Στη σκιά του φρικτού τέλους του βιβλίου της ζωής της 48χρονης θυγατέρας του Στέλιου Παπαθεμελή -όταν εκείνη...πριν περίπου ένα μήνα γλίστρησε από το μπαλκόνι του σπιτιού την ώρα που προσπαθούσε να φτιάξει το κοντάρι της σημαίας έχασε την ισορροπία της και βρέθηκε στο κενό. Η οικογένειά της άτυχης γυναίκας, συγγενείς, φίλοι αλλά και απλοί άνθρωποι που είχαν την ευκαιρία είτε να τη γνωρίσουν είτε να πληροφορούνται κατά καιρούς τη δράση της σε επίπεδο προσφοράς και φιλανθρωπίας προσπαθούν ακόμη μουδιασμένοι να συνειδητοποιήσουν το τραγικό της τέλος.
Η είδηση προκαλεί σοκ.
Η γλυκιά και χαμογελαστή κόρη του κορυφαίου πολιτικού άντρα Στέλιου Παπαθεμελή δε ζει πια. Ο προχωρημένης ηλικίας αλλά πάντα ψύχραιμος πατέρας ακόμη και στην πιο δύσκολη στιγμή της ζωής του προσπαθεί να βρει δύναμη, να κρατήσει τα δάκρυα που τρέχουν χωρίς τέλος και να συνειδητοποιήσει πως θα ζει πια εκείνος, η σύζυγος του και η άλλη του κόρη λαβωμένοι όπως λέει χαρακτηριστικά με μία πληγή που δε θα μπορέσει ο χρόνος να την επουλώσει ποτέ… Σε δηλώσεις του στο protothema.gr ο κ. Παπαθεμελής θα πει πως το κενό που υπάρχει πλέον στη ζωή και την καθημερινότητά του μεγαλώνει συνεχώς: «Κάθε μέρα, κάθε ώρα που περνά, κάθε δευτερόλεπτο που τρέχει μου λείπει πιο πολύ το παιδί μου, μου λείπει η Λένα μου είμαι χαμένος δε ξέρω, δε νομίζω ότι μπορεί κανείς όλο αυτό να το διαχειριστεί. Κοιτάζω τη γυναίκα μου από τη μια, την άλλη μου κόρη. Μιλάμε με σιωπές, με μάτια που δε σταματάνε να είναι υγρά, με πόνο που σφαγιάζει τα σωθικά μας. Με εκείνη να έχει φύγει τόσο άδικα και πρόωρα από κοντά μας…». Στην κηδεία της κόρης του θα μοιάζει σα να έχει χαθεί, σα να είναι κάπου παγιδευμένος σε κινηματογραφικά καρέ μίας ζωής με την αγαπημένη του κόρη να ξεθωριάζει ως εικόνα φτάνοντας στο σήμερα. Για το κ. Παπαθεμελή η εικόνα αυτή όμως δε θα μπορέσει να σβήσει, ξέρει καλά ότι τους ανθρώπους μας τους ξεχνάμε μόνο όταν ξεχάσουμε το άρωμά τους, τη μυρουδιά τους. Η γυναίκα του καταρρακωμένη, απαρηγόρητη με σοβαρά προβλήματα να επιδεινώνουν την ήδη ταλαιπωρημένη της υγεία προσπαθεί να αντλήσει δύναμη, να αποχαιρετήσει το παιδί της ενώ το χέρι της κρατά η άλλη της κόρη η Αγγελική. Η φωνή του κ. Στέλιου Παπαθεμελή στην άλλη άκρη της τηλεφωνικής γραμμής βγαίνει με δυσκολία ακούς τις βαριές του ανάσες που προσπαθούν να γίνουν συλλαβές και να περιγράψουν αυτό που εκείνος βιώνει.
