Πριν από το θάνατό της, η καθαρή περιουσία της βασίλισσας Ελισάβετ ήταν σημαντική, αλλά όχι τόσο μεγάλη όσο νομίζουν... οι περισσότεροι.
Όπως χαρακτηριστικά έχει δηλώσει ειδικός επί των βασιλικών εσόδων στη Wall Street Journal, τα μέλη της βασιλικής οικογένειας είναι εκατομμυριούχοι αλλά όχι δισεκατομμυριούχοι.
Οι «μισθοί» της βασιλικής οικογένειας έγιναν τελευταία φορά πρωτοσέλιδο τον Νοέμβριο του 2019, μετά από ανεπιβεβαίωτες αναφορές ότι ο γιος της βασίλισσας Ελισάβετ. πρίγκιπας Άντριου παραιτείται από την ετήσια καταβολή ύψους περίπου 300.000 δολαρίων μετά την αποχώρησή του από τα δημόσια καθήκοντα για το άμεσο μέλλον.
Ήταν οι συνέπειες για την εμπλοκή του ονόματός του στο σκάνδαλο για sex trafficking του δισεκατομμυριούχου, Τζέφρι Έπσταιν.
Ποιοι όμως είναι οι οι μισθοί της βασιλικής οικογένειας, πώς τους κερδίζουν και από πού προέρχονται τα χρήματα; Ποια ήταν η καθαρή αξία της βασίλισσας πριν από το θάνατό της και πώς βγάζουν χρήματα τώρα η Μέγκαν και ο Χάρι;
Πόσο πληρώνει η Βρετανία στη βασιλική οικογένεια;
Όπως συμβαίνει με τα περισσότερα πράγματα που σχετίζονται με τα βασιλικά μέλη, η απάντηση δεν είναι απλή.
Η βασιλική οικογένεια αμείβεται μέσω μιας «σύμπραξης» δημόσιου και ιδιωτικού χρήματος, συμπεριλαμβανομένης περιουσίας που έχει κληρονομήσει, αλλά και ενός σημαντικού χαρτοφυλακίου ακινήτων και άλλων περιουσιακών στοιχείων, που αλλάζει χέρια ανάλογα με την διαδοχή.
Πριν από το θάνατό της βασίλισσας Ελισάβετ, το μεγαλύτερο μέρος των ετήσιων εσόδων και εξόδων της βασιλικής οικογένειας προέρχονταν μέσω τριών πηγών: της κρατική επιχορήγησης με την ονομασία, Sovereign Grant, σε ελεύθερη μετάφραση δηλαδή, Επιχορήγηση της Ηγεμονίας και των ιδιωτικών Δουκάτων της Κορνουάλης και του Λάνκαστερ.
«Sovereign Grant» η κρατική επιχορήγηση
Από το 2012, τα επίσημα καθήκοντα του μονάρχη και τα έξοδα που συνεπάγεται τη συντήρηση των ανακτόρων, πληρώνονται από ένα ετήσιο κατ' αποκοπή ποσό που διαχειρίζεται η κυβέρνηση και ονομάζεται Sovereign Grant.
Σύμφωνα με τον επίσημο ιστότοπο της βρετανικής μοναρχίας, «η χρηματοδότηση για το Sovereign Grant προέρχεται από ένα ποσοστό των κερδών των εσόδων της περιουσίας του Στέμματος».
Το Crown Estate, όπως εξηγεί το CNN Money, μπορεί να οριστεί χονδρικά ως «μια συλλογή ακινήτων και αγροκτημάτων του Ηνωμένου Βασιλείου που παράγουν εκατοντάδες εκατομμύρια λίρες κάθε χρόνο».
Οι εκτάσεις αυτές δόθηκαν για πρώτη φορά το 1760 από τον βασιλιά Γεώργιο Γ' στο τότε υπουργείο Οικονομικών για να τις διαχειρίζεται στο μέλλον.
