H κρίση των 30 και κάτι: Τι είναι πώς αντιμετωπίζεται

Στην δεκαετία των τριάντα, ίσως βιώσουμε την πρώτη πραγματική κρίση ζωής και ταυτότητας...

Σήμερα, λόγω της αλλαγής του τρόπου ζωής, των οικονομικών συνθηκών αλλά και της νοοτροπίας που υπάρχει, είναι πιθανό να νιώσουμε πως δεν πληρούμε τα στερεότυπα που έχει θέση η κοινωνία για την ηλικία μας.

Στον επαγγελματικό τομέα

Εάν κάποιος μας ρώταγε στα δεκαοχτώ ή τα είκοσι πως φανταζόμασταν τον εαυτό μας επαγγελματικά μετά από μια δεκαετία, κανείς δε θα απαντούσε «άνεργο, να μένω με τους γονείς μου» κι όμως στο σήμερα, αυτή είναι μια πραγματικότητα που ισχύει για πολλούς τριαντάρηδες. Ακόμα κι αν υπάρχει δουλειά, συχνά το εισόδημα που προσφέρει δεν είναι αρκετό για ανεξαρτοποίηση ή ακόμα κι αν είναι δεν υπάρχει η εσωτερική σιγουριά και ασφάλεια που θα νιώθαμε σε μια σταθερή οικονομικά κοινωνία για να κάνουμε το βήμα. «Κι αν χάσω τη δουλειά; Αν μου μειώσουν το μισθό;»
Για όσους τριαντάρηδες είναι οικονομικά ανεξάρτητοι και απασχολούνται, γεννιούνται συχνά αμφιβολίες άλλου τύπου, που έχουν να κάνουν με την δυνατότητα εξέλιξης που τους προσφέρει η δουλειά τους. Αρχίζουν να δημιουργούνται σκέψεις όπως «αυτό θα κάνω για πάντα;», «τι καλύτερο μπορώ να κάνω για να βελτιώσω τη ζωή μου και την καριέρα μου; Να σπουδάσω πάλι; Να φύγω στο εξωτερικό; Να ψάξω για κάτι άλλο;» Αυτή η εσωτερική ανησυχία σχετίζεται α) με βάσιμες, πρακτικές δυσκολίες που συναντάμε καθώς τα έξοδα μας αυξάνονται και βλέπουμε πως δυσκολευόμαστε ν’ ανταπεξέλθουμε, β) μια ανάγκη για προσωπική επιτυχία και επίτευξη γ) για να διασφαλίσουμε ένα καλύτερο μέλλον για εμάς και την οικογένεια μας καθώς και για διάφορους άλλους λόγους.

Στον τομέα των ερωτικών σχέσεων

Εάν δεν υπάρχει μια μόνιμη σχέση, στην δεκαετία των τριάντα ,ίσως νιώσουμε μια δυσφορία που μάλλον προκύπτει από την εσωτερική κούραση λόγω προηγούμενων αποτυχημένων σχέσεων. Συχνά υπάρχει αυτο-αμφισβήτηση-«μα γιατί να μην μπορώ να βρω μια καλή σχέση, γιατί να μπλέκω πάντα με λάθος άτομα, τι κάνω λάθος;» ενώ κάποιες άλλες απογοήτευση και θυμός με τη συμπεριφορά των άλλων. Όπως και να έχει, στην ηλικία αυτή ίσως νιώσουμε πιο έντονα τη μοναξιά και την αίσθηση της αποτυχίας ειδικά εάν συγκρίνουμε τον εαυτό μας με τους φίλους και τους γνωστούς μας που έχουν σχέσεις ή που με οποιονδήποτε τρόπο απολαμβάνουν αυτό το κομμάτι της ζωής.

Στον τομέα της δημιουργίας οικογένειας

Για τις γυναίκες, στην δεκαετία των τριάντα χτυπάει το καμπανάκι που λέει «Μεγαλώνεις, σε λίγο δε θα μπορείς να κάνεις οικογένεια, μήπως πρέπει να βιαστείς;» Πέρα από αυτή την αγχωτική σκέψη, συχνά φυτρώνει μέσα μας η αμφιβολία για το πόσο καλές μητέρες θα γινόμασταν, εάν έχουμε το μητρικό ένστικτο ή όχι κι αν τύχει να έχουμε φίλες που μόλις έκαναν ή έχουν παιδιά, τι βήματα θα κάνουμε για να επεκτείνουμε τον κοινωνικό μας κύκλο έτσι ώστε να μη μείνουμε μόνες όταν εκείνες θα είναι απασχολημένες με την οικογένεια τους.

