είτε εντάσσονται στην κτηματογράφηση είτε περιμένουν την προανάρτηση σε όσες περιοχές έχει ολοκληρωθεί το πρώτο στάδιο είτε βρίσκονται σε αδιέξοδο και κινδυνεύουν να χάσουν κάποιο ή κάποια ακίνητα τα οποία δεν δήλωσαν!
Μέχρι στιγμής είναι στο… περίμενε περίπου 2 εκατ. ιδιοκτήτες ακινήτων σε διάφορες περιοχές της χώρας όπου έχει ολοκληρωθεί η πρώτη φάση της κτηματογράφησης. Από την άλλη, βρίσκονται σε εξέλιξη οι διαδικασίες για άλλους 2 εκατ. ιδιοκτήτες και έπεται συνέχεια για τα υπόλοιπα 3 εκατ. ιδιοκτήτες που αποτελούν το τελευταίο… κύμα ένταξης στο Κτηματολόγιο.
Οι ιδιοκτήτες ακινήτων πρέπει να έχουν έτοιμα τα συμβόλαια προκειμένου να πληρώσουν και να λάβουν τα πιστοποιητικά μετεγγραφής. Αν δεν έχουν συμβόλαια, τότε θα αντιμετωπίσουν σοβαρά προβλήματα, καθώς το Κτηματολόγιο ελέγχει τη νομιμότητα κατοχής ενός ακινήτου με βάση επίσημα έγγραφα. Με βάση τη μέχρι σήμερα εμπειρία κυρίως από την ελληνική ύπαιθρο, θα υπάρξει μεγάλη ταλαιπωρία για εκατοντάδες χιλιάδες ιδιοκτήτες ακινήτων που είτε δεν έχουν συμβόλαια είτε έχουν προβληματικούς τίτλους είτε βρίσκονται σε δικαστική διαμάχη, ή λόγω άλλων παραγόντων.
Οι περιοχές που περιλαμβάνονται στην τελευταία γενιά κτηματογράφησης είναι όσες δεν είχαν μέχρι σήμερα ενταχθεί σε κάποιο από τα προηγούμενα προγράμματα κτηματογράφησης. Ουσιαστικά, πρόκειται για όλες τις περιοχές της Ελλάδας εκτός από τα αστικά κέντρα και ορισμένες περιοχές της Δυτικής Μακεδονίας. Σήμερα λειτουργούν 119 Κτηματολογικά Γραφεία σε 431 περιοχές της χώρας, τα οποία είναι συνδεδεμένα μέσω διαδικτύου σε μια μεγάλη βάση δεδομένων, καθώς και με το Σύστημα Πληροφορικής του Κτηματολογίου, το οποίο περιλαμβάνει δεδομένα περίπου 10 εκατομμυρίων δικαιωμάτων για συνολικά 5 εκατομμύρια ιδιοκτησίες.
Από την έναρξη λειτουργίας του πρώτου Κτηματολογικού Γραφείου, την 1η Αυγούστου 2003, έχουν γίνει πάνω από 3 εκατομμύρια πράξεις στο Κτηματολόγιο, οι οποίες αντιπροσωπεύουν το 7% των δικαιωμάτων και αντιστοιχούν στο 6,3% της συνολικής έκτασης της χώρας. Η ολοκλήρωση της κτηματογράφησης αναμένεται έως το τέλος του 2022, ενώ ήταν μία από τις μνημονιακές υποχρεώσεις που είχαν ως καταληκτικό έτος το 2020, αλλά δόθηκε νέα παράταση από την κυβέρνηση. Μέχρι στιγμής, έχει κτηματογραφηθεί το 29,3% των δικαιωμάτων, το οποίο αντιστοιχεί στο 7,8% της συνολικής έκτασης της χώρας.
Τα δικαιώματα που αναμένεται να καταγραφούν από το τελευταίο αυτό πρόγραμμα κτηματογράφησης εκτιμώνται σε περίπου 16,5 εκατομμύρια. Μάλιστα, εντός των προσεχών εβδομάδων, αναμένεται να αρχίσει ενημερωτική καμπάνια από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, η οποία θα ολοκληρωθεί στα τέλη Μαρτίου και θα έχει ως αποκλειστικό στόχο την ευαισθητοποίηση των πολιτών που κατέχουν ακίνητα υπό κτηματογράφηση.
Τέλος, πρέπει να σημειωθεί ότι εντός των προσεχών μηνών η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων θα είναι σε θέση να ενεργοποιήσει πλήρως την εφαρμογή με τα δεδομένα του Κτηματολογίου, ώστε να γίνονται αυτόματες διασταυρώσεις με τα δηλωθέντα ακίνητα στο έντυπο Ε-9. Στις περιπτώσεις όπου δεν έχουν δηλωθεί ακίνητα στο Ε-9, αλλά θα δηλωθούν στο Κτηματολόγιο, τότε θα υπολογίζονται εις βάρος των… παραβατών οι σχετικοί φόροι, τα πρόστιμα και οι προσαυξήσεις.
