Το λαθρεμπόριο καυσίμων καλά κρατεί, αν και κάτι κινείται με θετικά αποτελέσματα τον τελευταίο καιρό στον κλάδο:
Οι απώλειες εσόδων του Δημοσίου από το λαθρεμπόριο καυσίμων υπολογίζονται από ειδήμονες της αγοράς από 300 εκατομμύρια έως 2 δισ. ευρώ τον χρόνο. Σε περίπου 45 εκατομμύρια ετησίως κυμαίνονται οι απώλειες φορολογικών εσόδων μόνο από τη νοθεία και το λαθρεμπόριο στο υγραέριο κίνησης, που έχει την τιμητική του στην αγορά.
Χωρίς εκπτώσεις
«Κάτι όμως κινείται τον τελευταίο καιρό στον κλάδο καυσίμων», όπως μας είπε ο πρόεδρος της ΟΒΕ (Ομοσπονδία Βενζινοπωλών Ελλάδος) Μιχάλης Κιούσης, «αν κρίνουμε εκ του αποτελέσματος των στοχευμένων ελέγχων του συστήματος εισροών-εκροών»,λαμβανομένης υπόψη της ικανοποίησης που εξέφρασε ο ΣΕΕΠ (Σύνδεσμος Εταιρειών Εμπορίας Πετρελαιοειδών) για το έργο της ΑΑΔΕ (Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων)«στην προσπάθεια καταπολέμησης της παραβατικότητας, του λαθρεμπορίου καυσίμων, έστω με καθυστέρηση», και την πρόθεση να προχωρήσει χωρίς… εκπτώσεις η Ανεξάρτητη Αρχή,όπως δείχνουν τα αναλυτικά στοιχεία που μας έδωσε το γραφείο του διοικητή της ΑΑΔΕ:
Το διάστημα Μαΐου – Αυγούστου 2018 πραγματοποιήθηκαν συνολικά 4.641 τελωνειακοί έλεγχοι: Βεβαιώθηκαν 1.189.936,10 ευρώ και κατασχέθηκαν 14.538 λίτρα πετρελαίου, 5.056 λίτρα βενζίνης, 25.600 λίτρα μείγματος πετρελαίου –ελαφρών λαδιών–, αιθανόλης και 4.000 λίτρα πρόσθετα καυσίμων.
Η μοριακή ιχνηθέτηση (προβλέπεται από τη νομοθεσία ήδη από το 2012) είναι το νέο «εργαλείο» για τον περιορισμό-πάταξη του λαθρεμπορίου καυσίμων και δη του υγραερίου κίνησης – την τελευταία επταετία η κατανάλωση του προϊόντος σημειώνει αύξηση κατά 1.900%, γεγονός που οφείλεται και στις υψηλές τιμές της βενζίνης. Περισσότερο όμως από το 10% του υγραερίου κίνησης που πωλείται στην Ελλάδα, προέρχεται από παράνομη διακίνηση, αφού το δέλεαρ είναι μεγάλο:Το 1 λίτρο βιομηχανικής χρήσης είναι κατά 0,15 ευρώ φθηνότερο από 1 λίτρο υγραερίου κίνησης. Η διαφορά στον μετρικό τόνο, που καρπώνονται οι επιτήδειοι, από τον ΕΦΚ (Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης), τον ΦΠΑ και άλλους φόρους, είναι μεγάλη:Στα 410 ευρώ είναι το υγραέριο χρήσης και στα 60 το κίνησης. Συνολικά εκτιμάται ότι σχεδόν 65.000 μετρικοί τόνοι διακινούνται παράνομα. Σε πολλές περιπτώσεις, ιδιοκτήτες βιοτεχνιών…υποκύπτουν στην πρόκληση και κόβουν τιμολόγια αγοράς υγραερίου βιομηχανικής χρήσης χωρίς όμως να το χρησιμοποιούν, αξιοποιώντας με αυτόν τον τρόπο τα παραστατικά για να καλύπτουν τις δαπάνες τους. Στη συνέχεια η ποσότητα του καυσίμου πηγαίνει σε δεξαμενές πρατηρίων που πωλείται σαν υγραέριο κίνησης με την τρέχουσα τιμή του προϊόντος, που είναι υψηλότερη.