Στον τομέα της αυτοβελτίωσης

Στα τριάντα δημιουργείται πολύ συχνά η έντονη επιθυμία να βελτιώσουμε τον εαυτό μας, να γίνουμε το καλύτερο που μπορούμε. Αυτό για τον καθένα από εμάς μπορεί να σημαίνει διαφορετικό: ίσως είναι η επιθυμία να βελτιώσουμε τη φυσική μας κατάσταση ή την εμφάνιση μας, ίσως η ανάγκη να κατανοήσουμε τον εαυτό μας και να εξελιχθούμε ψυχολογικά, να μάθουμε κάτι καινούριο, να εκπληρώσουμε τα όνειρα μας.

Όταν κάτι πάει ενάντια στις προσδοκίες μας είναι φυσικό να νιώθουμε δυσφορία

Εάν η σημερινή σου κατάσταση είναι μακριά από τα ιδανικά σου πρότυπα, πιθανόν να νιώθεις απογοήτευση, άγχος ή φόβο. Ίσως να αισθάνεσαι κούραση να προσπαθείς, να ελπίζεις, να υπομένεις. Ταυτόχρονα είναι δύσκολο να σταματήσεις να νιώθεις απογοήτευση ή ν’ ανησυχείς λιγότερο για το μέλλον. Η αλήθεια είναι πως δεν μπορούμε να «διατάξουμε» τα δυσάρεστα συναισθήματα μας να εξαφανιστούν γιατί δεν είμαστε φτιαγμένοι έτσι ώστε να έχουμε απόλυτο έλεγχο πάνω σε αυτό που νιώθουμε. Αντιθέτως, όσο περισσότερο παλεύουμε να διώξουμε το άγχος και την απογοήτευση, τόσο περισσότερο βυθιζόμαστε μέσα σε αυτά.

Πέρα των αντικειμενικών συγκρίσεων με τους άλλους, οι οποίοι μπορεί να έχουν αυτό που εμείς δεν έχουμε, υπάρχει και η σύγκριση του πραγματικού εαυτού μας με τον ιδεατό μας εαυτό : αυτόν που θα έπρεπε να τα έχει καταφέρει ή έστω να είναι δυνατός, να μην απογοητεύεται, να είναι ακούραστος. Αυτή η σύγκριση όχι μόνο δεν οδηγεί σε κάτι θετικό αλλά παραλύει τα εσωτερικά μας αποθέματα για να συνεχίσουμε την διεκδίκηση των στόχων μας.

Αντί για διαρκή σύγκριση, ας εξασκηθούμε στο να είμαστε στο τώρα

Η διαρκής σύγκριση με α) αυτό που κάνουν καλύτερα οι άλλοι, β) με αυτό που θα μπορούσαμε να είμαστε και δεν είμαστε ή γ)με αυτό που ήμασταν παλιά αλλά το χάσαμε, μας παγιδεύει σε μία διαρκή έλλειψη ικανοποίησης με μεγάλη παραλυτική δύναμη. Μας παρασύρει να αγνοούμε το τώρα και να είμαστε διαρκώς βυθισμένοι σε σκέψεις που μας στραγγίζουν την ενέργεια.
Κάθε φορά που το μυαλό μας αρχίζει την επίκριση, τη σύγκριση και τον εκφοβισμό του, μπορούμε ν’ αρχίσουμε να έχουμε επίγνωση του παιχνιδιού που μας παίζει. Πόσο καιρό ακούμε τα ίδια και τα ίδια; Μας βοήθησαν ν’ αλλάξουμε; Εάν ναι, υπέροχα! Εάν όχι, γιατί πρέπει να το αφήσουμε να μας κάνει ότι θέλει; Γιατί πρέπει να πιστέψουμε αυτά που μας λέει;

Κάθε φορά που το μυαλό σου σε παρασύρει στη σύγκριση και την αυτό-επίκριση, έχε επίγνωση πως σε απομακρύνει από το να ζείς το τώρα και σε οδηγεί να χάνεσαι στις σκέψεις σου και τα συναισθήματα σου. Ίσως να μην έχει κακή πρόθεση, αλλά δε σε βοηθά. Μην το ακούς. Γύρισε στο τώρα , στην παρούσα στιγμή. Πού βρίσκεσαι; Τι κάνεις; Τι βλέπεις γύρω σου; Τι ήχους πιάνουν τα αυτιά σου; Παρατήρησε πως αυτή η απλή επίγνωση, επιδρά πάνω σου.

Γράφει η Μαρία Μεραμβελιωτάκη-Simon MSc

Σύμβουλος Ψυχολόγος (www.happymind.gr )