Θεαματικές αλλαγές στη ζωή 4,5 εκατ. νοικοκυριών αλλά και προάγγελο πολιτικών εξελίξεων σηματοδοτεί για τη χώρα και την κυβέρνηση η έξοδος από το μνημόνιο τη...
μεθεπόμενη Τρίτη 21 Αυγούστου.
Η ολοκλήρωση του τρίτου μνημονίου, η οποία οφείλεται αποκλειστικά στους κάκιστους χειρισμούς της συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ κατά το 2015, σηματοδοτεί την είσοδο της χώρας σε ένα άτυπο μνημόνιο διαρκείας, χωρίς λεφτά από τους μηχανισμούς διάσωσης, με αυστηρότατη εποπτεία από τους δανειστές αλλά και ασφυκτική παρακολούθηση από τις αγορές. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και κυρίως η Γερμανία δεν θέλουν να εκτεθούν σε νέους κινδύνους εξαιτίας της Ελλάδας, από τη στιγμή μάλιστα που σε εννέα μήνες θα διεξαχθούν οι Ευρωεκλογές.
Η «καθαρή έξοδος» σηματοδοτεί την έναρξη ενός τετραετούς πολυεπίπεδου σοκ που περιμένει 2.700.000 μισθωτούς, 2.600.000 συνταξιούχους, περίπου 800.000 επιχειρηματίες και ελεύθερους επαγγελματίες, χιλιάδες κρατικούς υπαλλήλους, αλλά και 4.500.000 οφειλέτες του Δημοσίου και των τραπεζών. Ήδη, οι δανειστές έχουν δώσει το στίγμα της επόμενης μέρας, με τα νέα μέτρα που έρχονται για 1.600.000 συνταξιούχους, οι οποίοι θα χάσουν από 20-300 ευρώ λόγω κατάργησης της προσωπικής διαφοράς, ενώ περίπου 200.000 είναι αυτοί που θα χάσουν το ΕΚΑΣ ή θα λαμβάνουν… φιλοδωρήματα από την 1/1/2019. Επιπλέον, η… ψυχρολουσία που έρχεται το 2020 με τη μείωση του αφορολόγητου ορίου θα οδηγήσει σε νέες μειώσεις εισοδημάτων τουλάχιστον 4.000.000 μισθωτούς και συνταξιούχους. Πέραν των παραπάνω, εκτιμάται ότι τουλάχιστον 5.000.000 ιδιοκτήτες ακινήτων θα κληθούν να πληρώσουν υψηλότερες επιβαρύνσεις λόγω των αυξήσεων των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων μέσα στην επόμενη διετία.
Το στίγμα της επόμενης τετραετίας και κυρίως των ετών 2019-2020 καθορίζεται από τις μειώσεις μισθών και συντάξεων κατά 8,5%-23% για τους μισθωτούς και τους συνταξιούχους, ως αποτέλεσμα της κατάργησης της προσωπικής διαφοράς και της μείωσης του αφορολόγητου ορίου. Οι απώλειες θα είναι ακόμη μεγαλύτερες για όσους διαθέτουν ακίνητη περιουσία, ενώ τουλάχιστον 600.000 θα έρθουν αντιμέτωποι με το φάσμα των πλειστηριασμών περιουσιακών στοιχείων για οφειλές προς το Δημόσιο και τις τράπεζες. Ειδικότερα, τα μέτρα που θα επηρεάσουν το σύνολο των πολιτών έχουν ως εξής:
«Τσουνάμι» στις συντάξεις
Το… καταστροφικό σενάριο της επόμενης τετραετίας αφορά στους συνταξιούχους, καθώς το 60% εξ αυτών λόγω κατάργησης της προσωπικής διαφοράς θα υποστεί απώλειες από 2% έως 18%. Έτσι, ένας συνταξιούχος με σημερινές μηνιαίες αποδοχές 1.000 ευρώ και προσωπική διαφορά 100 ευρώ θα χάσει σε ετήσια βάση 1.200 ευρώ. Δηλαδή, οι αποδοχές του θα περιοριστούν στα 900 ευρώ, ενώ, λόγω της μείωσης του αφορολόγητου ορίου από το 2020, θα χάσει και άλλα 55 ευρώ μηνιαίως ή 660 ευρώ ετησίως. Έτσι, ο συνταξιούχος του παραδείγματος θα πέσει από τα 1.000 στα 845 ευρώ στις αρχές του 2020. Ουσιαστικά, για τους συνταξιούχους, η κατάργηση της προσωπικής διαφοράς, η μείωση του αφορολόγητου ορίου και το «πάγωμα» των ονομαστικών αυξήσεων έως το 2022 θα επιφέρουν μειώσεις από 16% έως 30%!