Ό,τι δεν δηλωθεί, χάνεται!
Η υποβολή των δηλώσεων κτηματογράφησης είναι υποχρεωτική και όσα ακίνητα δεν δηλωθούν σε πρώτη φάση, θα καταγραφούν ως «αγνώστου ιδιοκτήτη».
Οι… άγνωστοι ιδιοκτήτες των ακινήτων θα μπορούν να προσφύγουν δικαστικώς αλλά μόνο για να διεκδικήσουν χρηματική αποζημίωση. Ως εκ τούτου, οι έχοντες δικαιώματα πρέπει να προσέλθουν το αργότερο έως την ημερομηνία λήξης της προθεσμίας συλλογής δηλώσεων ιδιοκτησίας (λήγει στις 12/3/2019) για να υποβάλουν τη δήλωσή τους, διαφορετικά θα απαιτηθεί μεγαλύτερο κόστος και περισσότερος χρόνος για την ολοκλήρωση της διαδικασίας. Πρέπει να σημειωθεί ότι το 2017 είχαμε τα πρώτα ακίνητα τα οποία… άλλαξαν ιδιοκτήτη. Πιο συγκεκριμένα, λόγω λήξης της 20ετούς προθεσμίας, 9.850 ακίνητα τα οποία δεν δηλώθηκαν στο Κτηματολόγιο περιήλθαν στο Ελληνικό Δημόσιο, ενώ μετά τις προ ημερών νομοθετικές ρυθμίσεις της κυβέρνησης χάνονται και άλλα 5.000 ακίνητα. Τα ακίνητα αυτά βρίσκονται στις 35 περιοχές, όπου κατά την περίοδο συλλογής των δηλώσεων 1997-1999 δεν εμφανίστηκε κάποιος ιδιοκτήτης.
Πριν από μερικές ημέρες ψηφίστηκε το νομοσχέδιο για τις ρυθμίσεις Κτηματολογίου, σύμφωνα με το οποίο δίνεται παράταση ενός έτους (από τα 14 στα 15 χρόνια) σε όσες περιοχές δεν έληξε η παράταση μέχρι τις 30 Νοεμβρίου 2018. Εκτός ρύθμισης έμειναν 21 περιοχές, για τις οποίες η προθεσμία έληξε το 2017, αλλά και 14 περιοχές για τις οποίες η προθεσμία έληξε μεταξύ 2 Οκτωβρίου και 19 Νοεμβρίου 2018. Σημειώνεται ότι για ακίνητα που δηλώθηκαν μετά το 2008 προβλέπεται 7ετής περίοδος για όσους θέλουν να τα διεκδικήσουν με νόμιμο τρόπο και αναφέρονται ως «αγνώστου ιδιοκτήτη». Σύμφωνα με το Κτηματολόγιο, μέχρι στιγμής 200.000 ακίνητα αυτής της κατηγορίας πέρασαν οριστικά στο Δημόσιο λόγω παρέλευσης της προθεσμίας.
Στις περιοχές που υπάρχουν τέτοια ακίνητα, περιλαμβάνονται τα Βριλήσσια, η Ελευσίνα, το Άστρος και το Παράλιο Άστρος Αρκαδίας, καθώς και διάφορα ακίνητα σε περιοχές των Νομών Κιλκίς, Δράμας, Φθιώτιδας, Ξάνθης, Θεσσαλονίκης, Ροδόπης (Κομοτηνή), Μεσσηνίας (Καλαμάτα), Καβάλας, Άρτας, Τρικάλων, Αμαλιάδας Ηλείας και Ημαθίας (Βέροια). Πρέπει να σημειωθεί ότι τον Φεβρουάριο του 2016 είχε ανακύψει ανάλογο ζήτημα και με νομοθετική πρωτοβουλία του υπουργείου Περιβάλλοντος είχε παραταθεί κατά δύο έτη η προθεσμία διόρθωσης των αρχικών εγγραφών (από τα 12 στα 14 έτη) με εξάμηνη αναδρομική ισχύ, μια και από την 1η Αυγούστου 2015 είχε λήξει η προθεσμία σε δεκάδες περιοχές.
Ποιες περιοχές μπήκαν στην κτηματογράφηση
Τουλάχιστον 20 περιφερειακές ενότητες σε ολόκληρη την επικράτεια μπήκαν πριν από μερικές ημέρες στο σύστημα συλλογής δηλώσεων κτηματογράφησης ενώ σε λίγες εβδομάδες αναμένεται να ακολουθήσουν και περιοχές από άλλες 15 ενότητες.
