Πώς θα «χτίσετε» με πέντε κινήσεις υψηλότερη σύνταξη

Πέντε «κλειδιά», το κατάλληλο timing και συνδυασμός προϋποθέσεων οδηγούν σε υψηλότερες μελλοντικές συντάξεις, ενώ μια πρώτη γεύση θα πάρουν στο τρίτο δεκαήμερο του μηνός οι συνταξιούχοι που... έχουν επανυπολογισμένες συντάξεις και αναμένουν τα αναδρομικά.

Το «εισιτήριο» για καλύτερη σύνταξη περνάει μέσα από τα εξής στάδια:

1. Έτη προϋπηρεσίας. Όσοι έχουν λίγα έτη θα πάρουν συντάξεις-επιδόματα, καθώς όσο μικρότερα είναι τα ποσοστά αναπλήρωσης και ο συντάξιμος μισθός, τόσο χαμηλότερο θα είναι το τελικό ύψος των μηνιαίων αποδοχών.

2. Ανταποδοτική σύνταξη. Όσο υψηλότερος είναι ο συντάξιμος μισθός και ταυτόχρονα η προϋπηρεσία ξεπερνάει τα 30 χρόνια, τόσο υψηλότερο θα είναι το τριπλό «μπόνους». Τα 35 έτη και πάνω αποτελούν το σημείο-κλειδί, προκειμένου ένας συνταξιούχους να συνδυάσει υψηλότερες αποδοχές με υψηλά ποσοστά αναπλήρωσης για την ανταποδοτική και το μάξιμουμ της εθνικής σύνταξης. Σε αυτά πρέπει να προστεθεί και η επικουρική σύνταξη, ώστε το τελικό ποσό να κινείται σε πολύ ικανοποιητικά επίπεδα.

3. Όριο ηλικίας. Η εξάντληση του ανώτατου ορίου θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος εξασφαλίζει υψηλότερη σύνταξη τουλάχιστον κατά 30%. Δηλαδή, αν κάποιος φύγει στα 67 του με κύρια και εθνική σύνταξη €800, τότε κάποιος άλλος με τις ίδιες προϋποθέσεις, που θα φύγει στα 62 του, θα λάβει €560.

4. Εθνική σύνταξη. Όπως φαίνεται και στον σχετικό πίνακα 1, τα λίγα έτη ασφάλισης έχουν τριπλή… ποινή. Ένας συνταξιούχος αυτής της κατηγορίας θα λάβει μέρος της εθνικής σύνταξης, ενώ η ανταποδοτική θα υπολογιστεί με βάση έναν χαμηλότερο μισθό, επί του οποίου θα υπολογιστεί ένα πολύ μικρό ποσοστό αναπλήρωσης. Με το νέο σύστημα, είναι κάτι παραπάνω από ευκρινές ότι το άθροισμα εθνικής, ανταποδοτικής και επικουρικής σύνταξης για έναν απόμαχο με 19 έτη ασφάλισης, σε σχέση με έναν που έχει 35 έτη, μπορεί να είναι ακόμη και κάτω από το μισό!

Το πλήρες ποσό της εθνικής σύνταξης δικαιούνται όσοι φεύγουν με 20 έτη ασφάλισης και πάνω. Όπως φαίνεται και από τον σχετικό Πίνακα (1), ένας με 15 έτη ασφάλισης θα λάβει €345,60 και όχι το ανώτατο ποσό των €384. Σημειώνεται ότι το ποσό της εθνικής σύνταξης μειώνεται 2% για κάθε έτος που υπολείπεται έως τα 20. Επίσης, μειώνεται η εθνική σύνταξη για όσους βγαίνουν με πρόωρη (6% για κάθε έτος που υπολείπεται έως την ηλικία πλήρους συνταξιοδότησης και με ανώτατο όριο το 30%). Από το μέτρο εξαιρούνται όσοι συνταξιοδοτούνται λόγω γήρατος με αιτία την αναπηρία, δηλαδή όσοι συμπληρώνουν 6.000 ένσημα. Όσοι λαμβάνουν δύο κύριες συντάξεις θα πάρουν μόνο μία φορά την εθνική σύνταξη, ενώ το υπόλοιπο μπαίνει στην προσωπική διαφορά. Αντιστοίχως, όσοι λαμβάνουν δύο μειωμένες κύριες συντάξεις θα λάβουν μία εθνική σύνταξη με άθροισμα που δεν θα ξεπερνά τα €384.

5. Προσωπική διαφορά. Αν είναι θετική, τότε ο επανυπολογισμός έχει θετικό πρόσημο, λόγω της διαφοράς με τον νόμο Κατρούγκαλου. Η αύξηση που θα δοθεί θα είναι σε πέντε δόσεις. Αν προκύπτει αρνητική προσωπική διαφορά σε σχέση με το νόμο Κατρούγκαλου, τότε αυτή διατηρείται και η σύνταξη παραμένει «παγωμένη» μέχρι να «σβήσει» το υπερβάλλον. Μόλις συμβεί αυτό, τότε ο συνταξιούχος θα λαμβάνει την ετήσια εισοδηματική αύξηση με βάση την κυβερνητική απόφαση, η οποία θα καθορίζεται από τα μεγέθη του ΑΕΠ και του πληθωρισμού. Σημειώνεται ότι εκτός του επανυπολογισμού έχουν τεθεί οι συντάξεις του ΟΓΑ και των υπαλλήλων της Τραπέζης Ελλάδος, ενώ από τη διαδικασία έχουν εξαιρεθεί και οι αντίστοιχες των άγαμων θυγατέρων.

