Την αθώωση 138 πανεπιστημιακών του Πανεπιστημίου Κρήτης μεθόδευσε η κυβέρνηση με την ψήφιση άρθρου-πλυντήριο, δύο ημέρες πριν από την προσαγωγή των κατηγορουμένων ενώπιον του...
Η συγκεκριμένη διάταξη δεν είναι απλώς «φωτογραφική», αλλά αναφέρεται σε συγκεκριμένη έρευνα των οικονομικών επιθεωρητών για τη διαχείριση των κονδυλίων έρευνας από τους πανεπιστημιακούς του συγκεκριμένου ιδρύματος, μεταξύ των οποίων ήταν ο υπουργός Οικονομικών Γιώργος Σταθάκης και ο ευρωβουλευτής (Ποτάμι) Γιώργος Γραμματικάκης.
Η υπόθεση αφορά έλλειμμα, όπως τουλάχιστον το χαρακτήρισαν δύο οικονομικές επιθεωρήτριες, περίπου 1 εκατ. ευρώ, ποσό που διοχετεύτηκε σε ιδιωτική ασφαλιστική εταιρεία για την επιπλέον ασφάλεια μελών του πανεπιστημίου, από κονδύλια που προορίζονταν για την έρευνα, όπως αναφέρεται στο πόρισμα.
Στον κίνδυνο καταδίκης των πανεπιστημιακών, η κυβέρνηση, τον Απρίλιο του 2016, επιχείρησε να εισάγει διάταξη που να απαλλάσσει τους κατηγορουμένους. Ακολούθησαν θόρυβος και καταγγελίες, που είχε συνέπεια να αποσυρθεί. Μάλιστα, στην αιτιολογία της απόσυρσης, κυβερνητικοί έλεγαν ότι «εισήχθη από λάθος της κοπέλας στην υπηρεσία αναρτήσεων της Βουλής».
Η ίδια διάταξη, όμως, περιλήφθηκε σε άρθρο του νομοσχεδίου του υπουργείου Παιδείας για την έρευνα, έναν μήνα μετά, δηλαδή τον Μάιο του 2016. Μάλιστα, ο νόμος και το επίμαχο άρθρο 68 δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως με ημερομηνία 11 Μαΐου, ενώ η δίκη των πανεπιστημιακών είχε οριστεί στις 13 Μαΐου!
Με διαδικασίες εξπρές, κρίθηκαν αθώοι όλοι, καθώς το δικαστήριο έκρινε ότι «δεν υπήρξε βλάβη για το Δημόσιο», εφόσον με τον συγκεκριμένο νόμο δεν τους καταλογίζεται τίποτε για τα χρήματα που κατηγορήθηκαν ότι διαχειρίστηκαν ύποπτα, προκαλώντας έλλειμμα. Αυτό που προξενεί εντύπωση είναι η διατύπωση της διάταξης που αναφέρεται συγκεκριμένα στην υπόθεση της διαχείρισης αυτών των κονδυλίων και όχι γενικά στον τρόπο διαχείρισης των κονδυλίων έρευνας των Πανεπιστημίων, όπως έγιναν σε άλλες περιπτώσεις, οι οποίες μάλιστα κρίθηκαν αντισυνταγματικές από δικαστικά συμβούλια.
«Καταλογιστικές πράξεις, καθώς και κάθε ποσό τόκων, προσαυξήσεων και λοιπών επιβαρύνσεων, που συνδέονται με δαπάνες του Ειδικού Λογαριασμού κονδυλίων Έρευνας (ΕΛΚΕ) του Πανεπιστημίου Κρήτης, διενεργηθείσες μεταξύ των ετών από το 1996 έως και το 2004, δυνάμει της κοινής υπουργικής απόφασης για λοιπές (εκπαιδευτικές, επιμορφωτικές, αναπτυξιακές κ.λπ.) δραστηριότητες του πανεπιστημίου, πλην των αμιγώς ερευνητικών, οι οποίες χαρακτηρίστηκαν ως “ανοίκειες πληρωμές” με την αριθ. πρωτ. 4938/30.6.2005 έκθεση διαχειριστικού ελέγχου της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικής Επιθεώρησης, όπως συμπληρώθηκε με την υπ’ αριθμ. πρωτ. 938/10.2.2016 έκθεση, εφόσον δεν έχουν εκτελεστεί έως τη δημοσίευση του παρόντος, αίρονται και δεν εκτελούνται και τυχόν βεβαιωθέντα ποσά διαγράφονται», γράφει ακριβώς το άρθρο 68 του νόμου 4386 του 2016.