Η προθεσμία συλλογής των δηλώσεων είναι ασφυκτικές (λήγει στις 12/3/2019 για τους κατοίκους εσωτερικού και στις 10/6/2019 για τους κατοίκους εξωτερικού), αλλά ως είθισται θα δοθούν οι… συνήθεις παρατάσεις. Μετά την επεξεργασία των δηλώσεων διενεργείται η προανάρτηση (η οποία γίνεται κυρίως ηλεκτρονικά) και διαρκεί 45 μέρες.
Πιο συγκεκριμένα, πριν από μερικές ημέρες ξεκίνησε η διαδικασία κτηματογράφησης στις εξής περιοχές: Ιωάννινα, Πρέβεζα, Άρτα, Λευκάδα, Αιτωλοακαρνανία, Γρεβενά, Ροδόπη, Λάρισα, Θεσσαλονίκη, Αρκαδία, Θάσο και στην πρώην κοινότητα Οινόης στη Δυτική Αττική. Παράλληλα, παρατείνεται έως τις 23 Ιανουαρίου 2019 η συλλογή δηλώσεων σε περιοχές των Δήμων Μαραθώνος και Ωρωπού στην Ανατολική Αττική. Επιπλέον, καλούνται να καταθέσουν τις σχετικές δηλώσεις οι ιδιοκτήτες που κατέχουν ακίνητα στις περιφερειακές ενότητες Λασιθίου, Πιερίας, Φθιώτιδας, Ευρυτανίας, Κορινθίας, Αργολίδας, Αρκαδίας, καθώς και στο Κτηματολογικό Γραφείο Αχαρνών για τους πρώην Δήμους Άνω Λιοσίων, Αχαρνών, Ζεφυρίου, Θρακομακεδόνων, Καματερού και Φυλής και την πρώην Κοινότητα Κρυονερίου.
Μέσα στις επόμενες μέρες αναμένεται να ξεκινήσει η επόμενη φάση της κτηματογράφησης στις εξής περιφερειακές ενότητες: Δράμα και Ξάνθη (Ανατολική Μακεδονία και Θράκη), Χαλκιδική (Κεντρική Μακεδονία), Καστοριά και Φλώρινα (Δυτική Μακεδονία), Μαγνησία και Σποράδες (Θεσσαλία), Βοιωτία, Φωκίδα και Εύβοια (Στερεά Ελλάδα), Αχαΐα και Ηλεία (Δυτική Ελλάδα), Μεσσηνία και Λακωνία (Πελοπόννησος) και Ηράκλειο (Κρήτη). Η διάρκεια της συλλογής δηλώσεων είναι τρεις μήνες για τους κατοίκους του εσωτερικού και έξι μήνες για τους κατοίκους εξωτερικού. Επιπλέον, πριν από μερικές ημέρες άρχισε η διαδικασία ανάρτησης των κτηματολογικών στοιχείων σε προκαποδιστριακούς ΟΤΑ των Δήμων Πέλλας και Σκύδρας της Περιφερειακής Ενότητας Πέλλας της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας.
Σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη θα λειτουργήσουν δύο μεγάλα γραφεία για να εξυπηρετήσουν όσους δεν μπορούν να βρεθούν άμεσα εκεί όπου είναι οι ιδιοκτησίες τους. Το γραφείο της Αθήνας (από τις αρχές του 2019 στο κλειστό Ολυμπιακό Στάδιο Γαλατσίου στη Λεωφόρο Βεΐκου 137) θα εξυπηρετεί τις Περιφέρειες της Ηπείρου, της Θεσσαλίας, των Ιόνιων Νήσων, της Δυτικής Ελλάδας, της Στερεάς Ελλάδας, της Πελοποννήσου, του Βορείου και Νοτίου Αιγαίου αλλά και της Κρήτης. Το Γραφείο Θεσσαλονίκης θα εξυπηρετεί τις περιοχές Ξάνθης, Δράμας, Χαλκιδικής, Καστοριάς και Φλώρινας, ενώ θα δημιουργηθούν και 155 μονάδες ενημέρωσης, οι οποίες θα έχουν έδρα σε κάθε υπό κτηματογράφηση «καλλικρατικό» δήμο. Μάλιστα, κάποιες μονάδες ενημέρωσης θα επισκεφθούν και μεγάλα χωριά (σε συνεργασία με τους δήμους) για να ενημερώνουν τους ιδιοκτήτες ακινήτων, ώστε να υπάρξει και η δυνατότητα δήλωσης ιδιοκτησίας στις έδρες των ΟΤΑ.
