Μνήμες και τραύματα της δεκαετίας του ´80: ο θρυλικός Λάγιος Ντέταρι εξομολογείται σε γερμανικό περιοδικό τις αναμνήσεις του από τον Ολυμπιακό και τον...
Γιώργο Κοσκωτά.
Ποιος έχει σκοράρει το τελευταίο, μέχρι σήμερα, γκολ της Ουγγαρίας σε Μουντιάλ; Ποιος ήταν ο πιο ακριβοπληρωμένος παίκτης του γερμανικού πρωταθλήματος το 1988; Ποιος έκανε την πιο ηχηρή μεταγραφή στην Ελλάδα τη δεκαετία του ʼ80; Ποιος είχε πλησιάσει το κασέ του Μαραντόνα στο παγκόσμιο ποδοσφαιρικό χρηματιστήριο; Φαίνεται απίστευτο, αλλά σε όλες αυτές τις ερωτήσεις η απάντηση είναι η ίδια: ο Λάγιος Ντέταρι. Το μαγικό «δεκάρι» της Ουγγαρίας, που αναδείχθηκε στη Χόνβεντ, έγινε γνωστός σε όλον τον κόσμο παίζοντας στην Άιντραχτ Φραγκφούρτης και στο Μουντιάλ του ʼ86 στο Μεξικό, υπέκυψε στα εκατομμύρια του Κοσκωτά, αλλά έφυγε τρέχοντας για την Ιταλία, για να κλείσει τελικά την καριέρα του στις αυστριακές Άλπεις. Μετά από πολλά χρόνια ο Λάγιος Ντέταρι ανοίγει την καρδιά του στο γερμανικό ποδοσφαιρικό περιοδικό Elf Freunde και μιλάει για όλους και για όλα.
Αλλά τι γυρεύει ένας Μαγυάρος στον Πειραιά; Το «ψήσιμο» είχε αναλάβει προσωπικά ο Κοσκωτάς, ο οποίος εν τη βασιλεία του πήγε στη Φραγκφούρτη το 1988, παρακολούθησε τον τελικό του κυπέλου Γερμανίας με την Άιντραχτ του Ντέταρι να θριαμβεύει επί της Μπόχουμ και, σύμφωνα με τον ίδιο τον Ντέταρι, πλησίασε τον καλλιτέχνη της μπάλας και του σιγοψυθίρισε: «Είσαι ο παίκτης μου, είμαι σίγουρος 100%». Συγκρατημένη η πρώτη απάντηση του Μαγυάρου: «Θα πρέπει να το συζητήσετε με την ομάδα μου και με την ομοσπονδία». Καθότι η συζήτηση συνοδευόταν από 18 εκατομμύρια γερμανικά μάρκα, όλοι είπαν το «ναι» στον Ολυμπιακό, παρότι λίγες μέρες πριν ο Ντέταρι διαβεβαίωνε τους οπαδούς της Άιντραχτ ότι είχε έρθει στην ομάδα «για να μείνει τέσσερα χρόνια». Πώς εξηγείται η ξαφνική μεταστροφή; Ο Ντέταρι πάντως έχει μία απλή εξήγηση: «Ποιος να φανταστεί ότι θα εμφανιστεί αυτός ο τρελός να δώσει 18 εκατομμύρια;» Συμπληρώνει ωστόσο ότι «για να σοβαρευτούμε: ο Κοσκωτάς μου συμπεριφέρθηκε άψογα. Τα 18 εκατομμύρια μοιράστηκαν στην ουγγρική ομοσπονδία και την Άιντραχτ Φραγκφούρτης». Και η αποκάλυψη: «Αυτά τα χρήματα έσωσαν από τη χρεοκοπία τον σύλλογο, ο οποίος είχε συσσωρεύσει πολλά χρέη για την ομάδα του στο χόκεϊ επί πάγου».
