Σπαράζει καρδιές η παραδοχή της διευθύντριας των Κεντρικών Φυλακών ότι πρόσφατα αποφυλακισθέντες δεν είχαν κάποιον να τους παραλάβει, δεν είχαν χώρο διαμονής, δεν είχαν πού να κοιμηθούν και ζητούσαν να παραμείνουν...
στη φυλακή!
Και δεν μιλάμε για μια ή δυο περιπτώσεις. Όλοι τους νεαροί που μπήκαν στη φυλακή για διαρρήξεις και κλοπές ή γιατί έμπλεξαν με τα ναρκωτικά. Στις πλείστες περιπτώσεις το οικογενειακό τους περιβάλλον τούς αποξένωσε, το κράτος ανήμπορο να δώσει βοήθεια, δομές επανένταξης δεν υπάρχουν.
Οπως λέει ο Φιλελεύθερος εθελόντρια που βοηθά περιστασιακά φυλακισμένους έθεσε υπόψη του χαρακτηριστικές περιπτώσεις από τις πολλές, που όταν ανοίξουν οι πόρτες των φυλακών, δεν έχουν πού να στραφούν.
Περίπτωση πρώτη: Ένας 25χρονος που κρατείτο για διαρρήξεις, ήταν ανάμεσα στους 141 που αποφυλακίστηκαν πρόωρα πριν το Πάσχα, στα μέτρα αποσυμφόρησης των φυλακών, για σκοπούς προφύλαξης από τον κορωνοϊό. Ο νεαρός, αποκομμένος από τους δικούς του, δεν είχε πού να πάει. Στις φυλακές δεν είχε δημιουργήσει κανένα πρόβλημα και μάλιστα με ενέργειες της διεύθυνσης του επιδιορθώθηκαν τα δόντια αφού είχε σοβαρό πρόβλημα. Με την αποφυλάκισή του οι φυλακές του έδωσαν το ανώτερο ποσό που μπορούν να βοηθήσουν έναν κρατούμενο, τα 150 ευρώ. Με ταξί πήγε στην Κακοπετριά σε φίλο του. Όπως μας αναφέρθηκε, δεν έχει δουλειά, δεν έχει χρήματα και η μόνη του ελπίδα ήταν το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα. Παρόλο που έχει σχεδόν ένα μήνα που αποφυλακίστηκε, εντούτοις μέχρι σήμερα δεν έχει πάρει τίποτε και περιμένει.
Περίπτωση δεύτερη: Νεαρή μόλις 21 ετών έμπλεξε από τα 19 της χρόνια στις διαρρήξεις και κλοπές. Κατέληξε στη φυλακή και ήταν ανάμεσα στους 141 που αποφυλακίστηκαν πρόσφατα. Με τους γονείς της αποξενώθηκε και μόνο κάποιοι φίλοι μπορούσαν να τη βοηθήσουν. Η διεύθυνση των φυλακών της έδωσε 150 ευρώ και έκτοτε πασκίζει να βρει τα πόδια της. Στη φυλακή, η 21χρονη ήταν υπόδειγμα, ουδέποτε απασχόλησε τους δεσμοφύλακες και συνεργάστηκε άψογα ακολουθώντας τα προγράμματα που λειτουργούν εκεί. Τώρα περιμένει στήριξη ώστε να μην ξανακυλήσει στις διαρρήξεις.
Περίπτωση τρίτη: Νεαρός φυλακισμένος για διαρρήξεις-κλοπές, κατά την αποφυλάκισή του πήγε για διαμονή στην περιοχή της Παλλουριώτισσας. Τώρα επειδή όλα είναι κλειστά και δεν μπορεί να απασχοληθεί ούτε σε περίπτερο αφού χρειάζεται λευκό ποινικό μητρώο, αποτάθηκε για το ΕΕΕ. Μάλιστα, όπως ο ίδιος ανέφερε, επειδή δεν κρατούσε χρήματα, πήγε από την Παλλουριώτισσα στη Λευκωσία με τα πόδια για να ρωτήσει τι έγινε επειδή περνούν οι μέρες και ούτε απάντηση δεν έχει λάβει.
Περίπτωση τέταρτη: Νεαρός χρήστης ναρκωτικών που κρατείτο για υπόθεση παραβίασης δικαστικού διατάγματος, αποφυλακίστηκε κι αυτός πρόσφατα. Η μητέρα του εξασφάλισε από το δικαστήριο περιοριστικά μέτρα εναντίον του για να μην πηγαίνει στο σπίτι. Με την αποφυλάκισή του δεν είχε πού να πάει και κοιμάται όπου τον φιλοξενούν. Στη φυλακή, όπως μας αναφέρθηκε, δεν έκανε χρήση ναρκωτικών, ήταν καθ’ όλα υπάκουος και δεν απασχόλησε ποτέ τις Αρχές. Τώρα που χρειάστηκε ένα χέρι στήριξης, δεν το βρήκε από κανέναν.