Το Crown Estate- η διαχείριση δηλαδή της περιουσίας του Στέμματος- τεχνικά ανήκει στον βασιλεύοντα μονάρχη, αλλά όπως διευκρινίζει ο ιστότοπός του παλατιού, «δεν είναι ιδιωτική ιδιοκτησία του μονάρχη — δεν μπορεί να πουληθεί από τον μονάρχη, ούτε τα έσοδα που προκύπτουν ανήκουν στον μονάρχη».
Επί του παρόντος εποπτεύεται από το συμβούλιο ενός ανεξάρτητου οργανισμού.
Κατά το οικονομικό έτος 2018-2019, το συνολικό ποσό της κρατικής επιχορήγησης ήταν 82,2 εκατομμύρια λίρες.
Ούτε η βασίλισσα ούτε η οικογένειά της έλαβαν αυτό το ποσό ωστόσο. Τα 32,9 εκατομμύρια λίρες διατέθηκαν για την ανακαίνιση των ανακτόρων του Μπάκιγχαμ και κάλυψε επίσης τα ταξιδιωτικά έξοδα της βασιλικής οικογένειας αλλά και με τα καθήκοντα, τη μισθοδοσία και τα έξοδα του προσωπικού.
Το Sovereign Grant αντικατέστησε την Civil List και τρεις επιχορηγήσεις βοηθείας (Grants-in-Aid) για ταξίδια, επικοινωνίες και συντήρηση παλατιών. Μέχρι την κατάργησή τους το 2012, η Civil List ήταν ένα ετήσιο ποσό που η κυβέρνηση έδινε στη βασίλισσα για να καλύψει τα καθήκοντά της ως Αρχηγός του Κράτους και Αρχηγός της Κοινοπολιτείας και επιχορηγήσεις από κυβερνητικές υπηρεσίες που προηγουμένως πλήρωναν για βασιλικά καθήκοντα, που σχετίζονταν με ταξίδια και συντήρηση βασιλικών κατοικιών.
Το Privy Purse και το Δουκάτο του Λάνκαστερ
Εάν το Sovereign Grant είναι ένα είδος λογαριασμού εξόδων, το Privy Purse, το «ιδιωτικό τσαντάκι» του μονάρχη, περιλαμβάνει το πραγματικό εισόδημά του.
Το εισόδημα του μονάρχη προέρχεται από το Δουκάτο του Λάνκαστερ, το οποίο είναι ένα χαρτοφυλάκιο γης, ακινήτων και περιουσιακών στοιχείων που κρατούνται σε καταπίστευμα για τον μονάρχη.
Το 2018, το Privy Purse έλαβε σχεδόν 20 εκατομμύρια λίρες σε εισόδημα από το Δουκάτο του Λάνκαστερ.
Ενώ ο μονάρχης χρησιμοποιεί μέρος αυτών των χρημάτων για να καλύψει πρόσθετα έξοδα, η Ελισάβετ άντλησε επίσης από αυτό το ποσό για να πληρώσει για τους βασιλικούς αρραβώνες των παιδιών της, τον πρίγκιπα Άντριου, τον πρίγκιπα Εδουάρδο και την πριγκίπισσα Άννα.
Όταν ο πρίγκιπας Άντριου παραιτήθηκε από τα βασιλικά του καθήκοντα το 2019, δεν ήταν αμέσως σαφές εάν εξακολουθούσε να λαμβάνει χρήματα από τη μητέρα του τη βασίλισσα, αν και η Daily Express ισχυρίστηκε, επικαλούμενη ανώνυμη πηγή, ότι συνέχισε. Ωστόσο το Παλάτι του Μπάκιγχαμ δεν επιβεβαίωσε την πληροφορία.
Το Δουκάτο της Κορνουάλης
Το Δουκάτο της Κορνουάλης ιδρύθηκε το 1137 μ.Χ. Είναι το ιδιωτικό κτήμα, που «χρηματοδοτεί τις δημόσιες, φιλανθρωπικές και ιδιωτικές δραστηριότητες του πρίγκιπα της Ουαλίας και της οικογένειάς του», όπως αναφέρει ο σχετικός ιστότοπος.
