Δεν θα ανακοινωθεί φέτος Νόμπελ Λογοτεχνίας 2018, για πρώτη φορά εδώ και 63 χρόνια, εξαιτίας σκανδάλου ανάρμοστης συμπεριφοράς που
έχει προκαλέσει σειρά παραιτήσεων των μελών της Σουηδικής Ακαδημίας που αποφασίζει για την απονομή της τιμητικής διάκρισης.
«Το βραβείο Νόμπελ 2018 θα αποφασισθεί και θα ανακοινωθεί ταυτόχρονα με το Νόμπελ του 2019», ανακοίνωσε η Σουηδική Ακαδημία.
Η Σουηδική Ακαδημία ιδρύθηκε το 1786 στο πρότυπο της Γαλλικής Ακαδημίας. Εχει βρεθεί από τον περασμένο χρόνο στη δίνη σκανδάλου #MeToo, ενώ τις τελευταίες εβδομάδες 6 από τα 18 ισόβια μέλη της έχουν παραιτηθεί, ανάμεσά τους και η ισόβια γραμματέας Σάρα Ντάνιους.
«Τα ενεργά μέλη της Σουηδικής Ακαδημίας γνωρίζουν ότι η σημερινή κρίση εμπιστοσύνης δημιουργεί την υποχρέωση μακράς και ενεργητικής εργασίας μεταρρύθμισης», σχολίασε ο Αντερς Ολσον, ασκών χρέη ισόβιου γραμματέα, στην ανακοίνωση που εκδόθηκε σήμερα. «Θεωρούμε ότι είναι απαραίτητο να μας δοθεί χρόνος για την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης πριν από τον ορισμό του επόμενου βραβευόμενου. Και αυτό από σεβασμό για τους προηγούμενους και μελλοντικούς βραβευόμενους».
Το σκάνδαλο που συντάραξε την Ακαδημία
Το σκάνδαλο που συντάραξε την Ακαδημία
Η ανακοίνωση της απόφασης είναι άμεση απόρροια της κρίσης που έχει ξεσπάσει μετά την αποκάλυψη σεξουαλικού σκανδάλου στους κόλπους της Ακαδημίας.
Το ίδρυμα βρίσκεται στο μάτι του κυκλώνα έπειτα από τις μαρτυρίες 18 γυναικών, σύμφωνα με τις οποίες είχαν υποστεί σεξουαλική παρενόχληση ή βίαιες επιθέσεις από τον φωτογράφο Ζαν-Κλοντ Αρνό, σύζυγο της ακαδημαϊκού, ποιήτριας και δραματουργού Καταρίνα Φρόστενσον, η οποία έκτοτε αποχώρησε από τη Σουηδική Ακαδημία. Επιπλέον, η κρίση αφορά και τη διαρροή των ονομάτων ορισμένων από τους νικητές ενόψει των επίσημων ανακοινώσεων. Ο Αρνό αρνείται τις κατηγορίες τόσο περί σεξουαλικής παρενόχλησης όσο και περί διαρροής των ονομάτων.
Έξι από τα 18 μέλη της Ακαδημίας παραιτήθηκαν από τότε που ξέσπασε το σκάνδαλο, στα τέλη του περασμένου χρόνου, ενώ δύο άλλα μέλη δεν συμμετέχουν στο έργο της Ακαδημίας για άλλους λόγους. Η κρίση έχει προκαλέσει εκκλήσεις για μεγαλύτερη διαφάνεια στον θεσμό.
Υπενθυμίζεται ότι η Σουηδική Ακαδημία ανέφερε σε ανακοίνωσή της τον περασμένο μήνα ότι βιώνει μια σοβαρή κρίση και παραδέχτηκε ότι η εμπιστοσύνη στον θεσμό έχει κλονιστεί. Άλλα σουηδικά ιδρύματα απονέμουν τα βραβεία Νόμπελ Επιστημών, ενώ οι νικητές του βραβείου Νόμπελ Ειρήνης επιλέγονται από μια νορβηγική επιτροπή.
