Αυτό το ερώτημα έχει απασχολήσει επιστήμονες διαφόρων ειδικοτήτων εδώ ...
και δεκαετίες.
Παρόλα αυτά, έχουν προοδεύσει σε μεγάλο βαθμό οι έρευνες και συνεχώς ανακαλύπτουμε νέα συναρπαστικά δεδομένα.
Είναι αρκετά χρήσιμο να καταλάβουμε τι συμβαίνει στο σύστημά μας όταν σκεφτόμαστε. Η κατανόηση αυτή, μας βοηθά να ελέγχουμε αυτό που μας συμβαίνει, αντί απλά να μας τυχαίνει.
Το σίγουρο είναι ένα: Σκέψεις και φυσικές λειτουργίες αλληλοεπιδρούν.
Αν έχεις στρες, αρχίζεις να αισθάνεσαι άρρωστος. Μία σκέψη που προκαλεί φόβο οδηγεί στην παραγωγή συγκεκριμένων χημικών εκκρίσεων που μας κρατάνε σε εγρήγορση απέναντι στον κίνδυνο. Και δεν χρειάζεται να στέκεσαι μπροστά σε ένα φίδι, αλλά (σε περίπτωση που τα φοβάσαι) αρκεί να σκεφτείς ένα.
Λέξεις, σκέψεις, συναισθήματα και σώμα
Είναι επιστημονικό γεγονός ότι οι σκέψεις επηρεάζουν τους νευροδιαβιβαστές του εγκεφάλου. Πρόκειται για χημικές ενώσεις που η δουλειά τους είναι να μεταφέρουν πληροφορίες από τον έναν νευρώνα προς τον άλλο.
Και τώρα άλλη μία ερώτηση: Πόσες σκέψεις κάνετε μέσα στην ημέρα; Δεν υπάρχει σίγουρη απάντηση. Κάποιοι επιστήμονες υπολόγισαν 40,000 – 60,000 το 24ωρο. Το απόλυτο νούμερο δεν έχει σημασία. Σημασία έχει ότι είναι πάρα πολλές. Όλες αυτές οι σκέψεις βομβαρδίζουν με μηνύματα τον εγκέφαλο. Ακόμα και αυτές που δεν συνειδητοποιούμε ότι κάνουμε. Ο εγκέφαλος λαμβάνει και το παραμικρό μήνυμα. Κάθε σκέψη μας μετράει.
Γυρνώντας πάλι στις επιστημονικές έρευνες έχει αποδειχθεί ότι η αισιόδοξη νοοτροπία συνδέεται με καλύτερη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος ενώ η απαισιοδοξία είναι πιθανό να μας κάνει να αρρωστήσουμε κυριολεκτικά. Θυμηθείτε το αυτό την επόμενη φορά που θα πείτε «δεν φτάνει που όλα πάνε στραβά, αρρωσταίνω και συνέχεια!»
Ας πάρουμε ένα πολύ απλό παράδειγμα. Το πρωινό ξύπνημα. Ένα σενάριο μπορεί να έχει ως εξής: Χτυπά το ξυπνητήρι -> σκεφτόμαστε «δεν μπορώ να σηκωθώ» -> η σκέψη αυτή στέλνει μήνυμα στον εγκέφαλο ότι δεν μπορεί να σηκωθεί -> αισθανόμαστε ότι δεν θέλουμε να σηκωθούμε -> το σώμα ακούει και δεν μπορεί να κινηθεί.
Πόσο διαφορετικά είχατε εγκαταλείψει το κρεβάτι, ακόμα και πολύ πρωί όταν η πρώτη σας σκέψη ήταν «πρέπει να ετοιμαστώ να πάω στο λιμάνι, να πάρω το πλοίο γιατί φεύγω ταξίδι»;
Να θυμάστε ότι ο εγκέφαλος προκειμένου να είναι πιο αποτελεσματικός δημιουργεί αυτοματισμούς. Αν έχετε διαβάσει άρθρα μου ή με έχετε ακούσει από κοντά να μιλάω για την ρουτίνα θα έχετε ήδη καταλάβει σε τι αναφέρομαι. Το πρωί όταν ξυπνάτε κάνετε κάποια συγκεκριμένα πράγματα κάθε μέρα. Πχ. πατάτε το κουμπί στην καφετιέρα, πλένετε το πρόσωπο, πίνετε καφέ, βουρτσίζετε τα δόντια σας. Είναι μια ρουτίνα που δεν καταβάλλετε σκέψη για να την κάνετε, όμως γίνεται πάντα έτσι με αυτή την σειρά.
