα για μια εσκεμμένη πράξη δολιοφθοράς της ουκρανικής πλευράς, η οποία σχεδιάστηκε και εκτελέστηκε με εντολή του Κιέβου», δήλωσε σε δημοσιογράφους ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ, σημειώνοντας ότι απορρίπτει “κατηγορηματικά” τις κατηγορίες των ουκρανικών αρχών που επιρρίπτουν στη Μόσχα την ευθύνη για την ρήξη του φράγματος της Καχόβκα.
«Όλη την ευθύνη τη φέρει το καθεστώς του Κιέβου», επέμεινε ο Πεσκόφ, προσθέτοντας ότι ένας από τους στόχους αυτής της ενέργειας ήταν να «στερήσουν το νερό από την Κριμαία», την χερσόνησο που προσαρτήθηκε από τη Ρωσία το 2014.
Το υδροηλεκτρικό φράγμα στην Νόβα Καχόβκα, που κατασκευάστηκε στον ποταμό Δνείπερο τα χρόνια του 1950 και κατελήφθη ήδη από την αρχή της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022, είναι κρίσιμης σημασίας για την τροφοδοσία με νερό της προσαρτημένης χερσονήσου της Κριμαίας.
Σύμφωνα με τον Πεσκόφ, «η πράξη αυτή δολιοφθοράς θα μπορούσε ενδεχομένως να έχει πολύ σοβαρές συνέπειες για δεκάδες χιλιάδες κατοίκους της περιφέρειας” της Χερσώνας, όπως και “οικολογικές συνέπειες».
Ζελένσκι: Η Ρωσία ανατίναξε το φράγμα από μέσα – Έρευνα για έγκλημα πολέμου διεξάγει το Κίεβο
Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι κατηγόρησε τις ρωσικές δυνάμεις ότι ανατίναξαν τον υδροηλεκτρικό σταθμό Καχόβκα από μέσα, και είπε πως η Ρωσία πρέπει να λογοδοτήσει για “τρομοκρατική επίθεση”.
Εκπρόσωπος του ουκρανικού στρατού δήλωσε πως σκοπός της Ρωσίας ήταν να εμποδίσει τα ουκρανικά στρατεύματα να διασχίσουν τον ποταμό Δνείπερο για να επιτεθούν στις ρωσικές κατοχικές δυνάμεις.
Αξιωματούχοι που έχουν διοριστεί από τις ρωσικές δυνάμεις κατοχής έδωσαν αντικρουόμενες εκδοχές, με ορισμένους να επιρρίπτουν την ευθύνη σε ουκρανικούς βομβαρδισμούς, άλλους να λένε πως το φράγμα στον Δνείπερο εξερράγη μόνο του.
«Απόψε στις 02:50, Ρώσοι τρομοκράτες διενήργησαν εσωτερική πυροδότηση των δομών του υδροηλεκτρικού φράγματος Καχόβκα. Περίπου 80 οικισμοί είναι στη ζώνη των πλημμυρών», δήλωσε ο Ζελένσκι έπειτα από έκτακτη σύσκεψη υψηλόβαθμών αξιωματούχων.
«Κάνουμε τα πάντα για να σώσουμε τους ανθρώπους», ανέφερε στην πλατφόρμα Telegram και πρόσθεσε πως στη σύσκεψη «συμφωνήθηκε δέσμη διεθνών μέτρων και μέτρων ασφαλείας προκειμένου η Ρωσία να λογοδοτήσει για αυτή την τρομοκρατική επίθεση».
Ο Ολέξιι Ντανίλοφ, γραμματέας του Εθνικού Συμβουλίου Ασφάλειας και Άμυνας της Ουκρανίας, ανέφερε στο Twitter πως η κίνηση ισοδυναμεί με «ένα νέο ουσιαστικά στάδιο της ρωσικής επίθεσης».
Ο υπουργός Εξωτερικών Ντμίτρο Κουλέμπα προειδοποίησε για την απειλή για το περιβάλλον η οποία θα μπορούσε να καταλήξει σε “περιφερειακή οικοκτονία”.
Η Ναταλία Χουμενιούκ, εκπρόσωπος της νότιας στρατιωτικής διοίκησης της Ουκρανίας, χαρακτήρισε την πρόκληση ρήγματος στο φράγμα “υστερική αντίδραση” με στόχο να εμποδιστούν τα ουκρανικά στρατεύματα από το να επιτεθούν στις ρωσικές δυνάμεις στην απέναντι πλευρά του ποταμού Δνείπερου.
Ο Σέρχιι Νάεφ, διοικητής του κοινού επιτελείου των Ενόπλων Δυνάμεων της Ουκρανίας, δήλωσε, σύμφωνα με το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων Ukrinform, πως οι πλημμύρες που προκλήθηκαν από το ρήγμα στο φράγμα «δεν θα πρέπει να εμποδίσουν την προώθησή μας σε εκείνες τις κατευθύνσεις όπου μπορεί να υπάρχει διαρροή νερού».
