Ενόψει και των αλλαγών που απορρέουν από την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και την εφαρμογή του νέου ορίου 0,5% περιεκτικότητας σε θείο στα ναυτιλιακά καύσιμα από...
την 1/1/2020, κάποια επιχειρηματικά συμφέροντα προσπαθούν να βρουν «τρύπες» για να «σπρώξουν» και επισήμως τις επιδιώξεις τους που δεν είναι άλλες από την προώθηση του λαθρεμπορίου καυσίμων. Διότι τα κέρδη θα είναι μεγάλα, αφού σήμερα έχουμε να κάνουμε με μαζούτ ενώ αύριο με τα ειδικό αποθειωμένο καύσιμο. Σήμερα, χοντρικά ένας τόνος αφορολόγητου μαζούτ έχει 470 ευρώ και περίπου 580 το gas oil. Το νέο καύσιμο (θα προέρχεται κατά 80% από μαζούτ και 20% από gas oil), προφανώς θα είναι ακριβότερο.
Κοστούμι που πάει γάντι στα συμφέροντα τα οποία προωθούν το λαθρεμπόριο καυσίμων θα είναι νομοθετική διάταξη (αν περάσει) η οποία θα επιτρέπει στα σλέπια –μπάριζες– μπανκεράδικα (πλωτά εφοδιαστικά μέσα) να χρησιμοποιούνται ως φορολογικές αποθήκες καυσίμων: Να φορτώνουν δηλαδή στο μέγιστο της χωρητικότητάς τους και να παραμένουν αγκυροβολημένα στην ευρύτερη περιοχή των λιμένων όπου δραστηριοποιούνται (κυρίως στον Πειραιά), χωρίς να υπάρχουν αντίστοιχες παραγγελίες πώλησης προς εξυπηρέτηση και προφανώς χωρίς δυνατότητα διαρκούς και αποτελεσματικής επιτήρησης.
Ανεπαρκής έλεγχος
Έμπειρο στέλεχος ναυτιλιακής επιχείρησης μας είπε ότι «προωθείται από το υπουργείο Οικονομικών (ΥΠΟΙΚ) νομοθετική διάταξη λόγω των διαφορών που προκύπτουν στις μετρήσεις κατά τις παραδόσεις καυσίμων εξαιτίας της εφαρμογής του συστήματος εισροών -εκροών στα εφοδιαστικά σλέπια. Η (υγιής) αγορά όμως ανησυχεί και φοβάται πως η απόφαση αυτή θα οδηγήσει σε μειωμένη δυνατότητα διαρκούς και αποτελεσματικής επιτήρησης. Πρέπει να επισημανθεί εδώ πως το σύστημα εισροών-εκροών στα εφοδιαστικά σλέπια δεν απαιτεί υποσύστημα διαρκούς μέτρησης των δεξαμενών των καυσίμων, όπως απαιτούν τα αντίστοιχα συστήματα των πρατηρίων ή των φορολογικών αποθηκών εταιρειών εμπορίας πετρελαιοειδών.
Με άλλα λόγια δεν θα γνωρίζει το κράτος, με διάταξή που θα έχει επιβάλλει το ίδιο, τις ποσότητες καυσίμου που θα «φιλοξενεί» μια φορολογική αποθήκη πλωτού μέσου!» Απίστευτο και όμως… πάει να γίνει αληθινό, με τη βούλα της Πολιτείας.
Σημειώνεται ότι, αν συμβεί κάτι τέτοιο, θα δυσχεράνει και το και το έργο της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων και των υπηρεσιών των τελωνείων στον έλεγχο και την πάταξη του λαθρεμπορίου.
Κατά το «παρελθόν είχε επιτραπεί η χρήση των πλωτών εφοδιαστικών μέσων ως ειδικών φορολογικών αποθηκών καυσίμων, όμως η σχετική νομοθεσία τροποποιήθηκε πολύ γρήγορα με την υπουργική απόφαση του υπουργείου Οικονομικών και Οικονομίας Αρ. Πρωτ. Φ639/447/ 14.08.2002 – για να εμποδίσει τις πρακτικές λαθρεμπορίου».
Η μη αυστηρή και άμεση εφαρμογή της νομοθεσίας εισροών-εκροών στα πλωτά εφοδιαστικά μέσα, σε συνδυασμό με τη λειτουργία τους ως φορολογικών αποθηκών, θα συμβάλλει στην άνθηση του λαθρεμπορίου – οι υψηλές τιμές των καυσίμων της εγχώριας αγοράς (λόγω του υψηλού ΕΦΚ και ΦΠΑ 24%) δίνουν προφανές κίνητρο.