Υπάρχουν, δε, συνταξιούχοι κυρίως του Δημοσίου, αλλά και των ΟΑΕΕ-ΙΚΑ, που θα έχουν χάσει από το 2010 ποσά συντάξεων έως και 2.000 ευρώ μηνιαίως! Ταυτόχρονα, αναμένεται να υπάρξει και αύξηση της συμμετοχής των ασφαλισμένων στις δαπάνες ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, ενώ από τις αρχές της επόμενης δεκαετίας θα τεθεί επί τάπητος και σε πανευρωπαϊκό επίπεδο το ζήτημα της αύξησης των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης στα 68 ή στα 70 έτη, όπως είχε γράψει σχετικά το «Π» στο φύλλο της 23ης Μαρτίου!
Νέο «χαστούκι» στους μισθωτούς
Η μείωση του αφορολόγητου ορίου στα 5.685 ευρώ από το 2020 σηματοδοτεί το τέλος της φορολογικής… ασυλίας για όσους έχουν σήμερα εισοδήματα έως 650 ευρώ. Για παράδειγμα, ένας μισθωτός του ιδιωτικού τομέα με μηνιαίο εισόδημα 650 ευρώ και 14 μισθούς δεν πληρώνει σήμερα φόρο. Με τη μείωση του αφορολόγητου ορίου θα χάσει 660 ευρώ ετησίως – δηλαδή έναν μισθό! Ταυτόχρονα, μαζί με το αφορολόγητο όριο θα υπάρξει και… κρυφή μείωση του μισθού έως και 9%, λόγω ανόδου του πληθωρισμού την επόμενη τετραετία.
Τέλος εποχής για ΕΚΑΣ, «κούρεμα» σε επιδόματα
Η πλήρης κατάργηση του ΕΚΑΣ οδηγεί σε… ξαφνικό θάνατο δεκάδες χιλιάδες συνταξιούχους, ενώ για μερικές χιλιάδες θα αποτελέσει απλό… φιλοδώρημα. Επιπλέον, αναμένονται και νέες περικοπές στα οικογενειακά αλλά και σε πλήθος άλλων επιδομάτων.
Εφιάλτης τα ακίνητα
Ένας συνταξιούχος ή μισθωτός που είναι ταυτόχρονα ιδιοκτήτης ακίνητης περιουσίας θα υποστούν πολλαπλά σοκ την επόμενη τετραετία, λόγω των επικείμενων αυξήσεων των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων το 2019 και το 2020. Έτσι, εκατομμύρια ιδιοκτήτες ακινήτων θα βρεθούν σε δραματικό αδιέξοδο, καθώς θα κληθούν να πληρώσουν επιπλέον φόρους και λοιπές επιβαρύνσεις. Εκτιμάται ότι τουλάχιστον 5.000.000 ιδιοκτήτες ακινήτων θα κληθούν να βάλουν… βαθύτερα το χέρι στην τσέπη για τον ΕΝΦΙΑ και τους λοιπούς φόρους ή τα τέλη, έχοντας, μάλιστα, χάσει σημαντικά εισοδήματα λόγω μείωσης των συντάξεων και πληρώνοντας υψηλότερους φόρους, ως αποτέλεσμα της μείωσης του αφορολόγητου ορίου.
Σημειωτέον ότι οι δανειστές έχουν αποκλείσει μεγαλύτερες επιβαρύνσεις για τις μεγάλες περιουσίες και έχουν ζητήσει από την κυβέρνηση να επιμερίσει το κόστος στις μικρότερες ή στις πολύ μικρές περιουσίες. Επιπλέον, πρέπει να σημειωθεί ότι χρήσιμο εργαλείο στα χέρια της διοίκησης αποτελεί το Κτηματολόγιο, το οποίο πρέπει να ολοκληρωθεί υποχρεωτικά έως τις 31/12/2020, ενώ ήδη έχουν ξεκινήσει οι διασταυρώσεις για όσους έχουν κάνει δηλώσεις στα γραφεία κτηματογράφησης.
Ανατροπές στα εργασιακά
Πάγωμα τριετιών, ονομαστικών και πραγματικών αυξήσεων μέχρι να υποχωρήσει η ανεργία στο μισό και απαγορευτικό πλαίσιο για τις απεργίες θα καθορίσουν το μοντέλο της μεταμνημονιακής εποχής. Η κυβέρνηση έχει συμφωνήσει με τους εταίρους την απελευθέρωση των εργασιακών σχέσεων κατά τα διεθνή πρότυπα, ώστε να υπάρξει τόνωση της επιχειρηματικότητας και των επενδύσεων, προκειμένου να τροφοδοτηθεί η ανάκαμψη της οικονομίας.
