Εσθονία και Λετονία και Λιθουανία εκφράζουν την αλληλεγγύη τους στην Πολωνία, κάνοντας λόγο για ανησυχητικά νέα από το μέτωπο του πολέμου και δηλώνοντας έτοιμες να υπερασπιστούν κάθε σπιθαμή του εδάφους τους.
Υψηλούς τόνους διατηρεί και ο ουκρανός πρόεδρος, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, σημειώνοντας ότι πρόκειται για «σημαντική κλιμάκωση» της σύγκρουσης.
Πιο συγκρατημένες εμφανίζονται ΗΠΑ, Γερμανία και ΝΑΤΟ που βρίσκονται σε ανοιχτή γραμμή με την Πολωνία μέχρι να διαλευκανθεί πλήρως η κατάσταση. Κι αυτό γιατί, σε περίπτωση που επιβεβαιωθούν οι πληροφορίες των πολωνικών ΜΜΕ για ρωσική προέλευση των πυραύλων που σκότωσαν δύο ανθρώπους, θα πρόκειται για το πρώτο χτύπημα του Βλαντίμιρ Πούτιν σε νατοϊκό έδαφος από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία.
Σε μια τελευταία εξέλιξη, δε, αργά το βράδυ της Τρίτης ο εκπρόσωπος της πολωνικής κυβέρνησης δήλωσε ότι η κυβέρνηση αυξάνει το επίπεδο ετοιμότητας του στρατού. Μιλώντας κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου, ο Πιοτρ Μίλερ είπε η κυβέρνηση εξετάζει αν θα ενεργοποιήσει το άρθρο 4, το οποίο προβλέπει σύγκληση των μελών του ΝΑΤΟ αφού απειληθεί η «εδαφική ακεραιότητα, η πολιτική ανεξαρτησία ή η ασφάλειά» τους.
Λετονία, Εσθονία και Λιθουανία δηλώνουν έτοιμες να υπερασπιστούν τα εδάφη τους
Πιο συγκεκριμένα, ο υπουργός Άμυνας της Λετονίας, με ανάρτησή του στο Twitter, εξέφρασε τα συλλυπητήριά του στους «Πολωνούς αδερφούς μας», λέγοντας: «Το εγκληματικό ρωσικό καθεστώς εκτόξευσε πυραύλους που στόχευσαν όχι μόνο Ουκρανούς αμάχους αλλά έφτασαν και σε έδαφος του ΝΑΤΟ, στην Πολωνία. Η Λετονία στέκεται στο πλευρό των Πολωνών φίλων μας και καταδικάζει αυτό το έγκλημα».
Η χώρα της Βαλτικής ανακοίνωσε, δε, ότι θα συγκαλέσει έκτακτη συνεδρίαση την Τετάρτη για να αξιολογήσει την κατάσταση ασφαλείας. Μαζί με την ανακοίνωση, ο πρωθυπουργός της Λετονίας πρόσθεσε ότι η χώρα είναι «έτοιμη για περαιτέρω δράση».
Το υπουργείο Εξωτερικών της Εσθονίας, από την πλευρά του, ανέφερε: «Τα τελευταία νέα από την Πολωνία είναι ανησυχητικά. Είμαστε σε στενή συνεννόηση με την Πολωνία και άλλους συμμάχους. Η Εσθονία είναι έτοιμη να υπερασπιστεί κάθε εκατοστό του εδάφους του ΝΑΤΟ. Είμαστε σε πλήρη αλληλεγγύη με τη στενή μας σύμμαχο Πολωνία».
Στο ίδιο μήκος κύματος και η Λιθουανία. «Ανησυχητικές ειδήσεις από την Πολωνία απόψε για τουλάχιστον δύο εκρήξεις. Είμαστε σε στενή επαφή με τους Πολωνούς φίλους μας. Η Λιθουανία εκφράζει την αλληλεγγύη της στην Πολωνία. Πρέπει να υπερασπιστούμε κάθε σπιθαμή του εδάφους του NATO».
Στάση αναμονής από ΗΠΑ, Γερμανία και ΝΑΤΟ
Από πλευράς ΗΠΑ, ανώτερος αξιωματούχος των μυστικών υπηρεσιών, ο οποίος δεν κατονομάζεται, ανέφερε ότι ρωσικοί πύραυλοι έπεσαν στην Πολωνία προκαλώντας τον θάνατο δύο ανθρώπων.
Πάντως, το αμερικανικό Πεντάγωνο, από την πλευρά του, δήλωσε ότι δεν είναι επί του παρόντος σε θέση να επιβεβαιώσει τις πληροφορίες για δύο ρωσικούς πυραύλους που κατέληξαν σε πολωνικό έδαφος, τονίζοντας ωστόσο ότι εξετάζει τις συγκεκριμένες αναφορές.