Η εξώφθαλμα «φωτογραφική» διάταξη πέρασε «στα ψιλά», καθώς ακόμη και τα δημοσιεύματα της περιόδου εκείνης για την αθώωση των πανεπιστημιακών δεν συνδύαζαν την απόφαση με την ισχύ της. Το περιεχόμενό της, μάλιστα, αποκαλύφτηκε ότι υποδείχτηκε από τη νομική υπηρεσία του ίδιου του Πανεπιστημίου, όπως είπε τότε σε δηλώσεις του ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Κρήτης Οδυσσέας Ζώρας. Άλλωστε οι πανεπιστημιακοί του Πανεπιστημίου Κρήτης, όπως περιγράφεται στο με αριθμό 104/2015 βούλευμα του Συμβουλίου Εφετών Κρήτης, επέμεναν ότι το να διοχετεύσουν τα χρήματα που προορίζονταν για την έρευνα σε ιδιωτική ασφάλιση ήταν… καθ’ όλα νόμιμο.
Το βούλευμα
Με το βούλευμα του Συμβουλίου Εφετών Κρήτης παραπέμφθηκαν οι 138 πανεπιστημιακοί, που ήταν μέλη είτε του ΕΛΚΕ είτε της Συγκλήτου, να δικαστούν στο Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων, κατηγορούμενοι για απιστία στην υπηρεσία με τις επιβαρυντικές διατάξεις του νόμου περί καταχραστών του Δημοσίου, απλή κακουργηματική απιστία και απλή κακουργηματική υπεξαίρεση κατά περίπτωση.
Μάλιστα, η δίκη προγραμματίστηκε και έγινε σε χώρο του Μεσογειακού Αγρονομικού Ινστιτούτου Χανίων, επειδή οι κοινές δικαστικές αίθουσες δεν χωρούσαν τους κατηγορουμένους. Το περιεχόμενο του βουλεύματος ήταν αποκαλυπτικό και οι δικαστές έκριναν, όπως και το Ελεγκτικό Συνέδριο, ότι η διοχέτευση των κονδυλίων σε ιδιωτική ασφάλιση των εργαζομένων του Πανεπιστημίου, αντί για την έρευνα, ήταν εντελώς παράνομη.
«Η πέραν της νόμιμης και υποχρεωτικής πρόσθετη ασφάλιση του συνόλου του προσωπικού του πανεπιστημίου, διοικητικού και επιστημονικού, σε ιδιωτική ασφαλιστική εταιρεία, αποτελεί απλώς μία πρόσθετη χαριστική παροχή στους εργαζομένους αυτούς, η οποία δεν συνδέεται με κανέναν τρόπο με ερευνητικούς σκοπούς ούτε συνιστά προϋπόθεση για την εκτέλεση ερευνητικών έργων, επομένως δεν μπορεί αν καλυφθεί με δαπάνες του Ειδικού Λογαριασμού Κονδυλίων Έρευνας», έκρινε η ολομέλεια του Ελεγκτικού Συνεδρίου, που δεν ενέκρινε τις συγκεκριμένες δαπάνες ως παράνομες, όπως σημειώνεται στο βούλευμα.
Συμπληρώνεται μάλιστα πως το γεγονός ότι το ίδιο πρόγραμμα ασφάλισης εφαρμόστηκε και στο παρελθόν δεν αίρει το αξιόποινο των πράξεών τους. «Πρόκειται για δαπάνη άσχετη με οποιαδήποτε έκφανση της λειτουργίας των ειδικών σκοπών του ΕΛΚΕ, που πραγματοποιήθηκε ως μία πρόσθετη παροχή προς ανεξαιρέτως όλο το προσωπικό, διοικητικό και εκπαιδευτικό, του πανεπιστημίου. Είναι δε σαφές ότι η εκταμίευση των αντίστοιχων ποσών αποτελεί διαχειριστικό έλλειμμα του ΕΛΚΕ και όχι απλώς κρίση ρευστότητας», τονίζεται στο πόρισμα των επιθεωρητών, τμήματα του οποίου περιλαμβάνονται στο βούλευμα.
Στο βούλευμα περιγράφονται και οι ισχυρισμοί των κατηγορουμένων, οι οποίοι, πέραν των άλλων, αναφέρουν πως η ιδιωτική ασφάλιση, πέραν της δημόσιας, του προσωπικού ήταν «κίνητρο ώστε το Πανεπιστήμιο Κρήτης, ως περιφερειακό πανεπιστημιακό ίδρυμα, να αυξήσει την ελκυστικότητά του σε νέους ερευνητές και προσωπικό». Από την άλλη υποστηρίζουν ότι η επιπλέον ασφάλιση αποφασίστηκε επειδή οι εργαζόμενοι στα ερευνητικά προγράμματα απασχολούνταν κάτω από αντίξοες συνθήκες… Το ποσό, που στο βούλευμα υπολογίζεται ως έλλειμμα, είναι 964.391,91 ευρώ και αφορά το διάστημα 2000 έως 2004.
Στο βούλευμα γίνεται ειδική αναφορά στον υπουργό Οικονομικών Γιώργο Σταθάκη και στον ευρωβουλευτή Γιώργο Γραμματικάκη, καθώς λόγω των θέσεών τους απαιτείται άρση της βουλευτικής ασυλίας τους και ως προς αυτούς η υπόθεση διαχωρίστηκε και εξακολουθεί να εκκρεμεί.
του Κώστα Καντούρη
Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παρασκήνιο