Βρέφη στην αγκαλιά, γυναικόπαιδα, έφηβοι, άντρες, ηλικιωμένοι, ανάπηροι σε καροτσάκια, άλλοι ανήμποροι με μπαστούνια. Από το Αφγανιστάν και τη Συρία στην πλειονότητά τους, έχουν βρει εδώ και λίγες ημέρες καταφύγιο κατά εκατοντάδες στην πλατεία Βικτωρίας, περιμένουν καρτερικά να ανοίξουν τα σύνορα της ΠΓΔΜ για να συνεχίσουν το ταξίδι τους προς την Ευρώπη...
Μόνο που τα τελευταία 24ωρα κανείς δεν τους απαντά πότε θα λάβει τέλος η «ομηρία» τους αυτή.
«Γιατί δεν μας αφήνουν να φύγουμε; Παίζουν με τις ζωές μας όσοι μας κλείνουν τον δρόμο.» λέει με απόγνωση ο 27χρονος Αχμάντ από το Αφγανιστάν, πρώην υπάλληλος του ΝΑΤΟ όσο έμενε στα πάτριά του εδάφη. Έναν μήνα πριν τα εγκατέλειψε, αφού αναζητά και αυτός, οικογενειακώς, καλύτερη τύχη στην Ευρώπη.
Τώρα κουβαλά στα χέρια του δυο σακούλες του σούπερ μάρκετ, σε ρόλο βαλίτσας, για τα ελάχιστα απαραίτητα της τετραμελούς οικογένειάς του. Δίπλα του η 26χρονη γυναίκα του, που φορά μαντίλα στο κεφάλι της, έχει από κοντά τις δύο κόρες τους, την 7χρονη Ασμά και τη Σαμά 2 ετών.
«Να γυρίσω τώρα πια πίσω στην πατρίδα μου, θα είναι σαν να σκοτώνω τον εαυτό μου. Δεν υπάρχει πια Αφγανιστάν για εμάς» λέει. «Είχαμε φτάσει ως την Ειδομένη, αλλά μας γύρισαν πίσω. Πέντε μέρες τώρα, είμαστε ξανά εδώ, στην Αθήνα, και μένουμε στο Κέντρο Φιλοξενίας στο Ελληνικό. Τώρα είμαστε στην πλατεία αυτή για να δούμε άλλους φίλους μας που κοιμούνται εδώ» λέει.
«Οι Έλληνες που περνούν από δω μας βοηθούν με όσα ρούχα και τρόφιμα μάς δίνουν, είμαστε ευχαριστημένοι» έχει να πει. «Όμως η ελληνική και οι άλλες κυβερνήσεις πρέπει να μας βοηθήσουν, να μας επιτρέψουν επιτέλους να περάσουμε. Δεν ξέρουμε καθόλου πότε θα γίνει αυτό, εμείς πάντως θέλουμε να μπούμε στην Κροατία κι από κει να φτάσουμε στη Γερμανία, τον τελικό προορισμό μας» ευελπιστεί αφγανός Αχμάντ.
«Δεν καταλαβαίνω τι φταίει κι αναγκαστικά είμαστε εδώ σε αναμονή. Μας λένε ότι τα σύνορα είναι πλέον κλειστά, αλλά εγώ ήξερα ότι μέχρι τώρα δεν υπήρχε πρόβλημα για εμάς τους σύρους να περάσουμε στη Γερμανία» λέει με τη σειρά του ο 28χρονος Μοχάμεντ.
Από το 2011 βρέθηκε στην Τουρκία, ώσπου πριν από τρεις μέρες μπήκε στη βάρκα της προσφυγιάς για Κω, με 1.000 ευρώ «εισιτήριο»-αντίτιμο στον δουλέμπορο. Το πρωί της Παρασκευής αποβιβάστηκε στον Πειραιά, κατευθύνθηκε στην Πλατεία Βικτωρίας και περιμένει εκεί πλέον άλλους δύο ομοεθνείς του, για να ξεκινήσουν με λεωφορείο για τα σύνορα της ΠΓΔΜ, όπου θα επιχειρήσουν να τα διαβούν...
Πολίτες μοιράζουν είδη πρώτης ανάγκης
Διάσπαρτα πηγαδάκια προσφύγων συναντούν οι περαστικοί που διασχίζουν την Πλατεία Βικτωρίας. Τους βλέπουν είτε να κουβεντιάζουν, είτε να μοιράζονται ένα πλαστικό πιάτο ή κεσεδάκι με φαγητό, να κοιμούνται καταγής στο κράσπεδο ή και στα παρτέρια μες στο απομεσήμερο, την ώρα που ο ήλιος τούς χτυπά υπό 19 βαθμούς Κελσίου.