«Γνωρίζουμε τα δημοσιεύματα του Τύπου κατά τα οποία ότι δύο ρωσικοί πύραυλοι έπληξαν τοποθεσία εντός της Πολωνίας κοντά στα σύνορα με την Ουκρανία. Μπορώ να σας πω ότι δεν έχουμε καμία πληροφορία αυτή τη στιγμή για να επιβεβαιώσουμε αυτές τις αναφορές και το εξετάζουμε περαιτέρω» είπε ο εκπρόσωπος του Πενταγώνου, Πάτρικ Ράιντερ.
Στο ίδιο μήκος κύματος, ο Λευκός Οίκος σημείωσε ότι δεν μπορεί να επιβεβαιώσει τις αναφορές, τις οποίες, πάντως, εξετάζει προκειμένου να εξακριβώσει τι ακριβώς έχει συμβεί, ώστε να αποφασιστούν και τα επόμενα βήματα.
Το Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας των ΗΠΑ είπε, επίσης, ότι δεν μπορεί να επιβεβαιώσει τις αναφορές για ρωσικούς πυραύλους, σημειώνοντας ότι αυτή τη στιγμή συλλέγει περισσότερες πληροφορίες. Ο υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ, Λόιντ Όστιν, αναμένεται να συνομιλήσει με τον πολωνό ομόλογό του τις επόμενες ώρες.
Η Γερμανία δήλωσε ότι παρακολουθεί την κατάσταση, επισημαίνοντας διά μέσου της υπουργού Εξωτερικών ότι βρίσκεται σε επαφή με την Πολωνία και άλλα μέλη του ΝΑΤΟ. Η Αναλένα Μπέρμποκ έκανε, δε, ανάρτηση στο Twitter λέγοντας: «Οι σκέψεις μου είναι με την Πολωνία, τον στενό σύμμαχο και γείτονά μας. Παρακολουθούμε στενά την κατάσταση και είμαστε σε επαφή με τους Πολωνούς φίλους μας και τους συμμάχους μας στο ΝΑΤΟ».
Παρόμοια ρητορική και από το ΝΑΤΟ, με αξιωματούχο του να δηλώνει στο Reuters πως η Συμμαχία εξετάζει τις αναφορές για ρωσικούς πυραύλους και βρίσκεται σε πλήρη συντονισμό με την Πολωνία.
Ο γενικός γραμματέας Γενς Στόλτενμπεργκ δήλωσε ότι μίλησε με τον πολωνό πρόεδρο Αντρέι Ντούντα μετά την έκρηξη. Είπε ότι το ΝΑΤΟ «παρακολουθεί την κατάσταση και οι σύμμαχοι βρίσκονται σε επαφή. Είναι σημαντικό να εξακριβωθούν όλα τα γεγονότα».
Τι προβλέπει το άρθρο 5
Η Πολωνία είναι μέλος του ΝΑΤΟ. Ενώ μια άμεση επίθεση σε χώρα του ΝΑΤΟ θα μπορούσε να οδηγήσει στην ενεργοποίηση του άρθρου 5 -που αποτελεί μια δέσμευση συλλογικής άμυνας για όλους τους συμμάχους και θεωρείται ο πυρήνας της Συμμαχίας- δεν είναι σαφές αν ένα τυχαίο χτύπημα, όπως αδέσποτα πυρά, θα οδηγούσαν στη λήψη τέτοιας απόφασης.
Το άρθρο 5 υπαγορεύει ότι, εάν ένας σύμμαχος του ΝΑΤΟ πέσει θύμα ένοπλης επίθεσης, όλα τα άλλα μέλη θα θεωρήσουν ότι πρόκειται για πράξη βίας κατά ολόκληρης της συμμαχίας και θα προβούν σε ενέργειες που θα κρίνουν απαραίτητες για να βοηθήσουν τον σύμμαχο.
Το άρθρο 5 έχει ενεργοποιηθεί μόνο μία φορά από τότε που υπογράφηκε το 1949, την επομένη των τρομοκρατικών επιθέσεων της 11ης Σεπτεμβρίου 2001 στο Παγκόσμιο Κέντρο Εμπορίου και στο Πεντάγωνο, ενώ δεν υπάρχει αυτόματη διαδικασία ενεργοποίησής του. Το ΝΑΤΟ θα πρέπει να επιλέξει αν θα το θέσει σε ισχύ.
Προς το παρόν δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι αυτό είναι πιθανό, και η Πολωνία εξακολουθεί να ερευνά τις συνθήκες πίσω από την έκρηξη.