Αυτό συμβαίνει γιατί πολλές φορές, την ίδια ώρα, κάνατε το ίδιο πράγμα. Έτσι μπορείτε να αποκτήσετε όποιες νέες συνήθειες θέλετε, πχ να γυμνάζεστε ή να κάνετε διαλογισμό κάθε μέρα. Στην αρχή θα πρέπει να το σκεφτείτε. Αλλά από ένα σημείο και μετά θα γίνει αυτοματισμός. «Κάνε το πολλές φορές μέχρι να γίνει Εσύ».
Αν κάθε πρωί όταν χτυπάει το ξυπνητήρι σκέφτεστε «δεν μπορώ να σηκωθώ» και μόνο ο ήχος του ξυπνητηριού θα στέλνει μήνυμα στον εγκέφαλο ότι «δεν μπορώ». Δεν έχουν σημασία οι διαφορετικές παράμετροι. Έχει γίνει αυτοματισμός.
Πώς η στάση του σώματος επηρεάζει τη ψυχολογία μας
Είναι σημαντικό να καταλάβουμε αυτή την τόσο φυσική αλυσίδα: έναυσμα -> σκέψη -> συναίσθημα -> σωματική αντίδραση. Τότε ίσως να αρχίσουμε να παρατηρούμε περισσότερο τις σκέψεις μας. Την ποιότητά τους. Να καταλάβουμε ότι το «αν αισθάνεσαι άσχημα κάνε καλύτερες σκέψεις» δεν είναι απλά ένα απόφθεγμα για το Instagram . Είναι ο τρόπος που λειτουργούμε.
Είπαμε όμως ότι πριν την σκέψη υπάρχει ένα έναυσμα. Κάτι που την πυροδοτεί. Στο προηγούμενο παράδειγμα ήταν ο ήχος του ξυπνητηριού. Το περισσότερο όμως καιρό το έναυσμα είναι οι λέξεις. Η γλώσσα που επιλέγεις να εξηγήσεις τον κόσμο γύρω σου.
Σκεφτείτε πόσο πολύ μιλάμε μέσα στο κεφάλι μας. Συνέχεια! Κάθε τι που λέτε είναι έναυσμα, στέλνει μήνυμα στον εγκέφαλο και δημιουργείτε η αλυσίδα που τελικό αποδέκτη έχει το σώμα. Τώρα που το γνωρίζετε αυτό, δεν συμφωνείτε ότι πρέπει να διαλέγουμε προσεκτικότερα τις λέξεις μας. Τι μήνυμα στέλνει το «αυτή την φορά δεν πήγε καλά» και τι μήνυμα το «συνέχεια αποτυχαίνω»;
Παρατηρήστε τα εναύσματα. Διαλέξτε εκεί που μπορείτε καλύτερα. Έτσι θα αλλάξετε τις σκέψεις σας.
Στην περίπτωση του πρωινού ξυπνήματος αν φυσικά έχετε κοιμηθεί ένα καλό 8ωρο, θα σας έλεγα αλλάξτε τον ήχο του ξυπνητηριού. Βάλτε να ακούγεται η φράση «σήμερα είναι μία ωραία μέρα» Επιμείνετε μερικές εβδομάδες και η αλλαγή θα γίνει. Σπάστε την αλυσίδα που μετατράπηκε σε δεσμό και φτιάξτε μία άλλη, που είναι χρησιμότερη.
Για μεγαλύτερες αλλαγές, σε οποιονδήποτε τομέα της ζωής σας, βελτιώστε τις λέξεις σας.
Στο μποτιλιάρισμα πείτε «δεν μπορώ να κάνω κάτι για αυτό τώρα», πριν την δύσκολη παρουσίαση πείτε «έχω προετοιμαστεί, θα κάνω το καλύτερο που μπορώ». Το σώμα σας θα σας ευχαριστεί για το σήμα που δώσατε να χαλαρώσει.
Ξεκαθαρίστε λοιπόν τι είναι αυτό που πυροδοτεί τις σκέψεις σας. Κρατήστε σημειώσεις αν σας βοηθά. Διαλέξτε τα εναύσματα που σας εξυπηρετούν. Αν αισθάνεστε άσχημα βρείτε ακριβώς το γιατί. Εξουδετερώστε το.
Εφόσον ξέρετε πώς λειτουργεί η σχέση σκέψης – σώματος, επέμβετε. Αλλάξτε το. Θα δείτε μεγάλη διαφορά στην ποιότητα της ζωής σας. Θα έχετε μία πιο ευχάριστη καθημερινότητα και την ικανότητα να ξεπερνάτε τα εμπόδια. Το πιο σημαντικό κέρδος είναι ότι και θα αλλάξετε τα συναισθήματά σας και θα απολαμβάνετε περισσότερη ευεξία σε σώμα και νου.
.png)
