Μέσα στον Νοέμβριο αναμένεται εκτός απροόπτου να ξεκινήσουν οι αιτήσεις για το νέο πρόγραμμα «Εξοικονομώ», το οποίο... περιλαμβάνει μια σημαντική διαφοροποίηση σε σχέση με το προσχέδιο στο οποίο βασίστηκαν αρκετοί και προχώρησαν, φέτος, στην αγορά ακινήτου.
Και αυτή δεν είναι άλλη από τον «κόφτη» που μπαίνει στα ακίνητά που αποκτήθηκαν μέσα στο 2021.
Συγκεκριμένα, οι τελικές ρυθμίσεις του προγράμματος αποκλείουν όλα τα εμπράγματα δικαιώματα που αποκτήθηκαν εντός του 2021. Δηλαδή ένα ακίνητο που αποκτήθηκε φέτος αποκλείεται από το πρόγραμμα ανεξάρτητα από τα άλλα κριτήρια που τυχόν καλύπτει ο ιδιοκτήτης.
Ειδικότερα, κατά την προδημοσίευση του οδηγού του Νέου Εξοικονομώ τον Αύγουστο αναφέρεται σαφέστατα ότι οι κατοικίες που αποκτήθηκαν πρόσφατα θα είχαν δικαίωμα συμμετοχής στον εν λόγω κύκλο.
«… Ειδικά για τις περιπτώσεις που σύμφωνα με τα στοιχεία της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος κατά το έτος αναφοράς (φορολογικό έτος 2020) η κατοικία α) ενοικιάζεται/παραχωρείται δωρεάν, β) είναι κενή, ή γ) δεν υπήρχε εμπράγματο δικαίωμα επικαρπίας ή πλήρους κυριότητας και έχει αποκτηθεί πρόσφατα, δικαίωμα συμμετοχής στο Πρόγραμμα έχουν μόνον ο πλήρης κύριος ή ο επικαρπωτής…”)», αναφέρεται κατά λέξη στην σελίδα 6.
Όμως κατά την έκδοση του Οδηγού του Προγράμματος στο Κεφάλαιο 1 . Περιγραφή – Επιλεξιμότητα αιτήσεων οι αρμόδιοι αναιρούν τα αναφερόμενα της προδημοσίευσης:
«…Δεν γίνεται δεκτή αίτηση ενεργειακής αναβάθμισης σε κατοικία, της οποίας το εμπράγματο δικαίωμα αποκτήθηκε μετά από την 31/12/2020 (πρόσφατη απόκτηση ακινήτου»), αναφέρεται κατά λέξη στην σελίδα 14.
Πρακτικά, δηλαδή αποκλείονται από το πρόγραμμα όσοι επέλεξαν να προβούν στην αγορά παλαιάς κατοικίας, στηριζόμενοι στην ενεργειακή αναβάθμιση που θα έκαναν με τον εν λόγω πρόγραμμα.
Το θέμα αυτό έχει θέσεις υπόψιν της ηγεσίας του υπουργείου Ενέργειας η ΠΟΜΙΔΑ με επιστολή διαμαρτυρίας στην οποία τονίζεται πως «με το υψηλό κόστος διαβίωσης (που έχει αυξηθεί επικίνδυνα λόγω της αύξησης των τιμών σε καύσιμα και ηλεκτρικό ρεύμα), η ενεργειακή αναβάθμιση της κατοικίας μου, προκειμένου να μπορώ να καλύπτω ταυτόχρονα τις υποχρεώσεις μου και να έχω μια αποδεκτή ποιότητα ζωής, είναι επιτακτική ανάγκη».
Τι προβλέπει ο τελικός οδηγός του «Εξοικονομώ 2021»
Σύμφωνα λοιπόν με το τελικό οδηγό του «Εξοικονομώ 2021» για να υπάρξει δικαίωμα υπαγωγής ενός ακινήτου στο πρόγραμμα θα πρέπει:
-Να υφίσταται νόμιμα, δηλαδή με νόμιμη άδεια ή τακτοποίηση
-Να μην έχει κριθεί κατεδαφιστέα
-Να χρησιμοποιείται πράγματι ως κύρια κατοικία, είτε από τον ιδιοκτήτη, είτε από τον ενοικιαστή της, είτε με δωρεάν παραχώρηση. Το έτος αναφοράς για την προϋπόθεση αυτή είναι το έτος 2020 και μετά το 2019 και 2018.
