Σε δημοσκοπικό «φιάσκο» φαίνεται πώς εξελίσσονται οι ισπανικές βουλευτικές εκλογές, καθώς τα exit polls έδιναν «πύρρειο» νίκη στο... Λαϊκό Κόμμα του Μαριάνο Ραχόι και δεύτερο κόμμα με αυξημένα ποσοστά τους Podemos.
Καθώς φαίνεται, ωστόσο, και ενώ η καταμέτρηση βρίσκεται σε εξέλιξη, το κεντροδεξιό Λαϊκό Κόμμα καταλαμβάνει καθαρά την πρώτη θέση, ενώ στη 2η βρίσκονται οι Σοσιαλιστές και στην τρίτη οι Podemos.
Αναλυτικότερα, οι κάλπες έκλεισαν στις 21:00 (ώρα Ελλάδος) και τα πρώτα exit polls έδιναν τα εξής αποτελέσματα:
1. Λαϊκό Κόμμα (PP) 28,5% (117-121 έδρες)
2. Unidos Podemos 25,6% (91-95 έδρες)
3. Σοσιαλιστές (PSOE) 22% (81-85 έδρες)
4. Ciudadanos 11,8% (26-30 έδρες)
Ωστόσο, με καταμετρημένο το 50% των ψήφων, το Λαϊκό Κόμμα συγκεντρώνει 133 έδρες, οι Σοσιαλιστές (PSOE) 93, οι Unidos Podemos 70 και οι Ciudadanos 29 έδρες. Για την αυτοδυναμία απαιτούνται 176 έδρες.
Όπως προκύπτει από την καταμέτρηση, κανένα κόμμα δεν μπορεί να σχηματίσει αυτοδύναμη κυβέρνηση, όμως μπορεί να προκύψει κυβέρνηση συνεργασίας ανάμεσα στα δύο μεγάλα και ιστορικά κόμματα της Ισπανίας.
Με δεδομένο ότι, όπως και στις εκλογές του Δεκεμβρίου, τα exit polls δείχνουν ότι κανένα κόμμα δεν μπορεί να συγκεντρώσει μόνο του τις τουλάχιστον 176 έδρες που απαιτεί η αυτοδυναμία, δεν αποκλείεται να ακολουθήσουν δύσκολες και μεγάλες σε διάρκεια διαπραγματεύσεις.
Παράλληλα, όπως είχε συμβεί και στις προηγούμενες, προ εξαμήνου εκλογές, η συνεργασία μεταξύ συγγενών ιδεολογικά χώρων, όπως π.χ. είναι οι Podemos και οι Ciudadanos, δεν μπορεί να έχει κανένα νόημα, εάν δεν υπάρξει σύμπλευση και με τρίτο κόμμα.
Το ποσοστό συμμετοχής στην εκλογική διαδικασία ήταν -αναμενόμενα- χαμηλό και ανήλθε, σύμφωνα με την El Pais, στο 67,57%. Το ποσοστό συμμετοχής ούτως ή άλλως αναμενόταν χαμηλό, καθώς οι Ισπανοί βρίσκονται ήδη σε περίοδο διακοπών, ενώ εμφανίζουν και σημάδια κόπωσης από την παρατεταμένη πολιτική αβεβαιότητα του τελευταίου εξαμήνου.
Οι σημερινές εκλογές πραγματοποιήθηκαν υπό το φάσμα μιας επανάληψης του κυβερνητικού αδιεξόδου, το οποίο προκάλεσε ο τερματισμός του μακρού κύκλου του δικομματισμού, αλλά και υπό την προοπτική μίας κατακλυσμιαίας αλλαγής του πολιτικού χάρτη με την ανάδυση μίας πραγματικά αριστερής κυβέρνησης για πρώτη φορά στη μετα-Φράνκο εποχή.