Εξάλλου, μέσα στους επόμενους 2-3 μήνες θα ξεμπλοκαριστεί η διαδικασία σχετικά με την τελική κατοχύρωση των δικαιωμάτων περίπου 700.000 ιδιοκτητών στον Δήμο Αθηναίων. Οι περίπου 700.000 ιδιοκτήτες ακινήτων με 1.250.000 δικαιώματα στον Δήμο Αθηναίων είχαν πληρώσει τα 35 ευρώ ανά δικαίωμα και φέτος θα λάβουν ενημέρωση από το Κτηματολόγιο προκειμένου να επιβεβαιώσουν ή να διορθώσουν τις αρχικές εγγραφές. Η διαδικασία είχε «παγώσει» λόγω δικαστικών προσφυγών και διενέξεων, ενώ στην ίδια κατηγορία εντάσσονται και οι ιδιοκτήτες ακινήτων στους Δήμους Βόλου, Λαμίας και Λιβαδειάς. Σημειώνεται ότι το καλοκαίρι του 2008 έγινε η πρώτη φάση της κτηματογράφησης στον Δήμο Αθηναίων και υποβλήθηκαν οι αναγκαίες δηλώσεις από τους ιδιοκτήτες. Με την οριστικοποίηση των στοιχείων για τα δικαιώματα επί ακινήτων, οι ιδιοκτήτες στα αστικά κέντρα θα επιβαρυνθούν με επιπλέον ποσό που αντιστοιχεί στο 1 τοις χιλίοις για αξίες άνω των 20.000 ευρώ.
Σύμφωνα με τον νόμο που έχει ψηφίσει η κυβέρνηση, τα υποθηκοφυλακεία της χώρας θα κλείσουν και οι πολίτες στο εξής θα απευθύνονται μόνο στα κτηματολογικά γραφεία. Ένα στοιχείο που πρέπει να γνωρίζουν οι ιδιοκτήτες είναι ότι η προανάρτηση των δικαιωμάτων έχει ως στόχο τη διόρθωση λαθών και την αποφυγή ενστάσεων ή δικαστικών διενέξεων και διαρκεί 45 ημέρες. Μάλιστα, το γραφείο κτηματογράφησης πριν από την πρώτη ανάρτηση ενημερώνει τους ιδιοκτήτες που κατέθεσαν τις σχετικές δηλώσεις είτε ταχυδρομικά (πλέον σε πολύ περιορισμένες περιπτώσεις), με ενσωμάτωση όλων των στοιχείων του ακινήτου ή των ακινήτων, είτε ηλεκτρονικά, μέσω του e-mail που δηλώνουν. Το πλέον χρήσιμο εργαλείο είναι το Taxisnet που ο κάθε ιδιοκτήτης με τους προσωπικούς κωδικούς του έχει πρόσβαση στα δεδομένα της κτηματολογικής βάσης των ακινήτων του.
Οδηγός επιβίωσης στον λαβύρινθο του Κτηματολογίου
Η διαδικασία κτηματογράφησης έχει αρκετό… τρέξιμο και κόστος για τους ιδιοκτήτες ακινήτων, οι οποίοι, ωστόσο, μπορούν να γλιτώσουν αρκετά χρήματα και… άσκοπες κινήσεις, αν είναι έγκαιρα προετοιμασμένοι.
Η συγκέντρωση των απαιτούμενων δικαιολογητικών με… θρησκευτική ευλάβεια είναι η αρχή για να εξελιχθεί η όλη διαδικασία ομαλά, ενώ το ίδιο ισχύει και στην περίπτωση που κάποιοι ιδιοκτήτες αναθέσουν τη διεκπεραίωση σε κάποιον πολιτικό μηχανικό ή άλλον μεσάζοντα.
Ειδικότερα, οι ιδιοκτήτες των προς κτηματογράφηση περιοχών πρέπει να γνωρίζουν τα εξής:
1. Υποχρέωση υποβολής δήλωσης ιδιοκτησίας (του Ν. 2308/1995) έχουν τα φυσικά η νομικά πρόσωπα που έχουν εμπράγματα δικαιώματα (κυριότητα, δουλεία –επικαρπίας, οίκησης, διόδου κ.λπ.–, υποθήκη κ.λπ.) στις κτηματογραφούμενες περιοχές. Η υποβολή της δήλωσης στα κατά τόπους Γραφεία Κτηματογράφησης είναι υποχρεωτική, καθώς σε διαφορετική περίπτωση επιβάλλονται τα κατά τον νόμο προβλεπόμενα πρόστιμα.
2. Ο ιδιοκτήτης υποβάλλει μία δήλωση ανά Προκαποδιστριακή (παλαιά) κοινότητα, στην οποία έχει ακίνητα.
3. Οι δηλώσεις υποβάλλονται στα Γραφεία Κτηματογράφησης αυτοπροσώπως η διά αντιπροσώπου, που προσκομίζει απλή εξουσιοδότηση. Σε περίπτωση που ο αντιπρόσωπος συντάσσει και υπογράφει την δήλωση, απαιτείται συμβολαιογραφικό πληρεξούσιο.
4. Οι ιδιοκτήτες των κτηματογραφούμενων ακινήτων μπορούν να υποβάλλουν τη δήλωση ηλεκτρονικά από την ιστοσελίδα της ΕΚΧΑ ΑΕ, επιλογή κατά την οποία το πάγιο τέλος καταβάλλεται ηλεκτρονικά με κάρτα VISA και τα δικαιολογητικά αποστέλλονται ταχυδρομικώς (συστημένο) στο αρμόδιο ΓΚ.