Περιλαμβάνει γη και ακίνητα σε 23 αγγλικές κομητείες και ένα χαρτοφυλάκιο επενδύσεων. Όταν ήταν πρίγκιπας της Ουαλίας, ο Κάρολος και η σύζυγός του, Καμίλα Πάρκερ Μπόουλς, λάμβαναν το εισόδημά τους από το Δουκάτο της Κορνουάλης, το 90% των εσόδων σύμφωνα με το CNN Money.
Από αυτό το ποσό ο νυν Βασιλιάς Κάρολος πλήρωνε τον πρίγκιπα Ουίλιαμ, την Κέιτ Μίντλετον αλλά και τον Χάρι και την Μέγκαν Μαρκλ, μέσω πλεονασμάτων των εσόδων του Δουκάτου.
Τα αδέρφια του, η πριγκίπισσα Άννα, ο πρίγκιπας Άντριου και ο πρίγκιπας Εδουάρδος, πληρώνονται μέσω του Δουκάτου του Λάνκαστερ.
Κατά το οικονομικό έτος 2019-2020, ο Κάρολος και η Καμίλα έλαβαν σχεδόν 22,2 εκατ. λίρες από το Δουκάτο της Κορνουάλης και σχεδόν 2 εκατ. λίρες χρηματοδότηση από το Sovereign Grant που διατέθηκε για την επιδότηση των επίσημων βασιλικών τους δραστηριοτήτων.
«Η πλειονότητα του προσωπικού και της επίσημης και φιλανθρωπικής εργασίας, συμπεριλαμβανομένων των επίσημων γραφείων του Δούκα και της Δούκισσας του Κέιμπριτζ και της δραστηριότητας του Δούκα και της Δούκισσας του Σάσεξ, πληρώνονται από το ιδιωτικό εισόδημα της Αυτού Βασιλικής Υψηλότητας από το Δουκάτο της Κορνουάλης», αναφέρει η ετήσια επιθεώρησή του.
Έναν χρόνο πριν, κατά το οικονομικό έτος 2018-2019, ο βασιλιάς Κάρολος και η Καμίλα ανέλαβαν 638 κοινωνικές δεσμεύσεις σε 14 χώρες. Από το 2019-2020 «ανέλαβαν» 580 αρραβώνες στο Ηνωμένο Βασίλειο και στο εξωτερικό.
Η καθαρή αξία της βασίλισσας μειώθηκε το 2020
Ενώ η βασίλισσα Ελισάβετ ήταν το πλουσιότερο μέλος της βασιλικής οικογένειας, δεν ήταν δισεκατομμυριούχος.
Το 2020, η καθαρή περιουσία της βασίλισσας φέρεται να μειώθηκε κατά 20 εκατομμύρια λίρες συγκριτικά με το προηγούμενο έτος, σύμφωνα με την ετήσια λίστα των Sunday Times.
Η εφημερίδα αποτίμησε την καθαρή της περιουσία σε 350 εκατομμύρια λίρες.
Το 2019, το Forbes είχε εκτιμήσει την καθαρή περιουσία της βασίλισσας σε τουλάχιστον 500 εκατομμύρια δολάρια.
Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση του Crown Estate για το 2019-20, η αξία του χαρτοφυλακίου της βρετανικής βασιλικής γης μειώθηκε κατά 1,2% φτάνοντας στα 13,4 δισεκατομμύρια λίρες το 2020 λόγω του lockdown, που επηρεάζει τον τουρισμό και το λιανικό εμπόριο ειδικότερα.
Υπόθεση Χάρι και Μέγκαν
Ο Χάρι και η Μέγκαν αποφάσισαν να αποποιηθούν την full time ενασχόλησή τους με τα βασιλικά τους καθήκοντα και αυτό είχε σοβαρές οικονομικές επιπτώσεις.
Αρχικά «αποκληρώθηκαν» από τα έσοδα της βασιλικής οικογένειας και πλέον ζουν από την κληρονομιά, που άφησε η πριγκίπισσα Νταϊάνα για εκείνον και τον αδελφό του.
