Όταν ταξιδεύουμε, με πλοίο, πρέπει να γνωρίζουμε τις υποχρεώσεις μας, αλλά και τα δικαιώματά μας ως επιβάτες και να...
τα διεκδικούμε.
Από το Μιχάλη Τσιφάκη*
Δικαιώματα επιβατών
Ο μεταφορέας πρέπει να μας παρέχει τη θέση ή την καμπίνα, στο συγκεκριμένο πλοίο και ταξίδι, που αναγράφεται, στο εισιτήριο μας. Σε περίπτωση, που δεν μπορεί να μας τα παράσχει, δικαιούμαστε:
· Ή να ακυρώσουμε το εισιτήριό μας και να μας επιστραφεί ο ναύλος καθώς και να μας δοθεί αποζημίωση ίση με το διπλάσιο του ναύλου.
· Ή να ταξιδέψουμε, σε θέση κατώτερη, από αυτήν, που πληρώσαμε, λαμβάνοντας αποζημίωση το διπλάσιο της διαφοράς των δυο ναύλων.
· Ή να ζητήσουμε να ταξιδέψουμε, σε θέση ανώτερη, από αυτήν, που πληρώσαμε, καταβάλλοντας το μισό της διαφοράς των δυο ναύλων. Εάν, όμως, ο μεταφορέας, μόνος του, μας προσφέρει ανώτερη θέση, τότε, δε δικαιούται να εισπράξει τη διαφορά.
Εάν θελήσουμε να ακυρώσουμε το εισιτήριό μας, δικαιούμαστε, εφόσον επιστρέψουμε το σώμα:
· Επιστροφή του μισού ναύλου και όλων των κρατήσεων, υπέρ τρίτων και του Φ.Π.Α., αν η ακύρωση γίνει 12 ώρες, πριν τον προγραμματισμένο απόπλου.
· Επιστροφή του 75% του ναύλου και όλων των κρατήσεων, υπέρ τρίτων και του Φ.Π.Α., αν η ακύρωση γίνει 7 ημέρες, πριν τον προγραμματισμένο απόπλου.
· Επιστροφή ολόκληρου του ναύλου και όλων των κρατήσεων, υπέρ τρίτων και του Φ.Π.Α., αν η ακύρωση γίνει 14 ημέρες, πριν τον προγραμματισμένο απόπλου. Επίσης, δικαιούμαστε τα ίδια, ανεξάρτητα, από τον χρόνο ακύρωσης, όταν υπάρχουν λόγοι ανωτέρας βίας ή υγείας, οι οποίοι αποδεικνύονται, εγγράφως.
· Να τροποποιήσουμε το εισιτήριό μας, για το ίδιο ή άλλο δρομολόγιο, εφόσον υπάρχουν θέσεις, χωρίς, όμως να δικαιούμαστε επιστροφή τυχόν διαφοράς ναύλων, εφόσον ζητήσουμε την αλλαγή 48 ώρες, πριν τον προγραμματισμένο απόπλου.
· Τα άτομα, με αναπηρία, άνω του 80%, δικαιούνται έκπτωση 50%, επί του ναύλου. Η ίδια έκπτωση χορηγείται, στο συνοδό του ανάπηρου, εφόσον ο ανάπηρος πάσχει, από συγκεκριμένες αναπηρίες καθώς και στο αναπηρικό όχημα. Οι επιβάτες, με αναπηρία, δικαιούνται την παροχή δωρεάν συνδρομής, στα λιμάνια, στην επιβίβαση και αποβίβαση καθώς και πάνω στο πλοίο.
· Μπορούμε να μεταφέρουμε χειραποσκευές, μέχρι 50 κιλά. Για επιπλέον βάρος, πληρώνουμε επιπλέον ναύλο. Τα άτομα, με μειωμένη κινητικότητα, δεν πληρώνουν, για επιπλέον βάρος, αν αυτό προέρχεται, από τον εξοπλισμό, που διευκολύνει την κίνησή τους.
