Ο δημοσιογράφος Ρομάν Προτάσεβιτς πετούσε χθες από την Αθήνα προς την Βίλνιους της Λιθουανίας, όταν η πτήση της Ryanair υποχρεώθηκε να προσγειωθεί στο Μινσκ της Λευκορωσίας ...και οι αρχές τον συνέλαβαν, προκαλώντας διεθνή κατακραυγή.
Πέρυσι, ο μόλις 26 ετών δημοσιογράφος και ακτιβιστής, δούλευε για το πολωνικό πρακτορείο ειδήσεων NEXTA που είχε μεταδώσει υλικό από τις μαζικές διαμαρτυρίες κατά του Λευκορώσου προέδρου Αλεξάντερ Λουκασένκο. Για την δημοσιοποίηση των εικόνων είχε χρησιμοποιηθεί η εφαρμογή επικοινωνίας Telegram, καθώς εκείνη την περίοδο ήταν δύσκολο για τα ξένα media να μεταδώσουν πρωτογενές υλικό από το έδαφος του πρώην σοβιετικού κράτους. Μέσω της πλατφόρμας, οι πολέμιοι του Λουκασένκο αντάλλασσαν πληροφορίες και διοργάνωναν διαδηλώσεις κατά της κυβέρνησης.
Ο Προτάσεβις είχε φύγει από την χώρα το 2019, επειδή ακριβώς φοβόταν πως θα συλληφθεί. Ως έφηβος, θεωρήθηκε αντιφρονών και είχε εκδιωχθεί από ένα σχολείο για συμμετοχή σε διαδήλωση διαμαρτυρίας το 2011. Αργότερα αποβλήθηκε και από το δημοσιογραφικό πρόγραμμα του Κρατικού Πανεπιστημίου του Μινσκ.
Ο Προτάσεβις δουλεύει πλέον για την Belamova και είναι αντιμέτωπος κατηγορίες «εξτρεμισμού» στη Λευκορωσία, που περιλαμβάνουν την «οργάνωση μαζικών ταραχών και υποκίνησης κοινωνικού μίσους». Ο ίδιος αρνείται όλες τις κατηγορίες αλλά, αν καταδικαστεί, είναι πιθανό να φυλακιστεί ακόμα και για 15 χρόνια.
Στην Ελλάδα, βρισκόταν για την κάλυψη της συμμετοχής στο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών της ηγέτιδας της λευκορωσικής αντιπολίτευσης, Σβετλάνα Τιχάνοφσκαγια.
Γιατί στοχοποιήθηκε ο Προτάσεβιτς;
Η NEXTA ήταν μία από τις εξέχουσες αντιπολιτευτικές φωνές στην Λευκορωσία που αποκάλυψε τα πεπραγμένα του Λουκασένκο και το πώς επιχειρεί συστηματικά να καταπιέσει κάθε αντίθετη φωνή, παραμένοντας 27 ολόκληρα χρόνια στην εξουσία. Όπως σχολιάζει το βρετανικό Sky News, ο Λουκασένκο κυνηγά δημοσιογράφους «τον έναν μετά τον άλλον» και έχει χαρακτηρίσει τη NEXTA εξτρεμιστικό οργανισμό «προσπαθώντας να τρομοκρατήσει οποιονδήποτε δρα με κάποια δημοσιογραφική ιδιότητα στη Λευκορωσία, προφανώς επιχειρώντας να τρομάξει και όσους βρίσκονται έξω από τη χώρα».
Το χρονικό της προσγείωσης - Πώς αντέδρασε ο Προτάσεβιτς
Στοιχεία από τον ιστότοπο flightradar24.com δείχνουν πως το αεροσκάφος της Ryanair εξετράπη από την προδιαγεγραμμένη πορεία του μόλις δύο λεπτά πριν περάσει σε Λιθουανικό εναέριο χώρο. Σύμφωνα με αναφορές, ο κ. Προτάσεβιτς έριξε το κεφάλι του στα χέρια του και άρχισε να τρέμει όταν συνειδητοποίησε ότι η πτήση κατευθυνόταν προς το Μινσκ, αντί για την Βίλνιους.
Ένας Λιθουανός επιβάτης δήλωσε στο πρακτορείο Reuters ότι ο Προτάσεβιτς σηκώθηκε από τη θέση του, άνοιξε ένα ντουλάπι πάνω από τη θέση του, έβγαλε έναν φορητό υπολογιστή και ένα τηλέφωνο και τα έδωσε σε μια γυναίκα που τον συνόδευε. Το πρακτορείο ειδήσεων Delfi της Λιθουανίας που επικαλείται άλλον επιβάτη μετέδωσε πως ο νεαρός μπλόγκερ είπε στους παρευρισκόμενους καθώς απομακρυνόταν, «θα βρεθώ αντιμέτωπος με τη θανατική ποινή εδώ».