Ο Κωνσταντίνος Αγγελόπουλος που έφυγε σήμερα το μεσημέρι από τη ζωή ήταν συνδεδεμένος επιχειρηματικά με την πορεία της Χαλυβουργικής καθώς... είχε αναλάβει για πολλά χρόνια να διαχειριστεί τις τύχες της ιστορικής βιομηχανίας.
Η πάλαι ποτέ κραταιά βιομηχανία τα τελευταία χρόνια έχει κλείσει υπό το βάρος της οικονομικής κρίσης, της κρίσης στον τομέα των κατασκευών, των συσσωρευμένων χρεών αλλά και του υψηλού ενεργειακού κόστους.
Η ιστορία της ξεκίνησε ακριβώς έναν αιώνα πριν, το 1918 όταν ο Θόδωρος Αγγελή Αγγελόπουλος κατεβαίνει από ένα άγονο ορεινό χωριό της Αρκαδίας, τη Βλαχορράπτη, στην πρωτεύουσα και πιάνει δουλειά στην οικογενειακή επιχείρηση σιδηρικών της οικογένειας της συζύγου του.
Λίγο αργότερα τον ακολουθούν τα αδέλφια του, μαζί με τα οποία δημιουργούν το 1925 (την ίδια χρονιά που ιδρύεται ο Ολυμπιακός από τους αδελφούς Ανδριανόπουλους) μια μικρή βιοτεχνία συρματοπλεγμάτων. Μετά από επτά χρόνια, η βιοτεχνία μετακομίζει στην οδό Πειραιώς, μετατρέπεται σε βιομηχανία και αποτελεί την επιχειρηματική μήτρα που γέννησε αργότερα μετά τον πόλεμο τη Χαλυβουργική.
Στο ύψος του Ταύρου, όπου βρίσκονταν οι εγκαταστάσεις της “Ελληνικά Συρματουργεία Θ. Α. Αγγελόπουλος & Υιοί” παράγονται σύρματα, καρφιά, τσαρουχόπροκες ενώ λίγα χρόνια προτού ξεσπάσει ο πόλεμος, μπαίνει για πρώτη φορά η ιδέα για την παραγωγή σιδήρου. Πράγματι το 1938, εγκαθίσταται ηλεκτρικός κλίβανος, ωστόσο η κατοχή και η επίταξη του εργοστασίου από τους Γερμανούς, φρενάρει προσωρινά, όπως αποδείχθηκε, τα σχέδια της οικογένειας.
Οι εποχές της μεγάλης δόξας
Αμέσως μετά τον πόλεμο, το 1948 έρχεται η εποχή της μεγάλης δόξας με την ίδρυση της Χαλυβουργικής. Η εταιρεία των Αγγελόπουλων δίνει μάχη με άλλες μεγάλες βιομηχανίες της εποχής για την απόκτηση άδειας κατασκευής μεγάλου εργοστασίου χάλυβα στην Ελευσίνα. Παρά τον ισχυρό ανταγωνισμό (“Ηρακλής” της οικογένειας Τσάτσου) πράγματι η άδεια καταλήγει στη Χαλυβουργική, που εγκαθίσταται σε ένα προνομιακό οικόπεδο με άμεση πρόσβαση στη θάλασσα. Τα εγκαίνια της εντυπωσιακής υψικαμίνου που έφτιαξε τους χάλυβες της ελληνικής ανοικοδόμησης, έγιναν τον Ιούλιο του 1963 από τον τότε πρωθυπουργό Κωνσταντίνο Καραμανλή που έπαιξε καθοριστικό ρόλο για την επιλογή της Χαλυβουργικής και τον Βασιλιά Παύλο.
Το 1972 γίνεται το επόμενο βήμα με την κατασκευή της δεύτερης υψικαμίνου, που αυξάνει την παραγωγική δυναμικότητα του εργοστασίου, καθώς πλέον η Χαλυβουργική δεν φτιάχνει σίδερα μόνο για την Ελλάδα αλλά πραγματοποιεί ευρύτατες εξαγωγές. Αρχικά η πετρελαϊκή κρίση του 1973-74 και στη συνέχεια η ένταξη της Ελλάδας στην ΕΟΚ προκαλούν τους πρώτους κλυδωνισμούς στο στέρεο οικοδόμημα της κραταιάς βιομηχανίας. Ακόμη και τότε ωστόσο το εργατικό δυναμικό φτάνει στους 2500 εργαζόμενους και οι Αγγελόπουλοι θεωρούνται εκ των μεγαλυτέρων ανεξάρτητων χαλυβουργών στον κόσμο.