Ένα ακόμα θέμα που θα προκύψει με τις (μεγάλης ηλικίας πλοίων ) πλωτές αφορολόγητες αποθήκες καυσίμων, είναι ότι θα υπάρχει και παρατεταμένο αγκυροβόλιο στον Σαρωνικό κόλπο και σε άλλες περιοχές της χώρας, καθώς θα αναμένουν τις παραγγελίες του προς διάθεση προϊόντος. Αυτό εγκυμονεί σοβαρούς περιβαλλοντικούς κινδύνους. Και μην ξεχνάμε ότι έχει περάσει σχεδόν ένας χρόνος από τη βύθιση του μπανκεράδικου «Αγία Ζώνη» στα νερά του Σαρωνικού, αλλά και τις επιπτώσεις που είχαμε στο θαλάσσιο οικοσύστημα λόγω της διαρροής ναυτιλιακού καυσίμου.
Υπαρκτός κίνδυνος
«Πρέπει τουλάχιστον να διασφαλιστεί ότι οι ευθύνες θα αποδοθούν με παραδειγματικό τρόπο και ότι μέσα από την εξονυχιστική ανάλυση των αιτιών θα βγούμε καλύτερα προετοιμασμένοι για να προλάβουμε ή να ελέγξουμε αντίστοιχα ατυχήματα στο μέλλον», δήλωνε μετά το θαλάσσιο ατύχημα ο γενικός διευθυντής του WWF Ελλάς, Δημήτρης Καραβέλας: Δυστυχώς, ο κίνδυνος για περιστατικά θαλάσσιας ρύπανσης είναι υπαρκτός.
Ο Δημήτρης Ιμπραήμ, ο νέος υπεύθυνος του Θαλασσίου Προγράμματος του WWF Eλλάς (μεταγραφή από την Grreenpeace), μας είπε για την τύχη τα μήνυσης που κατέθεσε η περιβαλλοντική οργάνωση κατά παντός υπευθύνου για το θαλάσσιο ατύχημα στον Σαρωνικό: «Από όσα γνωρίζουμε, λόγω της πολυπλοκότητας της υπόθεσης και του όγκου των στοιχείων, βρίσκεται ακόμα σε εξέλιξη η εισαγγελική έρευνα. Αισιοδοξούμε ότι η έκβαση της υπόθεσης θα αποτελέσει ορόσημο για την απόδοση ποινικών ευθυνών σε περιβαλλοντικά εγκλήματα».
Η νομοθέτηση εκ νέου της λειτουργίας των εφοδιαστικών μέσων ως φορολογικών αποθηκών, υποστηρίζουν κύκλοι της αγοράς, ανοίγει και μια άλλη παράμετρο: «Δεν θα συμβάλει ούτε στην αύξηση των συνολικών πωλήσεων ναυτιλιακών καυσίμων ούτε στη βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών προς τις ναυτιλιακές εταιρείες».
Προστασία του περιβάλλοντος
Πριν από λίγες μέρες, ο πρόεδρος της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών (ΕΕΕ) Θεόδωρος Βενιάμης προέβη σε δηλώσεις μετά την πρόσφατη απόφαση της 73ης Συνόδου της Επιτροπής Προστασίας του Θαλάσσιου Περιβάλλοντος (MEPC 73) του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού των Ηνωμένων Εθνών (UNΙΜΟ: «Η ΕΕΕ υποστηρίζει σθεναρά το έργο του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού, ως μοναδικού αρμόδιου διεθνούς οργάνου για τη ρύθμιση της ναυτιλίας παγκοσμίως, που διασφαλίζει την ομαλή εφαρμογή κατάλληλων και αποτελεσματικών κανονισμών προς όφελος του περιβάλλοντος και της βιωσιμότητας της ναυτιλιακής βιομηχανίας, θέτοντας την ασφάλεια στη θάλασσα ως ύψιστη προτεραιότητα. Η ανάγκη μιας συστηματικής και βελτιωμένης διαδικασίας εφαρμογής έλαβε ισχυρή υποστήριξη από σημαντικά κράτη-μέλη του UNIMO, παρά την αντίθεση ορισμένων μερών που φαίνεται να ενδιαφέρονται περισσότερο για την τυπική συμμόρφωση παρά για την πραγματική προστασία του περιβάλλοντος. Προσβλέπουμε στον Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό των Ηνωμένων Εθνών για μια βελτιωμένη διαδικασία εφαρμογής του κανονισμού για τα νέα ναυτιλιακά καύσιμα από το 2020, η οποία θα προσφέρει ασφαλιστικές δικλείδες σε σχέση με τα θέματα που ήδη έχουν εντοπισθεί και σχετίζονται με την ασφάλεια και τη λειτουργία των πλοίων και δεν θα επιβαρύνει πλοία και πληρώματα με μη ρεαλιστικές και δυσανάλογες ευθύνες και υποχρεώσεις».
του Φίλη Καϊτατζή
Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παρασκήνιο