5. Τα δικαιολογητικά που πρέπει να προσκομιστούν είναι τα εξής:
α) Συμπληρωμένο το έντυπο της δήλωσης.
β) Απλό φωτοαντίγραφο του τίτλου ιδιοκτησίας (συμβόλαιο, παραχωρητήριο κ.λπ.).
γ) Απλό φωτοαντίγραφο του πιστοποιητικού μεταγραφής του τίτλου (η συμπληρωμένα τα στοιχεία μεταγραφής, εφόσον αυτά προκύπτουν από τον τίτλο).
δ) Προσοχή! Εάν σε ένα συμβόλαιο που έχει από κληρονομιά και περιλαμβάνονται 10 ακίνητα, τότε η δήλωση ξεχωριστά κάθε ακινήτου πρέπει να συνοδεύεται κάθε φορά από φωτοαντίγραφο όλων των σελίδων του συμβολαίου.
ε) Αντίγραφο τοπογραφικού διαγράμματος που προσαρτάται στον τίτλο η νεότερο από αυτό η άλλο στοιχείο εντοπισμού του ακινήτου.
στ) Αντίγραφο δελτίου ταυτότητας / διαβατηρίου.
ζ) Αντίγραφο εγγράφου από το οποίο να προκύπτει το ΑΦΜ του δηλούντος (Εκκαθαριστικό Εφορίας, λογαριασμός ΔΕΗ / ΔΕΥΑΛ κ.λπ.).
6. Αφού ο ιδιοκτήτης συγκεντρώσει τα απαραίτητα δικαιολογητικά, τότε πρέπει να αρχίσει τη συμπλήρωση της δήλωσης ή να την αναθέσει σε μηχανικούς στην ελεύθερη αγορά. Στη συνέχεια πρέπει να προσέλθει στο Γραφείο Κτηματογράφησης, όπου γίνεται έλεγχος της δήλωσης και των δικαιολογητικών, ενώ εκδίδεται το έντυπο υπολογισμού παγίου τέλους, το οποίο στη συνέχεια πρέπει να πληρώσει στην τράπεζα. Το αποδεικτικό πληρωμής θα του χρησιμεύσει για την έκδοση αποδεικτικού υποβολής δήλωσης.
7. Όσοι επιθυμούν να λάβουν ηλεκτρονικά το αποδεικτικό υποβολής δήλωσης οφείλουν να επιλέξουν την ηλεκτρονική επικοινωνία στην πρώτη σελίδα της δήλωσης και να αποστείλουν με e-mail σαρωμένο το αποδεικτικό πληρωμής, συνοδευόμενο από το ακόλουθο κείμενο: «Επειδή έχω επιλέξει τον ηλεκτρονικό τρόπο επικοινωνίας με το Εθνικό Κτηματολόγιο στην παρούσα ηλεκτρονική διεύθυνση, παρακαλώ για την αποστολή του αποδεικτικού κατάθεσης δήλωσης. Επισυνάπτω το σχετικό αποδεικτικό πληρωμής του παγίου τέλους».
8. Για κάθε δηλούμενο δικαίωμα επί ακινήτου (οικοπέδου, διαμερίσματος, αγροτεμαχίου κ.λπ.) καταβάλλεται πάγιο τέλος κτηματογράφησης ύψους 35 ευρώ. Για βοηθητικούς χώρους (αποθήκες και χώροι στάθμευσης με χιλιοστά) το ύψος του παγίου τέλους ανέρχεται στα 20 ευρώ. Στις αγροτικές περιοχές (εκτός σχεδίου πόλης, συνοικισμού, οριοθετημένου οικισμού κ.λπ.) τα φυσικά πρόσωπα καταβάλουν τέλος το πολύ για δύο δικαιώματα (κυριότητας η δουλείας). Το πάγιο τέλος υπολογίζεται ανά δήλωση, μετά την υποβολή, και καταβάλλεται στις τράπεζες.
9. Απαραίτητη προϋπόθεση για την επιτυχή δήλωση των ακινήτων είναι η υπόδειξη, ο εντοπισμός και η οριοθέτηση των γεωτεμαχίων επί των ορθοφωτοχαρτών της ΕΚΧΑ ΑΕ, που επιτυγχάνονται σε περίπτωση κληροτεμαχίου ή τεμαχίου αναδασμού, αρκεί η πιστοποίηση (αναγραφή στο συμβόλαιο, αντίγραφο παραχωρητηρίου, βεβαίωση Τοπογραφικής, κ.λπ.) του αριθμού του τεμαχίου και της διοικητικής πράξης. Ταυτόχρονα, συνυποβάλλεται τοπογραφικό διάγραμμα του τίτλου ή κατατοπιστικό σκαρίφημα, εκτυπώνεται το απόσπασμα του ακινήτου από την «Εφαρμογή θέασης» της ΕΚΧΑ ΑΕ και στη συνέχεια γίνεται εκτύπωση του αποσπάσματος από το Google Earth με το πολύγωνο του τεμαχίου. Επιπλέον, δίνεται ο πίνακας συντεταγμένων από συσκευή GPS.
