Γιώργος Τσακαμίλης, που φιγουράρει στη λίστα των μεγαλοοφειλετών που δημοσιοποίησε το υπουργείο Oικονομικών.
Είναι μια από τις περιπτώσεις που η εφορία ψάχνει λεφτά από εταιρείες φαντάσματα και ιδιοκτήτες εταιρειών που κανείς δεν γνωρίζει που βρίσκονται (ή το γνωρίζουν ελάχιστοι).
Ο ίδιος άνθρωπος συνελήφθη τον Μάρτιο του 2012, για τα ίδια χρέη και έφυγε τελικά από την Ελλάδα για το πριγκιπάτο του Μονακό, χωρίς να ειδοποιήσει σχεδόν κανένα. Κοινώς, έφυγε... νύχτα. 
Πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα επιχειρηματικά σκάνδαλα της εποχής καθώς σε αυτό εμπλέκονται μεταξύ πολλών άλλων, το ελληνικό χρηματιστήριο, μεγάλες ΑΧΕ, η... Ασπίς Πρόνοια, θεσμικοί και άλλοι επενδυτές, ελληνικές και διεθνείς τράπεζες όπως η ΑΒΝ AMRO Bank.
Πάντως για να είμαστε δίκαιοι ο κ. Τσαγκαμίλης ήταν ο κ. Artisti και ο κ. Μπακαρός ο κ. Italiani καθώς οι δυο Διόσκουροι αχώριστοι (τότε) φίλοι είχαν από κοινού το τιμόνι της διάσημης ακόμα και στο εξωτερικό αλυσίδας.
Χαρακτηριστικό της σχέσης τους ήταν οι δήλώσεις του πρώτου σε συνέντευξη του: «Δεν έχω σκεφθεί ποτέ ότι θα χωρίσουμε. Το μόνο που μπορώ να φαντασθώ είναι δυο γερόντια να διηγούνται μετά από χρόνια όσα έζησαν μαζί. Σαν τον Τζακ Λέμον και τον Γουόλτερ Ματάου στην ταινία "Αταίριαστο ζευγάρι"», έλεγε ο κ. Γ. Τσαγκαμίλης σε κοινή τους συνέντευξη, για να συμπληρώσει ο κ. Α. Μπακαρός: «Μας βγήκε σε καλό η γνωριμία μας και προσωπικά γιατί γίναμε φίλοι αλλά και επιχειρηματικά γιατί η εταιρεία προόδευσε».
Στη συνέχεια όμως όταν κατέρρευσε το οικοδόμημα ο «Τζακ Λέμον» και ο «Γουόλτερ Ματάου» έγιναν απλώς δύο αντίδικοι αποφασισμένοι να περάσουν μήνες ή και χρόνια στις παγερές αίθουσες των δικαστικών μεγάρων όπου θα ακουσθούν ιστορίες για «ροζ χαρτάκια» συναλλάγματος, για «φορολογικούς παραδείσους», για εταιρείες - «βιτρίνες» ή για εταιρείες - «μαϊμούδες», για «δισεκατομμύρια που πέταξαν από τα ταμεία», για «υπερτιμολογήσεις και υποτιμολογήσεις», για τον ρόλο των φίλων και των συγγενών. Το ρήγμα όμως των επιχειρηματικών αλλά και των προσωπικών τους σχέσεων άφησε στον... αέρα ιδιώτες και θεσμικούς επενδυτές που τοποθέτησαν τα κεφάλαιά τους στην εταιρεία Artisti Italiani.
Πολύς και «καλός» κόσμος μετείχε στην εταιρεία
Σχεδόν ισοδύναμοι μέτοχοι ήταν ο κ. Μπακαρός με 2.555.000 μετοχές και ο κ. Τσαγκαμίλης με 2.500.000 μετοχές. Από τις μετοχές που κατείχαν οι πρώην συνεταίροι και φίλοι 2.932.500 μετοχές (το 51% περίπου του συνόλου του μετοχικού κεφαλαίου) ήταν ενεχυριασμένες στην Τράπεζα Εργασίας. Τρίτος σε δύναμη μέτοχος της εταιρείας ήταν η Ιονική Μετοχικό Αμοιβαίο Κεφάλαιο (με 100.000 μετοχές) και ακολουθούσαν αρκετοί θεσμικοί, όπως η εταιρεία επενδύσεων χαρτοφυλακίου Επενδύσεις Εργασίας (50.000 μετοχές), δύο αμοιβαία κεφάλαια της ασφαλιστικής εταιρείας Ασπίς Πρόνοια (από 50.000 μετοχές το καθένα), η Ασπίς Επενδυτική (με 40.000 μετοχές), το αμοιβαίο κεφάλαιο Αξιών Εισοδήματος της Αγροτικής Τράπεζας (που πήρε 40.000 μετοχές από δεύτερο χέρι), ο χρηματιστής κ. Βασίλης Χατζηλίας, η εισηγμένη στο Χρηματιστήριο εταιρεία Μυτιληναίος ΑΕ και πάνω από δέκα ιδιώτες επενδυτές.
