Βέβαια, εδώ και χρόνια, στις εκλογικές αναμετρήσεις έχει παρατηρηθεί το φαινόμενο να μην προσέρχονται στα εκλογικά κέντρα τα μέλη της εφορευτικής επιτροπής είτε για να γλιτώσουν τη διαδικασία υπάρχουν είτε όμως δικαιολογημένα. Στην περίπτωση λοιπόν που τα μέλη της εφορευτικής επιτροπής δεν προσέλθουν για να εκπληρώσουν τα καθήκοντά τους γιατί απουσιάζουν ή κωλύονται ή για οποιαδήποτε άλλη αιτία, αναπληρώνονται από τα αναπληρωματικά μέλη.
Εάν η αναπλήρωση είναι αδύνατη για τους ίδιους λόγους, η εκλογή διεξάγεται μόνο από τα παρόντα μέλη της εφορευτικής επιτροπής, καθώς και από μόνο τον πρόεδρό της, αντιπρόσωπο της δικαστικής αρχής.
Ποιοι εξαιρούνται από την υποχρεωτική συμμετοχή
Η συμμετοχή στην εφορευτική επιτροπή κατά τις εκλογές του 2023 δεν είναι προαιρετική αλλά υποχρέωση του ψηφοφόρου, ο οποίος έχει κληθεί.
Οι δικαστικοί αντιπρόσωποι μαρκάρουν στις λίστες τα ονόματα των μελών στους εκλογικούς καταλόγους και μόλις αυτοί πηγαίνουν να ψηφίσουν, ενημερώνονται πως είναι στην εφορευτική επιτροπή και θα πρέπει να παραμείνουν εκεί μέχρι την ολοκλήρωση της ψηφοφορίας και της καταμέτρησης. Στην περίπτωση που κάποιος αρνηθεί να παραμείνει καλείται η αστυνομία.
Ωστόσο, προκειμένου κάποιος να μην αντιμετωπίσει τις συνέπειες που ορίζει ο νόμος σε περίπτωση μη παρουσίας θα πρέπει να προσκομίσει:
- Χαρτί από δημόσιο νοσοκομείο σε περίπτωση ασθένειας
- Βεβαίωση από τον εργοδότη του ότι τον απασχολούσε κατά την ημέρα εκείνη
- Ή κάποιο άλλο έγκυρο δικαιολογητικό που να αποδεικνύει το λόγο του κωλύματος του να παρουσιαστεί.
Πάντως, μέλη εφορευτικών επιτροπών δεν μπορούν να διοριστούν οι: δημόσιοι και δημοτικοί ή κοινοτικοί υπάλληλοι ή έμμισθοι υπάλληλοι δημοτικών ή κοινοτικών νομικών προσώπων και ιδρυμάτων και όσοι μ' αυτές τις ιδιότητες υπηρέτησαν την τελευταία τριετία προ της εκλογής. Αν τυχόν κληρωθούν ή διοριστούν δεν μπορούν να λάβουν μέρος στη συγκρότηση των επιτροπών.
Το κώλυμα ισχύει και για τους αποστρατευθέντες αξιωματικούς, τα όργανα των σωμάτων ασφαλείας, καθώς και γι' αυτούς που διετέλεσαν δήμαρχοι και πρόεδροι κοινοτήτων κατά την τελευταία τριετία.
Σημειώνεται ότι έχουν παρατηρηθεί και περιπτώσεις πολιτών, οι οποίοι είχαν κληρωθεί να είναι μέλη των εφορευτικών, ωστόσο για κάποιους λόγους δεν ενημερώθηκαν ποτέ, καθώς το χαρτί δεν έφτασε ποτέ στα χέρια τους και ενώ πήγαν να ψηφίσουν, έμαθαν πως θα πρέπει να μείνουν για τη διαδικασία.
Εφορευτική επιτροπή: Το νομικό πλαίσιο
Το Π.Δ. 96/2007 (ΦΕΚ 116/Α'/5.6.2007) που αφορά στο νομικό πλαίσιο ορίζει τα εξής:
- Σε κάθε εκλογικό τμήμα ορίζεται εφορευτική επιτροπή που αποτελείται από τον αντιπρόσωπο της δικαστικής αρχής ως πρόεδρο και τέσσερα μέλη που αναπληρώνονται από ισάριθμα αναπληρωματικά.
- Τα μέλη των εφορευτικών επιτροπών και οι αναπληρωτές τους κληρώνονται, μέσα σε 15 ημέρες από την κατά το Άρθρο 31 παράγραφος 3 έναρξη της προεκλογικής περιόδου, από το οικείο Πρωτοδικείο. Στην κλήρωση, κατά την οποία μπορούν να παρίστανται οι υποψήφιοι, οι αντιπρόσωποι και πληρεξούσιοι των κομμάτων περιλαμβάνονται οι εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους του οικείου εκλογικού διαμερίσματος που φέρονται στους καταλόγους αυτούς ως κάτοικοι της περιοχής.
- Οι οριζόμενοι πρέπει να έχουν τουλάχιστον απολυτήριο δημοτικού σχολείου και να μην έχουν υπερβεί το εξηκοστό πέμπτο έτος της ηλικίας τους.
- Όσοι σύμφωνα με τα παραπάνω ορίστηκαν μέλη των εφορευτικών επιτροπών, ειδοποιούνται με απόδειξη για τον διορισμό τους 5 τουλάχιστον ημέρες πριν από την ψηφοφορία με φροντίδα του Εισαγγελέα Πρωτοδικών, στον οποίο διαβιβάζεται από τον Πρόεδρο Πρωτοδικών αντίγραφο της πράξης του πρωτοδικείου για τον διορισμό τους.
