Της Εύης Καρακώστα*
Ο νέος νόμος για τα ΜΜΕ δέχτηκε τον τελευταίο καιρό επαίνους και επικρίσεις και δοκίμασε τα όρια των αντοχών του κομματικού...
Όλα αυτά μαζί συνιστούσαν συμπτώματα μιας αρρώστιας και κάποιος έπρεπε να βάλει το χέρι σε αυτή την πληγή για να την γιατρέψει. Αυτός ο κάποιος δεν μπορούσε παρά να είναι η κυβέρνηση που προσπαθεί, και με τον νέο νόμο, να βάλει μια τάξη σε αυτό το χαοτικό πεδίο, όπου, μεταξύ άλλων, τα κανάλια και οι συχνότητες - περιουσία του ελληνικού λαού - αγοράζονται και πουλιούνται, και όπου μια ιδιωτική εταιρεία των καναλαρχών προικοδοτήθηκε από την κυβέρνηση Σαμαρά - Βενιζέλου με τις δημόσιες συχνότητες και εξουσιοδοτήθηκε να μπλοκάρει το τηλεοπτικό σήμα με κωδικοποιητές. Αυτά και ένα σωρό άλλα απίθανα συμβάντα είναι τα πρώτα που πρέπει να αλλάξουν στον χώρο των ΜΜΕ.
Ο νόμος αυτός ήδη άργησε πολύ, έπρεπε να έχει έρθει πριν από πολλά χρόνια αλλά την εξουσία ασκούσαν άλλες κυβερνήσεις που βολεύονταν με το χάος. Όμως ένας νόμος που θα τακτοποιούσε το τοπίο δεν συνέφερε καθόλου στους διαπλεκόμενους πολιτικούς-οικονομικούς παράγοντες-καναλάρχες, στο τρίγωνο της διαπλοκής. Και τώρα που με τον νέο νόμο ξεκινά η αντίστροφη πορεία οι πολίτες έχουν υπέρμετρες προσδοκίες καθώς αναμένουν να διορθωθούν με μιας οι αμαρτίες πολλών δεκαετιών.
Ο νέος νόμος για τα ΜΜΕ δέχτηκε τον τελευταίο καιρό επαίνους και επικρίσεις και δοκίμασε τα όρια των αντοχών του κομματικού...
μας συστήματος.
Δεν είναι περίεργο καθώς το σύστημα αυτό είχε εδραιωθεί, μεταξύ άλλων, και χάρις στην συνεισφορά των μέσων που χειραγωγούσαν επί δεκαετίες την κοινή γνώμη και διαμόρφωναν ένα πλήθος υπηκόων αντί πολιτών. Το πλήθος αυτό αποδεχόταν τις πολιτικές του κομματικού συστήματος που θα ξεσπούσαν αργότερα σαν θύελλα εναντίον του. Γι αυτό και ήταν απαίτηση πρώτα από όλα των πολιτών να αλλάξει κάτι στα ΜΜΕ και να γυρίσουμε σελίδα. Η ελληνική κοινωνία έχει ακούσει κι έχει δει πολλά, ειδικά τα τελευταία χρόνια της κρίσης. Αρκετά από τα κακώς κείμενα, βγήκαν από τα ντουλάπια κι ήρθαν στο φως της δημοσιότητας. Είδαμε δημοσκοπήσεις να διαψεύδονται αφού πρώτα είχαν κάνει τη δουλειά τους, είδαμε την προπαγάνδα να εξαπολύεται στοχευμένα και μεθοδευμένα, είδαμε την χειραγώγηση της πληροφόρησης από πρώτο χέρι. Είδαμε το τοπίο στο ίντερνετ να γίνεται χαοτικό, είδαμε τον έντυπο γραπτό λόγο να περιθωριοποιείται, είδαμε τα ΜΜΕ να περνούν σε μια κατάσταση γενικευμένης αναξιοπιστίας και επομένως κρίσης. Μαζί με την οικονομική κρίση που μείωσε την κατανάλωση, οι συνθήκες έγιναν ασφυκτικές. Μόνες διέξοδοι κατάντησαν να είναι είτε τα θαλασσοδάνεια για παράταση του χρόνου ζωής κάποιων μέσων είτε οι απολύσεις δημοσιογράφων και το κλείσιμο των μέσων ενημέρωσης.
Δεν είναι περίεργο καθώς το σύστημα αυτό είχε εδραιωθεί, μεταξύ άλλων, και χάρις στην συνεισφορά των μέσων που χειραγωγούσαν επί δεκαετίες την κοινή γνώμη και διαμόρφωναν ένα πλήθος υπηκόων αντί πολιτών. Το πλήθος αυτό αποδεχόταν τις πολιτικές του κομματικού συστήματος που θα ξεσπούσαν αργότερα σαν θύελλα εναντίον του. Γι αυτό και ήταν απαίτηση πρώτα από όλα των πολιτών να αλλάξει κάτι στα ΜΜΕ και να γυρίσουμε σελίδα. Η ελληνική κοινωνία έχει ακούσει κι έχει δει πολλά, ειδικά τα τελευταία χρόνια της κρίσης. Αρκετά από τα κακώς κείμενα, βγήκαν από τα ντουλάπια κι ήρθαν στο φως της δημοσιότητας. Είδαμε δημοσκοπήσεις να διαψεύδονται αφού πρώτα είχαν κάνει τη δουλειά τους, είδαμε την προπαγάνδα να εξαπολύεται στοχευμένα και μεθοδευμένα, είδαμε την χειραγώγηση της πληροφόρησης από πρώτο χέρι. Είδαμε το τοπίο στο ίντερνετ να γίνεται χαοτικό, είδαμε τον έντυπο γραπτό λόγο να περιθωριοποιείται, είδαμε τα ΜΜΕ να περνούν σε μια κατάσταση γενικευμένης αναξιοπιστίας και επομένως κρίσης. Μαζί με την οικονομική κρίση που μείωσε την κατανάλωση, οι συνθήκες έγιναν ασφυκτικές. Μόνες διέξοδοι κατάντησαν να είναι είτε τα θαλασσοδάνεια για παράταση του χρόνου ζωής κάποιων μέσων είτε οι απολύσεις δημοσιογράφων και το κλείσιμο των μέσων ενημέρωσης.