Οι περισσότεροι από τους μετόχους που δέχθηκαν να μπουν στην εταιρεία με την προοπτική της εισόδου της στο Χρηματιστήριο δεν είχαν για μήνες την παραμικρή ενημέρωση για τα διαδραματιζόμενα στα ενδότερα της Artisti Italiani. Ετσι αγνοούσαν και τις προσωπικές συγκρούσεις των βασικών μετόχων που ασκούσαν τη διοίκηση της εταιρείας αλλά και τις σχέσεις των βασικών μετόχων με τις πιστώτριες τράπεζες. Οσα συνέβησαν τους μήνες όπου υπήρχε διαδεδομένη η αντίληψη στην αγορά ότι η Artisti Italiani οδεύει προς τη Σοφοκλέους έγιναν γνωστά εκ των υστέρων και μόνον όταν ο κ. Μπακαρός πήρε το πηδάλιο της διοίκησης, στο τέλος του περασμένου Οκτωβρίου. Οι μέτοχοι που είχαν βάλει το ζεστό χρήμα για την ανάπτυξη της γνωστής φίρμας δεν είχαν κληθεί ούτε σε μία από τις γενικές συνελεύσεις που έγιναν την κρίσιμη περίοδο.
Οι μέτοχοι του 14% ήταν κυριολεκτικά, όπως λένε οι ίδιοι, σε βαθύ σκοτάδι και, όπως ήταν φυσικό, έμαθαν την αλήθεια μετά από μήνες, ακόμη και για τα περιουσιακά στοιχεία της εταιρείας στην οποία είχαν τοποθετήσει τα κεφάλαιά τους. Οπως αποδείχθηκε εκ των υστέρων, ένα από τα βασικά σημεία τριβής των δύο πρώην φίλων και συνεταίρων ήταν και το θέμα του ελέγχου των εταιρειών που ήλεγχαν αρκετά από τα καταστήματα της Artisti Italiani. Τόσο ο κ. Τσαγκαμίλης όσο και ο κ. Μπακαρός γνώριζαν την αλήθεια, αλλά απέφυγαν να αποκαλύψουν οτιδήποτε την ώρα που έπρεπε και είχαν την υποχρέωση έναντι των άλλων μετόχων.
Το μεγάλο κόλπο με το καθεστώς ιδιοκτησίας των καταστημάτων
Σαν να μην έφθανε αυτό, σε σχέδιο ενημερωτικού δελτίου που αφορούσε την εισαγωγή των μετοχών της εταιρείας στην παράλληλη αγορά του Χρηματιστηρίου και είχε «κυκλοφορήσει» στα γραφεία χρηματιστηριακών εταιρειών και θεσμικών επενδυτών τους πρώτους μήνες του 1996 υπάρχει λίστα των 24 καταστημάτων της Artisti Italiani, από το παλαιότερο κατάστημα της Δροσοπούλου ως το νεότερο της Γλυφάδας, χωρίς την παραμικρή αναφορά στο ιδιαίτερο ιδιοκτησιακό καθεστώς τους.
Σε αυτή τη λίστα φιγουράρουν, μεταξύ άλλων, δύο από τα νεότερα καταστήματα της φίρμας στην Αθήνα το κατάστημα της Ερμού και το κατάστημα της Σόλωνος που δεν ανήκουν στην ίδια την Artisti Italiani, αλλά σε άλλες εταιρείες που ελέγχονται από τους βασικούς μετόχους (σε προσωπική βάση) και από συνεργάτες τους. Η ιδιότυπη αλλά όχι και άγνωστη στα καθ' ημάς επιχειρηματική πρακτική συνεχίζεται σε όλο το διάστημα όπου η εταιρεία επιδιώκει να περάσει το κατώφλι της Σοφοκλέους και βρίσκει εφαρμογή στο μοναδικό κατάστημα που δημιουργείται εκτός της ελληνικής επικράτειας. Συγκεκριμένα το κατάστημα της Βιέννης που φέρει τη φίρμα της εταιρείας ανήκει σε εταιρεία συμφερόντων του κ. Γ. Τσαγκαμίλη.