· Ο μεταφορέας ευθύνεται, για τυχόν φθορά, απώλεια των αποσκευών μας, μόνο εάν τις έχουμε παραδώσει, για φύλαξη και έχουμε λάβει την σχετική απόδειξη. Σε περίπτωση, που ο μεταφορέας ζητήσει να τοποθετήσουμε τις αποσκευές μας, σε συγκεκριμένο χώρο, πρέπει να μας δώσει τη σχετική απόδειξη και αναλαμβάνει την ευθύνη, για τυχόν απώλεια, ή καταστροφή. Ο μεταφορέας ευθύνεται, για τη φθορά, ή απώλεια εξοπλισμού ατόμων, με αναπηρία, εφόσον η ζημιά οφείλεται, σε δική του υπαιτιότητα.
Αν το πλοίο καθυστερήσει να αποπλεύσει, από υπαιτιότητα του μεταφορέα (βλάβη ή ζημιά), μπορούμε:
· Αν η καθυστέρηση είναι πάνω από 90 λεπτά:
- ‘Η να ακυρώσουμε το εισιτήριό μας και να μας επιστραφεί όλο το αντίτιμο.
- ‘Η να μείνουμε, στο πλοίο και να ταξιδέψουμε, είτε με το ίδιο πλοίο ή με άλλο, με έξοδα και μέριμνα του μεταφορέα. Δικαιούμαστε, επίσης, ελαφρά γεύματα και αναψυκτικά.
Εάν η καθυστέρηση είναι μεγαλύτερη από 4 ώρες:
- Ο μεταφορέας πρέπει να μας παράσχει γεύμα και κατάλυμα, στο πλοίο ή σε ξενοδοχείο, εφόσον είναι αυτό εφικτό και είναι αναγκαία η διανυκτέρευση ή οι διανυκτερεύσεις. Η μεταφορά του επιβάτη, από το λιμάνι, στο ξενοδοχείο και από το ξενοδοχείο, στο λιμάνι, γίνεται, με έξοδα του μεταφορέα. Το κόστος κάθε διανυκτέρευσης ορίζεται, στα 80ευρώ και ο αριθμός των διανυκτερεύσεων, στις 3, κατ’ ανώτατο όριο.
- Δικαιούμαστε χρηματική αποζημίωση 25% επί της τιμής του εισιτηρίου, ή κάποια άλλη παροχή, που θα συμφωνήσουμε, με τον μεταφορέα, εφόσον προωθηθούμε, στον προορισμό μας, με το ίδιο, ή άλλο πλοίο, με μέριμνα και δαπάνη του μεταφορέα και η καθυστέρησή μας είναι:
- 1 ώρα, για διαδρομή, μέχρι και 4 ώρες
- 2 ώρες, για διαδρομή, από 4 ώρες, μέχρι και 8 ώρες
- 3 ώρες, για διαδρομή, από 8 ώρες, μέχρι και 24 ώρες
- 6 ώρες, για διαδρομή, άνω των 24 ωρών
- Αν η καθυστέρηση είναι διπλάσια, από τις 3 παραπάνω αναφερόμενες περιπτώσεις, δικαιούμαστε αποζημίωση 50% της τιμής του εισιτηρίου.
Αποζημίωση
- Εάν, 24 ώρες, από την ώρα του προγραμματισμένου απόπλου, δεν προωθηθούμε, στον προορισμό μας, με μέριμνα του μεταφορέα, δικαιούμαστε αποζημίωση το διπλάσιο του ναύλου του επιβάτη και επιστροφή του ναύλου, για το όχημά μας.
Εάν, κατά τη διάρκεια του πλου, ή σε κάποιο ενδιάμεσο λιμάνι, το πλοίο πάθει βλάβη ή ζημιά, με υπαιτιότητα του μεταφορέα, μπορούμε:
· Ή να διακόψουμε το ταξίδι μας και να μας επιστραφεί η διαφορά του εισιτηρίου, για το υπόλοιπο κομμάτι της διαδρομής και για τον επιβάτη και για το όχημα. Ή να συνεχίσουμε το ταξίδι μας: Σε αυτή την περίπτωση, δικαιούμαστε αποζημίωση 25%, επί της τιμής του εισιτηρίου, ή κάποια άλλη παροχή της τιμή του εισιτηρίου.
