Με την οικοδομή να έχει «ζεσταθεί» για τα καλά και τις μεταβιβάσεις ακινήτων να καταγράφουν υψηλές ταχύτητες καθώς σε καθημερινή βάση υποβάλλονται 500-700 δηλώσεις στην ηλεκτρονική πλατφόρμα myProperty το υπουργείο Οικονομικών θέλει να δώσει έξτρα «ανάσα» στην οικοδομική δραστηριότητα.
Η οικοδομή, κόντρα στο τσουνάμι της πανδημίας κρατήθηκε «ζωντανή» λόγω της αναστολής του ΦΠΑ όπως λένε οι ειδικοί της αγοράς.
Είναι χαρακτηριστικό ότι από τον Ιανουάριο του 2020 έως και τον Οκτώβριο του 2021, δηλαδή μέσα στην υγειονομική κρίση, εκδόθηκαν 38.237 οικοδομικές άδειες.
Οι άνθρωποι της κτηματαγοράς προβλέπουν σημαντική αύξηση στην έκδοση νέων ιδιωτικών οικοδομικών αδειών τους επόμενους μήνες και όπως λένε η αναστολή του ΦΠΑ 24% στις νέες οικοδομές, αποτελεί πολύ βασικό σύμμαχο και κίνητρο για τον εκάστοτε κατασκευαστή-επενδυτή που επιθυμεί να επενδύσει στην ελληνική κτηματαγορά.
Στο πλαίσιο αυτό στο υπουργείο Οικονομικών εξετάζουν:
1. Παράταση της αναστολής ΦΠΑ 24% σε όλα τα ακίνητα και μετά την 31η Δεκεμβρίου 2022 που λήγει κανονικά το μέτρο, το οποίο έδωσε το «φιλί της ζωής» στην οικοδομή. Όπως αναφέρουν στελέχη του υπουργείου Οικονομικών, οι αλλαγές στους κανόνες των συντελεστών ΦΠΑ που αποφάσισε στις αρχές του περασμένου Δεκεμβρίου το Εcofin δίνουν τη δυνατότητα στην Ελλάδα να παρατείνει την αναστολή του ΦΠΑ 24% στις μεταβιβάσεις νεόδμητων ακινήτων για ακόμη δυο χρόνια και συγκεκριμένα έως το τέλος του 2024.
Από την 1η Ιανουαρίου 2025, ανάλογα με τις δημοσιονομικές συνθήκες, η Ελλάδα θα έχει τη δυνατότητα να επιλέξει εάν θα εφαρμόσει στις μεταβιβάσεις νέων οικοδομών μειωμένο συντελεστή 13% ή ακόμη και μηδενικό όπως ισχύει σε άλλες χώρες της Ε.Ε. (π.χ. Λουξεμβούργο). Σημειώνεται ότι ο ΦΠΑ 24% επιβλήθηκε στις αγοραπωλησίες ακινήτων το 2006 και αφορούσε ακίνητα με άδεια οικοδομής από την 1η Ιανουαρίου 2006 και μετά, με εξαίρεση την αγορά πρώτης κατοικίας.
Η κυβέρνηση το 2019 αποφάσισε την αναστολή του ΦΠΑ από την 1η Ιανουαρίου 2020 έως και τις 31 Δεκεμβρίου 2022 η οποία περιλαμβάνει τόσο περιπτώσεις νέων αδειών όσο και παλιές άδειες που εκδόθηκαν από 1η Ιανουαρίου 2006. Η αναστολή του ΦΠΑ στα νεόδμητα ακίνητα έως και το τέλος του 2024 που σχεδιάζεται αναμένεται να στηρίξει την αγορά ακινήτων η οποία καταγράφει ανοδική τροχιά τους τελευταίους μήνες και να προσελκύσει περισσότερες επενδύσεις από το εξωτερικό. Το ισχύον νομοθετικό καθεστώς προβλέπει ότι «με αίτηση του υποκειμένου στον φόρο, κατασκευαστή οικοδομών προς πώληση, αναστέλλεται, υποχρεωτικά μέχρι τις 31.12.2022, η εφαρμογή του Φ.Π.Α. στα ακίνητα και επιβάλλεται φόρος μεταβίβασης ακινήτων.
Η αναστολή αφορά το σύνολο των αδιάθετων παραπάνω ακινήτων του υποκειμένου. Μαζί με την αίτηση ο υποκείμενος υποβάλλει κατάσταση με τα αδιάθετα ακίνητα και το ποσό του φόρου που αντιστοιχεί στο κάθε ακίνητο προς διακανονισμό». Επίσης η απαλλαγή ισχύει και στην περίπτωση της αντιπαροχής όταν ο κατασκευαστής που υπόκειται στον φόρο, έχει υπαχθεί σε καθεστώς αναστολής του ΦΠΑ καθώς η σχετική διάταξη ορίζει ότι «ειδικά για τις περιπτώσεις αντιπαροχής, η εργολαβία του υποκειμένου στο φόρο κατασκευαστή οικοδομών προς πώληση προς τον οικοπεδούχο, δεν υπάγεται στο φόρο όταν ο υποκείμενος κατασκευαστής έχει υπαχθεί σε καθεστώς αναστολής του φόρου».
2. Διατήρηση της έκπτωση φόρου έως 6.400 ευρώ για εργασίες επισκευής και ανακαίνισης ακινήτων. Το φορομπόνους εφαρμόζεται για δαπάνες ενεργειακής, λειτουργικής και αισθητικής αναβάθμισης κτιρίων που πραγματοποιούνται έως και 31 Δεκεμβρίου 2022 και ήδη στο υπουργείο Οικονομικών εξετάζουν να το παρατείνουν τουλάχιστον κατά ένα έτος.
Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, η έκπτωση φόρου κατανέμεται ισόποσα σε περίοδο τεσσάρων ετών και ανέρχεται σε ποσοστό 40% του ύψους των επιλέξιμων δαπανών για τη λήψη των υπηρεσιών, με ανώτατο συνολικό όριο δαπανών για τα έτη 2020, 2021 και 2022 τα 16.000 ευρώ. Το μέγιστο ποσό έκπτωσης διαμορφώνεται, συνεπώς, συνολικά στα 6.400 ευρώ.
Αυτό σημαίνει ότι εάν κάποιος δαπάνησε 5.000 ευρώ μέσα στο 2021 για την ανακαίνιση του σπιτιού του, τότε θα γλιτώσει φόρο εισοδήματος συνολικού ύψους 2.000 ευρώ, ποσό το οποίο επιμερίζεται σε τέσσερα χρόνια: 500 ευρώ αφαιρούνται από το εκκαθαριστικό του 2022, 500 ευρώ από το εκκαθαριστικό του 2023, 500 ευρώ από τον λογαριασμό του 2024 και άλλα 500 ευρώ από το εκκαθαριστικό σημείωμα του 2025. Για τον υπολογισμό της έκπτωσης λαμβάνονται υπόψη μόνο οι δαπάνες για τις εργασίες, και όχι τα έξοδα για τις προμήθειες υλικών. Απαραίτητες προϋποθέσεις για να ισχύσει η έκπτωση είναι η απόδειξη των δαπανών με νόμιμα παραστατικά και η εξόφλησή τους με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής (χρεωστικές, πιστωτικές ή προπληρωμένες κάρτες, υπηρεσίες ηλεκτρονικής τραπεζικής) ή μέσω παρόχου υπηρεσιών πληρωμών.