Υπενθυμίζεται ότι, στις εκλογές της 20ής Δεκεμβρίου του 2015, το Λαϊκό Κόμμα με 28,72% είχε 123 βουλευτές, το Σοσιαλιστικό Κόμμα με 22,01% 90 βουλευτές, οι Podemos με 20,66% 69 βουλευτές και οι φιλελεύθεροι Ciudadanos με 13,93% 40 βουλευτές.
Μια πρώτη «ανάγνωση» των αποτελεσμάτων
Το πιο συνταρακτικό στοιχείο των δημοσκοπήσεων έξω από τις κάλπες είναι η επιβεβαίωση της υπεροχής στη δεύτερη θέση της συμπαράταξης των Unidos Podemos, με 91-95 έδρες (από 69), έναντι των Σοσιαλιστών του Psoe, που έρχεται τρίτο με 81-85 έδρες (από τις 90 που είχε στην προηγούμενη Βουλή).
Εάν τα στοιχεία παραμείνουν ως έχουν έως το τέλος της καταμέτρησης, τότε το πολιτικό τοπίο της Ισπανίας φαίνεται να μεταβάλλεται ριζικά, καθώς ανοίγει διάπλατα η διέξοδος για τον σχηματισμό μίας πρώτης πραγματικά αριστερής κυβέρνησης στην Ισπανία, υπό τους Podemos και τη σύμπραξη των Σοσιαλιστών.
Μιλώντας στην πρώτη του ανάλυση μετά την ανακοίνωση των exit polls, o ηγέτης της IU, του έτερου εταίρου της συμμαχίας Unidos Podemos, Αλβέρτο Γκαρθόν, κάλεσε σε σύνεση στην ανάλυση των πρώτων ενδείξεων, τονίζοντας όμως πως αυτά υποδεικνύουν πως η χώρα έχει μία χρυσή ευκαιρία ν' αλλάξει σελίδα.
Το τέταρτο κόμμα στις προηγούμενες εκλογές, οι κεντροδεξιοί Ciudadanos, παραμένουν τέταρτη δύναμη σε όλη τη χώρα, αλλά με σημαντικές απώλειες από τις προηγούμενες 40 έδρες, καθώς τα exit polls τους πιστώνουν με 26-30 έδρες.
Το κόμμα ήταν το πρώτο που αντέδρασε στις έρευνες, τονίζοντας πως αυτές δεν αντανακλούν τα πραγματικά στοιχεία της καταμέτρησης και εξέφρασε την απογοήτευσή του για τη μικρή προσέλευση των ψηφοφόρων στις κάλπες (που ήταν η μικρότερη στα εκλογικά χρονικά της ισπανικής δημοκρατίας).
Αναμένοντας και την αυξημένη καταμέτρηση και των επιστολικών ψήφων, που ήταν αυξημένες σε σχέση με την προηγούμενη αναμέτρηση, ο εκπρόσωπος των Ciudadanos, ο γενικός γραμματέας τους, Χουάν Μανουέλ Βιλιέγας, εξέφρασε την αισιοδοξία του πως μέσα στη διάρκεια της νύχτας, τα ποσοστά του κόμματος θα βελτιωθούν.
Το γεγονός όμως είναι πως τα στοιχεία αυτά φανερώνουν πως οι περισσότερο αναποφάσιστοι από τους ψηφοφόρους ήσαν εκείνοι των Ciudadanos, και ήσαν οι περισσότεροι ευεπίφοροι στο να ενστερνισθούν το φόβο που ενέπνευσε η άνοδος των Podemos, αλλά και να προσελκυθούν από την έκκληση της "χρήσιμης ψήφου" που τους απηύθυνε ο Ραχόι.
Από πολλές πλευρές κι αναλυτές κι από καιρό έχουν διατυπωθεί οι εκτιμήσεις πως τα πιθανά σενάρια για τον σχηματισμό κυβέρνησης είναι δύο: είτε η προφανής και φυσιολογική συμμαχία μεταξύ Podemos και Psoe, είτε μία Μεγάλη Συμμαχία PP-Psoe, όπως επιμένουν κύκλοι του κόμματος της δεξιάς πως είναι δυνατή και είναι η πιο αξιόπιστη για να συνεχισθεί η "ομαλή" πορεία στην Ευρώπη.