· Εάν το ταξίδι μας διακοπεί, σε ενδιάμεσο λιμάνι, λόγω ζημιάς, ή βλάβης του πλοίου και δεν προωθηθούμε, στον τελικό μας προορισμό, με ευθύνη και δαπάνη του μεταφορέα, δικαιούμαστε:
- Δωρεάν τροφή, για όλο το διάστημα, μέχρι να συνεχίσουμε το ταξίδι μας.
- Κατάλυμα, στο πλοίο, ή σε ξενοδοχείο, εφόσον αυτό είναι εφικτό και υπάρχει ανάγκη διανυκτέρευσης.
- Δωρεάν μεταφορά, προς και από το ξενοδοχείο.
- Η ανώτατη τιμή, για κάθε διανυκτέρευση ορίζεται, στα 80 ευρώ και ο ανώτατος αριθμός διανυκτερεύσεων ορίζεται, στις 3.
Αν χάσουμε το πλοίο ανταπόκρισης εξαιτίας καθυστέρησης ή διακοπής προηγούμενου δρομολόγιου
- Αν έχουμε στα χέρια μας το εισιτήριο, πρέπει να ενημερώσουμε το μεταφορέα, ο οποίος πρέπει να μας προωθήσει, στον τελικό προορισμό μας, με δικά του έξοδα και μέριμνα. Δικαιούμαστε, επίσης, γεύματα. Τέλος, δικαιούμαστε και κατάλυμα, με τις ίδιες προϋποθέσεις, που ισχύουν, για τη διακοπή του ταξιδιού, σε ενδιάμεσο λιμάνι.
Αν απαγορευτεί ο απόπλους, λόγω καιρού, μπορούμε:
· Ή να μείνουμε, στο πλοίο, εφόσον οι καιρικές συνθήκες το επιτρέπουν.
· Ή να ακυρώσουμε το ταξίδι μας και να μας επιστραφεί ο ανάλογος ναύλος.
· Ή να αλλάξουμε την ημερομηνία του ταξιδιού
Αν ακυρωθεί το ταξίδι μας, με ευθύνη του μεταφορέα
- Μπορούμε να ζητήσουμε αποζημίωση, η οποία θα καλύπτει κάθε ζημιά, που πιστεύουμε ότι έχουμε υποστεί. Εάν ο μεταφορέας δε συμφωνεί, στο ύψος της αποζημίωσης, τη διαφορά θα λύσουν τα δικαστήρια της έδρας του μεταφορέα, σύμφωνα με το άρθρο 682 του Κ.Π.Δ. Δεν έχουμε δικαίωμα αποζημίωσης, εάν:
· Ο μεταφορέας μας ενημερώσει 12 ώρες, πριν την προγραμματισμένη αναχώρηση και μας προωθήσει, στον προορισμό μας, με άλλο μέσο, το οποίο θα αναχωρεί το πολύ 12 ώρες, μετά την προγραμματισμένη αναχώρηση.
· Ο μεταφορέας μας ενημερώσει μια βδομάδα, πριν την αναχώρησή μας και μας επιστρέψει το αντίτιμο του εισιτηρίου.
Ι. Εάν ακυρωθεί το ταξίδι μας, λόγω βλάβης ή ζημιάς του πλοίου, μπορούμε:
· Ή να ακυρώσουμε το ταξίδι μας και να πάρουμε πίσω, το αντίτιμο του εισιτηρίου μας.
· Ή να συμφωνήσουμε να προωθηθούμε, στον προορισμό μας, με έξοδα και φροντίδα του μεταφορέα, μέσα σε 24 ώρες. Σε αυτήν την περίπτωση, ο μεταφορέας πρέπει να μας παράσχει τροφή. Επίσης, πρέπει να μας παράσχει και κατάλυμα. Ισχύουν οι ίδιες προϋποθέσεις, για την καθυστέρηση απόπλου.