Ουκρανοί αξιωματούχοι δήλωσαν εξάλλου πως “150 τόνοι λαδιού μηχανής” έπεσαν σήμερα στον ποταμό Δνείπερο μετά το ρήγμα στο υδροηλεκτρικό φράγμα της Νόβα Καχόβκα, προειδοποιώντας για τον κίνδυνο για το περιβάλλον.
«Υπάρχει επίσης κίνδυνος νέων διαρροών λαδιού, κάτι που έχει αρνητικό αντίκτυπο στο περιβάλλον», έγραψε στο Telegram η Ντάρια Ζαρίβνα, σύμβουλος Τύπου του επικεφαλής της ουκρανικής προεδρικής διοίκησης Αντρίι Γέρμακ.
Σε ανακοίνωση, η ουκρανική προεδρία είχε κάνει λόγο νωρίτερα σήμερα για «κίνδυνο επιπλέον διαρροών” “τουλάχιστον 300 τόνων».
Στο Telegram, ο Αντρίι Γέρμακ κατήγγειλε “οικοκτονία” –έγκλημα κατά του περιβάλλοντος— εκ μέρους της Ρωσίας.
Το ρήγμα στο φράγμα της Νόβα Καχόβκα προκαλεί φόβους για σημαντικές συνέπειες στην πανίδα και τη χλωρίδα της περιοχής αυτής της νότιας Ουκρανίας.
Η Ουκρανία ερευνά την έκρηξη στο υδροηλεκτρικό φράγμα στο νότιο τμήμα της χώρας ως έγκλημα πολέμου και πιθανή περιβαλλοντική καταστροφή ή “οικοκτονία”, όπως ανέφερε εξάλλου το γραφείο του γενικού εισαγγελέα.
Οι εισαγγελείς ανέφεραν σε σχόλια που απέστειλαν προς το πρακτορείο Reuters πως άρχισαν “επείγουσες έρευνες” για το ρήγμα στο υδροηλεκτρικό φράγμα της Νόβα Καχόβκα.
Η Ουκρανία είναι ένα από έναν μικρό αριθμό κρατών, περιλαμβανομένης της Ρωσίας, που έχουν ποινικοποιήσει την “οικοκτονία” στην εθνική τους νομοθεσία.
Το Κίεβο ορίζει την οικοκτονία ως «μαζική καταστροφή της χλωρίδας και της πανίδας, που δηλητηριάζει αέριους ή υδάτινους πόρους, και επίσης οποιεσδήποτε άλλες ενέργειες που μπορεί να προκαλέσουν περιβαλλοντική καταστροφή» στο Άρθρο 441 του ποινικού κώδικά της.
ΟΗΕ: Η δεξαμενή ψύξης του πυρηνικού σταθμού της Ζαπορίζια πρέπει να προστατευθεί
Ο πυρηνικός σταθμός της Ζαπορίζια θα πρέπει να έχει αρκετό νερό ώστε να ψύχονται οι αντιδραστήρες του “για κάποιους μήνες” από δεξαμενή που βρίσκεται πάνω από τον ταμιευτήρα ενός γειτονικού φράγματος που υπέστη ρήγμα, δήλωσε σήμερα η υπηρεσία του ΟΗΕ που επιτηρεί την ασφάλεια των πυρηνικών σταθμών, καλώντας τα εμπόλεμα μέρη να προστατεύσουν τη δεξαμενή.
Ο ταμιευτήρας του φράγματος παρείχε νερό που χρησιμοποιείτο για την απαραίτητη ψύξη των έξι αντιδραστήρων στον μεγαλύτερο πυρηνικό σταθμό της Ευρώπης καθώς και του εξαντλημένου καυσίμου και για τις εφεδρικές γεννήτριες ντίζελ που έχουν χρησιμοποιηθεί επανειλημμένα όταν η εξωτερική τροφοδοσία πέφτει.
«Υπάρχουν εναλλακτικές πηγές νερού. Μία κύρια είναι η μεγάλη δεξαμενή ψύξης δίπλα στην εγκατάσταση που εκ του σχεδιασμού παραμένει πάνω από το ύψος του ταμιευτήρα», δήλωσε ο επικεφαλής του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ — IAEA) Ραφαέλ Γκρόσι σε ανακοίνωση που εκδόθηκε ως αντίδραση στο ρήγμα του φράγματος Καχόβκα.
Νερό από τη δεξαμενή θα πρέπει να παρέχει αρκετό νερό ψύξης για “κάποιους μήνες”, είπε ο Γκρόσι και πρόσθεσε πως η υπηρεσία του θα το επιβεβαιώσει αυτό “πολύ σύντομα”.
«Είναι ως εκ τούτου κρίσιμης σημασίας αυτή η δεξαμενή ψύξης να παραμείνει άθικτη. Δεν πρέπει να γίνει τίποτα που θα υπονόμευε ενδεχομένως την ακεραιότητά της. Καλώ όλες τις πλευρές να διασφαλίσουν πως δεν θα γίνει τίποτα που θα το υπονομεύσει» αυτό, ανέφερε ο Γκρόσι.