Το ιδιοκτησιακό καθεστώς των καταστημάτων εξακολουθούσε να είναι μια «ιδιωτική υπόθεση», ένα μυστικό που γνώριζαν μόνον οι βασικοί μέτοχοι και οι συνεργάτες τους. Αλλά δεν ήταν μόνον η υποχρέωση ενημέρωσης των υπολοίπων μετόχων (όσων δηλαδή είχαν βάλει τα ωραία τους λεφτά στην ιδιωτική τοποθέτηση του Δεκεμβρίου 1995) που πήγε... περίπατο. Φαίνεται ότι επιχειρήθηκε και η εξαπάτηση όλων όσοι θα αγόραζαν μετοχές όταν η εταιρεία θα έφθανε στη Σοφοκλέους. Και αυτό θα συνέβαινε γιατί τα κέρδη των μεγάλων καταστημάτων θα περνούσαν, μέσω των προσωπικών τους εταιρειών, στις τσέπες των βασικών μετόχων. Το τι θα γινόταν με αυτές τις «προσωπικές» εταιρείες οι νέοι μέτοχοι θα το μάθαιναν κατόπιν εορτής, όταν θα είχαν βάλει και πάλι χρήματα για να αγοράσει η Artisti Italiani πίσω αυτές τις εταιρείες.
Είναι χαρακτηριστικό ότι διάφοροι μέτοχοι έβαλαν 1 δισ. δρχ. τον Δεκέμβριο του 1995 χρηματιστές, αμοιβαία κεφάλαια και επώνυμοι επιχειρηματίες των Αθηνών και όχι μόνο δεν πήραν πίσω τα χρήματά τους αλλά δεν βρήκαν ούτε καν το δίκιο τους. Ο μόνος από όλους όσοι είχαν ευθύνη για την πώληση των μετοχών ο οποίος εμφανίστηκε ενώπιόν τους, όπως οι ίδιοι οι θεσμικοί επενδυτές βεβαιώνουν, και προθυμοποιήθηκε να συμβάλει στο μέτρο των δυνατοτήτων του στην εκκαθάριση αυτής της οικονομικής - ηθικής εκκρεμότητας ήταν ο κ. Μπακαρός· ούτε ο πρόεδρος της εταιρείας κ. Τσαγκαμίλης, που έκανε από την αρχή ώς το τέλος τις διαπραγματεύσεις με τους επενδυτές, ούτε πολύ περισσότερο τα νυν και πρώην στελέχη της ολλανδικής τράπεζας που περιέβαλε τη συγκεκριμένη πράξη με το διεθνές κύρος, την αξιοπιστία και τη φερεγγυότητά της.
Ο ρόλος «φάντασμα» της ΑΒΝ AMRO Bank
Το 1995 η ολλανδική τράπεζα ΑΒΝ AMRO Bank, με την ευθύνη της ως συμβούλου της εταιρείας Artisti Italiani στη διάθεση μετοχών της σε χρηματιστηριακές εταιρείες και αμοιβαία κεφάλαια, δίνει τη δυνατότητα σε όλους όσοι αγοράσουν μετοχές να τις γυρίσουν πίσω παίρνοντας τα λεφτά τους και με τόκο 13,90% σε περίπτωση όπου η γνωστή φίρμα ενδυμάτων δεν καταφέρει να μπει ώς το τέλος του 1996 στο Χρηματιστήριο. Η παροχή αυτού του δικαιώματος επαναγοράς των μετοχών λειτούργησε καταλυτικά υπέρ της συμμετοχής των θεσμικών επενδυτών στην ιδιωτική τοποθέτηση με την οποία η εταιρεία ενίσχυσε τα κεφάλαιά της με ποσόν περίπου 1 δισ. δρχ.