Στην ανακοίνωση του Ιανουαρίου 2020 για την πρόθεσή τους να αποχωρήσουν από τα βασιλικά καθήκοντα, ο πρίγκιπας Χάρι και η Μέγκαν Μαρκλ δήλωσαν την επιθυμία να «εργαστούν για να γίνουν οικονομικά ανεξάρτητοι».
Τον Σεπτέμβριο του 2020, το Newsweek επιβεβαίωσε ότι ο πρίγκιπας Χάρι δεν λάμβανε πλέον κεφάλαια μέσω του Δουκάτου της Κορνουάλης.
Τον ίδιο μήνα, το ζευγάρι ανακοίνωσε επίσης ότι είχε επιστρέψει τα 2,4 εκατομμύρια λίρες από το δημόσιο χρήμα που είχαν πάρει από το Sovereign Grant και χρησιμοποιήθηκε για την ανακαίνιση του σπιτιού τους στο Ουίνσδορ, το Frogmore Cottage.
Αλλά στη συνέντευξή τους με την Όπρα, ο Χάρι και η Μέγκαν αποκάλυψαν ότι είχαν σταματήσει να πληρώνονται ήδη από το πρώτο τρίμηνο του 2020. «Η οικογένειά μου κυριολεκτικά με έκοψε οικονομικά» είχε πει μεταξύ άλλων τότε ο Χάρι.
Ο Χάρι είπε ότι ζούσαν από το μερίδιό του από την κληρονομιά της μητέρας του μετά τον θάνατό της το 1997.
Σύμφωνα με την Independent, μετά τους φόρους, το μισό από το συνολικό που έλαβε ο Χάρι όταν έκλεισε τα 25 του χρόνια ήταν περίπου 13 εκατομμύρια δολ.
Ο Χάρι και η Μέγκαν υπέγραψαν μια πολύ προσοδοφόρα συμφωνία με το Netflix, η οποία εκτιμάται μεταξύ 100 και 240 εκατομμυρίων δολαρίων. Παράγουν επίσης ένα podcast σε μια συμφωνία με το Spotify και τον Αύγουστο του 2022, η Μέγκαν Μαρκλ κυκλοφόρησε το δικό της podcast, Archetypes.
Έκθεση του Forbes τον Φεβρουάριο του 2020 υπολόγιζε την καθαρή περιουσία του Χάρι και της Μέγκαν σε περίπου 10 εκατομμύρια δολάρια.
Κάστρα, μετοχές και γραμματόσημα
Πριν από το θάνατό της, η βασίλισσα Ελισάβετ είχε ένα προσωπικό χαρτοφυλάκιο επενδύσεων και μια συλλογή γραμματοσήμων, ενώ κληρονόμησε επίσης τα κτήματα στο Μπαλμόραλ και το Σάντρινχάμ από τον πατέρα της.
Ωστόσο, η βασίλισσα τεχνικά δεν είναι κάτοχος των κοσμημάτων του στέμματος, των βασιλικών κατοικιών ή των περισσότερων Βασιλικών Συλλογών Τέχνης. Με τον θάνατό της, αυτά μεταβιβάστηκαν στον επόμενο μονάρχη, τον βασιλιά Κάρολο.
Πληρώνει φόρους ο μονάρχης;
Πριν από το θάνατό της, η βασίλισσα πλήρωνε οικειοθελώς φόρο εισοδήματος και φόρο κεφαλαιουχικών κερδών από το 1992. Κάθε εισόδημα που λαμβάνεται από το Δουκάτο του Λάνκαστερ και δεν πηγαίνει σε επίσημες δαπάνες επίσης φορολογήθηκε.
Πόσο κοστίζει στους Βρετανούς η βασιλική οικογένεια;
Το 2018, κόστισε σε κάθε μέσο Βρετανό φορολογούμενο περίπου 65 πένες ετησίως, σύμφωνα με την Fast Company.
Λιγότερο δηλαδή, από ένα δολάριο. Το κόστος αυξήθηκε κατά 41% το 2019, όπως αναφέρει το Business Insider, ενώ πλέον το ποσό ισοδυναμεί με 1,29 λίρες ανά άτομο στο Ηνωμένο Βασίλειο.