Μολαταύτα, αμφότερα τα σενάρια βάζουν τους Σοσιαλιστές ενώπιον μίας μεγάλης πρόκλησης, αυξάνοντας το φόβο τους είτε ν' απορροφηθούν από τους Podemos, είτε να φυλλορροήσουν λόγω της συνεργασίας τους με το ΡΡ.
Αναλυτικότερα, οι κάλπες έκλεισαν στις 21:00 (ώρα Ελλάδος) και τα πρώτα exit polls έδιναν τα εξής αποτελέσματα:
1. Λαϊκό Κόμμα (PP) 28,5% (117-121 έδρες)
2. Unidos Podemos 25,6% (91-95 έδρες)
3. Σοσιαλιστές (PSOE) 22% (81-85 έδρες)
4. Ciudadanos 11,8% (26-30 έδρες)
Ωστόσο, με καταμετρημένο το 50% των ψήφων, το Λαϊκό Κόμμα συγκεντρώνει 133 έδρες, οι Σοσιαλιστές (PSOE) 93, οι Unidos Podemos 70 και οι Ciudadanos 29 έδρες. Για την αυτοδυναμία απαιτούνται 176 έδρες.
Όπως προκύπτει από την καταμέτρηση, κανένα κόμμα δεν μπορεί να σχηματίσει αυτοδύναμη κυβέρνηση, όμως μπορεί να προκύψει κυβέρνηση συνεργασίας ανάμεσα στα δύο μεγάλα και ιστορικά κόμματα της Ισπανίας.
Με δεδομένο ότι, όπως και στις εκλογές του Δεκεμβρίου, τα exit polls δείχνουν ότι κανένα κόμμα δεν μπορεί να συγκεντρώσει μόνο του τις τουλάχιστον 176 έδρες που απαιτεί η αυτοδυναμία, δεν αποκλείεται να ακολουθήσουν δύσκολες και μεγάλες σε διάρκεια διαπραγματεύσεις.
Παράλληλα, όπως είχε συμβεί και στις προηγούμενες, προ εξαμήνου εκλογές, η συνεργασία μεταξύ συγγενών ιδεολογικά χώρων, όπως π.χ. είναι οι Podemos και οι Ciudadanos, δεν μπορεί να έχει κανένα νόημα, εάν δεν υπάρξει σύμπλευση και με τρίτο κόμμα.
Το ποσοστό συμμετοχής στην εκλογική διαδικασία ήταν -αναμενόμενα- χαμηλό και ανήλθε, σύμφωνα με την El Pais, στο 67,57%. Το ποσοστό συμμετοχής ούτως ή άλλως αναμενόταν χαμηλό, καθώς οι Ισπανοί βρίσκονται ήδη σε περίοδο διακοπών, ενώ εμφανίζουν και σημάδια κόπωσης από την παρατεταμένη πολιτική αβεβαιότητα του τελευταίου εξαμήνου.
Υπενθυμίζεται ότι, στις εκλογές της 20ής Δεκεμβρίου του 2015, το Λαϊκό Κόμμα με 28,72% είχε 123 βουλευτές, το Σοσιαλιστικό Κόμμα με 22,01% 90 βουλευτές, οι Podemos με 20,66% 69 βουλευτές και οι φιλελεύθεροι Ciudadanos με 13,93% 40 βουλευτές.
Μια πρώτη «ανάγνωση» των αποτελεσμάτων
Το πιο συνταρακτικό στοιχείο των δημοσκοπήσεων έξω από τις κάλπες είναι η επιβεβαίωση της υπεροχής στη δεύτερη θέση της συμπαράταξης των Unidos Podemos, με 91-95 έδρες (από 69), έναντι των Σοσιαλιστών του Psoe, που έρχεται τρίτο με 81-85 έδρες (από τις 90 που είχε στην προηγούμενη Βουλή).
