H παχυσαρκία αποτελεί σημαντικό παράγοντα κινδύνου για σοβαρή νόσηση και θάνατο... από κορωνοϊό.
Μια μελέτη διαπίστωσε ότι το 30% των νοσηλειών Covid-19 ήταν σε άτομα με παχυσαρκία.
Σύμφωνα με το CNN, η κλινική παχυσαρκία στην οποία εργάζεται η Δρ. Φατίμα Κόντι Στάνφορντ στη Βοστώνη, έχει μια λίστα αναμονής με 1.000 και πλέον άτομα, η οποία μεγάλωσε πολύ περισσότερο με την πανδημία. «Είμαστε συγκλονισμένοι με τον αριθμό των ασθενών που έχουν καταλάβει τη σύνδεση της παχυσαρκίας με τον κορωνοϊό και την ανάγκη τους να λάβουν την κατάλληλη φροντίδα», δήλωσε ο Cody Stanford, ο οποίος είναι επίσης επίκουρος καθηγητής στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ.
Παχυσαρκία και αυξημένος κίνδυνος Covid-19
Τα άτομα με παχυσαρκία διατρέχουν 46% περισσότερο κίνδυνο να κολλήσουν Covid-19, σύμφωνα με μελέτη του Αυγούστου.
Διαπιστώθηκε ότι διατρέχουν επίσης μεγαλύτερο κίνδυνο να νοσήσουν σοβαρά, αντιμετωπίζοντας 113% περισσότερες πιθανότητες να νοσηλευτούν, 74% υψηλότερο κίνδυνο να χρειαστούν θεραπεία στη ΜΕΘ και - ίσως το πιο ανησυχητικό από όλα - 48% αυξημένο κίνδυνο θανάτου.
«Ο κίνδυνος μεγαλώνει με κάθε αύξηση του δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ)», δήλωσε ο συν-συγγραφέας της μελέτης, Μπάρι Πόπκιν, διακεκριμένος καθηγητής στο Τμήμα Διατροφής της Σχολής Gillings του Πανεπιστημίου της Βόρειας Καρολίνας για την Παγκόσμια Δημόσια Υγεία.
Δεκάδες μελέτες έχουν δείξει παρόμοια αποτελέσματα.
Έρευνα των Κέντρων Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ, διαπίστωσε επίσης, ότι στις περισσότερες περιπτώσεις, ο ΔΜΣ των ατόμων που αντιμετώπιζαν μικρότερο κίνδυνο σοβαρής νόσησης από κορωνοϊό, ήταν κοντά στο όριο του υγιούς βάρους και του υπέρβαρου και ότι ο κίνδυνος αυξανόταν όταν ήταν μεγαλύτερος ο ΔΜΣ.
Μια άλλη μελέτη που εξέτασε τα δεδομένα από περισσότερα από 6,9 εκατ. ανθρώπους στο Ηνωμένο Βασίλειο, διαπίστωσε άμεση αύξηση του κινδύνου σοβαρής λοίμωξης από Covid-19 που οδηγεί σε εισαγωγή στο νοσοκομείο και θάνατο, σε άτομα με οριακά υγιή ΔΜΣ.
Η απώλεια βάρους μειώνει τον κίνδυνο νόσησης με Covid-19;
Ο αυξημένος κίνδυνος έχει οδηγήσει πολλούς να αναρωτιούνται εάν η απώλεια βάρους μπορεί να περιορίσει τον κίνδυνο να κολλήσουν ή να αρρωστήσουν σοβαρά από την Covid-19.
Από δεοντολογική άποψη, θα ήταν σχεδόν αδύνατο να γίνουν τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες κλινικές δοκιμές για να διαπιστωθεί αυτό, σύμφωνα με τον Ντέιβιντ Κας, καρδιολόγο στο Johns Hopkins Medicine. Ωστόσο οι επιστήμονες έχουν διαπιστώσει ότι η απώλεια βάρους μπορεί να βοηθήσει σε κλινικές δοκιμές για άλλες ασθένειες με παρόμοια προβλήματα.
«Δεν υπάρχει αμφιβολία, σε ελεγχόμενες δοκιμές με άτομα που είναι παχύσαρκα και έχουν καρδιακή ανεπάρκεια, ότι εάν μειώσουν τος βάρους ή είναι σε ένα πρόγραμμα άσκησης ή συνδυασμό, και εξετάσουμε αυτόν τον δείκτη για το πώς τα πάνε, οι απαντήσεις σε αυτό είναι ναι, υπάρχουν ενδείξεις ότι η απώλεια βάρους είναι καλό πράγμα», είπε.
