Μετά το περιστατικό με την «κρατική αεροπειρατεία» του αεροσκάφους της Ryanair και τη σύλληψη του Ρομάν Προτάσεβιτς, οι αντιδράσεις ενάντια στην κυβέρνηση Λουκασένκο στη Λευκορωσία... είναι έντονες, ενώ αρκετά είναι σύμφωνα με αναλυτές τα «θολά» στην υπόθεση.
Το BBC συγκέντρωσε τα βασικά δεδομένα της υπόθεσης.
Γιατί το αεροσκάφος προσγειώθηκε στο Μινσκ;
Η πτήση FR4978 της Ryanair ταξίδευε από την Αθήνα προς το Βίλνιους το απόγευμα της Παρασκευής.
Οι μαρτυρίες των επιβατών κάνουν λόγο για ήρεμο ταξίδι έως το στιγμή που το αεροσκάφος ξεκίνησε την κάθοδό του προς την πρωτεύουσα της Λιθουανίας. Εκείνη τη στιγμή άλλαξε πορεία αιφνιδίως. Σύμφωνα με τους διαλόγους που έδωσε στη δημοσιότητα το υπουργείο Μεταφορών της Λευκορωσίας, οι ελεγκτές κυκλοφορίας τις 9:30 διεμήνυσαν στον πιλότο ότι «υπάρχει βόμβα η οποία μπορεί να ενεργοποιηθεί πάνω από το Βίλνιους».
Παρότι το αεροπλάνο βρισκόταν πιο κοντά στο Βίλνιους παρά στο Μινσκ, υποδείχθηκε στον πιλότο να κατευθυνθεί προς την λευκορωσική πρωτεύουσα. Στις 9:47 το αεροσκάφος εξέπεμψε σήμα κινδύνου. Η αντιπολίτευση της χώρας κατηγορεί το Μινσκ ότι απείλησε πως θα καταρρίψει το αεροπλάνο. Όταν αυτό προσγειώθηκε και ολοκληρώθηκε η αποβίβαση η αστυνομία συνέλαβε τον Προτάσεβιτς και τη σύντροφό του, Σοφία Σαπέγκα.
Το Μινσκ στη συνέχεια υποστήριξε ότι η πτήση εξετράπη λόγω απειλής για βόμβα από τη Χαμάς, ωστόσο η παλαιστινιακή οργάνωση αρνήθηκε οποιαδήποτε εμπλοκή. Πολλοί ηγέτες μίλησαν ανοιχτά για «κρατική αεροπειρατεία», ενώ η Άγκελα Μέρκελ χαρακτήρισε τους ισχυρισμούς της Λευκορωσίας «παντελώς αβάσιμους».
Τι έχει αναφέρει η Ryanair;
Στην αρχική της ανακοίνωση, μετά την άφιξη της πτήσης FR4978 στη Λιθουανία (με επτά ώρες καθυστέρηση στο Μινσκ), η αεροπορική εταιρεία ανέφερε ότι το αεροπλάνο είχε λάβει την έγκριση να απογειωθεί, με το πλήρωμα και τους επιβάτες επιβιβασμένους. Δεν υπήρξε καμία αναφορά στον συλληφθέντα Λευκορώσο δημοσιογράφο και τη σύντροφο του.
Η ανακοίνωση αυτή άλλαξε την επόμενη ημέρα, ώστε να καταγγελθεί η πράξη της «αεροπειρατείας». Ο διευθύνων σύμβουλος της Ryanair δήλωσε σε ιρλανδικό ραδιοφωνικό σταθμό τη Δευτέρα, ότι το περιστατικό ήταν πολύ τρομακτικό και για το πλήρωμα και για τους επιβάτες. Η αεροπορική εταιρεία δεν ήταν η μόνη που παρέλειψε να αναφερθεί στο ότι δύο επιβάτες αναγκάστηκαν να εξέλθουν από το αεροπλάνο. Η επίτροπος Μεταφορών της ΕΕ, Αντίνα Βαλεάν, έκανε λόγο για «πολύ καλά νέα για όλους» στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όμως αργότερα ζήτησε την απελευθέρωση του Προτάσεβιτς.
Ο Προτάσεβιτς και η σύντροφός του;
Ο Προτάσεβιτς δούλευε ως δημοσιογράφος στο Νexta, ένα αντιπολιτευόμενο δημοσιογραφικό δίκτυο με ένα δημοφιλές κανάλι στην πλατφόρμα Telegram. Έφυγε από τη Λευκορωσία το 2019 για να ζήσει εξόριστος στη Λιθουανία. To Nexta εξελίχθηκε σε σημαντικό δίαυλο για τους διαδηλωτές κατά του εκλογικού αποτελέσματος του Αυγούστου 2020 στις προεδρικές εκλογές της Λευκορωσίας, που έγιναν αντικείμενο σφοδρής και ευρείας κριτικής λόγω των καταγγελιών περί νοθείας.
.png)