Βάσει του Α΄ΠΕΑ (πιστοποιητικό ενεργειακής απόδοσης) να βρίσκεται σε ενεργειακή Κατηγορία Γ και κάτω.
Σύμφωνα με την ανάλυσης του κ. Κωνσταντίνου Αθ. Καράμπαμπα, Πολιτικό Μηχανικό και Τεχνικό Σύμβουλο της ΠΟΜΙΔΑ τα ποσοστά επιχορήγησης διαμορφώνοντας ως εξής:
Για ιδιοκατοικούμενες κατοικίες: Το ποσοστό της επιχορήγησης εξαρτάται από τα εισοδηματικά κριτήρια του ωφελούμενου για το έτος 2020 και αναφέρεται στο Πίνακα 2.2.2 σελ.17 (στον τόμο περιγραφή – επιλεξιμότητα αιτήσεων του οδηγού). Το ποσοστό επιχορήγησης κυμαίνεται από 40% -75%.
Για εκμισθωμένες ή δωρεάν παραχωρούμενες κύριες κατοικίες: Το ποσοστό επιδότησης του ιδιοκτήτη-εκμισθωτή είναι σταθερό, ανεξάρτητο από τα εισοδηματικά κριτήρια και ανέρχεται στο κατώτατο όριο του 40%, γεγονός που, παρά τις εκκλήσεις της ΠΟΜΙΔΑ, δεν βοηθά στην ενεργειακή αναβάθμιση των παλαιών και χαμηλής ενεργειακής κλάσης κατοικιών που κατοικούνται από εκείνους τους ενοικιαστές που είναι τα μεγάλα θύματα της «ενεργειακής φτώχειας».
Για αιτήσεις πολυκατοικίας: Όταν συμμετέχει το σύνολο των χιλιοστών της Πολυκατοικίας, προβλέπεται πρόσθετη επιχορήγηση (bonus) +10% στο προβλεπόμενο ποσοστό επιχορήγησης του κάθε συμμετέχοντος διαμερίσματος.
Τα υπόλοιπα χρήματα, που δεν καλύπτονται από την επιχορήγηση μπορεί να προέρχονται από ίδια κεφάλαια ή από τραπεζικό δάνειο.
Θα πρέπει να τονιστεί ότι η ένταξη στο πρόγραμμα προϋποθέτει, μεταξύ άλλων, την έκδοση των δύο Ενεργειακών Πιστοποιητικών, την πιθανή έκδοση αδειών για την υλοποίηση των παρεμβάσεων, για την σύνταξη της ηλεκτρονικής ταυτότητας κτιρίου/ αυτοτελούς διηρημένης ιδιοκτησίας που είναι υποχρεωτική για την ένταξη στο πρόγραμμα και η αμοιβή του Συμβούλου του έργου αν επιλεχθεί.
Πάντως το πρόγραμμα θα καλύπτει το 100% του κόστους για την έκδοση των απαραίτητων δικαιολογητικών, όπως το Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης και η Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου (για όσους κριθούν επιλέξιμοι), έναντι του 80% που ανέφερε ο προδημοσιευμένος οδηγός.
Στο «Εξοικονομώ 2021» τα ποσοστά επιδότησης κλιμακώνονται ανάλογα με το εισόδημα, ενώ πρώτη φορά εισάγονται κοινωνικά κριτήρια για ΑμεΑ, πολυτέκνους και μονογονεϊκές οικογένειες, τα οποία αντιπροσωπεύουν το 21% του ποσοστού μοριοδότησης. Επίσης, εισάγεται το κριτήριο των βαθμοημερών, με το οποίο λαμβάνονται υπόψη οι κλιματολογικές συνθήκες που επικρατούν σε κάθε περιοχή.
Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να επισκεφθούν τη σελίδα https://exoikonomo2021.gov.gr και να λάβουν όλες τις απαραίτητες πληροφορίες που έχουν σχέση με το πρόγραμμα, όπως ποιοι έχουν δικαίωμα συμμετοχής, το ύψος της επιδότησης, τα απαιτούμενα δικαιολογητικά, τη διαδικασία υποβολής αιτήσεων, το ενεργειακό πλαίσιο στο οποίο πρέπει να ανήκουν τα δυνητικά επωφελούμενα κτίρια, σύμφωνα με τον «Κανονισμό Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων», το είδος των επιλέξιμων παρεμβάσεων, τα στάδια και τα κριτήρια για την αξιολόγηση των αιτήσεων αλλά και τις προθεσμίες.