Στο διάγγελμα με το οποίο ανακοίνωσε τη μερική επιστράτευση, ο Ρώσος πρόεδρος δήλωσε ότι εάν απειληθεί η εδαφική ακεραιότητα της χώρας του, «χωρίς αμφιβολία θα χρησιμοποιήσουμε όλα τα διαθέσιμα μέσα». Δεν σταμάτησε εκεί. Κατηγόρησε τη Δύση για αντιρωσική πολιτική και προειδοποίησε: «Δεν μπλοφάρουμε. Όποιος προσπαθεί να μας εκβιάσει με πυρηνικά όπλα θα πρέπει να ξέρει ότι αυτό μπορεί να γυρίσει εναντίον τους».
Όπως και με τις προηγούμενες προειδοποιήσεις του, αναλυτές εκτιμούν ότι οι ενέργειες του Ρώσου προέδρου πιθανότατα πρέπει να ερμηνευθούν ως προειδοποίηση προς άλλες χώρες να μην κλιμακώσουν την εμπλοκή τους στην Ουκρανία και όχι ότι σηματοδοτούν την όποια επιθυμία του να χρησιμοποιήσει πυρηνικά όπλα.
Παρόλα αυτά, οι νέες ανακοινώσεις του Βλαντιμίρ Πούτιν επανέφεραν στην επικαιρότητα τη συζήτηση για το πόσα πυρηνικά όπλα έχει η Ρωσία, αλλά και για τον καταστροφικό αντίκτυπο που έχουν αυτά.
Πόσα πυρηνικά όπλα έχει η Ρωσία
Όλα τα στοιχεία για τα πυρηνικά όπλα αποτελούν εκτιμήσεις. Όμως, σύμφωνα με την Ομοσπονδία Αμερικανών Επιστημόνων, η Ρωσία έχει 5.977 πυρηνικές κεφαλές, αν και αυτός ο αριθμός περιλαμβάνει περίπου 1.500 που έχουν αποσυρθεί.
Από τις υπόλοιπες περίπου 4.500 που απομένουν, οι περισσότερες θεωρούνται στρατηγικά πυρηνικά όπλα. Δηλαδή βαλλιστικοί πύραυλοι ή ρουκέτες που μπορούν να πλήξουν στόχο σε μεγάλη απόσταση. Αυτά είναι τα όπλα που συνήθως συνδέονται με έναν πυρηνικό πόλεμο.
Τα υπόλοιπα είναι μικρότερα, λιγότερο καταστροφικά πυρηνικά όπλα, για χρήση σε μικρή εμβέλεια στο πεδίο της μάχης ή στη θάλασσα. Οι ειδικοί εκτιμούν ότι περίπου 1.500 ρωσικές πυρηνικές κεφαλές αυτή τη στιγμή σε βάσεις ή σε υποβρύχια στη θάλασσα.
Οι άλλες πυρηνικές δυνάμεις
Εννέα χώρες έχουν πυρηνικά όπλα. Πέρα από τη Ρωσία, είναι οι: Κίνα, Γαλλία, Ινδία, Ισραήλ, Βόρεια Κορέα, Πακιστάν, ΗΠΑ και Βρετανία.
Η Συμμαχία του ΝΑΤΟ διαθέτει 5.943 πυρηνικές κεφαλές. Πρόκειται για τις 5.428 που έχουν οι ΗΠΑ, τις 290 της Γαλλίας και τις 225 της Βρετανίας. Η Κίνα διαθέτει 350, το Πακιστάν 165, η Ινδία 160, το Ισραήλ 90 και η Βόρεια Κορέα 20 πυρηνικές κεφαλές.
Οι ΗΠΑ, η Βρετανία, η Κίνα, η Γαλλία και η Ρωσία είναι επίσης ανάμεσα στις 191 χώρες που υπέγραψαν τη Συνθήκη μη διάδοσης των πυρηνικών όπλων. Με βάση αυτή τη συμφωνία, πρέπει να μειώσουν το απόθεμα των πυρηνικών κεφαλών και, θεωρητικά, είναι δεσμευμένες στην πλήρη εξάλειψή τους. Η Ινδία, το Ισραήλ και το Πακιστάν δεν υπέγραψαν ποτέ τη συνθήκη, ενώ η Βόρεια αποχώρησε από αυτή το 2003.
Από αυτές τις εννέα χώρες, μόνο το Ισραήλ δεν έχει παραδεχθεί επίσημα ποτέ το πυρηνικό πρόγραμμά του, αλλά είναι ευρέως αποδεκτό ότι έχει πυρηνικές κεφαλές.
Πόσο καταστροφικά είναι τα πυρηνικά όπλα
Είναι σχεδιασμένα έτσι ώστε να προκαλούν τη μέγιστη καταστροφή.
Το μέγεθος της καταστροφής εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Μεταξύ άλλων, το μέγεθος της πυρηνικής κεφαλής, την απόσταση από το έδαφος στην οποία πυροδοτείται και το τοπικό περιβάλλον.
Όμως, ακόμη και η μικρότερη κεφαλή μπορεί να προκαλέσει τεράστιες απώλειες ζωών και συνέπειες με διάρκεια. Η ατομική βόμβα που σκότωσε έως 146.000 ανθρώπους στη Χιροσίμα ήταν 15 χιλιοτόνων. Σήμερα, οι πυρηνικές κεφαλές μπορεί να ξεπερνούν τους 1.000 χιλιοτόνους.
Τι σημαίνει η πυρηνική αποτροπή
Το επιχείρημα για τη διατήρηση μεγάλου αριθμού πυρηνικών όπλων είναι ότι η δυνατότητα να καταστρέψεις απολύτως τον αντίπαλό σου θα τον αποτρέψει να σου επιτεθεί.
Αν και έχουν γίνει πολλές πυρηνικές δοκιμές και διαρκώς βελτιώνεται η καταστροφική ισχύς τους, τα όπλα αυτού του είδους δεν έχουν χρησιμοποιηθεί σε σύγκρουση από το 1945.
Η Μόσχα επίσης υποστηρίζει ότι διαθέτει πυρηνικά όπλα αποκλειστικά για λόγους αποτροπής κι αναφέρει τέσσερις λόγους για τη χρήση τους:
- την εκτόξευση βαλλιστικών πυραύλων εναντίον της ρωσικής επικράτειας ή των συμμάχων της Μόσχας
- τη χρήση πυρηνικών όπλων ή άλλων όπλων μαζικής καταστροφής εναντίον της Ρωσίας ή των συμμάχων της
- την επίθεση σε κρίσιμης σημασίας κυβερνητικές ή στρατιωτικές υποδομές της Ρωσίας που απειλεί την πυρηνική ικανότητα της χώρας
- την επιθετικότητα εναντίον της Ρωσίας με συμβατικά όπλα, όταν τίθεται σε κίνδυνο η ύπαρξη της χώρας