Ο κόσμος θέλει την αλλαγή στον τρόπο λειτουργίας των ΜΜΕ και ενδιαφέρεται πρωτίστως για δυο πράγματα: Την δικαιοσύνη και την ελευθερία.
Οι πολίτες θέλουν να τελειώνουμε με την λογική ότι κάποιοι, οι ιδιοκτήτες των ΜΜΕ, θα είναι υπεράνω των νόμων, θα φοροδιαφεύγουν, θα γλιτώνουν φόρους με φωτογραφικές διατάξεις και θα παίρνουν δάνεια με όρους που δεν ισχύουν για τους απλούς πολίτες. Αυτό είναι το μέτρο δικαιοσύνης που ζητούν. Επίσης οι πολίτες θέλουν την εμβάθυνση της δημοκρατίας, κι αυτό θα γίνει με τους καθαρούς όρους ανταγωνισμού και το κόψιμο του ομφάλιου λώρου της διαπλοκής. Αυτό το βλέπουν σαν ένα μέτρο ελευθερίας. Υπάρχουν λοιπόν μεγάλες προσδοκίες στον κόσμο και για να ικανοποιηθούν θα πρέπει η κυβέρνηση, έχοντας πλέον την στήριξη του νέου νόμου να ανταποκριθεί.
Ο νέος νόμος για τα ΜΜΕ ρυθμίζει το τηλεοπτικό πεδίο και όχι μόνο καθώς προσπαθεί να βάλει σε τάξη τον χώρο. Φροντίζει ώστε να γίνουν οι επιχειρήσεις των ΜΜΕ βιώσιμες για να μην εξαρτώνται πολιτικά και οικονομικά από την διαπλοκή. Αντιμετωπίζει επίσης τα θέματα της απασχόλησης και το ζήτημα της απρόσκοπτης λειτουργίας των εργαζομένων σε αυτά τα μέσα. Περιέχει ρυθμίσεις και προβλέπει όρους για το μετοχικό κεφάλαιο, την επάρκεια των ιδιοκτητών των μέσων ενώ συνδέει τις άδειες με τα ζητήματα της απασχόλησης. Ο νόμος αυτός επιδιώκει να μην δημιουργηθούν εκ νέου επιχειρήσεις που, ως μη βιώσιμες, θα εξαρτώνται από τον δανεισμό κι επομένως θα είναι φορείς της νέας διαφθοράς και της διαπλοκής.
Αυτό δεν σημαίνει βέβαια ότι η κυβέρνηση θα επιλέξει καναλάρχες. Θα βάλει τους κανόνες που θα αποβλέπουν και στην βιωσιμότητα των επιχειρήσεων των ΜΜΕ αλλά και στην δικαιοσύνη και την ίση μεταχείριση όλων. Γι αυτό και θα πάμε σε έναν Διεθνή Πλειοδοτικό διαγωνισμό με όλα τα χαρτιά πάνω στο τραπέζι. Θα χρειάζονται καθαρές τραπεζικές εγγυήσεις, φορολογικές ενημερότητες και ασφαλιστικές δικλείδες για το μέλλον των εργαζομένων. Και όπως είναι φυσικό το ΕΡΣ θα εποπτεύει τα ΜΜΕ χωρίς πολιτικές παρεμβάσεις.
Μιλάμε για ανάπτυξη, η ανάπτυξη όμως δεν θα έρθει εξ ουρανού. Χρειάζονται δικές μας προσπάθειες για να δημιουργηθεί το κατάλληλο τοπίο. Αυτός ο νόμος στοχεύει ακριβώς στην εξυγίανση του πεδίου ώστε να μπορούν να γίνουν επενδύσεις από σοβαρούς επενδυτές κι όχι από ανθρώπους που χρησιμοποιούν τα ΜΜΕ για να πετύχουν άλλους οικονομικούς στόχους.
Βεβαίως η κυβέρνηση αναλαμβάνει και την ευθύνη να φέρει σε πέρας το έργο της εξυγίανσης των ΜΜΕ. Γιατί ο νόμος είναι η αναγκαία αρχή και η απαραίτητη προϋπόθεση για την αλλαγή, ωστόσο η καθημερινή πολιτική πρακτική είναι εκείνη που θα φέρει το έργο σε αίσιο τέλος. Και από όσο φαίνεται σήμερα, το αρμόδιο υπουργείο δείχνει να γνωρίζει το βάρος της ευθύνης που του αναλογεί καθώς επίσης δείχνει και ικανό να επιτύχει. Χρέος όλων μας είναι να βοηθήσουμε όσο μπορούμε σε αυτή την κατεύθυνση. Ο νέος νόμος για τα ΜΜΕ είναι σημαντική τομή για μια νέα αρχή. Είναι ένα στοίχημα που πρέπει να κερδηθεί επ' ωφελεία του ελληνικού λαού. *Εύη Καρακώστα είναι βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ στη Β' Πειραιώς