Δύο Νορβηγοί δημοσιογράφοι, που έκαναν ρεπορτάζ για τις συνθήκες για τους μετανάστες εργάτες στο Κατάρ ενόψει του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 2022, συνελήφθησαν και κρατήθηκαν για... 36 ώρες.
Ο Χάλβορ Έκελαντ και ο Λόκμαν Γκορμπάνι, αθλητικός ρεπόρτερ και εικονολήπτης αντίστοιχα της δημόσιας τηλεόρασης NRK, συνελήφθησαν έπειτα από ρεπορτάζ σε καμπ για μετανάστες εργάτες.
Οι δύο Νορβηγοί συνελήφθησαν τα ξημερώματα της Δευτέρας, ενώ ετοιμάζονταν να φύγουν για το αεροδρόμιο της Ντόχα και αφέθηκαν ελεύθεροι το πρωί της Τρίτης. Πλέον, έχουν επιστρέψει στο Όσλο, αλλά οι αρχές του Κατάρ διέγραψαν το υλικό που είχαν καταγράψει.
Λίγες ώρες νωρίτερα, κατά τη διάρκεια live ρεπορτάζ, ο Έκελαντ είχε πει μεταξύ άλλων ότι όταν ζητούσε από εργάτες συνέντευξη «έβλεπες τον φόβο στα μάτια τους».
Σε δηλώσεις μετά την επιστροφή στο Όσλο, ο δημοσιογράφος περιέγραψε ότι το ύφος των εκπροσώπων των δυνάμεων ασφαλείας ήταν «σκληρό, ήθελαν να μας εκφοβίσουν», αλλά ξεκαθάρισε ότι «δεν υπήρξε ποτέ απειλή ή βία».
Η κυβέρνηση του Κατάρ υποστήριξε ότι το συνεργείο του NRK καταπάτησε ξένη περιουσία και πως δεν είχε άδεια κινηματογράφησης. Από την άλλη, τόσο ο δημοσιογράφος όσο και το κανάλι ανέφεραν πως υπήρχε προφορική άδεια.
Το περιστατικό προκάλεσε και διπλωματικό επεισόδιο. Σύμφωνα με τα νορβηγικά ΜΜΕ, ο πρέσβης του Κατάρ στο Όσλο κλήθηκε στο υπουργείο Εξωτερικών για εξηγήσεις.
Ο Νορβηγός πρωθυπουργός, Γιόνας Γκαρ Στέρε, χαρακτήρισε απαράδεκτη τη σύλληψη. «Η ελευθεροτυπία είναι κρίσιμη σε μία λειτουργική δημοκρατία. Αυτό επίσης δείχνει τη σημασία της απονομής του φετινού Νόμπελ Ειρήνης (σε δημοσιογράφους)», επεσήμανε σε ανάρτησή του στο Twitter.
«Συνελήφθησαν ενώ εκτελούσαν το καθήκον τους ως δημοσιογράφοι», δήλωσε από την πλευρά της η Νορβηγίδα υπουργός Εξωτερικών, Άνικεν Χούιτφελντ. «Η ελευθερία της έκφρασης είναι στυλοβάτης μιας λειτουργικής δημοκρατίας και επίσης είναι θεμελιώδης για άλλα ανθρώπινα δικαιώματα», συμπλήρωσε.
Εκπρόσωπος της κυβέρνησης του Κατάρ δήλωσε ότι το συνεργείο του NRK συνελήφθη τα ξημερώματα της 22ας Νοεμβρίου «για καταπάτηση ξένης περιουσίας και κινηματογράφηση χωρίς άδεια. Οι αρχές συνέλαβαν το συνεργείο στο ξενοδοχείο τους, έπειτα από καταγγελία που έκανε ιδιοκτήτης ιδιωτικής περιουσίας στην οποία το πλήρωμα απέκτησε παράνομα πρόσβαση».
Ακόμη, σημείωσε ότι οι δύο Νορβηγοί αφέθηκαν ελεύθεροι χωρίς να απαγγελθούν κατηγορίες νωρίς το πρωί της 23ης Νοεμβρίου, «αφού ολοκληρώθηκε η απαραίτητη νομική διαδικασία».
Ο Γενικός διευθυντής του NRK, Τορ Γκέρμουντ Έρικσεν, κατήγγειλε ως επίθεση στην ελευθεροτυπία και την ελευθερία της έκφρασης τη σύλληψη των δύο δημοσιογράφων.
«Είναι απαράδεκτο τα ΜΜΕ να εμποδίζονται να κάνουν ελεύθερη και ανεξάρτητη δημοσιογραφία σε μία από τις μεγαλύτερες αθλητικές διοργανώσεις στον κόσμο», τόνισε. «Θα συζητήσουμε πώς θα πρέπει να χειριστούμε την υπόθεση με τη FIFA», συμπλήρωσε.