10. Δηλώσεις με αιτία κτήσης ή έκτακτη χρησικτησία. Σε περίπτωση έλλειψης τίτλων, για τη θεμελίωση έκτακτης χρησικτησίας μπορούν να υποβληθούν κάποια από τα παρακάτω έγγραφα:
α) Υποθήκες ή εν γένει βάρη.
β) Προσύμφωνα.
γ) Συμβόλαια ή τοπογραφικά διαγράμματα όμορων ιδιοκτητών που αναφέρουν τον δηλούντα ως ιδιοκτήτη.
δ) Μισθωτήρια.
ε) Πράξεις αναγνώρισης ορίων.
στ) Έντυπο Ε9.
ζ) Έγγραφα χορήγησης επιδότησης ή πάσης φύσεως αποδείξεις (ΔΕΗ, ΕΥΔΑΠ,ΟΤΕ, ΤΟΕΒ κ.λπ.).
η) Παλαιά τοπογραφικά διαγράμματα.
θ) Βεβαιώσεις προέδρου κοινότητας /δημάρχου.
ι) Αποδείξεις καταβολής αμοιβής σε εργολάβο που περιέφραξε το ακίνητο ή άλλες εργασίες βέβαιης χρονολογίας.
ια) Ένορκες βεβαιώσεις (συντάσσονται στο Ειρηνοδικείο η σε Συμβολαιογράφο με την παρουσία δύο τουλάχιστον μαρτύρων).
ιβ) Σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να αποδεικνύεται εικοσαετής νομή, με δύο τουλάχιστον έγγραφα.
ιγ) Οι εκπρόθεσμες δηλώσεις χρησικτησίας επιδίδονται, με ποινή ακυρότητας, στο Ελληνικό Δημόσιο με έξοδα του δηλούντος.
11.Δηλώσεις με αιτία κτήσης Κληρονομιά. Οι σχετικές δηλώσεις εξαρτώνται από την ύπαρξη ή όχι διαθήκης. Πιο συγκεκριμένα:
α) Σε περίπτωση μη αποδοχής κληρονομιάς και εφόσον υπάρχει διαθήκη, υποβάλλονται τα εξής δικαιολογητικά:
- Τίτλος ιδιοκτησίας κληρονομούμενου.
- Ληξιαρχική πράξη θανάτου (από ΚΕΠ ή Ληξιαρχείο).
- Αντίγραφο δημοσιευμένης διαθήκης (από ΚΕΠ ή Πρωτοδικείο – Ειρηνοδικείο).
- Πιστοποιητικό μη δημοσίευσης άλλης διαθήκης (από ΚΕΠ ή Πρωτοδικείο – Ειρηνοδικείο).
- Πιστοποιητικό μη αποποίησης κληρονομίας (από ΚΕΠ ή Πρωτοδικείο – Ειρηνοδικείο).
β) Σε περίπτωση μη αποδοχής κληρονομιάς και εφόσον δεν υπάρχει διαθήκη, τότε πρέπει να κατατεθούν μερικά από τα εξής δικαιολογητικά:
- Τίτλος ιδιοκτησίας κληρονομούμενου, εφόσον υπάρχει.
- Ληξιαρχική πράξη θανάτου (από ΚΕΠ ή Ληξιαρχείο).
- Πιστοποιητικό εγγυτέρων συγγενών (από ΚΕΠ ή δήμο).
- Πιστοποιητικό μη δημοσίευσης άλλης διαθήκης (από ΚΕΠ ή Πρωτοδικείο – Ειρηνοδικείο).
- Πιστοποιητικό μη αποποίησης κληρονομίας (από ΚΕΠ ή Πρωτοδικείο – Ειρηνοδικείο).
12. Οι ενδιαφερόμενοι ιδιοκτήτες ακινήτων μπορούν να αντλήσουν πρόσθετες πληροφορίες από τους εξής:
- ΕΚΧΑ ΑΕ, Γραμμή εξυπηρέτησης Πολιτών – Τηλ. 1015 (αστική χρέωση).
- Από την ιστοσελίδα της ΕΚΧΑ ΑΕ.
- Από τον Οδηγό Κτηματογράφησης για τον Πολίτη και τον Οδηγό Συμπλήρωσης δήλωσης που εξέδωσε η ΕΚΧΑ ΑΕ («Πατήστε εδώ»).
- Από τα Γραφεία Κτηματογράφησης.
- Από την ιστοσελίδα www.ktimatologio.gr.