Εάν δε θελήσουμε να ακυρώσουμε το ταξίδι μας και ο μεταφορέας δε μπορεί να εξασφαλίσει την προώθησή μας, στον προορισμό μας, μέσα σε 24 ώρες, πρέπει να μας αποζημιώσει, με το διπλάσιο του ναύλου του επιβάτη.
Εάν έχουμε εισιτήριο, με επιστροφή, δικαιούμαστε την επιστροφή και του αντίτιμου του εισιτηρίου επιστροφής.
Εάν έχουν εκδοθεί υπεράριθμα εισιτήρια
-Ο μεταφορέας είναι υποχρεωμένος να αρνηθεί, δηλαδή να μην επιτρέψει την επιβίβαση, σε ορισμένους επιβάτες. Σε αυτήν την περίπτωση, ο μεταφορέας πρέπει να αναζητήσει εθελοντές, οι οποίοι δέχονται να μη ταξιδέψουν, με αντάλλαγμα κάποιες παροχές, που συμφωνούν, με το μεταφορέα και επιπλέον τη μεταφορά τους, στον προορισμό τους, με δαπάνη του μεταφορέα. Αν δε βρεθούν αρκετοί εθελοντές, ο μεταφορέας είναι υποχρεωμένος, για λόγους ασφάλειας, να μην επιτρέψει, σε κάποιους επιβάτες, να ταξιδέψουν. Σε αυτήν την περίπτωση, δικαιούμαστε:
· Ή να αποζημιωθούμε, με το τριπλάσιο του ναύλου του επιβάτη.
· Ή να μεταφερθούμε, στον τελικό μας προορισμό, με φροντίδα και έξοδα του μεταφορέα, ο οποίος θα μας παράσχει και τροφή. Επιπλέον, πρέπει να μας παράσχει και κατάλυμα, σε ξενοδοχείο, εφόσον συντρέχουν οι ίδιες προϋποθέσεις, που ισχύουν, για την καθυστέρηση του απόπλου. Τέλος, σε αυτήν την περίπτωση, δικαιούμαστε να αποζημιωθούμε, με το ποσό του ναύλου επιβάτη.
Για καταγγελίες και παράπονα, κατά τη διάρκεια του πλου, μπορούμε να απευθυνόμαστε, στον αρμόδιο αξιωματικό του πλοίου. Μετά το πέρας του ταξιδιού, μπορούμε να απευθύνουμε, στον εκδότη του εισιτηρίου μας, ή στο μεταφορέα, ή στις Λιμενικές αρχές.
Τι υποχρεώσεις έχω εγώ ως επιβάτης (ή το σαβουάρ βιβρ του πλοίου)
- Προσερχόμαστε στο πλοίο μισή ώρα πριν την προγραμματισμένη ώρα απόπλου και να φέρνουμε το όχημα στο χώρο αναμονής φόρτωσης τουλάχιστον 1 ώρα πριν τον απόπλου.
- Καταλαμβάνουμε την αντίστοιχη θέση που αναγράφεται επί του εισιτηρίου
- Δεν βάζουμε τις αποσκευές μας ή άλλα αντικείμενα επάνω στα καθίσματα ή σε άλλες θέσεις επιβατών ώστε να στερείται η θέση άλλου επιβάτη
- Ακολουθούμε τους κανονισμούς του πλοίου καθώς και στις οδηγίες του πλοιάρχου ή του προσωπικού του πλοίου που σχετίζονται με την ησυχία, ευταξία, καθαριότητα και ασφάλεια του πλοίου.
- Δεν μεταφέρουμε εκρηκτικές, εύφλεκτες, εμπρηστικές και γενικά επικίνδυνες ύλες.
- Δίνουμε τα ακριβή στοιχεία μας και εφόσον επιθυμούμε στοιχεία επικοινωνίας για την ενημέρωσή μας σε περίπτωση καθυστέρησης, ακύρωσης ή ματαίωσης του δρομολογίου και τέλος
- Ελέγχουμε εγκαίρως την ορθότητα των αναγραφομένων στο εισιτήριο στοιχείων, προς αποφυγήν... παρεξηγήσεων.
Ο Μιχάλης Τσιφάκης είναι πρόεδρος της Ένωσης Καταναλωτών Ελλάδας