Εάν τα στοιχεία παραμείνουν ως έχουν έως το τέλος της καταμέτρησης, τότε το πολιτικό τοπίο της Ισπανίας φαίνεται να μεταβάλλεται ριζικά, καθώς ανοίγει διάπλατα η διέξοδος για τον σχηματισμό μίας πρώτης πραγματικά αριστερής κυβέρνησης στην Ισπανία, υπό τους Podemos και τη σύμπραξη των Σοσιαλιστών.
Μιλώντας στην πρώτη του ανάλυση μετά την ανακοίνωση των exit polls, o ηγέτης της IU, του έτερου εταίρου της συμμαχίας Unidos Podemos, Αλβέρτο Γκαρθόν, κάλεσε σε σύνεση στην ανάλυση των πρώτων ενδείξεων, τονίζοντας όμως πως αυτά υποδεικνύουν πως η χώρα έχει μία χρυσή ευκαιρία ν' αλλάξει σελίδα.
Το τέταρτο κόμμα στις προηγούμενες εκλογές, οι κεντροδεξιοί Ciudadanos, παραμένουν τέταρτη δύναμη σε όλη τη χώρα, αλλά με σημαντικές απώλειες από τις προηγούμενες 40 έδρες, καθώς τα exit polls τους πιστώνουν με 26-30 έδρες.
Το κόμμα ήταν το πρώτο που αντέδρασε στις έρευνες, τονίζοντας πως αυτές δεν αντανακλούν τα πραγματικά στοιχεία της καταμέτρησης και εξέφρασε την απογοήτευσή του για τη μικρή προσέλευση των ψηφοφόρων στις κάλπες (που ήταν η μικρότερη στα εκλογικά χρονικά της ισπανικής δημοκρατίας).
Αναμένοντας και την αυξημένη καταμέτρηση και των επιστολικών ψήφων, που ήταν αυξημένες σε σχέση με την προηγούμενη αναμέτρηση, ο εκπρόσωπος των Ciudadanos, ο γενικός γραμματέας τους, Χουάν Μανουέλ Βιλιέγας, εξέφρασε την αισιοδοξία του πως μέσα στη διάρκεια της νύχτας, τα ποσοστά του κόμματος θα βελτιωθούν.
Το γεγονός όμως είναι πως τα στοιχεία αυτά φανερώνουν πως οι περισσότερο αναποφάσιστοι από τους ψηφοφόρους ήσαν εκείνοι των Ciudadanos, και ήσαν οι περισσότεροι ευεπίφοροι στο να ενστερνισθούν το φόβο που ενέπνευσε η άνοδος των Podemos, αλλά και να προσελκυθούν από την έκκληση της "χρήσιμης ψήφου" που τους απηύθυνε ο Ραχόι.
Από πολλές πλευρές κι αναλυτές κι από καιρό έχουν διατυπωθεί οι εκτιμήσεις πως τα πιθανά σενάρια για τον σχηματισμό κυβέρνησης είναι δύο: είτε η προφανής και φυσιολογική συμμαχία μεταξύ Podemos και Psoe, είτε μία Μεγάλη Συμμαχία PP-Psoe, όπως επιμένουν κύκλοι του κόμματος της δεξιάς πως είναι δυνατή και είναι η πιο αξιόπιστη για να συνεχισθεί η "ομαλή" πορεία στην Ευρώπη.
Μολαταύτα, αμφότερα τα σενάρια βάζουν τους Σοσιαλιστές ενώπιον μίας μεγάλης πρόκλησης, αυξάνοντας το φόβο τους είτε ν' απορροφηθούν από τους Podemos, είτε να φυλλορροήσουν λόγω της συνεργασίας τους με το ΡΡ.