Κακές συνήθειες
Ο μοριακός ιχνηθέτης έρχεται να αλλάξει τις… κακές συνήθειες και στα άλλα καύσιμα). Εισάγεται στο υγραέριο κίνησης, στην υγρή συμπιεσμένη φάση του, σε απειροελάχιστες ποσότητες (χιλιοστόγραμμα/ανά κυβικό μέτρο, PPB) και δεν ανιχνεύεται παρά μόνο με εξειδικευμένα όργανα, ούτε μπορεί να αφαιρεθεί και να παραμορφωθεί, δίνοντας έτσι τη δυνατότητα για ταυτοποίηση των καυσίμων με εξαιρετική ακρίβεια. Δεν εφαρμόστηκε μέχρι σήμερα, αν και προβλέπεται –όπως αναφέραμε– από το 2012, διότι δεν είχε λυθεί το ζήτημα με τη γνωστοποίηση της χημικής σύνθεσης προς αποφυγή διαρροής του απορρήτου. Το πρόβλημα λύθηκε και η ιχνηθέτηση σε συγκεκριμένη αναλογία της ουσίας στα καύσιμα (ανιχνεύεται μόνο από εξειδικευμένο εξοπλισμό) μάς πιστοποιεί αν είναι ή όχι νοθευμένα.
Σε ερώτηση που απευθύναμε στον διοικητή της ΑΑΔΕ Γιώργο Πιτσιλή, του θέσαμε το θέμα της πάταξης του λαθρεμπορίου σε συνδυασμό με την εισαγωγή της ιχνηθέτησης. Και επίσης,ποιες παθογένειες πρέπει ακόμα να θεραπευτούν, ώστε να εξυγιανθεί όσο το δυνατόν περισσότερο το σύστημα εμπορίας και διακίνησης καυσίμων.
Η απάντησή του για την εξυγίανση της αγοράς καυσίμων συνίσταται στα εξής: «Ολοκλήρωση του συστήματος εισροών-εκροών, το οποίο θα καταλαμβάνει όλη την εφοδιαστική αλυσίδα και την προώθηση των διατάξεων επιβολής των κυρώσεων – τροποποίηση του άρθρου 31 του Ν.3784/2009.Άντληση πληροφοριών από τη βάση των ηλεκτρονικών φορολογικών ταμειακών μηχανών για διασταύρωση με το σύστημα εισροών-εκροών.Βελτίωση της διϋπηρεσιακής συνεργασίας μέσω του ΣΕΚ, για την πραγματοποίηση κοινών ελέγχων από όλες τις διωκτικές Υπηρεσίες.Σύνδεση των αντλιών διάθεσης υγραερίου με τους ηλεκτρονικούς φορολογικούς μηχανισμούς ταμειακών μηχανών.Yλοποίηση της ηλεκτρονικής σφράγισης των βυτιοφόρων».
Ο Σύνδεσμος Εταιρειών Εμπορίας Πετρελαιοειδών τονίζει ότι «μετά από τόσα χρόνια προσπάθειας και πίεσης για τη λήψη μέτρων κατά του λαθρεμπορίου,επιτέλους άρχισε η αποτελεσματική αξιοποίηση των δεδομένων του συστήματος. Επειδή το κυριότερο πρόβλημα για τον κλάδο είναι η καταπολέμηση του λαθρεμπορίου και κάθε παρανομίας στα καύσιμα, είναι επιτακτική ανάγκη να ολοκληρωθεί, σύμφωνα με το πρόγραμμα που έχει εξαγγείλει η ΑΑΔΕ, έως 31/12/2018, η ανάπτυξη του συστήματος αξιοποίησης των δεδομένων του συστήματος εισροών-εκροών στα πρατήρια καυσίμων όλης της χώρας, καθώς και η εφαρμογή όλων των μέτρων που έχουν ενταχθεί στον επιχειρησιακό σχεδιασμό της ΑΑΔΕ ή έχουν νομοθετηθεί και δεν έχουν υλοποιηθεί ακόμα, και να ξεκινήσει ένας πλήρης και ολοκληρωμένος έλεγχος σε όλη την επικράτεια».
Εισαγωγή ιχνηθέτη
Η έξαρση του λαθρεμπορίου στο υγραέριο κίνησης οδήγησε την CoralGas «να καινοτομήσει εισάγοντας τον μοριακό ιχνηθέτη στο υγραέριο παρέχοντας ένα ολοκληρωμένο σύστημα διασφάλισης ποιότητας και ποσότητας του υγραερίου κίνησης στα πρατήριά της. Ο μοριακός ιχνηθέτης (προϊόν αποκλειστικής συνεργασίας της Coral Gas με την Authentix (USA) ανιχνεύει μεταβολές στη σύσταση του υγραερίου με εξαιρετικά μεγάλη ακρίβεια και χρησιμοποιείται χωρίς να επηρεάζει καμία από τις φυσικές ή χημικές ιδιότητες του υγραερίου, είναι απολύτως ασφαλής και εγκεκριμένος για όλους τους κινητήρες. Και έρχεται να προστεθεί στο έργο που έχουν αναλάβει και εκτελούν οι κινητές μονάδες της εταιρείας, που πραγματοποιούν αιφνίδιους ελέγχους στα πρατήρια».