Η «πέτρα του σκανδάλου» είχε προσπαθήσει να βάλει χέρι και στην πριγκίπισσα Βικτόρια
Ο Αρνό είναι ο φωτογράφος, ο οποίος πριν από 12 χρόνια επιχείρησε να αγγίξει τα οπίσθια ακόμα και της πριγκίπισσας Βικτόρια.
Το περιστατικό συνέβη το 2006 κατά την απονομή των βραβείων από την Σουηδική Ακαδημία, στην οποία έδωσαν το «παρών» ο βασιλιάς της Σουηδίας και η οικογένειά του.
Όπως επισημαίνει το μέλος της Ακαδημίας, Έμπα Βιτ Μπράτστρεμ, ένας άνδρας πήγε να αγγίξει τα οπίσθια της πριγκίπισσας Βικτόρια αλλά δεν θα κατάφερε. «Είχε σταθεί από πίσω της και κατέβασε το χέρι του προς το κάτω» θυμάται η Μπράτσρεμ. Η βοηθός της πριγκίπισσας Βικτόρια αντέδρασε γρήγορα αρπάζοντάς του το χέρι. Μέλος των βασιλικών ανακτόρων δήλωσε υπό καθεστώς ανωνυμίας ότι θα έπρεπε να υπάρχει η απαραίτητη απόσταση μεταξύ του Αρνό και της Βικτόρια.«Σε καμία περίπτωση δεν θα έπρεπε να πλησιάσει τόσο κοντά την πριγκίπισσα», τόνισε.
Ο ίδιος αρνείται κατηγορηματικά το σχετικό δημοσίευμα της Svenska Dagbladet με τη σουηδική εφημερίδα να επικαλείται τρεις διαφορετικούς μάρτυρες που βρίσκονταν στην συγκεκριμένη εκδήλωση.
Αν και η βασιλική οικογένεια δεν προέβη σε σχόλιο για το περιστατικό,την ίδια στιγμή που το δημοσίευμα κάνει τον γύρο της Σουηδίας, εξέδωσε επίσημη ανακοίνωση, στην οποία αναφέρει πως σκοπεύει να στηρίξει την καμπάνια #MeΤοο.
Η κρίση στους κόλπους της Σουηδικής Ακαδημίας βαθαίνει περισσότερο μετά την εισαγγελική εντολή στις 27 Απριλίου να διερευνηθούν πιθανά οικονομικά σκάνδαλα. Είχε προηγηθεί ανακοίνωση της Σουηδικής Ακαδημίας στις 21 Απριλίου σύμφωνα με την οποία δόθηκαν παράνομα επιδόματα σε συλλόγους και οργανισμούς που δεν τα δικαιούνται.
Πότε ματαιώθηκε τελευταία φορά η απονομή του Νόμπελ
Πέντε φορές έχει αναβληθεί στο παρελθόν η απονομή του μεγαλύτερου λογοτεχνικού βραβείου στον κόσμο από την δημιουργία του το 1901.
Το 1949, οπότε και η τελευταία αναβολή, η Ακαδημία είχε αποφασίσει να αναβάλει την ανακοίνωση επικαλούμενη το γεγονός ότι εκείνη τη χρονιά «καμία από τις υποψηφιότητες δεν ανταποκρινόταν στα κριτήρια που τίθενται από τη διαθήκη του Αλφρεντ Νόμπελ». Εναν χρόνο αργότερα, ο αμερικανός συγγραφέας Ουίλιαμ Φόκνερ λάμβανε την τιμητική διάκριση για το 1949.
Μεταξύ των βραβευθέντων με Νόμπελ Λογοτεχνίας είναι οι Μπομπ Ντίλαν (2016), Ντόρις Λέσινγκ (2007) και Σάμιουελ Μπέκετ (1969).