Έρχεται συμφωνία για αποκατάσταση
Ο αντιπρόεδρος του Συνδέσμου Προστασίας των Δικαιωμάτων των Φυλακισμένων και Αποφυλακισθέντων, Γιάννης Πολυχρόνης, δήλωσε στον «Φ» ότι γίνονται διαβουλεύσεις με όλες τις κρατικές υπηρεσίες και οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης και πολύ σύντομα θα έχουμε στρατηγική συμφωνία για το θέμα της αποκατάστασης των αποφυλακισθέντων. Όπως είπε, ο Σύνδεσμος θα αναλαμβάνει όλες τις περιπτώσεις που δεν έχουν στέγη ή εργασία ώστε οι αιτήσεις τους να εξετάζονται τάχιστα και κατά προτεραιότητα από τα αρμόδια τμήματα. Σε συνεργασία με τους δήμους, είπε ο κ. Πολυχρόνης, θα εντοπίζεται στέγη για όσους πρώην κατάδικους δεν έχουν πού να μείνουν, ενώ για όσους δεν έχουν εργασία θα γίνονται προσπάθειες απασχόλησής τους.
Διευθύντρια Φυλακών: Δύσκολη η επανένταξη πολλών κατάδικων
Ζητήσαμε από τη διευθύντρια των Κεντρικών Φυλακών, Άννα Αριστοτέλους, να σχολιάσει το γεγονός ότι δεν υπάρχει επανένταξη των κρατουμένων. Όπως αναφέρει, ο κάθε άνθρωπος που στερείται της προσωπικής του ελευθερίας, δεν στερείται του δικαιώματος να συνεχίσει να ζει, να θέτει στόχους και να αναπτύσσεται, γι' αυτό και η επιτυχία ενός σωφρονιστικού συστήματος είναι να βοηθήσει τον κάθε κρατούμενο, να διορθώσει όλα εκείνα τα στοιχεία τα οποία τον οδήγησαν στον χώρο των Φυλακών, να εξελιχθεί θετικά αλλάζοντας συμπεριφορές και δημιουργώντας υγιείς στάσεις ζωής, ώστε να επιστρέψει στην κοινωνία κατά τον ομαλότερο δυνατό τρόπο.
Όσο ομαλότερη, προσθέτει, είναι η επιστροφή του κάθε έγκλειστου πίσω στην κοινωνία, δηλαδή η επανένταξή του, μειώνονται οι πιθανότητες υποτροπής του, καθώς και οι οποιοιδήποτε κίνδυνοι για τη δημόσια ασφάλεια. Όταν όμως ένας κρατούμενος αποφυλακίζεται, τονίζει η κ. Αριστοτέλους, και δεν έχει χώρο διαμονής, δεν έχει οικογενειακό περιβάλλον να τον στηρίξει, παρουσιάζει σοβαρές δυσκολίες να εργοδοτηθεί λόγω κοινωνικών αναστολών αφού δεν έχει καθαρό ποινικό μητρώο και τον συνοδεύει το στίγμα του πρώην φυλακισμένου ή/και πρώην χρήστη ναρκωτικών, δηλαδή δεν μπορεί να καλύψει τις βασικές ανάγκες του για να επιβιώσει, σκεφτείτε πόσες πιθανότητες επιτυχίας ή αποτυχίας θα έχει η επανένταξή του. Πόσες πιθανότητες επιτυχίας ή αποτυχίας θα έχει ένας κρατούμενος που μόλις έχει αποφυλακισθεί, να μπορέσει να ορθοποδήσει και να χρησιμοποιήσει όλα όσα έχει αποκομίσει από τη φυλακή, π.χ. γνωστοποίηση επαγγελματικής γνώσης, απολυτήριο σχολείου, απόκτηση πτυχίου και μεταπτυχιακού, διερωτάται, και καταλήγει:
Αρκετοί από τους αποφυλακισθέντες μας, πρόσφατα, δεν είχαν χώρο διαμονής, δεν είχαν κάποιον να τους παραλάβει, είχαν σοβαρή οικονομική στενότητα, δεν είχαν πού να μείνουν, και ζητούσαν να παραμείνουν στη φυλακή. Σε τέτοιες περιπτώσεις πόσο ομαλή μπορεί να είναι η επανένταξή ενός κρατούμενου μετά την αποφυλάκισή του.