Στο τρίτο μνημόνιο προβλέπεται το «πάγωμα» των μισθολογικών αυξήσεων έως το τέλος του 2021, ενώ η κυβέρνηση, στο πλαίσιο ενός πιο φιλικού επιχειρείν, έχει δεσμευτεί για την προώθηση ενός μοντέλου εύκολων προσλήψεων και απολύσεων. Τα μέτρα που είχαν ψηφιστεί στο τρίτο μνημόνιο δεν εφαρμόστηκαν στον βαθμό που θα έπρεπε, με αποτέλεσμα οι εταίροι-δανειστές να συνδέουν πια τη διαδικασία διευκόλυνσης για την αποπληρωμή του χρέους μεταξύ άλλων και με τις παρεμβάσεις στα εργασιακά.
Αλλαγές στο Δημόσιο
Η μείωση του αριθμού των δημοσίων υπαλλήλων στο 15% του συνολικού εργατικού δυναμικού της χώρας εντός της επόμενης τετραετίας είναι ένας από τους βασικούς στόχους της μεταμνημονιακής εποχής. Σήμερα ο αριθμός των δημοσίων υπαλλήλων αντιστοιχεί στο 20% του συνόλου του εργατικού δυναμικού, ενώ είναι σίγουρο ότι η προσεχής κυβερνητική αλλαγή θα σηματοδοτήσει τη μη ανανέωση των συμβάσεων για χιλιάδες εργαζομένους που διορίστηκαν την τελευταία τριετία από τη συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ.
Ταυτόχρονα, τα επόμενα χρόνια προωθούνται το μοντέλο των ευέλικτων εργασιακών σχέσεων και η σύνδεση της απόδοσης των δημοσίων υπαλλήλων με ποσοτικούς και ποιοτικούς στόχους, οι οποίοι θα σχετίζονται άμεσα και με τη μισθολογική τους εξέλιξη. Βασικοί στόχοι της επόμενης τετραετίας είναι η αξιολόγηση και η κινητικότητα στο Δημόσιο, ενώ οι ιδιωτικοποιήσεις θα οδηγήσουν στην αλλαγή… εργοδότη τουλάχιστον 200.000 υπαλλήλους. Ταυτόχρονα, θα προωθηθούν προγράμματα κατάργησης οργανισμών και αντιπαραγωγικών υπηρεσιών, ενώ πλήθος υπηρεσιών που παρέχει σήμερα το Δημόσιο θα ανατεθεί σε ιδιώτες.
Τέλος εποχής για τις ΔΕΚΟ
Το αργότερο έως το 2021 θα έχουν ιδιωτικοποιηθεί πλήρως όλες οι ΔΕΚΟ στις οποίες συμμετέχει το Δημόσιο, μέσα από το πανίσχυρο Υπερταμείο Αποκρατικοποιήσεων, όπου τον έλεγχο έχουν οι εταίροι-δανειστές. Έτσι, μετά τις δρομολογημένες ιδιωτικοποιήσεις που προβλέπονται για φέτος και του χρόνου, θα αρχίσει και η αντίστροφη μέτρηση για την εκχώρηση της πλειοψηφίας των μετοχών των ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ, των αστικών συγκοινωνιών και αρκετών ακόμη οργανισμών που σήμερα ελέγχονται από το Δημόσιο. Όσες εταιρείες είναι ουσιαστικά άνευ αντικειμένου θα κλείσουν.
Σοκ για τους δανειολήπτες
Εφιαλτικές συνθήκες έχουν διαμορφωθεί ήδη για χιλιάδες δανειολήπτες οι οποίοι κατέχουν πρώτη κατοικία, καθώς στο τέλος του έτους λήγει η προστασία που παρέχει ο σχετικός νόμος. Στο εξής, όποιος δεν ρυθμίζει τις οφειλές του προς τις τράπεζες δεν θα προστατεύεται. Σημειωτέον ότι έως το τέλος του τρέχοντος έτους πρέπει να έχουν γίνει τουλάχιστον 10.000 πλειστηριασμοί, ενώ για την τριετία 2019-2021 προγραμματίζονται άλλοι 130.000!
Σοκ για τους οφειλέτες
Η μείωση των εισοδημάτων και η αύξηση των επιβαρύνσεων για τους κατόχους ακινήτων αναμένεται να οδηγήσουν σε οικονομικό αδιέξοδο τόσο όσους χρωστούν όσο και όσους πρόκειται να βρεθούν σε αντικειμενική αδυναμία αποπληρωμής των χρεών τους. Από το 2016 έως σήμερα έχουν γίνει κατασχέσεις τραπεζικών λογαριασμών σε 1.700.000 οφειλέτες, ενώ περίπου 4.000.000 φορολογούμενοι που χρωστούν στην Εφορία όσο και 500.000 που χρωστούν στα ασφαλιστικά ταμεία θα βρεθούν ενώπιον… οδυνηρών καταστάσεων, καθώς απειλούνται με κατάσχεση των ακινήτων που διαθέτουν.
του Λουκά Γεωργιάδη
Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παρασκήνιο