Ο γενικός διευθυντής της Coral Gas, Παναγιώτης Χαριτόπουλος, σε πρόσφατη παρουσίαση της καινοτομίας του μοριακού ιχνηθέτη, δήλωσε: «Η εφαρμογή αυτού του συστήματος εντάσσεται στη διαρκή δέσμευση έναντι των πελατών μας για την παροχή ποιοτικών καυσίμων με άριστες προδιαγραφές. Η Coral Gas AEBEY είναι μέλος του ομίλου Motor Oil Ηellas (ΜΟH) από το 2010 και ως ShellGas ΑΕΒΕΥ έχει παρουσία στην Ελλάδα από το 1965. Το 2017 ξεκίνησε τις δραστηριότητές της στην Κύπρο και έχει τα δικαιώματα του σήματος Shell για Σκόπια, Σερβία και Αλβανία.Σήμερα έχει το μεγαλύτερο μερίδιο αγοράς (περίπου 27% με πωλήσεις 135.000 μετρικούς τόνους). Από το 2010 έχει υλοποιήσει επενδύσεις που ξεπερνούν τα 38 εκατομμύρια ευρώ, διαθέτοντας περισσότερα από 320 πρατήρια, εκ των οποίων 97 είναι ιδιολειτουργούμενα».
Η λαθροχειρία στα καύσιμα είναι παλιά, όπως και το…προπατορικό αμάρτημα,μου είπε στέλεχος της αγοράς, υπονοώντας ότι κάποια στιγμή, όπως συμβαίνει με τα αντικλεπτικά συστήματα, κάποια σαΐνια θα σπάσουν το απόρρητο της μοριακής ιχνηθέτησης. Ίδωμεν…
Νόθευση καυσίμων – Βλάπτει σοβαρά την υγεία και την τσέπη μας
Το LPG- LiquidPetroleumgas ή αλλιώς υγραέριο, όπως όλα τα καύσιμα, νοθεύεται με παράγοντες με πολύ πιο υψηλές θειούχες ενώσεις που βλάπτουν το περιβάλλον. Το υγραέριο κίνησης (autogas,μείγμα βουτανίου – προπανίου) είναι πλουσιότερο σε προπάνιο σε ενδεικτική αναλογία 80%-20% ή 70%-30%και είναι ακριβότερο από το υγραέριο βιομηχανικής χρήσης που η αντίστοιχη αναλογία του είναι 90%-10%. Για ευνόητους λόγους λοιπόν, «αντικαθίσταται» το πρώτο από το δεύτερο, διαιωνίζοντας τον αθέμιτο ανταγωνισμό στον κλάδο εμπορίας καυσίμων, επιφέροντας πλουτισμό στους επιτήδειους – παρανόμους.
Οι παράπλευρες απώλειες είναι: η περιθωριοποίηση των σωστών επαγγελματιών του κλάδου και η ανεργία. Παράλληλα ενισχύονται η διαφθορά, η εγκληματικότητα,η φοροδιαφυγή. Και φυσικά, ως επακόλουθο της νόθευσης του καυσίμου –είτε πρόκειται για LPG είτε για βενζίνη–, έχουμε την πρόκληση βλαβών στους κινητήρες των αυτοκινήτων και στα επί μέρους μέρη της τροφοδοσίας, όπως επισημαίνουν οι ειδικοί. Ενδεικτικά το κόστος για: Αισθητήρες «λ» αντικατάσταση 150 ευρώ έκαστος, καταλύτη 800, σύστημα τροφοδοσίας επισκευής 1.000,λογισμικό «εγκεφάλου» κινητήρα επισκευή τουλάχιστον 300 ευρώ.Ο αισθητήρας «λ» (τα αυτοκίνητα με κινητήρες έως 2 λίτρα συνήθως έχουν δύο αισθητήρες) ρυθμίζει το μείγμα λίγο πριν εισέλθει στον θάλαμο καύσης.
Εμείς το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να μην αλλάζουμε συνέχεια πρατήρια καυσίμων, να ζητάμε αποδείξεις και να μετράμε τα χιλιόμετρα που διανύουμε αν ανταποκρίνονται στα καύσιμα που βάλαμε στο αυτοκίνητό μας, να επιλέγουμε εξουσιοδοτημένο και αξιόπιστο συνεργείο για την ασφαλή μετατροπή του βενζινοκίνητου αυτοκινήτου μας σε υγραεριοκίνητο. Στα υγραεριοκίνητα μοντέλα παρουσιάζεται μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα μέχρι και 15% και πλήρης εξάλειψη των μικροσωματιδίων. Τα άλλα, η Πολιτεία!
του Φίλη Καϊτατζή
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Παρασκήνιο»