«Πού πήγαν τα εκατομμύρια του Ντέταρι;»
Σαν να λέμε ότι τα εκατομμύρια του Κοσκωτά έσωσαν από τη χρεοκοπία την ιστορική Άιντραχτ… Βέβαια για τον ιπτάμενο Μαγυάρο η προσγείωση στην ελληνική πραγματικότητα ήταν απότομη όταν, μετά την πέμπτη αγωνιστική του πρωταθλήματος, ο Κοσκωτάς εξαφανίστηκε νύχτα στην Αμερική, ενώ άρχισε να ξεδιπλώνεται το πολιτικοοικονομικό σκάνδαλο της Τράπεζας Κρήτης. Παρόλα αυτά ο Ντέταρι, έχοντας πάρει και τα λεφτά του εν πάση περιπτώσει, έχει ευχάριστες αναμνήσεις από την Ελλάδα της εποχής, την οποία χαρακτηρίζει «πολιτισμικό σοκ» με την καλή έννοια: «Στη Γερμανία σπάνια παίζαμε με περισσότερους από 25.000 θεατές. Στο Ολυμπιακό Στάδιο της Αθήνας έρχονταν 80.000. Μετά το ματς καθόμαστε δύο-τρεις ώρες στα αποδυτήρια, γιατί μας έκλειναν τον δρόμο. Κι όταν χάναμε μπορεί να μέναμε και επτά-οκτώ ώρες, γιατί φοβόμαστε να βγούμε. Αλλά ευτυχώς, σπάνια γινόταν αυτό».
Τα χρήματα που έπαιρνε ο Λάγιος Ντέταρι στον Ολυμπιακό ήταν όσα έπαιρνε την ίδια χρονιά ολόκληρη η ομάδα στην Άιντραχτ Φραγκφούρτης. «Ξαφνικά είχα γίνει ένας από τους πιο ακριβοπληρωμένους παίκτες όλων των εποχών, πιο ακριβός και από τον Γκούλιτ» θυμάται. Μιλώντας ωστόσο με απόλυτη ειλικρίνεια, αφήνει να εννοηθεί ότι και η μετακόμιση στην Ελλάδα, όπως και άλλες στην καριέρα του, δεν ήταν δική του επιλογή, αλλά απόφαση της ουγγρικής ομοσπονδίας και, σε τελική ανάλυση, του καθεστώτος: «Ποτέ δεν ήθελα να έρθω στην Ελλάδα, αλλά και σε αυτή τη μετακίνηση δεν είχα δικαίωμα λόγου» εξομολογείται μετά πόνου ψυχής. «Με έστειλε η ουγγρική ομοσπονδία. Προσωπικά θα προτιμούσα να πάω στη Γιουβέντους, όπου είχα υπογράψει προσύμφωνο». Τελικά η ουγγρική ομοσπονδία προτίμησε τα 18 εκατ. του Κοσκωτά από τα 13 εκατ. της Γιουβέντους.
Η σύγκριση με τον Πούσκας
Μετά την περιπέτεια του Ολυμπιακού ο Ντέταρι θέλησε να ζήσει το όνειρό του στο Τορίνο, αλλά ήταν πλέον αργά. Η Γιουβέντους είχε εξαντλήσει το μπάτζετ των θαυμάτων, επενδύοντας στο «γερμανικό τρίο» Κόλερ, Μέλερ και Ρόιτερ. Περιπλανώμενος, ο Ντέταρι έπαιξε μεταξύ άλλων στην ιταλική Μπολόνια, στην ελβετική Ξαμάξ, στην ουγγρική Φερεντσβάρος και στην αυστριακή Σαντ Πέλτεν, μαζεύοντας τίτλους. Θα μπορούσε να είχε κάνει το «κάτι παραπάνω» στην καριέρα του; Μάλλον το έχει φιλοσοφήσει πλέον. «Είμαι αρκετά ευχαριστημένος» λέει. «Κέρδισα μερικά κύπελλα, αναδείχθηκα παίκτης της χρονιάς στην Ουγγαρία, την Ελβετία και την Ελλάδα, πολλές φορές ήμουν πρώτος σκόρερ. Και στη δεκαετία του ´80 ήμουν ένας από τους λίγους στην Ουγγαρία, που τον άφησαν να φύγει στο εξωτερικό σε τόσο μικρή ηλικία. Αυτό ήταν ασυνήθιστο, ακόμα και ο Φέρεντς Πούσκας έπρεπε να φτάσει τα 31 για να πάει στη Ρεάλ Μαδρίτης». Ο Λάγιος Ντέταρι λέει μάλιστα ότι είχε φιλική σχέση με τον «θρύλο» του ουγγρικού ποδοσφαίρου, ο οποίος άλλωστε είχε αναλάβει και την εθνική Ουγγαρίας στις αρχές της δεκαετίας του ´90. Μερικές φορές μάλιστα πείραζε τον Πούσκας και του έλεγε: «Τελικά Φέρεντς, ποτέ δεν έχουν βγει καλύτερα δεκάρια από εμάς τους δύο, έτσι δεν είναι;» Η απάντηση του Πούσκας ήταν σύντομη και περιεκτική: «Μην αυθαδιάζεις, γιατί θα πέσει σφαλιάρα».
Deutsche Welle
