Σχεδόν το 90% των 37 οικονομολόγων που συμμετείχαν στην έρευνα των FT δήλωσαν ότι πιστεύουν ότι η ευρωζώνη βρίσκεται ήδη σε ύφεση και η πλειοψηφία προβλέπει ότι το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν θα συρρικνωθεί ολόκληρο το επόμενο έτος.
«Οι αγορές φυσικού αερίου στην Ευρώπη παραμένουν βασικός κίνδυνος» δήλωσε η Chiara Zangarelli, οικονομολόγος της Morgan Stanley. «Πρόσθετες διαταραχές της προσφοράς ή ένας ιδιαίτερα ψυχρός χειμώνας θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε νέες εντάσεις και αύξηση των τιμών και πάλι, αναγκάζοντας σε ακόμη έναν γύρο προσαρμογής και καταστροφής της ζήτησης».
Οι περισσότεροι οικονομολόγοι, ωστόσο, επεσήμαναν πως έχουν περάσει τα χειρότερα όσον αφορά στην ενεργειακή κρίση, που προκλήθηκε από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Το ήπιο φθινόπωρο διατήρησε γεμάτες τις αποθήκες αερίου.
Εντούτοις, πολλοί φοβούνται ότι η προοπτική των ενεργειακών δελτίων ενδέχεται να επιστρέψει το επόμενο έτος, ιδίως εάν ο φετινός χειμώνας είναι ασυνήθιστα ψυχρός, εξαντλώντας τα αποθέματα, ή εάν οι ροές φυσικού αερίου από τη Ρωσία μειωθούν περαιτέρω κατά τη διάρκεια του 2023.
«Ο κίνδυνος του δελτίου φυσικού αερίου έχει πιθανότατα αποφευχθεί για τον φετινό χειμώνα, αλλά το ζήτημα του ενεργειακού εφοδιασμού για τον επόμενο χειμώνα είναι ακόμη ανοιχτό» δήλωσε ο Sylvain Broyer, επικεφαλής οικονομολόγος για την Ευρώπη, τη Μέση Ανατολή και την Αφρική στην S&P Global Ratings.
Οι ευρωπαϊκές χώρες έχουν καταφέρει να μειώσουν την εξάρτησή τους από τις εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου στρεφόμενες προς τη Νορβηγία, τις ΗΠΑ και τη Μέση Ανατολή, αλλά και με την επιλογή εναλλακτικών πηγών ενέργειας. Όμως, οι οικονομολόγοι προειδοποιούν ότι, χωρίς τις ρωσικές προμήθειες, θα είναι πολύ πιο δύσκολο να γεμίσουν ξανά οι αποθήκες για τον επόμενο χειμώνα.
«Τα επίπεδα αποθήκευσης φυσικού αερίου μειώνονται γρήγορα τώρα» δήλωσε ο Carsten Brzeski, επικεφαλής μακροοικονομικών ερευνών στην ING Bank. «Εξακολουθεί να υπάρχει ο κίνδυνος κρίσης ενεργειακού εφοδιασμού αυτόν τον χειμώνα. Επιπλέον, ο επόμενος χειμώνας θα είναι ακόμη πιο δύσκολος».
Η ύφεση της οικονομίας, σε συνδυασμό με το σημαντικά υψηλότερο κόστος των ενυπόθηκων δανείων σε όλη την Ευρώπη, αναμενόταν επίσης να προκαλέσει μια απότομη αντιστροφή στην αγορά ακινήτων. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αύξησε τα επιτόκια κατά 2,5 ποσοστιαίες μονάδες κατά τη διάρκεια του 2022 και αναμένεται να αυξήσει περαιτέρω το κόστος δανεισμού το 2023. Κατά μέσο όρο, οι οικονομολόγοι προβλέπουν ότι οι τιμές των κατοικιών στην ευρωζώνη θα μειωθούν κατά 4,7% το επόμενο έτος.
Οι οικονομολόγοι που συμμετείχαν στη δημοσκόπηση των FT προέβλεψαν ότι η οικονομία της ευρωζώνης θα συρρικνωθεί κατά μόλις 0,01% το επόμενο έτος. Το σενάριο είναι απαισιόδοξο σε σχέση με τις εκτιμήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της ΕΚΤ, οι οποίες προέβλεψαν ότι η οικονομία του μπλοκ θα αναπτυχθεί κατά 0,3% και 0,5% το επόμενο έτος, αντίστοιχα.
Ο Marcello Messori, καθηγητής οικονομικών στο Πανεπιστήμιο Luiss της Ρώμης, δήλωσε ότι περαιτέρω αυξήσεις επιτοκίων από την ΕΚΤ για την αντιμετώπιση του «υπερβολικού πληθωρισμού» που προκλήθηκε από το σοκ του ενεργειακού εφοδιασμού, θα «οδηγούσε σε σοβαρή ύφεση στην ευρωζώνη».
Σύμφωνα με τους οικονομολόγους, ο πληθωρισμός στην ευρωζώνη αναμένεται να παραμείνει πάνω από τον στόχο της ΕΚΤ για 2% για τουλάχιστον ακόμη δύο χρόνια. Κατά μέσο όρο, οι ερωτηθέντες αναμένουν ότι οι τιμές θα αυξηθούν λίγο πάνω από 6% το επόμενο έτος και σχεδόν 2,7% το 2024. Οι προβλέψεις αυτές είναι χαμηλότερες από εκείνες της ΕΚΤ, η οποία νωρίτερα αυτό το μήνα προέβλεψε ότι η αύξηση των τιμών θα είναι κατά μέσο όρο 6,3% το επόμενο έτος και 3,4% το 2024.
Η αύξηση των μισθών αναμένεται να είναι 4,4% το 2023, σύμφωνα με τη μέση πρόβλεψη, η οποία είναι χαμηλότερη από την πρόβλεψη της ΕΚΤ για 5,2%. Κατά μέσο όρο, οι οικονομολόγοι προβλέπουν ότι η ανεργία θα αυξηθεί από το αρνητικό ρεκόρ του 6,5% τον Οκτώβριο σε 7,1% στο τέλος του επόμενου έτους.