Η απόφαση λαμβάνεται υπό αυστηρές προϋποθέσεις και για λόγους που σχετίζονται με το δημόσιο συμφέρον και τη...δημόσια ασφάλεια.
Σύμφωνα με το νομικό πλαίσιο του 1993, την αρμοδιότητα για την επιβολή ελέγχων στην κίνηση κεφαλαίων την έχει ο διοικητής της κεντρικής τράπεζας – σήμερα ο Γιάννης Στουρνάρας – αλλά μπορεί να προχωρήσει μόνο υπό την προϋπόθεση ότι θα προηγηθεί απόφαση του υπουργού Οικονομικών και βεβαίως θα πρέπει να δώσει άδεια η Κομισιόν, όπως έγινε στην περίπτωση της Κύπρου το 2013.
Πότε, όμως επιβάλλονται τα capital controls; Επιβάλλονται μόνο όταν υπάρχει φόβος πως οι τράπεζες δεν θα μπορέσουν να ανταποκριθούν στην ανάληψη καταθέσεων και γενικότερα στη φυγή αυτών.
Ομως, για να συμβεί θα πρέπει προηγουμένως η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να σταματήσει να στηρίζει τις τράπεζες και να πάψει να τις τροφοδοτεί με την απαραίτητη ρευστότητα, στην περίπτωση της Ελλάδας μέσω του ELA.
Ομως, προς το παρόν η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα δεν πρόκειται, όπως έχει δεσμευτεί, να σταματήσει την ενίσχυση των ελληνικών τραπεζών όσο τις θεωρεί φερέγγυες, όσο δηλαδή έχουν τις απαραίτητες εγγυήσεις. Και οι διαθέσιμες εγγυήσεις των τραπεζών, σύμφωνα με πληροφορίες, ξεπερνούν τα 30 δισεκατομμύρια ευρώ.
Ομως, τί σημαίνει η επιβολή capital controls; Στη θεωρητική αυτή ερώτηση μία έγκυρη απάντηση μπορεί να δοθεί από το προηγούμενο της Κύπρου, γιατί στην ευρωζώνη δεν υπάρχει άλλη τέτοια περίπτωση.
Αυτό σημαίνει ότι:
- Θα περιοριστεί το ύψος των ημερήσιων αναλήψεων. Στην Κύπρο το ποσό αυτό είχε οριστεί στα 300 ευρώ. Δηλαδή ουσιαστικά δεν θα δημιουργηθεί πρόβλημα έλλειψης ρευστότητας στα νοικοκυριά και στους πολίτες, αφού θα μπορούν κάθε μέρα να παίρνουν 300 ευρώ από το λογαριασμό τους.
- Οσοι ταξιδεύουν στο εξωτερικό θα παίρνουν περιορισμένα χρήματα. Το ποσό αυτό στην περίπτωση της Κύπρου ήταν 2.000 ευρώ.
- Στους φοιτητές του εξωτερικού επιτρεπόταν ως 5.000 ευρώ το τρίμηνο.
- Για τις εισαγωγές θα απαιτείται άδεια από την Τράπεζα της Ελλάδος, αφού προηγουμένως θα κατατίθενται τα απαραίτητα δικαιολογητικά.
- Δικαιολογητικά απαιτούνταν στην Κύπρο και για συναλλαγές εσωτερικού, αν αυτές γίνονταν μέσω της μεταφοράς ποσών από τραπεζικό λογαριασμό σε τραπεζικό λογαριασμό εντός Κύπρου.
- Απαγορεύτηκε η εξαγωγή συναλλάγματος για επενδύσεις στο εξωτερικό.
- Οι επιταγές χρησιμοποιούνταν μόνο για καταθέσεις στο όνομα του δικαιούχου.
- Οι προθεσμιακές καταθέσεις που έληγαν τον επόμενο μήνα της επιβολής των capital controls παρατάθηκαν τουλάχιστον ένα μήνα και στη συνέχεια μόνο ένα μέρος αυτών μπορούσε να μεταφερθεί σε λογαριασμό όψεως.
Όσον αφορά στις καταθέσεις δεν υπάρχει καμία ανησυχία. Ούτε χωρίς capital controls, ούτε με capital controls. Εξάλλου, υπάρχει η εγγύηση , τουλάχιστον ως τις 100.000 ευρώ ανά λογαριασμό και ανά τράπεζα.
Όμως, το προηγούμενο της Κύπρου με το "κούρεμα" των καταθέσεων δεν πρόκειται να επαναληφθεί. Και γι΄ αυτό εγγύηση αποτελεί η θέληση και η στάση της κυβέρνησης η οποία δεν πρόκειται να αποδεχθεί τέτοιο μέτρο γιατί εκτός των άλλων θα υπογράψει και την πολιτική θανατική της καταδίκη.
Επίσης, η Τράπεζα της Ελλάδος σε όλους τους τόνους διαβεβαιώνει πως οι ελληνικές τράπεζες είναι ικανές να ανταποκριθούν στις προκλήσεις των ημερών.