Η Λένα, η Μαρία Κάλλας και το φιλανθρωπικό της έργο
Οι ώρες της μοναξιάς περνούν βασανιστικά και το σαλόνι του γραφείου και του σπιτιού του Στέλιου Παπαθεμελή θυμίζει πια ένα ερημωμένο και βουβό από την ακαθόριστη σιωπή του πόνου χώρο. Οι πίνακες, οι φωτογραφίες της Μαρίας Κάλλας, τα μικρά αντικείμενα που αποτελούσαν κομμάτια της συλλογής ενθυμίων της Λένας θαρρείς πως έχουν καλυφθεί και αυτά από το πέπλο του πόνου. Όλα θυμίζουν τη Λένα στο γραφείο αυτό. Διότι έχει περάσει ώρες ατελείωτες εκεί μέσα, έχει στηρίξει τον πατέρα της σε προεκλογικούς αγώνες, έχει συζητήσει, διαφωνήσει εκατοντάδες φορές μαζί του με αιχμή πολιτικές θέσεις και ζητήματα, έχει δει εκατοντάδες ανθρώπων που έχρηζαν ανάγκης και εκείνη βρέθηκε από την πρώτη στιγμή στο πλευρό τους πέρα από μικροκομματικά συμφέροντα κάνοντας υπέρβαση και αποφασίζοντας να στηρίξει όποιον το χρειαζόταν διαθέτοντας κυριολεκτικά τα πάντα. Οι ευεργετημένοι από τη Λένα μιλούν για έναν άνθρωπο που θα έβγαινε στο δρόμο, θα κρατούσε το χέρι του ταλαιπωρημένου ανθρώπου, θα το βοηθούσε και θα το στήριζε. Η ευαισθησία της για τα κοινωνικά θέματα ουσιαστική σε κάθε περίπτωση και αποτελεσματική. Δεν έμενε απλά στα λόγια, περνούσε στη δράση και στην ουσία. Η Τέχνη, η γνώση, η παιδεία που εκείνη διέθετε ήταν ο βασικός καμβάς που αποτελούσε τη «μαγιά» της ιδιαίτερα εύθραυστης φύσης της. Με πατέρα τον Παπαθεμελή ήταν σαφές ότι εκείνη στράφηκε από πολύ νωρίς σε μονοπάτια Τέχνης, αγάπησε και ερωτεύτηκε την ίδια τη ζωή μέσα από τις ξεχωριστές νότες της Μαρίας Κάλλας την οποία και λάτρευε, έκανε την ποίηση λόγο και έδωσε στην πολιτική δράση ουσιαστικό περιεχόμενο. Ο χορός και το όνειρο της πρίμα μπαλαρίνας θα ήταν κάτι που θα αποτελούσε το στόχο της ζωής της. Δεν έκανε οικογένεια μερικοί άνθρωποι είναι συχνά ταγμένοι σχεδόν για να δίνονται και να μοιράζονται σε άλλους και για το λόγο ατό βάζουν πίσω τη ζωή τους. Είναι θέμα προτεραιοτήτων όπως λένε οι σοφοί. Για τη Λένα η προτεραιότητα ήταν η έννοια του να δίνει. Για πολλούς η «Αγία των φτωχών» της Θεσσαλονίκης με τη διαφορά ότι εκείνη καλούσε και ανθρώπους εκτός πόλης ακόμη και εκτός χώρας να έρθουν για να τους βοηθήσει, αναλαμβάνοντας ουκ ολίγες φορές ακόμη και νοσήλια ανθρώπων που δε μπορούσαν να πληρώσουν για να έχουν δυνατότητα και πρόσβαση σε νοσοκομεία.
Η γνωριμία και η σχέση ζωής και φιλίας με το Γιώργο Νταλάρα
Λίγες ημέρες μετά το τελευταίο αντίο στη Λένα Παπαθεμελή στο κοιμητήριο Θέρμης μία επιστολή θα κατέφθανε στο γραφείο του πονεμένου πατέρα της, του κ. Στέλιου Παπαθεμελή. Αποστολέας ο πασίγνωστος καλλιτέχνης Γιώργος Νταλάρας ο οποίος με τη σύζυγό του διαβίβασαν έτσι τα συλλυπητήρια στην οικογένεια της εκλιπούσης. Ο Γιώργος Νταλάρας συνδέεται με δεσμούς φιλίας με την οικογένεια Παπαθεμελή ενώ η σχέση του με τη Λένα ήταν ιδιαίτερα στενή καθώς είχαν κατά καιρούς μοιραστεί στιγμές και συζητήσεις για καλλιτεχνικά, κοινωνικά και πολιτικά θέματα. Ο Νταλάρας είχε όπως λένε άνθρωποι του γραφείου του Παπαθεμελή γοητευτεί από τη Λένα και τις ιδιαίτερες αντιλήψεις της οι οποίες ήτα ποτισμένες με γνώση, επιχειρήματα και μία λυρική επαναστατική αύρα που την έκανε άλλωστε τόσο ξεχωριστή. Στην τρυφερή επιστολή ο Γιώργος Νταλάρας την αποχαιρετά με ένα τρυφερό τρόπο και εκφράζει συλλυπητήρια στον καλό του φίλο τον πατέρα της. Στην επιστολή φωτίζονται πτυχές της έντονης δράσης της Λένας σε επίπεδο φιλανθρωπίας ειδικότερα τα τελευταία δύσκολα χρόνια της κρίσης που εκείνη δε δίστασε να δώσει σχεδόν όλα τα υπάρχοντά της για να στηρίξει και να βοηθήσει αδύναμους ανθρώπους. Άλλωστε η κοινωνική της ευαισθησία ήταν κοινό σημείο με το Νταλάρα και μάλιστα το τελευταίο χρονικό διάστημα η επικοινωνία τους ήταν σχεδόν καθημερινή. Ο κ. Νταλάρας και η σύζυγός του πληροφορήθηκαν όπως σημειώνεται στην επιστολή που δημοσιεύει το protothema.gr την τραγική είδηση του χαμού της ενώ ήταν στο εξωτερικό.