Αν και είχε προγραμματίσει ήδη να επισκεφθεί τον σταθμό της Ζαπορίζια την ερχόμενη εβδομάδα, η επίσκεψη αυτή έχει καταστεί απαραίτητη τώρα και θα προχωρήσει κανονικά, πρόσθεσε.
Από την πλευρά του, ο επικεφαλής της ουκρανικής κρατικής υπηρεσίας ατομικής ενέργειας δήλωσε πως η κατάσταση στον πυρηνικό σταθμό της Ζαπορίζια στη νότια Ουκρανία δεν είναι κρίσιμη μετά την καταστροφή του φράγματος Καχόβκα.
Ο επικεφαλής της Energoatom Πέτρο Κοτίν είπε πως η μείωση της στάθμης στον ταμιευτήρα του Καχόβκα δεν θα επηρεάσει τη στάθμη του νερού στις δεξαμενές ψύξης στις εγκαταστάσεις αποθήκευσης πυρηνικού καυσίμου του σταθμού.
Υπενθυμίζεται ότι σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης κηρύχθηκε στην περιφέρεια της Νόβα Καχόβκα στο ελεγχόμενο από τη Ρωσία τμήμα της ουκρανικής επαρχίας της Χερσώνας μετά τη ρήξη του φράγματος της πόλης, μετέδωσε το κρατικό ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων TASS επικαλούμενο διάταγμα των διορισμένων από τη Μόσχα τοπικών αρχών.
Το μεγάλο φράγμα υπέστη ρήγμα σήμερα, απελευθερώνοντας πλημμυρικά ύδατα σε όλη την πολεμική ζώνη σε αυτό που η Ουκρανία και η Ρωσία λένε πως ήταν εσκεμμένη επίθεση των δυνάμεων η μία της άλλης.
Σύμφωνα με δήλωση στο TASS του διορισμένου από τη Ρωσία δημάρχου της πόλης, η Νόβα Καχόβκα έχει πλέον πλημμυρίσει. Ρωσικές υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης ανακοίνωσαν πως έχουν πλημμυρίσει περίπου 600 σπίτια, μετέδωσε το TASS.
Δίκτυα σαμποτέρ
Πάντως και οι δύο πλευρές φαίνεται να έχουν δημιουργήσει δίκτυα σαμποτέρ που δρουν στο αντίπαλο έδαφος.
Σε ρεπορτάζ του CNN, με βάση αποκαλύψεις αξιωματούχων των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών, διατυπώνεται η πληροφορία ότι Ουκρανοί σαμποτέρ εργάζονται εντός της Ρωσίας για την πραγματοποίηση δολιοφθοράς κατά ρωσικών στόχων, ενώ τους παρέχονται μη επανδρωμένα αεροσκάφη για την οργάνωση επιθέσεων, με την ευλογία της κυβέρνησης και των πολιτικών αρχών του Κιέβου.
Όπως μεταδίδει το CNN, σε απόσπασμα από τα έγγραφα που είχαν κλαπεί από το Πεντάγωνο, αναφέρεται ότι ο Ουκρανός πρόεδρος Ζελένσκι πρότεινε προσωπικά στα τέλη Φεβρουαρίου να εκδηλωθεί επίθεση δολιοφθοράς στην περιφέρεια του Ροστόφ και, ειδικότερα, τους χώρους συνάντησης των ρωσικών στρατευμάτων.
Αμερικανοί αξιωματούχοι πιστεύουν ότι η Ουκρανία έχει αναπτύξει πυρήνες σαμποτάζ εντός της Ρωσίας που αποτελούνται από ένα μείγμα φιλοουκρανικών υποστηρικτών και πρακτόρων καλά εκπαιδευμένων σε αυτού του είδους τον πόλεμο. Οι ουκρανικές μυστικές υπηρεσίες φέρονται να έχουν καταφέρει να δημιουργήσουν ένα πυκνό δίκτυο συμπαθούντων στη Ρωσία, με τη βοήθεια της διαφθοράς.
Οι αξιωματούχοι δεν μπορούσαν να πουν με βεβαιότητα πώς η Ουκρανία κατάφερε να μεταφέρει drones πίσω από τη γραμμή του εχθρού, αλλά δύο από τις πηγές εξήγησαν ότι έχει δημιουργήσει καλά εδραιωμένες διαδρομές λαθρεμπορίου που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για την αποστολή μη επανδρωμένων αεροσκαφών ή εξαρτημάτων τους στη Ρωσία.
Μάλιστα δύο Ευρωπαίοι αξιωματούχοι δήλωαν στο CNN ότι «τα μετρητά μπορούν να κάνουν θαύματα. Ειδικά σε περιοχές που η επιβίωση εκλαμβάνεται ως πρόβλημα όλων». Άλλωστε δεν είναι μυστικό ότι πράκτορες και αξιωματούχοι προσπαθούν συχνά να συμπληρώσουν τον μισθό τους με δωροδοκίες, ενώ και οι δυτικοί σύμμαχοι βλέπουν ευνοϊκά τις ενέργειες αυτές του Κιέβου.