Όλα τα παραπάνω συνοψίζονται στον Πίνακα 3, όπου φαίνονται οι διαφορές στις αποδοχές ακόμη και ανάμεσα σε αυτούς που έχουν 30 έτη ασφάλισης και σε όσους έχουν 40, με ρυθμιστικό παράγοντα τις συντάξιμες αποδοχές. Στο τελικό ύψος της σύνταξης δεν λαμβάνεται υπόψη η επικουρική, αλλά οι διαφορές είναι φανερές μόνο και μόνο με το άθροισμα της εθνικής και της ανταποδοτικής. Έτσι, ένας συνταξιούχος με 30 έτη εργασίας και μία μέρα αλλά με συντάξιμες αποδοχές €1.000 θα βγάλει σύνταξη €668,45, ενώ ένας άλλος με 40 χρόνια και συντάξιμες αποδοχές €1.700 θα λάβει σύνταξη 1.277,69. Αν οι συντάξιμες αποδοχές και των δύο είναι €2.000, τότε ο πρώτος με 30 έτη προϋπηρεσίας θα λάβει εθνική και ανταποδοτική σύνταξη €1.336,90 και ο δεύτερος με 40 έτη €1.513,40. Συνεπώς, γίνεται αντιληπτό ότι το τελικό ύψος της σύνταξης, πέραν του ορίου ηλικίας και των ετών ασφάλισης, διαμορφώνεται καθοριστικά από τον μέσο όρο των συντάξιμων αποδοχών από το 2002 έως την ημέρα αποχώρησης από την εργασία.

Νέες αυξημένες κύριες συντάξεις και αναδρομικά στο τέλος του μηνός

Τουλάχιστον 250.000 συνταξιούχοι θα δουν με τη σύνταξη του Νοεμβρίου αυξήσεις στις μηνιαίες αποδοχές τους λόγω επανυπολογισμού, ενώ θα λάβουν και τα αναδρομικά από τον Οκτώβριο του 2019.

Υπολογίζεται ότι οι αυξήσεις στις μηνιαίες αποδοχές τους θα είναι €20-€200, ενώ θα λάβουν αναδρομικά €240-€2.400 για το τελευταίο ένα έτος. Οι… τυχεροί θα δουν αυξήσεις έως και 10% για τα ποσά έως €1.500 και 15% για πάνω από το ποσό αυτό. Επιπλέον, περίπου 150.000 που έχουν καταθέσει αιτήσεις συνταξιοδότησης θα λάβουν τα ποσά που δικαιούνται απευθείας μέσω του επανυπολογισμού και των σχετικών ποσοστών που ισχύουν από τον περασμένο Φεβρουάριο (Πίνακας 2).

Μεγάλοι κερδισμένοι από τον επανυπολογισμό των συντάξεων και τα αναδρομικά είναι όσοι έχουν πάνω από 30 έτη ασφάλισης και ανήκουν στις εξής κατηγορίες:

1 Όσοι συνταξιοδοτήθηκαν μετά τις 28 Φεβρουαρίου και θα λάβουν «καθαρά» τα ποσά με βάση τις νέες επανυπολογισμένες συντάξεις.

2. Όσοι συνταξιοδοτήθηκαν μετά τις 13/06/2016 και έως τις 28/02/2020 θα λάβουν υψηλότερη σύνταξη λόγω των νέων αυξημένων ποσοστών αναπλήρωσης και έχουν λαμβάνειν αναδρομικά ενός έτους (Πίνακας 2).

3. Όσοι συνταξιοδοτήθηκαν πριν από τον νόμο Κατρούγκαλου θα είναι… τυχεροί άτυχοι, καθώς δεν θα πάρουν «ζεστό» χρήμα, αλλά θα… κερδίσουν λόγω μείωσης της προσωπικής διαφοράς που θα τους φέρει πιο κοντά στο έτος όπου θα λάβουν εισοδηματικές αυξήσεις. Σημειώνεται ότι οι αυξήσεις αυτές θα έρθουν από το… 2023 και μετά, με βάση την αύξηση του Ακαθάριστου Εγχωρίου Προϊόντος και του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή.

«Κλειδί» για τους ελεύθερους επαγγελματίες η επιλογή ασφαλιστικής κατηγορίας

Η ευελιξία στην επιλογή ασφαλιστικής κατηγορίας αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα «κλειδιά» για τους ελεύθερους επαγγελματίες, οι οποίοι μπορούν να πολλαπλασιάσουν τα οφέλη, κάνοντας έξυπνες κινήσεις που θα συμπαρασύρουν σε υψηλότερη επίπεδα την ανταποδοτική σύνταξη.

Προϋπόθεση για καλύτερη σύνταξη είναι η αλλαγή κατηγορίας ανά έτος, ανάλογα φυσικά με την… τσέπη του καθενός. Σύμφωνα με τον Πίνακα 4, ένας ελεύθερος επαγγελματίας με 20 έτη προϋπηρεσίας, που θέλει να συνταξιοδοτηθεί το 2040, μπορεί να κερδίσει €68 τον μήνα, αν ασφαλιστεί επί μία 20ετία στην τρίτη κατηγορία αντί της δεύτερης. Αν επιλέξει την τέταρτη κατηγορία αντί της δεύτερης, τότε μπορεί να κερδίσει επιπλέον €143, ενώ με επιλογή της έκτης κατηγορίας αντί της δεύτερης, το κέρδος διαμορφώνεται στα €415. Αντίστοιχα, αν επιλέξει τη συνταξιοδότηση σε 10 χρόνια, έχοντας ήδη 30 έτη, τότε το κέρδος του είναι €120 μηνιαίως, στην περίπτωση επιλογής της τρίτης κατηγορίας ασφάλισης, αντί για τη δεύτερη, ενώ αν επιλέξει την τέταρτη θα έχει μηνιαίο όφελος €175 και στην έκτη €357.