Ο «δεύτερος πατέρας» της Λένας Παπαθεμελή
Στήριγμά του στο βαθύ, πνιγερό από τη θλίψη και τον πόνο σκηνικό ο αχώριστος φίλος του, ο δικός του άνθρωπος τόσα πολλά χρόνια, ο «άλλος», ο «δεύτερος» πατέρας της Λένας Παπαθεμελή, ο καθηγητής Νευροχειρουργικής του Α.Π.Θ. κ. Σταύρος Μπαλογιάννης και η σύζυγός του η κ. Ελένη. Δύο άνθρωποι που δεν έχουν φύγει ούτε για μια στιγμή από το πλευρό του Στέλιου Παπαθεμελή καθώς προσπαθούν να το στηρίξουν σε αυτή τη δύσκολη στιγμή που εκείνος και η οικογένειά του βιώνουν. Δύο άνθρωποι που γνώρισαν τη Λένα από πολύ νεαρή ηλικία. Άκουσαν το γάργαλο γέλιο της, μοιράστηκαν με εκείνη όνειρα δικά της, ανησυχίες, και ατελείωτες συζητήσεις με φιλοσοφικά ερωτήματα τα οποία πάντα κατέληγαν σε ξενύχτια με ατελείωτες συζητήσεις. Άλλωστε για τη Λένα ο κ. Μπαλογιάννης ήταν περίπου προσδιορισμένος ως ο «δεύτερος» πατέρας της και το πάθος που ένωνε και τους δυο για τη γνώση, τα βιβλία, την Τέχνη και τη Φιλοσοφία τους έφερε τόσο μα τόσο κοντά που εκείνος απέκτησε επί της ουσίας μία… «κόρη». Τραγική φιγούρα στην εκκλησία της Αγίας Σοφίας και στο τελευταίο αντίο που κλήθηκε εκείνος να πει στη Λένα. Στον άγγελό του όπως λέει χαρακτηριστικά μιλώντας στο protothema.gr και περιγράφοντας άγνωστες πτυχές της Λένας Παπαθεμελή η οποία όπως σημειώνει έζησε ως άγγελος και τώρα πέταξε ως άγγελος: «Η Λένα ήταν ένας άγγελος φωτός, ζούσε μόνο για να δίνει αγάπη και χαρά σε όλο τον κόσμο, προτιμούσε να μην έχει η ίδια τίποτα και για το λόγο αυτό έδωσε σχεδόν όλα της τα χρήματα και τα υπάρχοντα σε ανθρώπους που χρειαζόταν βοήθεια, θα μας λείψει γιατί το κορίτσι αυτό για εμένα και τη γυναίκα μου ήταν πραγματικά σα κόρη μας, έτσι την αισθανόμασταν πάντα από μικρό παιδάκι που τη γνώρισα μέχρι και το τέλος», λέει συγκινημένος ο κ. Μπαλογιάννης μιλώντας αποκλειστικά στο protothema.gr και περιγράφει τη σχέση του στο πέρασμα των χρόνων με την άτυχη και αδικοχαμένη Λένα Παπαθεμελή: «Στο δρόμο του φωτός και της ειρήνης είμαστε ελεύθεροι από τον εαυτό μας, τους άλλους και το χρόνο, από τα πάντα γιατί εκεί επικρατεί το απόλυτο. Το δρόμο αυτό ακολούθησε η Λένα. Έζησε σαν άγγελος, πέταξε σαν άγγελος. Ζήτησε από τα παιδικά της χρόνια το απόλυτο. Την απόλυτη αλήθεια, την απόλυτη ειρήνη, την απόλυτη χαρά, την απόλυτη αγάπη, την απόλυτη δικαιοσύνη, την απόλυτη αφοσίωση, την απόλυτη φιλία, την απόλυτη συμμετοχή στον ανθρώπινο πόνο, την απόλυτη προσφορά του εαυτού της σε κάθε μεγάλο, άξιο και αληθινό. Την πίκραινε η ανθρώπινη συμβατικότητα που καλύπτει την μετριότητα και υποθάλπει τα πάθη. Η Λένα ζητούσε πάντα την καθαρότητα της καρδιάς και το άπλετο εσωτερικό φως. Μόνο ασκητές και ερημίτες έχουν τα ίδια εσωτερικά βιώματα της Λένας μέσα σε ένα βρεφικής καθαρότητας ψυχικό περίγραμμα. Για να κατανοήσει κανείς τη ψυχική ωραιότητα της Λένας θα πρέπει να έχει αναλώσει πολλά χρόνια στον εσωτερικό του αγώνα, στην εσωτερική κάθαρση και στη συνεχή ψυχική