Μια μεγάλη αναδρομική μελέτη η οποία εξέτασε αρχεία από 20.212 άτομα για περισσότερα από έξι χρόνια και δημοσιεύθηκε την περασμένη εβδομάδα στο «JAMA Surgery», δείχνει ότι η σημαντική απώλεια βάρους κάνει πράγματι τη διαφορά.
Τα ποσοστά των ανθρώπων που βρέθηκαν θετικοί στον κορωνοϊό ήταν παρόμοια και στις δυο ομάδες: 9,1% και 8,7%, αντίστοιχα. Η απώλεια βάρους στην ομάδα που υποβλήθηκε σε χειρουργική επέμβαση συσχετίστηκε με χαμηλότερο κίνδυνο νοσηλείας, ανάγκης για συμπληρωματικό οξυγόνο και σοβαρών συμπτωμάτων από τη λοίμωξη με Covid-19.
Αυτή η ομάδα ασθενών είχε επίσης 53% μικρότερη 10ετή αθροιστική επίπτωση θνησιμότητας από όλες τις αιτίες εκτός του κορωνοϊού, σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου.
«Τα ευρήματα υποδηλώνουν ότι η παχυσαρκία μπορεί να είναι ένας τροποποιήσιμος παράγοντας κινδύνου για τη σοβαρότητα της λοίμωξης από Covid-19», αναφέρει η μελέτη.
Ο Δρ. Στίβεν Νίσεν, καρδιολόγος στο Cleveland Clinic, ο οποίος ήταν συν-συγγραφέας της μελέτης, δήλωσε ότι είναι σημαντικό να κατανοήσουμε ότι η απώλεια βάρους είναι το κλειδί με αυτή τη μελέτη, όχι η ίδια η χειρουργική επέμβαση. Η χειρουργική επέμβαση απλώς τυχαίνει να είναι ένας αποτελεσματικός τρόπος απώλειας βάρους.
«Η απώλεια βάρους είναι εντελώς αναστρέψιμη», δήλωσε ο Νίσεν. «Εάν χάσετε βάρος, τότε ο κίνδυνος σοβαρής νόσησης και θνησιμότητας από τον κορωνοϊό μειώνεται κατά πολύ».
Γιατί η παχυσαρκία αποτελεί απειλή
Η παχυσαρκία αποτελεί πρόβλημα για την Covid-19 για διάφορους βιολογικούς λόγους. «Τα λιποκύτταρα είναι ζωντανά κύτταρα και μόλις αρχίσετε να τα συσσωρεύετε, αρχίζουν να επηρεάζουν αρνητικά το ανοσοποιητικό σας σύστημα», δήλωσε ο Πόπκιν.
Τα λιποκύτταρα δημιουργούν χρόνια φλεγμονή. Η παχυσαρκία έδειξε ότι το αίμα είναι επίσης επιρρεπές στην πήξη, η μεγάλη μάζα ιστού κάτω από το διάφραγμα κάνει την καρδιά να εργάζεται πιο σκληρά και το λίπος στην κοιλιά και το συκώτι, εκκρίνει χημικές κυτταροκίνες που προκαλούν βλάβες στους ιστούς και πρόσθετα αγγειακά προβλήματα, τα οποία μπορούν να κάνουν τη νόσηση από Covid-19 πολύ πιο σοβαρή.
Τα παχύσαρκα άτομα δεν αναπνέουν τόσο εύκολα όσο τα άτομα με υγιές σωματικό βάρος. Το βάρος μπορεί να επιβαρύνει τον θώρακα, συμπιέζοντας τους πνεύμονες, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να γεμίσουν πλήρως με αέρα.
Έτσι, τα άτομα αυτά παίρνουν ρηχότερες αναπνοές και ο πραγματικός χώρος όπου συμβαίνει η οξυγόνωση είναι μικρότερος.
«Εάν ξεκινάτε με ένα διαταραγμένο αναπνευστικό σύστημα και αυτό είναι μια αναπνευστική ασθένεια, είστε ήδη σε μειονεκτική θέση», είπε η Δρ Rekha Kumar, παχυσαρκίας ειδικός ιατρικής και αναπληρωτής καθηγητής κλινικής ιατρικής και ενδοκρινολόγος στο Weill Cornell Medical College.
Το σοβαρό ζήτημα της παχυσαρκίας
Οι ειδικοί λένε ότι τα προβλήματα που επιφέρει η παχυσαρκία σε αυτή την πανδημία έχουν υποτιμηθεί σημαντικά.
«Δεν υπάρχει χώρα στον κόσμο που να έχει λιγότερο από το 20% των ενηλίκων με παχυσαρκία», είπε ο Popkin. Τα ποσοστά θανάτου από την Covid-19 είναι 10 φορές υψηλότερα σε χώρες όπου οι περισσότεροι ενήλικες είναι υπέρβαροι, σύμφωνα με έκθεση του Μαρτίου.