Το παρασκήνιο αλλά και οι παρενέργειες αυτής της ιδιωτικής τοποθέτησης, αν και αποτελούν ένα ιδιαίτερο κεφάλαιο, «ρίχνουν φως» στις βασικές πτυχές της επιχειρηματικής υπόθεσης που έφθασε την περασμένη εβδομάδα στα δικαστήρια της πρώην Σχολής Ευελπίδων, με τους άλλοτε Διόσκουρους μετόχους (Αχιλλέας Μπακαρός και Γιώργος Τσαγκαμίλης) να αλληλοκατηγορούνται για τα πιο απίθανα πράγματα αν και πριν από έναν περίπου χρόνο και οι δύο έδιναν όρκους αιώνιας πίστης σε μια προσωπική - επιχειρηματική σχέση που άρχισε την άνοιξη του 1993.
Η ΑΒΝ AMRO ουδέποτε, όπως προκύπτει από επίσημα έγγραφα, θέλησε να δώσει ουσιαστική απάντηση για την τύχη του δικαιώματος που αποτελεί ένα ιδιαίτερο χρηματοοικονομικό προϊόν που η ίδια είχε παράσχει σε θεσμικούς επενδυτές. Το δικαίωμα που είχε δοθεί προέβλεπε τα εξής: «Η εταιρεία προτίθεται να ολοκληρώσει τη διαδικασία εισαγωγής των μετοχών της εντός του 1996 και έχει έλθει σε συμφωνία με την τράπεζα ΑΒΝ AMRO να δώσει... τη δυνατότητα (option) να πωλήσουν στην εταιρεία τις μετοχές που τους αντιστοιχούν στην τιμή αγοράς (1.300 δρχ. ανά μετοχή) πλέον ενός ποσοστού ίσου με 13,90% ετησίως. Οι πελάτες σας διατηρούν αυτό το δικαίωμα αν η εισαγωγή των μετοχών της εταιρείας δεν έχει ολοκληρωθεί την 31η Δεκεμβρίου 1996 και δύνανται να το εξασκήσουν οποιαδήποτε στιγμή μετά την 1η Ιανουαρίου 1997».
Η εταιρεία Artisti Italiani δεν έφθασε στις καθορισμένες προθεσμίες στον προορισμό της, δηλαδή στη χρηματιστηριακή αγορά της Σοφοκλέους, και το δικαίωμα που είχαν στα χέρια τους οι θεσμικοί επενδυτές ήλθε η στιγμή να «εξαργυρωθεί». Κάτι τέτοιο όμως δεν έγινε ποτέ. Οι πρώτες εργάσιμες ημέρες του 1997 πέρασαν άπρακτες αφού ουδείς εκ των θεσμικών επενδυτών κλήθηκε στα γκισέ της ολλανδικής τράπεζας να επιστρέψει τις μετοχές και να πάρει πίσω τα λεφτά του μαζί με τους τόκους.
Εστιατόριο η 2η επιχειρηματική ευκαιρία που απέβη άκαρπη
Ο κ. Τσακαμίλης προσπάθησε να κάνει την ολική επαναφορά στην ελληνική επιχειρηματικότητα μέσω του ελληνικού εσταιτορίου Pacific στην Κηφισιά το 2007.
Το εστιατόριο που ήταν γνωστό στους μεγαλοαστικούς κύκλους για τις λεπτές γεύσεις του όπως τα καλαμαράκια Παταγωνίας και το περίφημο μαύρο φιλέτο βακαλάου Αλάσκας, σχεδιάστηκε από το διάσημο σχεδιαστή Φίλιπ Σταρκ και στηρίχθηκε στις καλές του σχέσεις με Ρώσους ολιγάρχες και στα μέλη του διεθνούς jet set που περνούσαν την είσοδο του Pacific Monte Carlo στο Μονακό.
Το σήμα κατατεθέν του την εποχή του ελληνικού Pacific στην Κηφισιά του 2007, ήταν η εκπληκτική Aston Martin του με ξένες πινακίδες, την οποία πηγαινόφερνε από το Μονακό στην Αθήνα. Γεννημένο χρηματιστή τον αποκαλούν, αφού σύμφωνα με τα λεγόμενα ανθρώπων που τον έζησαν από κοντά, είχε στήσει ένα fund μαζί με Ρώσους στο Μονακό, επενδύοντας σε ομόλογα και μετοχές.
Τα λεφτά που κέρδισε -ήταν πάρα πολλά- τον βοήθησαν να ζήσει μια ζωή πολύ έντονη, με πολλά ταξίδια στο εξωτερικό, έχοντας σαν βάση του πάντα το μικροσκοπικό πριγκιπάτο, εκεί όπου διατηρεί ένα υπέροχο σπίτι. economy365.