αναβάθμιση. Θα πρέπει να έχει αποτινάξει όλα τα βάρη της ανθρώπινης μικρότητας και πάνω από όλα το βάρος του εγωκεντρισμού και της φιλαυτίας. Τότε θα καταλάβαινε κανείς επιτέλους γιατί η Λένα απεχθανόταν την λέξη «εγώ» και ζούσε μόνο το πανανθρώπινο «εμείς» μέσα στο οποίο λειτουργούσε με χαρά και υπερηφάνεια προσφέροντας τα πάντα. Το «εγώ» είχε αξία για τη Λένα μόνο για την ανάληψη της προσωπικής ευθύνης, τη διατήρηση του αυτοσεβασμού και ενός γενναίου φρονήματος που δε λύγισε ποτέ, για τη διατήρηση της γρανιτώδους πίστης στις αρχές και τις αξίες που αποτελούσαν τον άξονα της ζωής της. Θεός, πατρίδα, άνθρωπος, αλήθεια, δικαιοσύνη, ευγνωμοσύνη, εντιμότητα, αγάπη, φιλία, προσφορά, συμπόνια, συγνώμη, βοήθεια, ευθύνη, απλότητα, ειλικρίνεια, σοφία, γνώση, αντικειμενικότητα, θάρρος, σταθερότητα, δύναμη, σωφροσύνη, αγωνιστικότητα, καλή προαίρεση και αυτοθυσία ήταν μία μακρά αλυσίδα από αρετές που κοσμούσε από την παιδική της ηλικία την προσωπικότητά της και γινόταν ολοένα και πιο δυνατή καθώς την έβλεπα να μεγαλώνει και να ανθίζει ως άνθρωπος αξιόλογος. Είχε τη γνώση, το μοναδικό αυτό χάρισμα και προνόμιο. Βαθιά φιλοσοφική συγκρότηση και μοναδική γνώση περί τέχνης, μουσικής, δράματος, όπερας, εικαστικής, πολιτικής, ποίησης και λογοτεχνίας. Μετέφρασε Έλιοτ, ανέλυσε την προσωπικότητα της Μαρίας Κάλλας την οποία θαύμαζε για το κάλλος της φωνής της, την αγάπη της για την Ελλάδα, τη δύναμη του χαρακτήρα της και το μαρτυρικό της τέλος. Η Λένα είχε επιπλέον τη δύναμη να έρθει σε αντίθεση με άλλους ανθρώπους για να υποστηρίξει την αρετή και την αλήθεια. Η αλήθεια όπως και όλη της η ζωή ήταν αδιαπραγμάτευτες έννοιες για εκείνη. Δεν είχε τίποτα δικό της εκτός από την αρετή να δίνει. Προσέφερε όλα τα υπάρχοντά της τα οποία έπαιρναν αξία όταν ανακούφιζαν τον ανθρώπινο πόνο, όταν έδιναν χαρά στο παιδί και στο γέροντα, στον άρρωστο, στον ανάπηρο, στον πονεμένο. Η αγάπη αυτού του κοριτσιού δεν είχε από ένα σημείο και μετά καν σύνορα. Καλούσε ανθρώπους που υπέφεραν από το εξωτερικό στην πατρίδα της προκειμένου να θεραπευτούν χωρίς την παραμικρή οικονομική επιβάρυνση. Στην εποχή της οικονομικής κρίσης εκείνη ήταν χαρούμενη διότι όπως έλεγε είχε τη δύναμη να βοηθά και να συμπάσχει. Να μοιράζει ότι έχει, όλα της τα υπάρχοντα σε όποιον είχε την ανάγκη της. Δεν της άρεσαν θυμάμαι ποτέ οι έπαινοι και οι επιβραβεύσεις, δεν είχαν την παραμικρή σημασία για εκείνη ήθελε να είναι πάντα γνήσια, λιτή και απέριττη. Για εμένα και τη σύζυγό μου η Λένα ήταν ένας άγγελος, ήταν η «κόρη» μας έτσι την αισθανόμασταν όλα αυτά τα χρόνια που τη βλέπαμε να μεγαλώνει μαζί μας καθώς μας συνδέουν πολλά χρόνια φιλίας με την οικογένειά της, την οικογένεια του κ. Στέλιου Παπαθεμελή. Ένας άγγελος που άνοιξε τα φτερά του και πέταξε στον κόσμο του φωτός και της αλήθειας», καταλήγει ο καθηγητής Νευροχειρουργικής του Α.Π.Θ. Σταύρος Μπαλογιάννης μιλώντας αποκλειστικά στο protothema.gr.
