Μια νέα πραγματικότητα θα ισχύσει από μεθαύριο Δευτέρα, καθώς η κυβέρνηση, ύστερα από το πράσινο φως των ειδικών, αποφάσισε να προχωρήσει στην επαναλειτουργία των εμπορικών καταστημάτων (και όχι της εστίασης) και στο… πραγματικό, αυτή τη φορά, άνοιγμά τους.
Αυτό σημαίνει πως τα καταστήματα δεν θα λειτουργήσουν με τη μέθοδο του click away, ούτε του ραντεβού (click in shop), αλλά θα είναι πλήρως επισκέψιμα με αυστηρά μέτρα και συγκεκριμένους κανόνες.
Μοναδική εξαίρεση θ’ αποτελέσουν, βέβαια, οι «κόκκινες» περιοχές, στις οποίες εξακολουθεί να ισχύει σκληρό lockdown, όπου τα καταστήματα θα λειτουργήσουν μόνο με τη μέθοδο του click away.
Τα θετικά επιδημιολογικά δεδομένα και ο υψηλός βαθμός συμμόρφωσης με τα μέτρα την περίοδο των Χριστουγέννων ήταν τα στοιχεία που οδήγησαν σ’ αυτή την απόφαση, όπως και η συνειδητοποίηση –όπως ειπώθηκε και από τους ειδικούς– πως δεν μπορούμε να βρισκόμαστε σε ένα διαρκές lockdown.
Ξεκαθαρίζεται, όμως, τόσο από την πλευρά των ειδικών όσο και από την κυβέρνηση ότι, εάν παρατηρηθεί τις επόμενες ημέρες ή εβδομάδες αύξηση των κρουσμάτων και επιβάρυνση των επιδημιολογικών δεδομένων, τότε δεν θα πρέπει ν’ αποκλειστεί ακόμη και το σενάριο να κλείσουν ξανά τα εμπορικά καταστήματα.
Μιλώντας στη Βουλή, ο Κυριάκος Μητσοτάκης παραδέχθηκε ότι η απόφαση ενέχει ρίσκο και γι’ αυτό τόνισε πως προέχει η αυστηρή τήρηση των μέτρων και των κανόνων που τίθενται για τη λειτουργία της αγοράς, προκειμένου να μην οδηγηθούμε σε πισωγύρισμα και σε δυσάρεστες αποφάσεις.
Ο πρωθυπουργός υπογράμμισε και δύο κρίσιμα στοιχεία που επίσης συνετέλεσαν στην απόφαση: πρώτον, την απώλεια 3 δις ευρώ για κάθε μήνα lockdown, όπερ σημαίνει πως οι αντοχές της οικονομίας εξανεμίζονται και τούτο πρέπει να ληφθεί υπόψη, δίχως να μπαίνει σε δεύτερη μοίρα η προστασία της ανθρώπινης ζωής. Δεύτερον, τη διαπίστωση ότι το λιανεμπόριο –όπως φάνηκε τους τελευταίους 10 μήνες από τα σούπερ μάρκετ που παραμένουν διαρκώς ανοικτά– δεν αποτελεί εστία υπερμετάδοσης του ιού.
Τι θα ισχύσει αναλυτικά από τη Δευτέρα
Κανονικά θα λειτουργήσουν όλα τα εμπορικά καταστήματα και μαζί κομμωτήρια, κέντρα περιποίησης νυχιών, ΚΤΕΟ κτλ.
Το προτεινόμενο ωράριο θα είναι από τις 7 το πρωί έως τις 8 το βράδυ, καθώς παραμένει η απαγόρευση κυκλοφορίας από τις 9 το βράδυ.
Η μετακίνηση θα γίνεται με SMS στο 13033 και κωδικό μετακίνησης 2, με την άδεια μετακίνησης, όμως, να είναι αυστηρά δίωρης διάρκειας προκειμένου οι καταναλωτές να ολοκληρώσουν τις αγορές τους με φυσική παρουσία στα καταστήματα.
Θα ισχύσει μέγιστος αριθμός επιτρεπόμενων πελατών ανά κατάστημα, με βάση την επιφάνειά του σε τετραγωνικά μέτρα – με αυστηρότερα δεδομένα από αυτά που ίσχυαν έως σήμερα – καθώς και αποστάσεις 2 μέτρων σε ταμεία και άλλους χώρους αναμονής κτλ.
Θα λειτουργήσουν κανονικά τα εμπορικά κέντρα και πολυκαταστήματα, αλλά και σ’ αυτά θα εφαρμοστεί ο μέγιστος αριθμός επιτρεπόμενων πελατών με βάση τα τετραγωνικά.
Στις «κόκκινες» περιοχές θα ισχύσει μόνο το click away.
Κομμωτήρια, κέντρα περιποίησης νυχιών και άλλες παρεμφερείς υπηρεσίες, αλλά και τα ΚΤΕΟ, θα λειτουργήσουν μόνο με ραντεβού.
Αυτονόητο μέτρο είναι η υποχρεωτική χρήση μάσκας, ενώ σημειώνεται ότι θεσπίζεται προαιρετική λειτουργία των καταστημάτων την επόμενη Κυριακή (24/1), ούτως ώστε ν’ αποφευχθεί κατ’ αυτόν τον τρόπο ο συνωστισμός τις πρώτες ημέρες επαναλειτουργίας του λιανεμπορίου.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει, επίσης, ότι, ενώ αρχικά ανακοινώθηκε από τον πρωθυπουργό στη Βουλή η αύξηση του προστίμου για τη μη τήρηση των περιοριστικών μέτρων στα 500 ευρώ, τελικώς στο κλείσιμο της χθεσινής συζήτησης ο κ. Μητσοτάκης αναθεώρησε την εξαγγελία του.
Έτσι, είπε ότι θα δοθεί μια περίοδος προσαρμογής 7-10 ημερών, κατά την οποία το πρόστιμο θα παραμείνει στα 300 ευρώ κι έπειτα θα επαναξιολογηθεί το ενδεχόμενο αύξησής του. Ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε, επίσης, την επέκταση της κάλυψης του 80% επαγγελματικού ενοικίου και για το μήνα Φεβρουάριο, καθώς και τη δίμηνη παράταση καταβολής των επιδομάτων ανεργίας που έχουν λήξει.
Εάν τα πράγματα με το λιανεμπόριο εξελιχθούν ομαλά, εκτιμάται ότι το επόμενο βήμα για την άρση των περιορισμών θ’ αφορά τη διά ζώσης επαναλειτουργία της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.
Από την κυβέρνηση τονίζεται πως το αμέσως επόμενο διάστημα πράγματι θα συζητηθεί με τους ειδικούς το άνοιγμα Γυμνασίων και Λυκείων και αυτό θα συμβεί μόλις δώσουν το πράσινο φως.
Τονίζεται, όμως, ότι προφανώς υπάρχει ιδιαίτερη μέριμνα για τη Γ’ Λυκείου και ήδη αποφασίστηκε ο περιορισμός της εξεταστέας ύλης για τις Πανελλαδικές Εξετάσεις, ενώ ξεκαθαρίζεται ότι υπάρχουν αντικειμενικές δυσκολίες που δεν επιτρέπουν τη διά ζώσης επαναλειτουργία της εκπαίδευσης μόνο στην Γ’ Λυκείου (π.χ. οι καθηγητές που διδάσκουν και στις τρεις τάξεις του Λυκείου).