13. Εφόσον υπάρχει τοπογραφικό διάγραμμα, αντίγραφό του θα πρέπει να επισυνάπτεται με τη δήλωση των πολιτών, έτσι ώστε να γίνει ορθότερα ο εντοπισμός των δηλούμενων ακινήτων.
Παραδείγματα επιβαρύνσεων για το Κτηματολόγιο
Μικρή επιβάρυνση, που μπορεί όμως να γίνει ακόμη και δυσβάστακτη, φέρνει η δήλωση ακινήτων από τους ιδιοκτήτες στο Εθνικό Κτηματολόγιο.
Ενδεικτικά αυτό μπορεί να φανεί από τα παρακάτω παραδείγματα:
Παράδειγμα 1ο
Έστω ιδιοκτήτης ενός σπιτιού και δύο αγροτεμαχίων σε χωριό, ο οποίος έχει συμβόλαια και τοπογραφικά. Ο συγκεκριμένος ιδιοκτήτης κατέχει κατά πλήρη κυριότητα και τα τρία ακίνητα. Το ποσό που θα πληρώσει στο Κτηματολόγιο θα είναι 70 ευρώ, καθώς θα πληρώσει 35 ευρώ μόνο για τα δύο δικαιώματα. Επιπλέον όμως θα χρειαστεί και πιστοποιητικό μετεγγραφής στο Υποθηκοφυλακείο, οπότε σε μια τέτοια περίπτωση πρέπει να υπολογίσει επιπλέον 60 ευρώ. Έτσι, συνολικά θα επιβαρυνθεί με 130 ευρώ, ενώ πρέπει να συνυπολογίσει και τα μικροέξοδα για φωτοτυπίες κ.λπ.
Παράδειγμα 2ο
Έστω ιδιοκτήτης ακινήτου σε πρωτεύουσα νομού με αξία δικαιώματος 100.000 ευρώ. Ο συγκεκριμένος ιδιοκτήτης, εκτός από τα 35 ευρώ που πλήρωσε με την υποβολή της δήλωσης, πρέπει να περιμένει και έξτρα «χαράτσι» 0,1% ή 100 ευρώ, όταν γίνει η τελική ανάρτηση των πινάκων με τις ιδιοκτησίες.
Παράδειγμα 3ο
Έστω τέσσερις κληρονόμοι οι οποίοι απέκτησαν με αποδοχή αιτία θανάτου δύο σπίτια σε πρωτεύουσα νομού και έξι αγροτεμάχια στην επαρχία. Για τα δύο σπίτια στην πόλη, ο καθένας τους θα πληρώσει 70 ευρώ, ενώ αν η αντικειμενική τους αξία είναι 80.000 ευρώ, θα πληρώσουν επιπλέον 0,1% για τα 60.000 ευρώ (αφαιρούνται τα 20.000 ευρώ). Άρα εκτός από τα 70 ευρώ έκαστος για την εγγραφή των δικαιωμάτων, αργότερα θα πληρώσουν και επιπλέον 60 ευρώ έκαστος γιατί πρόκειται για αστικά ακίνητα. Για τα έξι αγροτεμάχια δεν επιβαρύνονται με τέλος κτηματογράφησης. Έστω ότι το συμβόλαιο κληρονομιάς περιλαμβάνει όλα τα ακίνητα, οπότε θα χρειαστεί ο καθένας και έξοδα μετεγγραφής τουλάχιστον 60 ευρώ. Αν χρειαστεί να κάνουν τοπογραφικά διαγράμματα για τα έξι αγροτεμάχια, τότε η αμοιβή του μηχανικού υπολογίζεται σε 300-500 ευρώ, τα οποία θα επιμεριστούν στους τέσσερις δικαιούχους-ιδιοκτήτες. Επιπλέον, η δήλωση κάθε ακινήτου θα πρέπει να συνοδεύεται κάθε φορά από το σύνολο των σελίδων του συμβολαίου. Δηλαδή αν το συμβόλαιο έχει 15 σελίδες, τότε θα πρέπει ο καθένας από τους κληρονόμους να συνοδεύει τη δήλωση κάθε ακινήτου με 15 σελίδες φωτοτυπιών. Συνεπώς, κάθε κληρονόμος πρέπει να πληρώσει σε φωτοτυπίες ή να «σκανάρει» 120 σελίδες για τη δήλωση των ακινήτων αν τις αποστείλει ηλεκτρονικά!
Παράδειγμα 4ο
Έστω ιδιοκτήτης πέντε αγροτεμαχίων χωρίς συμβόλαια. Για να κατοχυρώσει τα δικαιώματα στο Κτηματολόγιο, δεν προχωρά σε αρχική δήλωση και περιμένει (εάν είναι σίγουρος ότι κανένας άλλος δεν τα έχει δηλώσει) την καταγραφή τους ως «αγνώστου ιδιοκτήτη». Στη συνέχεια προβαίνει σε ένσταση για την οποία θα πληρώσει 25 ευρώ (5 ευρώ για κάθε ένα ακίνητο), αρκεί να τον έχει αναφέρει όμως και ένας τουλάχιστον ιδιοκτήτης-συνορίτης και ταυτόχρονα να έχει δηλωμένα κατά την τελευταία τριετία τα συγκεκριμένα ακίνητα στο έντυπο Ε-9. Σε αυτήν την περίπτωση αποκτά έννομο δικαίωμα, ωστόσο, οποιαδήποτε μεταβολή σε μεταγενέστερο στάδιο θα πρέπει να συνοδεύεται υποχρεωτικά από συμβόλαια.