Οι ΗΠΑ έχουν ένα από τα υψηλότερα ποσοστά παχυσαρκίας στον κόσμο, με ποσοστό άνω του 42% του ενήλικου πληθυσμού, σύμφωνα με το CDC. Και αυτός μάλλον είναι ένας συντηρητικός αριθμός, καθώς τα στατιστικά στοιχεία είναι του 2018. Πάνω από το 73% των ενηλίκων στις ΗΠΑ, θεωρείται υπέρβαρο. Επιπλέον, πάνω από το 20% των παιδιών και εφήβων ηλικίας 6 έως 19 ετών είναι παχύσαρκα και πάνω από το 13% των παιδιών ηλικίας 2 έως 5 ετών.
«Νομίζω ότι οι άνθρωποι δεν βλέπουν την παχυσαρκία ως ασθένεια. Τη θεωρούν ως επιλογή τρόπου ζωής», δήλωσε ο Στάνφορντ. «Πολλοί πιστεύουν ότι αυτοί οι άνθρωποι πρέπει απλώς να τρώνε λιγότερο και να ασκούνται περισσότερο, αλλά αν ίσχυε αυτό, δεν θα είχαμε τέτοια υψηλά ποσοστά παχυσαρκίας».
Τι πρέπει λοιπόν να κάνουν οι άνθρωποι;
Η Στάνφορντ λέει στους ασθενείς της να μην επικεντρώνονται στην απώλεια ενός συγκεκριμένου αριθμού κιλών. Αντ’ αυτού, θα πρέπει να σκέφτονται με όρους εκατοστών. Συγκεκριμένα, η περιφέρεια μέσης θα πρέπει να είναι λιγότερο από 88 εκατοστά για τις γυναίκες και λιγότερο από 101 εκατοστά για τους άνδρες.
Η παχυσαρκία δεν έχει να κάνει μόνο με το βάρος ή τον ΔΜΣ, αλλά και με το πώς κατανέμεται αυτό το βάρος. Γενικά, το κοιλιακό λίπος είναι ένα από τα πιο επικίνδυνα είδη. Το λίπος στην περιοχή της κοιλιάς αναπτύσσεται βαθιά μέσα στο σώμα και τυλίγεται γύρω από ζωτικά όργανα. Το συκώτι δανείζεται αυτό το λίπος και το μετατρέπει σε χοληστερόλη που μπορεί να τρυπώσει στις αρτηρίες και να αρχίσει να συγκεντρώνεται εκεί. Όταν συμβαίνει αυτό, οι αρτηρίες αρχίζουν να σκληραίνουν και αυτό μπορεί να οδηγήσει σε καρδιακή προσβολή ή εγκεφαλικό επεισόδιο.
Αυτό το βαθύ στρώμα κοιλιακού λίπους κάνει το σώμα ανθεκτικό στην ινσουλίνη και το διατηρεί σε μια συνεχή κατάσταση χρόνιας φλεγμονής. «Εάν προστεθεί και η φλεγμονή που προκαλεί ο κορωνοϊός, τότε αυξάνεται ο κίνδυνος σοβαρής νόσησης», δήλωσε η Ρίκα Κουμάρ, ειδικός στην ιατρική της παχυσαρκίας και καθηγήτρια κλινικής ιατρικής και ενδοκρινολόγος στο Weill Cornell Medical College.
Η καλύτερη κατανομή του σωματικού βάρους είναι το κλειδί, σύμφωνα με την επιστήμονα. «Αν αυτό ήταν καλύτερο, πιθανότατα θα είχαν λιγότερες επιπλοκές και θανάτους», δήλωσε η Στάνφορντ. «Είναι λάθος να κοιτάμε μόνο το βάρος χωρίς να εξετάζουμε τη συνολική εικόνα», πρόσθεσε.
Με βάση μελέτες άλλων ασθενειών, λέει ο Popkin, ακόμη και ένα άτομο που είναι υπέρβαρο αλλά χάνει 5 κιλά μπορεί να δει βελτίωση στον διαβήτη και την υπέρτασή του.
«Οποιαδήποτε απώλεια βάρους είναι θετική σε σχεδόν οποιοδήποτε επίπεδο βάρους», είπε. «Απλώς η οριακή αύξηση βάρους μπορεί να μας επηρεάσει από άποψη υγείας».
Ο Popkin πρόσθεσε ότι η απώλεια βάρους δεν είναι τόσο προστατευτική όσο ένα εμβόλιο ή αναμνηστική του δόση. «Αλλά σίγουρα, θα έχει κάποιο όφελος», είπε -- ειδικά μετά την περίοδο των διακοπών.
