Σύμφωνα με τα στοιχεία που συγκέντρωσε η Τράπεζα της Ελλάδος από τα πιστωτικά ιδρύματα, οι ονομαστικές αυξήσεις στις τιμές των διαμερισμάτων κατά το τρίμηνο Ιουλίου – Σεπτεμβρίου 2018 διαμορφώθηκε στο 2,5% σε σύγκριση με το αντίστοιχο περυσινό διάστημα. Σε αυτήν την εξέλιξη έχουν βοηθήσει οι εξαιρετικά περιορισμένοι πλειστηριασμοί, ενώ οι τράπεζες «σκουπίζουν» ακίνητα στους πλειστηριασμούς και ελέγχουν την κατάσταση υπό τον φόβο κατάρρευσης των τιμών, κάτι που, αν συμβεί, θα επηρεάσει καταλυτικά τα στοιχεία του ενεργητικού τους. Είναι ενδεικτικό ότι η αύξηση του γ΄ τριμήνου σε σχέση με το πρώτο και το δεύτερο διαμορφώθηκε στο 0,3% και 1,2% αντίστοιχα, ενώ πέρυσι οι τιμές των διαμερισμάτων είχαν μειωθεί με μέσο ετήσιο ρυθμό 1,0%.
Η αύξηση των τιμών του γ΄ τριμήνου σε σχέση με το αντίστοιχο του 2017 ήταν 2,9% για τα καινούργια διαμερίσματα έως 5 ετών και 2,2% για τα παλαιά. Μάλιστα, από την ανάλυση των στοιχείων κατά γεωγραφική περιοχή προκύπτει ότι η αύξηση των τιμών των διαμερισμάτων κατά το γ΄ τρίμηνο φέτος σε σχέση με το αντίστοιχο περυσινό ήταν 3,7% στην Αθήνα, 1,9% στη Θεσσαλονίκη, 1,2% στις μεγάλες πόλεις και 1,6% στις υπόλοιπες περιοχές της χώρας.
Ερωτηματικά
Η ανάκαμψη των τιμών των ακινήτων μετά από 10 έτη συνεχούς πτώσης είναι εν μέρει φυσιολογική, αλλά περισσότερο… τεχνητή.
Κατ’ αρχάς η επιστροφή της χώρας σε αναπτυξιακή τροχιά δημιουργεί τις προϋποθέσεις ανάκαμψης των τιμών και γενικά της αγοράς ακινήτων, ωστόσο κάτι τέτοιο μοιάζει με τον… τετραγωνισμό του κύκλου, από τη στιγμή που έρχονται εκατοντάδες χιλιάδες πλειστηριασμοί μέσα στα επόμενα χρόνια. Η αύξηση των τιμών από την αρχή του έτους θεωρείται από πολλούς ως συγκυριακή, καθώς φέτος οι πλειστηριασμοί είναι ελάχιστοι, και μάλιστα το ενδιαφέρον μονοπωλείται κυρίως από τις τράπεζες αλλά και τα funds. Αυτό σημαίνει ότι τα πράγματα είναι υπό έλεγχο. Το μεγάλο θέμα όμως θα προκύψει όταν θα προσλάβουν μαζικό και γενικευμένο χαρακτήρα οι πλειστηριασμοί ακινήτων από Δημόσιο και τράπεζες.
Το ιδιωτικό χρέος ανέρχεται στα 330 δισ. ευρώ, ή στο 180% του ΑΕΠ, ενώ το κομμάτι αυτού του χρέους που βρίσκεται στο «κόκκινο» διαμορφώνεται στα 230 δισ. ευρώ! Ήδη, 550.000 δανειολήπτες, 1.750.000 φορολογούμενοι και τουλάχιστον 700.000 επιτηδευματίες έρχονται ολοένα και περισσότερο αντιμέτωποι με τον κίνδυνο να χάσουν περιουσιακά τους στοιχεία, καθώς βρίσκονται κυριολεκτικά στη… διακεκαυμένη ζώνη. Κάθε προσπάθεια για ρύθμιση οφειλών φαίνεται ότι καταλήγει στο… κενό για τη συντριπτική πλειονότητα, καθώς είναι πολύ μικρό το ποσοστό που είναι σε θέση να ανταποκριθεί.
Οι αρνητικές προσδοκίες για την πορεία της οικονομίας, παρά τους θετικούς αναπτυξιακούς ρυθμούς, αλλά και η συρρίκνωση του διαθέσιμου εισοδήματος αναμένεται να φέρουν σε ακόμη πιο δυσχερή θέση περισσότερους οφειλέτες της Εφορίας από τον σημερινό αριθμό των 4,3 εκατ., ενώ το ίδιο αναμένεται να συμβεί με τους περισσότερους από το 1,2 εκατ. «λερωμένους» των ασφαλιστικών ταμείων και το 1 εκατ. των τραπεζών. Ειδικά ως προς τους οφειλέτες των τραπεζών, αξίζει να σημειωθεί ότι περίπου 150.000 δανειολήπτες θα βρεθούν εκτεθειμένοι λόγω λήξης ισχύος του νόμου για την προστασία των υπερχρεωμένων νοικοκυριών, όπως και επιπλέον 100.000 που έχουν κάνει αίτηση, η οποία θα καταλήξει στον… κάλαθο των αχρήστων.
Από τα παραπάνω είναι φυσικό να προκύπτουν πολλά ερωτηματικά σε σχέση με τη συνέχιση της ανόδου των τιμών των ακινήτων, έτσι όπως αυτή καταγράφεται στα φετινά τρία εξάμηνα. Τους επόμενους μήνες και με δεδομένο ότι έρχονται και νέα μέτρα (μείωση συντάξεων και αφορολόγητου ορίου, αύξηση αντικειμενικών αξιών κ.λπ.) είναι προφανές ότι θα αυξηθεί θεαματικά ο αριθμός αυτών που δεν θα μπορούν να αντεπεξέλθουν στις υποχρεώσεις τους και ως εκ τούτου αναμένεται να αυξηθεί η προσφορά ακινήτων προς κατάσχεση.
του Λουκά Γεωργιάδη
Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παρασκήνιο
.png)