Μαζί, πάνω σε κλαδιά και κάγκελα, «λιάζονται» και οι πρόχειρες μπουγάδες τους, στους κορμούς των δέντρων είναι παραταγμένα τα παπούτσια τους.
Πιτσιρίκια, πάλι, κλωτσούν μια μπάλα. Άλλα τριγυρνούν ανέμελα, μασουλώντας γλυκίσματα που τους δίνουν διερχόμενοι ή και κάτοικοι της γειτονιάς. Παραπέρα, εξάχρονα και μεγαλύτερα αγόρια ανεβοκατεβαίνουν για παιχνίδι τις κυλιόμενες σκάλες του σταθμού του ΗΣΑΠ. Πιο δίπλα, υπάλληλοι εταιρειών κινητής τηλεφωνίας προσεγγίζουν πρόσφυγες για να τους λανσάρουν καρτοκινητά.
Αρκετοί, ωστόσο, αν όχι οι περισσότεροι, είναι ήδη εφοδιασμένοι με τηλέφωνα, είναι μάλιστα ακριβά κάποια από αυτά. Μερικοί μιλούν για λεπτά ολόκληρα με κάποιον δικό τους. Αλλού τέσσερα και πέντε άτομα μαζί κοιτούν σε ένα από αυτά, έως και σε tablet, για να πληροφορηθούν τα τελευταία νέα, για τα σύνορα.
Και μέσα στον προσφυγικό αυτόν «καταυλισμό», να και αρκετοί Έλληνες: άλλοι πίνουν τον καφέ τους σε καφετέριες πάνω στην πλατεία, μια ανάσα από ξαπλωμένους, αποκαμωμένους πρόσφυγες. Άλλοι, ωστόσο, είναι αυτοί που έμπρακτα τους νοιάζονται. Καταφτάνουν ένας-ένας ή δυο-δυο, για να τους μοιράσουν όσα έχουν φέρει μαζί τους: ρούχα για μωρά και μεγαλύτερους, ψωμί, γάλατα, χαρτιά υγείας. Άλλοι ωστόσο έρχονται για να δουν το προσφυγικό πρόβλημα από κοντά, καθώς «καμιά σχέση δεν έχει στην πραγματικότητα με όσα δείχνει η τηλεόραση».
«Τώρα τσεκάρω πού θα δώσω όσα έφερα. Κι αυτό γιατί προηγουμένως τσιγγάνοι με ξεγέλασαν: Τους πέρασα για πρόσφυγες και τους έδωσα όσα είχα φέρει. Αυτοί όμως τα πήραν, και, όπως είδα, βάλθηκαν να τα πουλήσουν» λέει μία από τις γυναίκες που έχει φέρει άλλες δύο σακούλες με είδη πρώτης ανάγκης για να τα προσφέρει στους ανήμπορους μετανάστες της πλατείας Βικτωρίας.
Σε απόσταση αναπνοής, εθελοντές οργάνωσης από την Ολλανδία αναζητούν μάνες με τα μωρά τους, για να τους χαρίσουν πάνες. Άλλη κυρία βγάζει ένα κομμάτι κέικ από την τσάντα της και το προσφέρει σε ένα προσφυγόπουλο. Στα επόμενα δευτερόλεπτα, και τα υπόλοιπα κομμάτια του γλυκού που είχε μαζί της γίνονται ανάρπαστα.
«Πιο πριν ήμουν στους πρόσφυγες στο Γαλάτσι, τώρα ήρθα και σε αυτούς εδώ, που επίσης έχουν την ανάγκη μας» λέει η κυρία Ερμίνα, άλλη μια εθελόντρια που μοίρασε ρούχα, γάλα κι άλλα απαραίτητα.
Στα επόμενα λεπτά, ένα τσούρμο πρόσφυγες δεν αφήνουν τίποτα απ' όσα είχε φορτώσει στο πορτμπαγκάζ του αυτοκινήτου του ένα ζευγάρι. «Μας τα πήραν όλα! Μια γυναίκα ήρθε τώρα και πήρε τρεις φορές προμήθειες! Πάλι καλά που δεν μας έσπασαν και το αμάξι. Τι να κάνουμε; Πεινάει ο κόσμος και πρέπει να τους βοηθήσουμε» λέει ο οδηγός, ευγενικός «χορηγός» των δεκάδων αυτών μεταναστών.