Εκείνη την περίοδο χρονολογούνται άλλωστε τα ανοίγματα της οικογένειας στο εξωτερικό, με την απόκτηση χαλυβουργείων σε Ελβετία, Ουαλία και Ηνωμένες Πολιτείες αλλά και στη ναυτιλία.
Το κρίσιμο σημείο στην ιστορία της βιομηχανίας
Σημείο καμπής για την πορεία της Χαλυβουργικής πάντως, θεωρείται η δολοφονία του Δημήτρη Αγγελόπουλου, το 1986 από τη 17 Νοέμβρη. Οι επενδύσεις στην Ελλάδα σταματούν, η παραγωγή φθίνει και η έμφαση δίνεται στις χαλυβουργίες του εξωτερικού και στη ναυτιλία.
Στα επόμενα χρόνια και κυρίως τη δεκαετία του ’90 μέχρι τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004, η Χαλυβουργική από διεθνής δύναμη στην αγορά του χάλυβα μειώνει την παραγωγή της και αρχίζει να φθίνει. Λίγο πριν τον θάνατό του το 2001 ο πατριάρχης της οικογένειας Παναγιώτης Αγγελόπουλος, φέρεται να ζητεί ως τελευταία επιθυμία από τον γιο του Κωνσταντίνο να φτιάξει ξανά τη Χαλυβουργική.
Πράγματι δύο χρόνια αργότερα το 2003 υλοποιόυνταν οι επενδύσεις του σχεδίου σωτηρίας της βιομηχανίας με τον κωδικό 1412, δηλαδή την ημερομηνία γέννησης του Παναγιώτη Αγγελόπουλου.
Δόθηκαν συνολικά 250 εκατ. ευρώ και εγκαταστάθηκαν σύγχρονα έλαστρα της Danieli. Σε όσους απορούσαν γιατί δόθηκαν τόσα χρήματα ενώ τα έργα των Ολυμπιακών Αγώνων είχαν πρακτικά ολοκληρωθεί, η απάντηση ήταν ότι η Χαλυβουργική έχει επιχειρηματικό πλάνο να καταστεί εκ νέου διεθνής δύναμη που θα επωφεληθεί από την εκρηκτική ανάπτυξη της Κίνας.
Σκληρός ανταγωνισμός από Ινδία-Κίνα
Στην πραγματικότητα τα μεγαλεπίβολα σχέδια ουδέποτε βρήκαν εφαρμογή και η βιομηχανία που ήταν αδύνατον να ανταγωνιστεί τα χαμηλά κόστη των Ινδών, των Τούρκων και των Κινέζων αναγκάστηκε εκ των πραγμάτων να στραφεί στην εγχώρια αγορά. Ωστόσο η κατακόρυφη πτώση της εγχώριας ζήτησης που από 2,5 εκατ. τόνους το 2007 προσγειώθηκε στη διάρκεια της κρίσης και έφτασε στις 350 χιλιάδες τόνους το 2017, σε συνδυασμό με το υψηλό κόστος ενέργειας και τη φορολογία έδωσαν καίριο χτύπημα όχι μόνο στη Χαλυβουργική αλλά συνολικά στον εγχώριο υπερδανεισμένο κλάδο της Χαλυβουργίας.
Ενδεικτικό των προβλημάτων συνολικά του εγχώριου κλάδου ήταν ότι αρχικά οι ελληνικές βιομηχανίες βρήκαν τη λύση των εξαγωγών στην Αλγερία. Όταν όμως η κρίση χτύπησε την Ιταλία, την Πορτογαλία και την Ισπανία και οι χαλυβουργοί του ευρωπαϊκού νότου στράφηκαν στην αγορά της βορειοαφρικανικής χώρας, οι ελληνικές εξαγωγές εξαϋλώθηκαν.