Παράδειγμα 5ο
Έστω δύο αδέλφια που έχουν δέκα ακίνητα στην επαρχία (οικόπεδο και αγροτεμάχια), αλλά τα κατείχαν διά λόγου και χωρίς συμβόλαια. Αν αποφασίσουν να πάνε για συμβόλαια και η αξία των αγροτεμαχίων είναι 50.000 ευρώ, τότε θα πληρώσουν για έξοδα (συμβολαιογραφικά κ.λπ.) περίπου 1.400 ευρώ. Αν χρειαστεί να κάνουν και τοπογραφικά, τότε η αμοιβή του μηχανικού κυμαίνεται… φιλικά στα 500 ευρώ. Ωστόσο, αν δεν έχουν κάνει αποδοχή κληρονομιάς αιτία θανάτου ενός ή και των δύο γονέων και αναγκαστούν να προβούν σε κάτι τέτοιο, τότε θα πληρώσουν και τα σχετικά πρόστιμα, τα οποία θα υπερβαίνουν τα 3.000 ευρώ. Τα εγγραπτέα δικαιώματα στην περίπτωση που θα… ξεμπερδέψουν και εμφανιστούν ως κληρονόμοι, διαμορφώνονται στα 70 ευρώ για τον καθένα, συν όλες τις προαναφερόμενες επιβαρύνσεις. Δηλαδή μπορεί να χρειαστούν ένα ποσό πολύ πάνω από τα 3.000 ευρώ έκαστος μέχρι να φτάσουν να κτηματογραφήσουν τα ακίνητά τους!
Παράδειγμα 6ο
Έστω αγρότης που κατέχει οικία στον τόπο διαμονής του και αποθήκη, διαμέρισμα στην Αθήνα ή τη Θεσσαλονίκη, αλλά και οκτώ αγροτεμάχια συνολικού εμβαδού 120 στρεμμάτων. Για την οικία και την αποθήκη θα πληρώσει 55 ευρώ (35 ευρώ για το σπίτι και 20 ευρώ για την αποθήκη) και επιπλέον 35 ευρώ για ένα έστω μικρό αγροτεμάχιο από τα 8 επί συνόλου 120 στρεμμάτων! Στο Κτηματολογικό Γραφείο του τόπου διαμονής του θα πληρώσει δηλαδή 90 ευρώ, συν το πιστοποιητικό μετεγγραφής περίπου 60 ευρώ, άρα συνολικά 150 ευρώ. Όμως, για το διαμέρισμα στην Αθήνα πρέπει να στείλει τα στοιχεία στο αρμόδιο Κτηματολογικό Γραφείο πληρώνοντας 35 ευρώ για το ένα και μοναδικό δικαίωμα του διαμερίσματος. Ωστόσο, αν η αξία του ακινήτου είναι 50.000 ευρώ, θα κληθεί να πληρώσει για τα 30.000 ευρώ ποσοστό 0,1%, δηλαδή 30 ευρώ, συν τα έξοδα για το πιστοποιητικό μετεγγραφής (αν δεν το έχει). Συνεπώς θα επιβαρυνθεί συνολικά για τα δύο σπίτια, την αποθήκη και το ένα από τα οκτώ αγροτεμάχια με 275 ευρώ (μαζί με τα πιστοποιητικά μετεγγραφής).
Κόστος κτηματογράφησης
- 35 ευρώ για κάθε ακίνητο έως τα δύο.
- 20 ευρώ για βοηθητικούς χώρους (αποθήκες κ.λπ.).
- Σύνταξη συμβολαίων (όπου δεν υπάρχουν) με γενικά έξοδα περίπου 2,75% επί της αντικειμενικής αξίας.
- Πιστοποιητικό μετεγγραφής από το Υποθηκοφυλακείο με κόστος από 50 έως 100 ευρώ ανάλογα με τα συμβόλαια.
- Τοπογραφικά με αμοιβές από 50-150 ευρώ για κάθε ακίνητο.
- Γενικά έξοδα (φωτοτυπίες, «σκανάρισμα» δηλώσεων κ.λπ.).
- Υποβολή ένστασης με κόστος 5 ευρώ ανά δικαίωμα.
- Επιπλέον επιβάρυνση 0,1% επί της αξίας των δικαιωμάτων άνω των 20.000 ευρώ για ακίνητα σε αστικά κέντρα.
Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παρασκήνιο
